Op vrijdag 19 maart 2021 namen Petra Stienen (delegatieleider) en Tiny Kox (fractievoorzitter UEL) deel aan de vergadering van het Standing Committee ('algemeen bestuur') van de parlementaire assemblee van de Raad van Europa. In de politieke discussie in het Standing Committee lag de focus vooral op recente ontwikkelingen in Turkije, specifiek de toenemende druk op de oppositiepartij HDP in dat land en het recente besluit van de Turkse regering om zich terug te trekken uit de Istanbul Conventie inzake het voorkomen en bestrijden van geweld tegen vrouwen en huiselijk geweld.
In een debat met de Duitse minister van Europese Zaken Michael Roth, namens het Duitse Voorzitterschap, vroeg Tiny Kox (SP) aandacht voor twee punten. Ten eerste stelde hij dat de positie van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens versterkt zou worden als de Europese Unie toetreedt tot het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens. Hij vroeg minister Roth naar de laatste stand van zaken in de besprekingen hierover.
Ten tweede vroeg hij aandacht voor de positie van de HDP in het Turkse parlement, waar de immuniteit van vertegenwoordigers van deze oppositiepartij dreigt te worden opgeheven. Minister Roth stelde dat het onacceptabel is dat HDP-politici wordt verhinderd om hun werk te doen. Een sterke oppositiepartij is cruciaal voor een levendige democratie. Hij was verheugd dat de Raad van Europa hier duidelijk stelling over had ingenomen en een goede dialoog onderhield met de HDP. Het opheffen van de immuniteit van HDP-parlementariërs bestempelde de Duitse minister als een grootschalige schending van de standaarden van democratie en mensenrechten in Turkije.
Petra Stienen (D66) verwees naar de huidige vergadering van de Commission on the Status of Women van de Verenigde Naties en vroeg in dat kader naar de mogelijkheden die de Raad van Europa heeft om gender stereotypering uit te dagen. Hoe kunnen mannelijke politici een rolmodel zijn in de strijd tegen haatzaaiende uitingen tegen vrouwelijke politici? De deelname van vrouwen in het openbare leven moet immers gestimuleerd worden, stelde mevrouw Stienen.
Minister Roth beaamde volledig het belang van meer aandacht voor gelijke kansen en genderevenwicht. Als PACE een debat over feminisme zou organiseren, zou hij daar zeker aan deelnemen. Maar het gaat om meer dan feminisme, stelde hij. Het gaat om de bestrijding van geweld tegen vrouwen. Geweld tegen vrouwen is nooit toelaatbaar, ook niet onder het mom van culturele argumenten. Hij benadrukte dat nationale parlementen de sleutelrol spelen in het effectief beschermen van 'gender justice' door middel van het aannemen van de juiste wetgeving en handhavingsmogelijkheden.
Het Standing Committee hield twee actualiteitsdebatten. In het "Current Affairs Debate" over "Democracies facing Covid-19: the way forward" vroeg Tiny Kox aandacht voor parlementaire controle tijdens een pandemie. Hij stelde dat veel lidstaten in de eerste fase van de pandemie dit parlementaire toezicht welhaast hadden opgeschort met het argument van crisisbestrijding. Volgens de Raad van Europa is dat in de meeste lidstaten inmiddels goeddeels voorbij en hebben nationale parlement hun toezichthoudende en controlerende rol weer terug, zoals het hoort.
Tevens vroeg Tiny Kox aandacht voor democratische toegang tot gezondheidszorg. In een situatie waarin Covid-vaccins schaars zijn, is het van belang dat de distributie van deze vaccins democratisch georganiseerd wordt. Geld moet daarin geen bepalende factor zijn. Parlementariërs hebben de verantwoordelijkheid om hier goed op toe te zien, vond hij.
Petra Stienen vroeg, onder verwijzing naar haar 'Covid-rapport' dat zij eerder in de assemblee presenteerde, aandacht voor de diversificatie van stemmen rond de tafel. Het is belangrijk dat alle stemmen van maatschappelijke groepen, vooral leeftijdsgroepen, gehoord worden in de besluitvorming over de maatregelen ter bestrijding van Covid-19. Zij riep op tot solidariteit tussen generaties, in het besef dat nu vooral oudere politici beslissen over maatregelen die jonge mensen treffen. Zij wilde geen competitie tussen generaties, maar vroeg wel aandacht voor een brede benadering, waarbij alle maatschappelijke perspectieven, en met name die van jongeren, betrokken worden.
In het "Current Affairs Debate" over de recente ontwikkelingen in Turkije wees Tiny Kox erop dat een groot deel van de Turkse delegatie in PACE er ook voor was geweest om dit debat te agenderen, ook al verzette de Turkse delegatieleider zich hiertegen. De heer Kox was verheugd over de verklaringen van het Comité van Ministers en de Secretaris-Generaal van de Raad van Europa, waarin het opheffen van de parlementaire immuniteit van de HDP veroordeeld werd. De HDP-vertegenwoordigers zijn democratisch gekozen in 2015 en 2016, aldus Tiny Kox.
Andere politieke partijen in Turkije gebruiken nu hun macht om deze oppositiepartij het werk onmogelijk te maken. Dit staat haaks op het garanderen van een pluriforme democratie, een standaard waar Turkije zich vrijwillig aan verplicht heeft, toen het toetrad tot de Raad van Europa. Wij doen niets anders dan Turkije vragen om zich te houden aan de afspraken die het vrijwillige gemaakt heeft, zei de heer Kox. Lidmaatschap van de Raad van Europa is niet vrijblijvend en de organisatie moet dit klip en klaar blijven duidelijk maken.
Meer informatie over deze vergadering van de parlementaire assemblee van de Raad van Europa, inclusief de integrale videoregistratie en de aangenomen rapporten, kunt u vinden op deze website: https://pace.coe.int/en/pages/session-202103
Deel dit item: