E160013
  ruit icoon
Laatste revisie: 10-12-2021

E160013 - Voorstel voor een verordening tot wijziging van de Dublin III-verordening



De ontwerpverordening is een herziening van de Dublin III-verordening, die de criteria en mechanismen bevat die zijn neergelegd voor de vaststelling van de staat die verantwoordelijk is voor de behandeling van een asielverzoek. Het oogmerk van de Commissie met deze herziening is om een billijker, efficiënter en duurzamer stelsel voor de verdeling van de asielaanvragen over de lidstaten op te zetten en onevenredige druk op het asielstelsel van sommige lidstaten te voorkomen.


Stand van zaken

Behandelfase Eerste Kamer: dit E-dossier wordt momenteel NIET ambtelijk geactualiseerd.

nationaal

Op 2 juni 2020 had de commissie I&A/JBZ een mondeling overleg met de staatssecretaris van J&V over de stand van zaken van de herziening van het gemeenschappelijk Europees asielstelsel (GEAS).

Europees

Op 23 april 2021 heeft de Europese Commissie het voorstel ingetrokken. Het is vervangen door het voorstel voor een Verordening inzake asiel- en migratiebeheer (COM(2020)610), zie E200019.


Kerngegevens

volledige titel

Voorstel voor een verordening van het Europees Parlement en Raad tot vaststelling van de criteria en instrumenten om te bepalen welke lidstaat verantwoordelijk is voor de behandeling van een verzoek om internationale bescherming dat door een onderdaan van een derde land of een staatloze bij een van de lidstaten wordt ingediend (herschikking)

document Europese Commissie

COM(2016)270PDF-document, d.d. 4 mei 2016

rechtsgrondslag

Artikel 78 (tweede paragraaf, onder e) VWEU

commissie Eerste Kamer

beleidsterrein

verwante dossiers


Behandeling Eerste Kamer

Op 2 juni 2020 had de commissie I&A/JBZ een mondeling overleg met de staatssecretaris van J&V over de stand van zaken van de herziening van het gemeenschappelijk Europees asielstelsel (GEAS).

Op 10 maart 2020 besloot de commissie I&A/JBZ om een mondeling overleg met de staatssecretaris van J&V te voeren over de stand van zaken van de herziening van het gemeenschappelijk Europees asielstelsel (GEAS).

Op 2 april 2019 hield de commissie een mondeling overleg met de staatssecretaris van Justitie & Veiligheid over de stand van zaken rondom de herziening van het Gemeenschappelijk Europees Asielstelsel (GEAS).

Op 19 maart 2019 hield de commissie een informeel overleg met leden van de Commissie Meijers over de herziening van het GEAS.

Op 12 maart 2019 hield de commissie een besloten technische briefing inzake het GEAS met leden van het Europees Parlement.

Op 5 maart 2019 hield de commissie een technische briefing inzake het GEAS.

De commissie heeft op 21 december 2018 een brief gestuurd naar de staatssecretaris van J&V met nadere vragen inzake het verslag van de informele JBZ-Raad van 12 en 13 juli 2018 (met name over gezinsherenigingprocedures in de nieuwe Dublinregelgeving). De fracties van GroenLinks, PvdA, ChristenUnie en D66 hebben hier gezamenlijke schriftelijke inbreng voor geleverd. Op 1 februari 2019 heeft de staatssecretaris per brief geantwoord. De toezegging T02543 over informeren over de gezinsherenigingprocedures in de nieuwe Dublinregelgeving is gezien het onderwerp bij deze brief betrokken. Het verslag van een schriftelijk overleg van 4 februari 2019 (32.317, JR) is op 5 februari 2019 door de commissie I&A/JBZ voor kennisgeving aangenomen en is besloten dat aan de toezegging is voldaan.

Op 24 april 2018 hield de commissie I&A/JBZ een nabespreking van het mondeling overleg met de staatssecretaris van J&V op 17 april 2018 en besprak de brief van de staatssecretaris d.d. 9 april 2018. De commissie is van mening dat haar vragen over de voortgang van de voorstellen inzake de herziening van het Gemeenschappelijk Europees Asielstelsel voorlopig voldoende zijn beantwoord.

