Dinsdag 2 december 2025, commissie Immigratie & Asiel / JBZ-Raad (I&A/JBZ)

Beslispunt

Wenst de commissie:

• - 

  een tweede verslag uit te brengen?
• - 

  het wetsvoorstel af te doen als hamerstuk of na stemming?
• - 

  aan de Kamervoorzitter een datumvoorstel voor een plenair debat te doen?

NB. de commissie kan besluiten een tweede verslag uit te brengen, maar de inbrengdatum pas te bepalen nadat de technische briefing over de asielwetsvoorstellen is gehouden (zie agendapunt 5).

Toelichting

Op 7 oktober jl. heeft de commissie een deskundigenbijeenkomst over het voorstel gehouden. Zie Verslag van de vergadering van de commissie voor Immigratie & Asiel / JBZ-Raad (I&A/JBZ) op 7 oktober 2025.

Op 22 oktober jl. heeft de commissie verslag uitgebracht over het voorstel. De nota naar aanleiding van het verslag is op 27 november 2025 ontvangen.

Het wetsvoorstel is door de Tweede Kamer na een hoofdelijke stemming aangenomen (94-56). Een belangrijk discussiepunt waren de consequenties van een aangenomen amendement over de strafbaarstelling van illegaal verblijf (aangenomen met 72 tegen 69 stemmen). Hierover is voorlichting gevraagd aan en uitgebracht door de Afdeling advisering van de Raad van State (Voorlichting over amendement over reikwijdte van strafbaarstelling illegaal verblijf - Raad van State). Inmiddels is een Novelle aanpassing strafbaarstelling illegaal verblijf (36.855) bij de Tweede Kamer ingediend. De vaste commissie voor Asiel en Migratie heeft op 24 november 2025 verslag uitgebracht en wacht op de antwoorden van de regering.

Beslispunt

Wenst de commissie:

• - 

  een tweede verslag uit te brengen?
• - 

  het wetsvoorstel af te doen als hamerstuk of na stemming?
• - 

  aan de Kamervoorzitter een datumvoorstel voor een plenair debat te doen?

NB. de commissie kan besluiten een tweede verslag uit te brengen, maar de inbrengdatum pas te bepalen nadat de technische briefing over de asielwetsvoorstellen is gehouden (zie agendapunt 5).

Toelichting

Op 7 oktober jl. heeft de commissie een deskundigenbijeenkomst over het voorstel gehouden. Zie Verslag van de vergadering van de commissie voor Immigratie & Asiel / JBZ-Raad (I&A/JBZ) op 7 oktober 2025.

Op 22 oktober jl. heeft de commissie verslag uitgebracht over het voorstel. De nota naar aanleiding van het verslag is op 27 november 2025 ontvangen.

Beslispunt

Wenst de commissie naar aanleiding van de brief van 27 november 2025 met de regering in nader schriftelijk overleg te treden?

Toelichting

Bij brief van 23 september 2025 hebben de minister van en de minister voor Asiel en Migratie de Kamer zes rapportages van ketenbrede uitvoeringstoetsen toegezonden. Deze toezending houdt verband met de behandeling door de Kamer van de voorstellen voor de Wet invoering tweestatusstelsel en de Asielnoodmaatregelenwet. Het betreft:

• - 

  Uitvoeringstoets Invoeren tweestatusstelsel
• - 

  Uitvoeringstoets Nareis
• - 

  Uitvoeringstoets Wijziging geldigheidsduur VVA
• - 

  Uitvoeringstoets Afschaffen voornemenprocedure
• - 

  Uitvoeringstoets Uitbreiding ongewenstverklaring
• - 

  Uitvoeringstoets Strafbaarstelling Illegaliteit

In haar vergadering van 30 september jl. besloot de commissie over de brief en de uitvoeringstoetsen separaat in schriftelijk overleg met de regering te treden. De antwoorden in dit schriftelijk overleg konden wel betrokken worden bij de behandeling van de voorstellen voor de Asielnoodmaatregelenwet en Wet invoering tweestatusstelsel (zie de vorige twee agendapunten). De regering is daarom verzocht de commissiebrief en de verslagen bij de wetsvoorstellen gelijktijdig te beantwoorden.

Beslispunt

• - 

  Op welke termijn wenst de commissie een technische briefing van het ministerie te ontvangen?
• - 

  Kan de commissie instemmen met een briefing van een uur (ca. 15 minuten inleiding, ca. 45 minuten vragen en antwoorden)?
• - 

  Welke specifieke onderwerpen wenst de commissie bij de briefing te betrekken?

Toelichting

Bij brief van 14 november 2025 heeft de minister van A&M, mede namens de minister voor A&M, de Kamer een technische briefing over de asielwetsvoorstellen aangeboden. Hij stelde voor de technische briefing te organiseren nadat de Kamer de nota’s naar aanleiding van het verslag had ontvangen met betrekking tot de twee asielwetsvoorstellen. Dit is inmiddels het geval (zie de agendapunten 2 en 3). In haar vergadering van 18 november jl. sprak de commissie in meerderheid de behoefte uit om een technische briefing van het ministerie te ontvangen. De commissie kan thans de gewenste opzet, inhoud en planning van de briefing bespreken. Het ministerie kan de briefing op elk door de commissie gewenst moment verzorgen.

