Behandelfase Eerste Kamer: gepubliceerd in Europees publicatieblad.

nationaal

Op 8 juli 2021 stuurde de staatssecretaris van J&V een brief (35.048, C) aan de Kamer over het voorlopig politiek akkoord tussen de Raad en het Europees Parlement. Op 13 juli 2021 nam de commissie de brief voor kennisgeving aan.

Europees

Op 30 december 2021 verscheen de verordening inzake het asielagentschap van de Europese Unie in het publicatieblad van de Europese Unie. Zij treedt in werking op 19 januari 2022.

Zie ook e-dossier E180035 inzake het gewijzigd voorstel.

volledige titel

Voorstel voor een verordening van het Europees Parlement en de Raad betreffende het asielagentschap van de Europese Unie en tot intrekking van verordening (EU) No. 439/2010

document Europese Commissie

COM(2016)271, d.d. 4 mei 2016

rechtsgrondslag

Artikel 78, lid 1 en 2, VWEU

commissie Eerste Kamer

beleidsterrein

verwante dossiers

Op 30 december 2021 verscheen de verordening inzake het asielagentschap van de Europese Unie in het publicatieblad van de Europese Unie. Zij treedt in werking op 19 januari 2022.

Zie ook e-dossier E180035 inzake het gewijzigd voorstel.

Op 8 juli 2021 stuurde de staatssecretaris van J&V een brief (35.048, C) aan de Kamer over het voorlopig politiek akkoord tussen de Raad en het Europees Parlement. Op 13 juli 2021 nam de commissie de brief voor kennisgeving aan.

Op 30 juni 2021 ontving de Kamer een brief (35.048, B) van de staatssecretaris van J&V over het compromis dat de Permanente Vertegenwoordigers van de EU-lidstaten (Coreper) op 16 juni 2021 bereikten. De commissie besprak dit op 6 juli 2021 en besloot de brief voor kennisgeving aan te nemen.

Op 2 juni 2020 had de commissie I&A/JBZ een mondeling overleg met de staatssecretaris van J&V over de stand van zaken van de herziening van het gemeenschappelijk Europees asielstelsel (GEAS).

Op 10 maart 2020 besloot de commissie I&A/JBZ om een mondeling overleg met de staatssecretaris van J&V te voeren over de stand van zaken van de herziening van het gemeenschappelijk Europees asielstelsel (GEAS).

Op 2 april 2019 hield de commissie een mondeling overleg met de staatssecretaris van Justitie & Veiligheid over de stand van zaken rondom de herziening van het GEAS (34.585, C).

Op 19 maart 2019 hield de commissie een informeel overleg met leden van de Commissie Meijers over de herziening van het GEAS.

Op 12 maart 2019 hield de commissie een besloten technische briefing inzake het GEAS met leden van het Europees Parlement.

Op 5 maart 2019 hield de commissie een technische briefing inzake het GEAS.

Op 15 oktober 2018 werd het verslag van een schriftelijk overleg over de geannoteerde agenda voor de JBZ-Raad van 11 en 12 oktober 2018 vastgesteld door de vaste commissie voor Justitie en Veiligheid van de Tweede Kamer. In het verslag van het schriftelijk overleg met de staatssecretaris van Justitie en Veiligheid wordt o.a. gesproken over de Europese voorstellen met betrekking tot de herziening van het gemeenschappelijk Europees asielstelsel.

Op 24 april 2018 hield de commissie I&A/JBZ een nabespreking van het mondeling overleg met de staatssecretaris van J&V op 17 april 2018 en besprak de brief van de staatssecretaris d.d. 9 april 2018. De commissie is van mening dat haar vragen over de voortgang van de voorstellen inzake de herziening van het Gemeenschappelijk Europees Asielstelsel voorlopig voldoende zijn beantwoord.

Op 17 april 2018 voerde de commissie I&A/JBZ mondeling overleg met de staatssecretaris van J&V over de actuele stand van zaken van de zeven Europese wetgevingsvoorstellen inzake het GEAS en over de actieve onderhandelingsinzet van het kabinet in Brussel. Het mondeling overleg is online terug te zien.

Bij brief van 9 april 2018 informeerde de staatssecretaris van Justitie en Veiligheid de commissie I&A/JBZ over de actuele stand van zaken van de zeven Europese wetgevingsvoorstellen inzake het GEAS en over de actieve onderhandelingsinzet van het kabinet in Brussel op deze onderwerpen ter voorbereiding op het mondeling overleg op 17 april 2018.

Op 20 februari 2018 heeft een technische briefing plaatsgevonden over het GEAS. De commissie I&A/JBZ besloot tijdens haar vergadering op 20 februari 2018 om de staatssecretaris van J&V op 17 april 2018 uit te nodigen voor een mondeling overleg over de Europese voorstellen betreffende het GEAS.