Op 17 april 2018 voerde de commissie I&A/JBZ mondeling overleg met de staatssecretaris van J&V over de actuele stand van zaken van de zeven Europese wetgevingsvoorstellen inzake het GEAS en over de actieve onderhandelingsinzet van het kabinet in Brussel. Het mondeling overleg is online terug te zien.

Bij brief van 9 april 2018 informeerde de staatssecretaris van Justitie en Veiligheid de commissie I&A/JBZ over de actuele stand van zaken van de zeven Europese wetgevingsvoorstellen inzake het GEAS en over de actieve onderhandelingsinzet van het kabinet in Brussel op deze onderwerpen ter voorbereiding op het mondeling overleg op 17 april 2018.

Op 20 februari 2018 heeft een technische briefing plaatsgevonden over het GEAS. De commissie I&A/JBZ besloot tijdens haar vergadering op 20 februari 2018 om de staatssecretaris van J&V op 17 april 2018 uit te nodigen voor een mondeling overleg over de Europese voorstellen betreffende het GEAS.

Op 13 februari 2018 is een brief aan de staatssecretaris van Justitie en Veiligheid verstuurd inzake een verzoek voor een technische briefing en een mondeling overleg over het GEAS.

De commissie besloot op 6 februari 2018, op initiatief van het lid Stienen (D66), de staatssecretaris van J&V uit te nodigen voor een mondeling overleg inzake de Europese voorstellen in het GEAS-pakket. Voorts besluit de commissie een brief naar de staatssecretaris te sturen met het verzoek om de Kamer van tevoren per brief te informeren over de stand van zaken van deze voorstellen. De commissie verzoekt de staf een conceptbrief op te stellen, die op 13 februari 2018 ter vaststelling zal worden geagendeerd. De commissie besloot tevens een technische briefing te organiseren inzake het GEAS-pakket om beter inzicht te krijgen op de stand van zaken van de verschillende Europese voorstellen. De commissie wenst deze technische briefing vóór de Algemene Europese Beschouwingen van 13 maart 2018 te houden, waarbij de voorkeur uitgaat naar 20 februari 2018. De commissie besloot de verdere bespreking van het mondeling overleg en de technische briefing op 13 februari 2018 te agenderen.

De staatssecretaris van Veiligheid en Justitie heeft op 5 juli 2016 de brief van 20 juni 2016 beantwoord (zie 34.482, A). Deze brief heeft de commissie I&A/JBZ meegenomen bij het mondeling overleg met de staatssecretaris op 12 juli 2016.

Inbreng voor schriftelijk overleg is geleverd door de fractie van GroenLinks op 14 juni 2016. De SP-fractie sluit zich bij deze vragen aan. De brief is op 20 juni 2016 naar de staatssecretaris van Veiligheid en Justitie verstuurd (zie 34.482, A).

Op 7 juni 2016 is besloten de inbreng voor schriftelijk overleg naar 14 juni 2016 te verplaatsen.

De commissie I&A/JBZ besloot op 17 mei 2016 het eerste wetgevingspakket in de herziening van het GEAS in behandeling te nemen. Het lid Strik van de fractie van GroenLinks kondigt aan inbreng voor schriftelijk overleg te zullen leveren op 7 juni 2016.


Behandeling Tweede Kamer

Op 15 oktober 2018 werd het verslag van een schriftelijk overleg over de geannoteerde agenda voor de JBZ-Raad van 11 en 12 oktober 2018 vastgesteld door de vaste commissie voor Justitie en Veiligheid van de Tweede Kamer. In het verslag van het schriftelijk overleg met de staatssecretaris van Justitie en Veiligheid wordt o.a. gesproken over de Europese voorstellen met betrekking tot de herziening van het GEAS.

Op 31 mei 2018 besprak de vaste commissie voor Justitie en Veiligheid de geannoteerde agenda voor de JBZ-Raad van 4 en 5 juni 2018, specifiek het onderdeel asiel- envreemdelingenbeleid, in een algemeen overleg met de staatssecretaris van Justitie en Veiligheid, waarbij o.a. vragen zijn gesteld over het voorstel voor de wijziging van de Dublin III-verordening.

