Verslag van de vergadering van 26 mei 2020 (2019/2020 nr. 28)
Aanvang: 14.20 uur
Status: gecorrigeerd
Stemmingen moties Arbeidsongeschiktheidsvoorziening jonggehandicapten
Aan de orde zijn de stemmingen over moties, ingediend bij de behandeling van het wetsvoorstel Wijziging van de Wet arbeidsongeschiktheidsvoorziening jonggehandicapten en enkele andere wetten in verband met verdere activering van de participatie van jonggehandicapten en het harmoniseren van de verschillende regimes Wajong,
te weten:
-
-de motie-Kox over een aantal risico's van verslechtering voor Wajongers (35213, letter N);
-
-de motie-De Vries c.s. over een novelle om garantieregelingen ter voorkoming van verslechtering in te voeren (35213, letter O);
-
-de motie-Van Pareren over de compensatie van Wajongers van wie het inkomen achteruitgaat (35213, letter P);
-
-de motie-Ester c.s. over de nieuwe studieregeling met ingang van het studiejaar 2020-2021 (35213, letter J);
-
-de motie-Ester c.s. over het voorkomen van negatieve gevolgen van de voorgenomen harmonisering (35213, letter K);
-
-de motie-Stienen c.s. over de arbeidsmarktpositie van Wajongers in coronacrisistijd (35213, letter L);
-
-de motie-Schalk c.s. over tijdelijke maatregelen in de spoedwetgeving als gevolg van de coronacrisis (35213, letter M).
(Zie vergadering van 19 mei 2020.)
De voorzitter:
Hebben voldoende leden de presentielijst getekend? Ik stel vast dat dit het geval is. Mij heeft het verzoek bereikt om voorafgaand aan de stemming over het wetsvoorstel eerst te stemmen over de zeven moties die vorige week tijdens het debat zijn ingediend. Kan de Kamer zich daarin vinden? Ik stel vast dat dit het geval is.
Ik geef gelegenheid tot het afleggen van stemverklaringen vooraf.
Ik verzoek u uw stemverklaring af te leggen vanachter de interruptiemicrofoon, in verband met het anders veelvuldig moeten schoonmaken van het katheder. Ik begin met de heer Ester. En de stemverklaringen zijn natuurlijk kort.
De heer Ester i (ChristenUnie):
Voorzitter. Een inclusieve samenleving betekent dat iedereen erbij hoort, in goede en in slechte tijden. Dat geldt zeker voor kwetsbare groepen als de Wajongers, die zichzelf in deze crisis keihard tegenkomen. Wij hebben de wet gewogen en alles goed beluisterd. Als ChristenUnie-fractie vinden wij dat de wet voldoende waarborgen biedt. Mijn fractie is ook blij met de toezegging van de staatssecretaris. Er is een inkomensgarantieregeling, die als vangnet dient. Er is een aantrekkelijke studieregeling. Bijverdiensten blijven mogelijk. Meer werken gaat lonen. En er is geen sprake van een inkomens- of partnertoets. Dat pakket wordt stevig geëvalueerd en de gevolgen voor onze Wajongers worden nadrukkelijk gemonitord. Als er groepen buiten de boot vallen, dan zullen we ingrijpen. Mijn fractie zal daar nadrukkelijk op toezien. Op basis van deze waarborgen en de toezegging van de staatssecretaris zal mijn fractie het wetsvoorstel steunen.
Voorzitter. Dan heel kort de moties. Mijn fractie is blij met de genereuze brief van gisteren van de staatssecretaris. Deze laat zien dat er goed is geluisterd naar deze Kamer. Er worden extra zekerheiden ingebouwd. De motie-Kox begrijpen wij goed, maar we hebben toch het idee dat de thema's die hij adresseert in het debat goed zijn belegd en voldoende zijn geadresseerd in de toezeggingen van de staatssecretaris.
De motie-Van Pareren steunt mijn fractie. We zien die ook als onderdeel van het geschetste beleid rond de garantieregeling.