Op 13 februari 2018 is een brief aan de staatssecretaris van Justitie en Veiligheid verstuurd inzake een verzoek voor een technische briefing en een mondeling overleg over het GEAS.

De commissie besloot op 6 februari 2018, op initiatief van het lid Stienen (D66), de staatssecretaris van J&V uit te nodigen voor een mondeling overleg inzake de Europese voorstellen in het GEAS-pakket. Voorts besluit de commissie een brief naar de staatssecretaris te sturen met het verzoek om de Kamer van tevoren per brief te informeren over de stand van zaken van deze voorstellen. De commissie verzoekt de staf een conceptbrief op te stellen, die op 13 februari 2018 ter vaststelling zal worden geagendeerd. De commissie besloot tevens een technische briefing te organiseren inzake het GEAS-pakket om beter inzicht te krijgen op de stand van zaken van de verschillende Europese voorstellen. De commissie wenst deze technische briefing vóór de Algemene Europese Beschouwingen van 13 maart 2018 te houden, waarbij de voorkeur uitgaat naar 20 februari 2018. De commissie besloot de verdere bespreking van het mondeling overleg en de technische briefing op 13 februari 2018 te agenderen.

De staatssecretaris van Veiligheid en Justitie heeft op 5 juli 2016 de brief van 20 juni 2016 beantwoord (zie 34.482, A). Deze brief heeft de commissie I&A/JBZ meegenomen bij het mondeling overleg met de staatssecretaris op 12 juli 2016.

Inbreng voor schriftelijk overleg is geleverd door de fractie van GroenLinks op 14 juni 2016. De SP-fractie sluit zich bij deze vragen aan. De brief is op 20 juni 2016 naar de staatssecretaris van Veiligheid en Justitie verstuurd (zie 34.482, A).

Op 7 juni 2016 is tijdens de commissievergadering van I&A/JBZ besloten de inbreng voor schriftelijk overleg naar 14 juni 2016 te verplaatsen.

De commissie I&A/JBZ besloot op 17 mei 2016 het eerste wetgevingspakket in de herziening van het GEAS in behandeling te nemen. Het lid Strik van de fractie van GroenLinks kondigt aan inbreng voor schriftelijk overleg te zullen leveren op 7 juni 2016.

Op 8 juli 2021 informeerde de staatssecretaris van J&V de Kamer over het verdere verloop van de besluitvormingsprocedure (22.112, 3154). Op 15 september 2021 besloot de commissie J&V de brief te agenderen voor het commissiedebat op 6 oktober 2021 over de formele JBZ-Raad op 7 en 8 oktober 2021.

Op 5 juli 2021 stuurde de commissie J&V een brief met vragen aan de staatssecretaris van J&V over de JBZ-Raad van 15-16 juli 2021. Op 7 juli stuurde de staatssecretaris een antwoord en op 9 juli 2021 werd het verslag schriftelijk overleg vastgesteld (32.317, 701). De commissie stelde onder meer vragen over het compromis dat de Raad bereikte over het EU-asielagentschap, de mogelijke uitvoering en de onderbouwing van het stemgedrag van Nederland en andere EU-lidstaten in de Raad.

Op 22 juni 2021 ontving de Tweede Kamer een brief (22.112, 3143) van de staatssecretaris van J&V over het compromis dat de Permanente Vertegenwoordigers van de EU-lidstaten (Coreper) op 16 juni 2021 bereikten. De commissie J&V betrekt de brief bij het schriftelijk overleg op 5 juli 2021 over de JBZ-Raad van 15-16 juli 2021.

Op 3 juni 2021 stuurde de commissie J&V een brief met vragen aan de staatssecretaris van J&V naar aanleiding van de JBZ-Raad van 7-8 juni 2021. Op 8 juni 2021 werd het verslag schriftelijk overleg vastgesteld (32.317, 686). De staatssecretaris ging onder meer in op de stand van zaken met betrekking tot de oprichting van een EU-asielagentschap. Enkele lidstaten hebben bezwaren tegen de toezichthoudende taken die het agentschap krijgt. In het kader van de nieuwe voorstellen uit het migratie- en asielpact (zie E200018) is opgeroepen tot snelle afronding. Het kabinet is hier voorstander van.

Op 15 oktober 2018 werd het verslag van een schriftelijk overleg over de geannoteerde agenda voor de JBZ-Raad van 11 en 12 oktober 2018 vastgesteld door de vaste commissie voor Justitie en Veiligheid van de Tweede Kamer. In het verslag van het schriftelijk overleg met de staatssecretaris van Justitie en Veiligheid wordt o.a. gesproken over de Europese voorstellen met betrekking tot de herziening van het GEAS.