Op 14 juni 2018 stelde de Tweede Kamer het verslag vast van een schriftelijk overleg met de staatssecretaris van J&V over de integrale migratieagenda. In de brief van de staatssecretaris worden o.a. vragen beantwoord over de wijziging van de Dublin III-verordening.

Op 31 mei 2018 heeft de Tweede Kamer een algemeen overleg gevoerd met de minister voor Rechtsbescherming en de minister van Justitie en Veiligheid over de geannoteerde agenda van de JBZ-Raad van 4-5 juni 2018. Tijdens het overleg zijn o.a. vragen gesteld over de stand van zaken met betrekking tot de onderhandelingen voor de herziening van het GEAS.

Op 22 maart 2018 stuurde de staatssecretaris van J&V een brief aan de Tweede Kamer met informatie over het feit dat Hongarije het aanbod van de bemiddelingsprocedure in het kader van de Dublinverordening heeft afgeslagen.

Op 24 januari 2018 hield de Tweede Kamer een algemeen overleg over de JBZ-Raad op 25 en 26 januari 2018. Tijdens dit algemeen overleg werd ook gedebatteerd met de staatssecretaris van Justitie en Veiligheid over de stand van zaken met betrekking tot het GEAS.

Op 15 juni 2016 heeft de Tweede Kamer gestemd voor het beëindigen van het behandelvoorbehoud voor dit voorstel, waarbij de volgende afspraken zijn gemaakt:

  • 1. 
    De Kamer wordt maximaal op de hoogte gehouden over de voortgang van de besluitvorming inzake de herziening van de Dublinverordening, de herziening van de EASO-verordening en de herziening van de Eurodac-verordening, waarbij nadrukkelijk wordt ingegaan op substantiële wijzigingen in de voorstellen;
  • 2. 
    De Kamer wordt in het bijzonder maximaal geïnformeerd over de ontwikkelingen en verschuivingen in de onderhandelingen omtrent:
    • a. 
      het correctiemechanisme in het voorstel herziening Dublinverordening;
    • b. 
      de regeling van financiële vergoeding voor lidstaten die tijdelijk niet wensen deel te nemen aan het correctiemechanisme en de reactie van de andere lidstaten hierop in de Raad;
    • c. 
      de verdeelsleutel in het voorstel herziening Dublinverordening;
    • d. 
      de juridische implicaties van het overhevelen van taken naar EASO;
  • 3. 
    De regering bevordert dat alsnog een privacy impact assessment wordt uitgevoerd ten aanzien van de voorgestelde herziening van de Eurodac-verordening en informeert daarover de Kamer;
  • 4. 
    De regering zet geen onomkeerbare stappen in de besluitvorming op genoemde voorstellen zonder de Kamer daarover te informeren.

Op 8 juni 2016 heeft de commissie voor Veiligheid en Justitie algemeen overleg gevoerd met de staatssecretaris van Veiligheid en Justitie over de JBZ-Raad van 9-10 juni 2016, waarbij ook over dit voorstel is gesproken.

Op 7 juni 2016 heeft de Tweede Kamer plenair gestemd voor het verzoeken van de regering om een parlementair behandelvoorbehoud vast te leggen voor dit voorstel.


Standpunt Nederlandse regering

De minister van Buitenlandse Zaken stuurde op 27 mei 2016 het BNC-fiche aan de Kamer. Uit het BNC-fiche blijkt onder andere dat het kabinet de rechtsgrondslag van het voorstel positief beoordeelt. Dit voorstel betreft een herziening van de Dublinverordening nr. 604/2013 en heeft dezelfde rechtsgrondslag als die verordening, namelijk artikel 78, lid 2, onder e, van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie.

Daarnaast beoordeelt het kabinet de subsidiariteit van het voorstel positief. Het doel van de Dublinverordening (vastleggen van duidelijke criteria en procedures om de voor de behandeling van een asielverzoek verantwoordelijke lidstaat aan te wijzen) kan niet door de lidstaten afzonderlijk worden gerealiseerd.