De motie-De Vries begrijpen wij niet. Het spijt me. De motie vraagt om een garantiestelling, terwijl die juist de kern van het wetsvoorstel is.
De motie-Stienen steunt mijn fractie graag. Het is essentieel om de garantieregeling crisisbestendig te maken.
De motie-Schalk, ten slotte, steunen wij ook. Wij lezen die met de staatssecretaris zo dat, indien de monitoring daar aanleiding toe geeft, de garantieregeling kan worden verlengd. Dat biedt ons een extra vangnet.
Dank u, voorzitter.
De voorzitter:
Dank u wel, meneer Ester. De heer Van Strien. Ik geef alle leden een volle minuut, omdat het ook over een aantal moties gaat. Maar dan ook niet meer dan een minuut.
De heer Van Strien i (PVV):
Dank u, voorzitter. Het wetsvoorstel Verdere activering participatie jonggehandicapten en harmonisatie Wajongregimes biedt ook na de brief van de staatssecretaris en haar toezeggingen naar de mening van de PVV volstrekt onvoldoende garantie dat grote groepen Wajongers er niet op achteruitgaan en in grote onzekerheid komen te verkeren. Wij zullen daarom tegen de wet stemmen.
De beide moties-Ester en de motie-Stienen zijn naar onze mening te inhoudsloos om daar voor te kunnen stemmen. Die zullen wij dus niet steunen. De moties-Kox, -De Vries, -Van Pareren en -Schalk zullen we steunen.
De voorzitter:
Dank u wel, meneer Van Strien. Dan is het woord aan mevrouw Stienen. Gaat uw gang.
Mevrouw Stienen i (D66):
Voorzitter. Allereerst wil ik namens de D66-fractie de staatssecretaris en haar ambtenaren bedanken voor het enorme werk dat zij tijdens dit debat en in de afgelopen week hebben verzet om tegemoet te komen aan de wensen die leven in deze Kamer. Ik wilde ook de collega's bedanken voor een goed en inhoudelijk debat.
Mijn fractie vindt dat deze harmonisatie van de Wajong voor het overgrote deel van de mensen in de Wajong een verbetering betekent en dat er voldoende garantie en compensatie is voor mensen die er onverhoopt op achteruit zouden kunnen gaan. De staatssecretaris is in haar zorgvuldige en uitvoerige brief van 25 mei tegemoetgekomen aan de wensen en zorgen van mijn fractie over de impact van COVID-19 op de arbeidsmarktpositie van mensen in de Wajong, de lengte van de garantietermijn, de inwerkingtreding van de studieregeling, de communicatie en beeldvorming en de uitvoering van dit wetsvoorstel.
Dit brengt mij bij de moties. De fractie van D66 zal tegen de motie-Kox stemmen, omdat we vinden dat zijn punten al worden ondervangen door de wet en de toezeggingen van de staatssecretaris. We zullen tegen de motie-De Vries stemmen, omdat we een novelle niet nodig vinden. Mijn fracties zal voorstemmen bij de motie-Van Pareren, de beide moties-Ester, de motie-Stienen en de motie-Schalk. Ten slotte zal de fractie van D66 voor het voorliggend wetsvoorstel stemmen.
Dank u wel.
De voorzitter:
Dank u wel, mevrouw Stienen. Dan is het woord aan mevrouw Sent.
Mevrouw Sent i (PvdA):
Dank u wel, voorzitter. Meerdere moties wijzen nadrukkelijk op de grote risico's op een verslechtering voor een aanzienlijk aantal Wajongers. Dat geldt met name voor Wajongers met een medische urenbeperking en die ervan uitgingen in aanmerking te komen voor de voortgezette werkregeling. De PvdA acht het onverteerbaar dat een aantal groepen erop achteruitgaat als gevolg van het voorliggende wetsvoorstel. Daar komt nog eens bij dat de in de wet opgenomen garantietermijn weinig voorstelt in een arbeidsmarkt die door de coronacrisis een enorme klap krijgt. Voor de PvdA is het essentieel dat Wajongers niet de dupe worden van deze omstandigheden. Daarom stemmen wij voor de moties van de leden Kox onder de letter N, De Vries onder de letter O en Van Pareren onder de letter P. Mochten deze moties niet worden aanvaard, dan kunnen wij om voornoemde redenen niet anders dan tegen het wetsvoorstel stemmen. De PvdA staat namelijk voor een inclusieve maatschappij met compassie.