Relatie met Uitvoerings- en implementatiewet Asiel- en migratiepact 2026

In de commissie is gevraagd naar de relatie tussen de twee asielwetsvoorstellen en het Asiel- en migratiepact, dat op 12 juni volgend jaar in werking treedt. De minister noemt dit onderwerp ook in zijn brief. De griffie wijst in dit verband op het recente advies van de Raad van State over het voorstel voor de Uitvoerings- en implementatiewet Asiel- en migratiepact 2026: Uitvoerings- en implementatiewet Asiel- en migratiepact 2026. - Raad van State. In het advies gaat de Raad van State ook in op de verhouding met de Asielnoodmaatregelenwet en de Wet invoering tweestatusstelsel. De Raad schrijft onder meer:

"Het Asiel- en migratiepact schrijft veel regels dwingend voor, maar laat op een aantal punten ook ruimte voor nationale invulling. Bij deze invulling kiest de regering ervoor om aan te sluiten bij de maatregelen die ook onderdeel uitmaken van de voorstellen voor de Asielnoodmaatregelenwet en de Wet invoering tweestatusstelsel. Voorbeelden zijn de invoering van een tweestatusstelsel, de aanscherping van de voorwaarden voor nareis, het verkorten van de geldigheidsduur van de verblijfstitel en het afschaffen van de verblijfsvergunning asiel voor onbepaalde tijd.

Net als in die wetsvoorstellen wordt ook in het voorstel voor de uitvoering en implementatie van het Asiel- en migratiepact gekozen voor onmiddellijke werking van de maatregelen. Deze nationale invulling en de onmiddellijke werking ervan volgen niet dwingend uit het Asiel- en migratiepact en kunnen leiden tot extra lasten voor de uitvoering en de rechtspraak. Omdat de uitvoeringslasten van de invoering van het pact op zichzelf al aanzienlijk zijn, verdienen keuzes die tot aanvullende lasten leiden een expliciete en toereikende onderbouwing. Hierbij wijst de Afdeling ook op de opmerkingen en bezwaren die zij in dit opzicht eerder heeft geuit bij de voorstellen voor de Asielnoodmaatregelenwet en de Wet invoering tweestatusstelsel."

Dit wetsvoorstel is nog niet bij de Tweede Kamer ingediend.

Beslispunt

• - 

  Wenst de commissie naar aanleiding van de brief van 6 november 2025 met de minister voor A&M in nader schriftelijk overleg te treden?
• - 

  Kan de commissie ermee instemmen toezegging T04001 als voldaan aan te merken?

Toelichting

Bij de behandeling van de Begrotingsstaten Asiel en Migratie 2025 (36600 XX) heeft de toenmalige minister van Asiel en Migratie aan de Kamer toezegging Onderzoek misstanden Nidos (36.600 XX) (T04001) gedaan. De volledige toezegging luidt:

De minister van Asiel en Migratie zegt de Kamer, naar aanleiding van een vraag van het lid Karimi (GroenLinks-PvdA), toe haar de uitkomsten van het onderzoek van de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd naar de misstanden bij het Nidos te doen toekomen, met daarbij tevens haar beleidsreactie daarop.

Met haar brief van 16 juli 2025 geeft de minister voor Asiel en Migratie invulling aan deze toezegging. In haar vergadering van 9 september jl. besloot de commissie de status van toezegging T04001 ongewijzigd (openstaand) te laten en op 7 oktober 2025 gelegenheid te bieden voor het leveren van inbreng voor schriftelijk overleg. De uitgaande commissiebrief van 15 oktober 2025 is op 6 november door de minister beantwoord. Bespreking van de brief is op 18 november jl. twee weken aangehouden.

Beslispunt

• - 

  Wenst de commissie naar aanleiding van de brief van 14 november 2025 met de verantwoordelijke bewindslieden in nader schriftelijk overleg te treden?
• - 

  Wenst de commissie de status van toezegging T04000 te wijzigen?

Toelichting

Bij brief van 11 juli 2025 informeerden de minister voor A&M (Keijzer), de minister van VRO en de staatssecretaris P&I de Kamer over het zogenoemde samenhangend pakket. Dit pakket dient ter uitwerking van hoofdstuk 2 van het hoofdlijnenakkoord ('Grip op asiel en migratie') en ziet op de huisvesting en participatie van statushouders. De brief met het samenhangend pakket werd al aangekondigd in een brief van de minister-president van 25 oktober vorig jaar aan de Tweede Kamer. Ook in de Eerste Kamer is enkele malen naar het aangekondigde pakket verwezen. Dit gebeurde in het bijzonder bij de behandeling van de Begrotingsstaten Asiel en Migratie 2025 (36600 XX) op 18 maart 2025, toen de toenmalige minister van A&M de Kamer toezegde de brief over het samenhangend pakket ook naar de Eerste Kamer te sturen (toezegging T04000; zie tekst hieronder). Bij de behandeling van de Wijziging van de begrotingsstaten van het Ministerie van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening (XXII) voor het jaar 2025 (36725 XXII) heeft de minister van VRO, tevens minister voor A&M, dit herhaald.

Toezegging T04000 - Toezegging Huisvesting statushouder en doorstroomlocaties

De minister van Asiel en Migratie zegt de Kamer, naar aanleiding van een vraag van de leden Van Toorenburg (CDA), Visseren-Hamakers (PvdD) en Van Rooijen (50PLUS), toe haar per brief te informeren over de mogelijkheden voor een gemeente om invulling te geven aan het budget voor de realisatie van doorstroomlocaties van €30.000 per statushouder om het woningvolume te vergroten. Daarbij zal de minister ook ingaan op het beleid van de verschillende ministers ten aanzien van de doorstroomwoningen, alsmede een integrale aanpak om de problemen van stikstof, woningnood, asielopvang en woningen voor statushouders in samenhang op te lossen. (huidige status: openstaand)

In haar vergadering van 9 september jl. besloot de commissie deze toezegging als openstaand te blijven beschouwen en gelegenheid te bieden voor het leveren van inbreng voor schriftelijk overleg. De uitgaande commissiebrief van 1 oktober 2025 is op 14 november 2025 beantwoord. Bespreking van de brief is op 18 november jl. twee weken aangehouden.