Het oordeel van de regering over de proportionaliteit van het voorstel is eveneens positief. Een billijker verdeling van de asielverantwoordelijkheden tussen de lidstaten acht het kabinet gewenst. Het inrichten van een automatisch mechanisme dat hieraan bijdraagt, als een verplichting van lidstaten om verplicht hieraan deel te nemen (hetzij via het overnemen van asielzoeker hetzij via financiële solidariteit) vindt het kabinet proportioneel.


Samenvatting voorstel Europese Commissie

Op 23 april 2021 heeft de Europese Commissie het voorstel ingetrokken.

Op 6 april 2016 kondigde de Europese Commissie in haar Mededeling 'Naar een hervorming van het Gemeenschappelijk Europees Asielstelsel en een verbetering van de legale mogelijkheden om naar Europa te komen ' (COM(2016)197) een stappenplan aan om het Gemeenschappelijk Europees Asielstelsel (GEAS) te herzien. Samen met de herziening van het Eurodac-systeem en de oprichting van een Europees Agentschap voor Asiel (voorheen EASO), maakt deze ontwerpverordening COM(2016)270 deel uit van het eerste wetgevende pakket van herzieningen van het GEAS.

De ontwerpverordening is een herziening van de Dublin III-verordening, die de criteria en mechanismen bevat die zijn neergelegd voor de vaststelling van de staat die verantwoordelijk is voor de behandeling van een asielverzoek. Het oogmerk van de Commissie met deze herziening is om een billijker, efficiënter en duurzamer stelsel voor de verdeling van de asielaanvragen over de lidstaten op te zetten en onevenredige druk op het asielstelsel van sommige lidstaten te voorkomen. Er is gekozen om het huidige systeem, waarbij asielzoekers asiel moeten aanvragen in het land van binnenkomst, aan te vullen met een corrigerend toewijzingsmechanisme (billijkheidsmechanisme) om de disproportionele druk die sommige lidstaten ervaren te verlichten.

De keuze voor dit mechanisme heeft de Commissie gemaakt op basis van een consultatie over twee opties voor de herziening van de Dublin-verordening die de Commissie in de Mededeling van 6 april 2016 had voorgelegd.


Behandeling Raad

In de vierde kwartaalrapportage 2019 van JBZ-dossiers (32.317, KO bijlagePDF-document), welke als bijlage bij de geannoteerde agenda van de informele JBZ-raad van 23-24 januari 2020 verstuurd is, geeft de regering aan dat er nog geen Raadspositie over de conceptverordening is. Een politiek heikel punt vormt herplaatsing en solidariteit. De onderhandelingen liggen stil in afwachting van nieuwe voorstellen van de Europese Commissie. Op 21 april 2021 heeft de Europese Commissie het voorstel ingetrokken. Het is vervangen door het voorstel voor een Verordening inzake asiel- en migratiebeheer (COM(2020)610), zie E200019.

JBZ-Raad 7-8 oktober 2019

Tijdens de JBZ-Raad van 7-8 oktober 2019 werd op basis van een achtergrondstuk van het EU-voorzitterschap een discussie gevoerd over de ontwikkelingen op de belangrijkste migratieroutes naar de EU. De discussie spitste zich vooral toe op de actuele situatie op de Oostelijke Mediterrane Route.

JBZ-Raad 6-7 december 2018

Het Voorzitterschap presenteerde tijdens de JBZ-Raad van 6-7 december 2018 een voortgangsrapport over de voorstellen inzake de Herziening van het Gemeenschappelijk Europees Asielstelsel. Wat de Dublin-verordening betreft, blijft het Voorzitterschap kijken naar mogelijke oplossingen voor het verzekeren van een algeheel evenwicht tussen solidariteit en verantwoordelijkheid.

JBZ-Raad 7-8 december 2017

Het Estse voorzitterschap heeft tijdens de JBZ-Raad van 7-8 december 2017 de stand van zaken weergegeven van de verschillende voorstellen inzake het gemeenschappelijk Europees asielstelsel (GEAS).