Dan kom ik bij de twee moties van het lid Ester. De eerste, onder letter J, roept terecht op tot eerdere inwerkingtreding van de nieuwe studieregeling. Daartoe heeft de staatssecretaris in haar brief een creatieve oplossing aangedragen. Die steunen wij. De tweede motie van het lid Ester, onder letter K, vraagt om een rapportage van de bevindingen. Deze voegt weinig toe, want deze wordt blijkens de memorie van toelichting reeds meegenomen in de periodieke doorlichting van het gevoerde beleid ten aanzien van jonggehandicapten. Ook worden de voorgestelde maatregelen meegenomen in het kennisprogramma naar de doeltreffendheid van de re-integratie en dienstverlening voor mensen met een arbeidshandicap, dat SZW en UWV zijn gestart. Kortom, de motie is overbodig. Maar een stem tegen geeft het verkeerde signaal af, dus stemmen we voor.
De motie van het lid Stienen, onder letter L, vraagt de staatssecretaris om discretionaire bevoegdheid in te zetten die zij niet heeft. Daarom zal de PvdA tegen deze motie stemmen. Tegen de door de staatssecretaris aangedragen oplossing van een AMvB bestaan grote principiële bezwaren. De motie van het lid Schalk, onder letter M, doet een concreet voorstel waarmee mijn fractie volmondig instemt, want het lost in ieder geval één probleem op.
Echter, het grote aantal moties getuigt ervan dat het voorliggend wetsvoorstel vele problemen creëert. De moties maken een slecht wetsvoorstel een beetje minder slecht, maar daarmee nog steeds slecht.
De voorzitter:
Dank u wel, mevrouw Sent. Dan kijk ik even naar mijn rechterkant. Daar zie ik mevrouw De Bruijn, voor haar minuut.
Mevrouw De Bruijn-Wezeman i (VVD):
Dank u wel, voorzitter. Vorige week heb ik tijdens het debat reeds aangegeven dat de VVD het wetsvoorstel steunt, omdat het duidelijke verbeteringen inhoudt voor een grote groep mensen met een Wajong-uitkering. Wij steunen ook de garantiemaatregel ter voorkoming van inkomensachteruitgang ten gevolge van de wet. Wel hebben wij oog voor de bijzondere omstandigheden en de gevolgen van de coronacrisis, die de doelgroep van deze wet mogelijk onevenredig zwaar zullen treffen. Om onbedoelde nadelige gevolgen in de samenloop tussen de crisis en de implementatie van deze wet te voorkomen, zal de VVD de moties steunen die gericht zijn op monitoring en het crisisbestendig maken van het garantiebedrag.
De VVD-fractie bedankt de staatssecretaris voor de brief van gisteren, 25 mei 2020, waarin zij aangeeft hoe zij uitvoering gaat geven aan die moties. In dezelfde brief biedt de staatssecretaris een oplossing aan voor Wajongers die het uitzicht op de verlengde werkregeling verliezen. Nu duidelijk is over welke groep het gaat, namelijk jongeren die aantoonbaar reeds vijf jaar aaneengesloten werken, zal de VVD de voorgestelde oplossing steunen.
Voorzitter, dan kom ik bij de moties. Net bleek uit mijn inleiding dat de VVD in ieder geval voor de beide moties-Ester en voor de motie-Stienen zal stemmen. Als VVD kunnen wij ook voor de motie-Van Pareren stemmen, met de uitleg die de staatssecretaris tijdens het debat van vorige week, maar ook vandaag, aan deze motie heeft gegeven.
Dan de motie-Schalk. In de brief geeft de staatssecretaris aan de optie in de motie voor het verlengen van de garantietermijn tot twee jaar, te willen betrekken in eventueel aanvullend beleid in relatie tot de coronacrisis, maar de VVD is er geen voorstander van om dit per spoedwet te regelen. Daarom zullen wij tegen deze motie stemmen. Voorts zullen wij tegen de motie-Kox en tegen de motie-De Vries stemmen.
Dank u wel.
De voorzitter:
Dank u wel, mevrouw De Bruijn. De heer Kox.
De heer Kox i (SP):
Voorzitter. De fractie van de SP bedankt de staatssecretaris, ook voor de toezeggingen die zij heeft gedaan naar aanleiding van het debat. Zo hoort het ook in de politiek. De fractie van de SP steunt alle ingediende moties, met uitzondering van de motie van mevrouw Stienen; niet omdat die niet uiterst creatief is, maar omdat die volgens ons staatsrechtelijk niet kan.
Tot slot merk ik op dat aanname van de motie-Van Pareren en de motie die door mijn fractie is ingediend voor ons wel essentieel is. Mijn fractie kan niet voor de wet stemmen, als door deze Kamer geen garantie wordt gegeven dat negatieve financiële gevolgen worden gecompenseerd.
Dank u wel.
De voorzitter:
Dank u wel, meneer Kox. Dan kijk ik naar de heer Van Pareren.
De heer Van Pareren i (FvD):
Voorzitter. Ik voel me net alsof ik achter een drumstel zit, met voetpedaal erbij; mijn hobby.
Er zijn veel moties ingediend. Ik vind dat in deze procedure van zorgvuldigheid die wij met zijn allen volgen heel belangrijk, want het gaat om een heel belangrijke sociale groep die wij allen een warm hart toedragen. De heer Kox zei in het vorige debat, en dat sprak mij enorm aan: "Dit is eigenlijk een discussie boven de partijen."
De voorzitter:
Wilt u zich beperken tot een verklaring over uw stemgedrag en niet een exegese houden over het wetsvoorstel?
De heer Van Pareren (FvD):
Ik denk dat men het niet begrijpt als ik dat niet zou doen.
De voorzitter:
Maar geen exegese over het hele wetsvoorstel alstublieft.
De heer Van Pareren (FvD):
Ik ga verder. Er zijn veel moties ingediend. Ik vind ze allemaal sympathiek en bijzonder. Sommige zijn dubbelop, dus daar kom ik dadelijk op terug. Ik vind het heel belangrijk dat wij niet op de millimeter gaan zitten, maar begrijpen hoe de staatssecretaris ons heeft beantwoord. Daar hebben we ook vertrouwen in. Wij vinden de creativiteit die uit de oplossingen spreekt, heel bemoedigend. De compensatie van de achteruitgang van Wajongers wordt voldoende gedekt in dit geheel. Zelfs de discretionaire bevoegdheid, al is die niet mogelijk, vind ik heel belangrijk.
Wij stemmen voor veel moties, echter niet voor de motie-Kox omdat die al door een andere motie wordt gedekt. Dan is het meer een paraplu. De motie-De Vries over een novelle steunen we ook niet. Het geheel heeft lang gewacht. Wij steunen de wet. Wij danken het ministerie voor alle inzet, maar uiteraard ook de staatssecretaris en haar staf.
De voorzitter:
Dank u wel, mijnheer Van Pareren. Mevrouw Oomen.
Mevrouw Oomen-Ruijten i (CDA):
Voorzitter. De CDA-fractie steunt de moties van de leden Van Pareren, Schalk, Ester en mevrouw Stienen, met de uitleg die de staatssecretaris heeft gegeven. Wij steunen de motie-Kox niet. Hij noemt daarin de medische urenbeperking, maar die wordt al door de garantieregeling gedekt. Wij steunen de motie-De Vries ook niet. Die vraagt om een novelle.