JBZ-Raad 12-13 oktober 2017

Tijdens de JBZ-raad van 12-13 oktober 2017 zijn de voortgangsrapportages bij de voorstellen over het gemeenschappelijk Europees asielstelsel (GEAS) besproken en riep de Europese Commissie de lidstaten op om de herziening spoedig af te ronden.

JBZ-Raad 8-9 juni 2017

Tijdens de JBZ-Raad bespraken de ministers een voortgangsverslag inzake het Gemeenschappelijk Europees Asielpakket, inclusief het verordeningsvoorstel tot wijziging van de Dublin III-verordening. De onderhandelingen zullen onder Ests voorzitterschap worden voortgezet.

JBZ-Raad 27-28 maart 2017

Tijdens de JBZ-Raad van 27-28 maart 2017 bespraken de ministers een voortgangsverslag inzake de hervorming van het gemeenschappelijk Europees asielstelsel en hervestiging, waaronder over dit voorstel.

Informele JBZ-Raad 26-27 januari 2017

Tijdens de informele JBZ-Raad is gesproken over het GEAS-pakket, waarbij er raakvlakken zijn gevonden voor een mogelijke overeenkomst inzake het voorstel voor een verordening tot wijziging van Dublin III.

JBZ-Raad 8-9 december 2016

Tijdens de Raad werd een voortgangsverslag inzake dit voorstel besproken.

JBZ-Raad 13-14 oktober 2016

Tijdens de Raad gaf het Voorzitterschap een stand van zaken van de behandeling van het Gemeenschappelijk Europees Asielstelselpakket, waaronder over dit voorstel.

Informele JBZ-Raad 7-8 juli 2016

Tijdens de informele JBZ-Raad van 7-8 juli 2016 besprak het Slowaakse Voorzitterschap het Gemeenschappelijk Europees Asielstelsel. Het Voorzitterschap streeft ernaar om het werk van de Raad op een intensieve, voorzichtige en constructieve manier te beheren met als doel om een akkoord met de Raad te bereiken en zo snel mogelijk de betrokkenheid van het Europees Parlement. Een duurzame hervorming in het GEAS is een prioriteit.

JBZ-Raad 9-10 juni 2016

Tijdens de Raad presenteerde de Commissie kort de voorstellen met betrekking tot de herziening van het gemeenschappelijk Europees asielstelsel. Het Voorzitterschap benadrukte hierbij het belang van de verschillende onderdelen van de herziening en vroeg aandacht voor de onderdelen zoals die ook tijdens het Algemeen Overleg van 8 juni 2016 in de Tweede Kamer naar voren kwamen. Er waren geen interventies van de lidstaten.

In de databank EUR-Lex wordt de laatste stand van zaken in de Europese behandeling van het voorstel weergegeven.


Behandeling Europees Parlement

Op 18 mei 2018 publiceerde de onderzoeksdienst van het Europees Parlement een briefingPDF-document over de stand van zaken met betrekking tot het gemeenschappelijk Europees asielstelsel.

Op 6 november 2017 presenteerde de commissie LIBE een rapportPDF-document voor eerste lezing door het Europees Parlement.

Op 10 maart 2017 heeft het onderzoeksbureau van het Europees Parlement een briefingPDF-document gepubliceerd over de stand van zaken van dit voorstel. Op dit moment wordt het conceptverslag van de rapporteur opgesteld.

Op 17 oktober 2016 besprak de commissie voor Burgerlijke Vrijheden, Justitie en Binnenlandse Zaken (LIBE) van het Europees Parlement samen met het Slowaaks Voorzitterschap het voortgangsrapport van het Gemeenschappelijk Europees Asielsysteem.

Op 26 mei 2016 is de Liberaal-Democraat Cecilia Wikström als rapporteur aangewezen.

De commissie voor Burgelijke Vrijheden, Justitie en Binnenlandse Zaken (LIBE) van het Europees Parlement is als verantwoordelijke commissie aangewezen voor het behandelen van dit voorstel.