De CDA-fractie steunt deze wet omdat die om harmonisatie vraagt. Het maakt de regeling simpel en werken gaat lonen. Vergeet niet, een groot goed bij de Wajong is dat er geen inkomens- en vermogenstoets is. Ik dank de staatssecretaris nogmaals, ook onder verwijzing naar de derde termijn.
De voorzitter:
De heer Schalk.
De heer Schalk i (SGP):
Dank u, voorzitter. Mijn fractie realiseert zich dat een wetswijziging die gaat over activering en participatie van jonggehandicapten en harmonisatie van de Wajong tot grote onrust kan leiden. Het is van eminent belang om Wajongers optimaal te positioneren voor de arbeidsmarkt. Dat betekent dat het goede van deze wet zo snel mogelijk geëffectueerd moet worden. Daarom zal de fractie van de SGP de wet steunen.
Vervolgens de moties. Er is één motie die dat effectueren zou stuiten en dat is de motie-De Vries. Vandaar dat mijn fractie die niet kan steunen. De andere moties zie ik als verbeteringen. Diverse moties versterken het proces en elkaar. Daar zullen wij dan ook voor stemmen.
Dank u wel.
De voorzitter:
Dank u wel, mijnheer Schalk. Er zijn geen andere stemverklaringen meer. We gaan stemmen en beginnen met de motie met letter N.
In stemming komt de motie-Kox (35213, letter N).
De voorzitter:
Ik constateer dat de leden van de fracties van de PVV, GroenLinks, de SP, de PvdD, de PvdA, de SGP, de OSF, 50PLUS en Fractie-Otten voor deze motie hebben gestemd en de leden van de fracties van het CDA, D66, de ChristenUnie, FvD en de VVD ertegen, zodat zij is verworpen.
In stemming komt de motie-De Vries c.s. (35213, letter O).
De voorzitter:
Ik constateer dat de leden van de fracties van de PVV, GroenLinks, de SP, de PvdD, de PvdA en Fractie-Otten voor deze motie hebben gestemd en de leden van de fracties van het CDA, D66, de ChristenUnie, de SGP, de OSF, FvD, de VVD en 50PLUS ertegen, zodat zij is verworpen.
In stemming komt de motie-Van Pareren (35213, letter P).
De voorzitter:
Ik constateer dat deze motie met algemene stemmen is aangenomen.
In stemming komt de motie-Ester c.s. (35213, letter J).
De voorzitter:
Ik constateer dat de leden van de fracties van het CDA, GroenLinks, D66, de SP, de PvdD, de PvdA, de ChristenUnie, de SGP, de OSF, FvD, de VVD, 50PLUS en Fractie-Otten voor deze motie hebben gestemd en de leden van de fractie van de PVV ertegen, zodat zij is aangenomen.
In stemming komt de motie-Ester c.s. (35213, letter K).
De voorzitter:
Ik constateer dat de leden van de fracties van het CDA, GroenLinks, D66, de SP, de PvdD, de PvdA, de ChristenUnie, de SGP, de OSF, FvD, de VVD, 50PLUS en Fractie-Otten voor deze motie hebben gestemd en de leden van de fractie van de PVV ertegen, zodat zij is aangenomen.
In stemming komt de motie-Stienen c.s. (35213, letter L).
De voorzitter:
Ik constateer dat de leden van de fracties van het CDA, D66, de ChristenUnie, de SGP, de OSF, FvD, de VVD en 50PLUS voor deze motie hebben gestemd en de leden van de fracties van de PVV, GroenLinks, de SP, de PvdD, de PvdA en Fractie-Otten ertegen, zodat zij is aangenomen.
In stemming komt de motie-Schalk c.s. (35213, letter M).
De voorzitter:
Ik constateer dat de leden van de fracties van de PVV, het CDA, GroenLinks, D66, de SP, de PvdD, de PvdA, de ChristenUnie, de SGP, de OSF, FvD, 50PLUS en Fractie-Otten voor deze motie hebben gestemd en de leden van de fractie van de VVD ertegen, zodat zij is aangenomen.