In de databank OEIL van het Europees Parlement wordt de laatste stand van zaken in de behandeling van het voorstel weergegeven.


Standpunten andere lidstaten (IPEX)

Op 7 december 2016 stuurde het Italiaanse Parlement een opinie inzake dit voorstel.

Op 25 oktober 2016 stuurde de Tsjechische Senaat een subsidiariteitsbezwaar inzake dit voorstel voor een wijziging van de Dublin-verordening.

Op 25 oktober 2016 stuurde de Roemeense Senaat een subsidiariteitsbezwaar inzake dit voorstel voor een wijziging van de Dublin-verordening.

Op 5 oktober 2016 stuurde de Italiaanse Senaat een subsidiariteitsbezwaar inzake de wijziging van de Dublin III-verordening.

Op 5 oktober 2016 stuurde de Poolse Senaat een opinie in het kader van de politieke dialoog inzake dit voorstel en het voorstel inzake een Europees Asielagentschap.

Op 5 oktober 2016 stuurde het Tsjechische Parlement een subsidiariteitsbezwaar naar de Europese Commissie inzake dit voorstel.

Op 4 oktober 2016 stelde he Roemeense Parlement en subsidiariteitsbezwaar vast inzake dit voorstel, en heeft deze naar de Europese Commissie verstuurd.

Op 22 september 2016 heeft de commissie van Europese Zaken in de Poolse Sejm een subsidiariteitsbezwaar vastgesteld inzake dit voorstel.

Het Slowaakse Parlement heeft op 7 september 2016 een subsidiariteitsbezwaar gestuurd naar de Europese Commissie inzake dit voorstel.

Het Hongaarse Parlement heeft op 6 september 2016 een subsidiariteitsbezwaar gestuurd naar de Europese Commissie inzake het voorstel voor de verordening tot wijziging van de Dublin III-verordening.

De deadline voor subsidiariteitsbezwaren was 27 oktober 2016.

In de databank IPEX wordt de behandeling van het voorstel in de diverse (kandidaat) lidstaatparlementen weergegeven.


Reacties Derden

Op 11 juni 2018 publiceerde de Algemene Rekenkamer een rapport inzake de asielinstroom in Nederland tussen 2014 en 2016, waarbij ook wordt gesproken over het gemeenschappelijk Europees asielstelsel.

Op 5 maart 2018 heeft de Commissie Meijers haar commentaar op de JBZ-Raad van 8-9 maart 2018 aan de Tweede Kamer in afschrift aan de Eerste Kamer gestuurd inzake Dublin en de Procedureverordening (zie ook E160026).

Commissie Meijers heeft op 8 november 2017 haar reactie op het regeerakkoord 2017-2021 aan de Kamer gestuurd waarin zij haar opinie geeft op de verschillende Europese onderwerpen die in het regeerakkoord aan bod komen. Onderhavig dossier heeft een link met het onderwerp 'Asielshoppen' in de notitie van Commissie Meijers.

Op 24 oktober 2016 publiceerde het Europees Economisch en Sociaal Comité een advies inzake de voorstellen in het Gemeenschappelijk Europees Asielsysteem-pakket.

Op 10 oktober 2016 publiceerde een verklaring, die tijdens de hoorzitting van het Europees Parlement inzake de herziening van het Dublinsysteem en crisisrelocatie is uitgesproken.

Op 15 juni 2016 publiceerde Commissie Meijers een notitie inzake de herzieningen van de Dublinverordening, het Eurodac voorstel en het voorstel voor een EU Asiel Agentschap.

Op 3 juni 2016 stuurde de Commissie Meijers een brief aan de commissie Veiligheid en Justitie van de Tweede Kamer in verband met het algemeen overleg inzake de JBZ-Raad van 9 en 10 juni 2016. De Commissie Meijers geeft in deze brief commentaar over de wetgevingsdossiers inzake dit voorstel en over EURODAC en EASO.

Op 2 juni 2016 publiceerde de Commissie Meijers een notitiePDF-document inzake de herziening van het gemeenschappelijk Europees asielstelsel.


Alle bronnen