Op 7 december 2016 voerde de commissie voor Veiligheid en Justitie overleg met de staatssecretaris van Veiligheid en Justitie over de JBZ-Raad van 8-9 december 2016 inzake onderwerpen op het terrein van asiel- en vreemdelingenbeleid, waaronder ook over EASO.

Op 15 juni 2016 heeft de Tweede Kamer gestemd voor het beëindigen van het behandelvoorbehoud voor dit voorstel.

Op 8 juni 2016 heeft de commissie voor Veiligheid en Justitie algemeen overleg gevoerd met de staatssecretaris van Veiligheid en Justitie over de JBZ-Raad van 9-10 juni 2016, waarbij ook over dit voorstel is gesproken.

Op 7 juni 2016 heeft de Tweede Kamer plenair gestemd voor het verzoeken van de regering om een parlementair behandelvoorbehoud vast te leggen voor dit voorstel.

De minister van Buitenlandse Zaken stuurde op 27 mei 2016 het BNC-fiche aan de Kamer. Uit het BNC-fiche blijkt onder andere dat het subsidiariteitsoordeel van het kabinet positief is. Naast het bevorderen van beleidsconvergentie, zal het agentschap bijstand leveren in geval van grote asieldruk op lidstaten. Ook monitort het agentschap de tenuitvoerlegging van EU-asielwetgeving door lidstaten en kan het agentschap ingrijpen, op aanwijzing van de Commissie, wanneer een lidstaat onder grote asieldruk staat, het GEAS in gevaar komt door het niet adequaat handelen van deze lidstaat en de lidstaat niet zelf om bijstand vraagt. Deze taken kunnen beter door de Unie dan door individuele lidstaten worden uitgevoerd.

Daarnaast beoordeelt het kabinet de proportionaliteit van het voorstel ook positief. Het is volgens de regering aan de lidstaten zelf om de EU-asielwetgeving op de juiste wijze te implementeren, ook bij grote asieldruk. Het agentschap grijpt alleen in, op aanwijzing van de Commissie, wanneer een lidstaat onder grote asieldruk staat, het GEAS in gevaar komt door het niet adequaat handelen van deze lidstaat en de lidstaat niet zelf om bijstand vraagt.

Ook is het kabinet van mening dat de EU bevoegd is een gemeenschappelijk Europees asielbeleid te voeren (artikel 78 VWEU), als onderdeel van de ruimte van vrijheid veiligheid en recht.

Op 6 april 2016 kondigde de Europese Commissie in haar Mededeling 'Naar een hervorming van het Gemeenschappelijk Europees Asielstelsel en een verbetering van de legale mogelijkheden om naar Europa te komen ' (COM(2016)197) een stappenplan aan om het Gemeenschappelijk Europees Asielstelsel (GEAS) te herzien.

De herziening beoogt van het Europees Ondersteuningsbureau voor Asielzaken (EASO) een volwaardig Europees Agentschap te maken, met een krachtiger mandaat en een groter takenpakket om structurele gebreken in het asielstelsel van de EU te verhelpen. Het nieuwe agentschap zou de taak krijgen om de referentiesleutel te gebruiken voor de toepassing van het billijkheidsmechanisme, dat door de herziening van de Dublinverordening wordt geïntroduceerd (zie E160013). Het agentschap krijgt ook meer taken ten aanzien van het in lijn brengen van de toepassing van het Gemeenschappelijk Europees Asielstelsel in de lidstaten. Ook op het gebied van operationele en technische ondersteuning zal de capaciteit van het agentschap worden uitgebreid.

Tijdens de JBZ-Raad van 9 en 10 december 2021 (32.317, MQ) hebben de lidstaten de Verordening inzake het Asielagentschap van de Europese Unie formeel aangenomen.

Op 29 juni 2021 werd een voorlopig politiek akkoord bereikt tussen de Raad en het Europees Parlement (35.048, C). De belangrijkste wijzigingen ten opzichte van het compromisvoorstel van 16 juni 2021 zijn dat het Asielagentschap zijn monitorende taken gaat uitvoeren per 31 december 2023 in plaats van 1 juni 2024 en dat het delen van de bevindingen van de monitoring met de gemonitorde lidstaat hier ook onder valt. Een gekwalifeerde meerderheid van de permanente vertegenwoordigers van de EU-lidstaten (Coreper) heeft ingestemd met het politiek akkoord. Nederland heeft zich onthouden van stemming, vanwege afzwakking van het monitoringssysteem.

Na plenaire instemming van het Europees Parlement moet de Raad formeel instemmen met het voorstel. Wanneer zowel het Europees Parlement als de Raad de Verordening hebben ondertekend wordt deze gepubliceerd in het Publicatieblad van de EU. Twintig dagen later treedt de Verordening in werking.

Op 30 juni 2021 ontving de Kamer een brief (35.048, B) van de staatssecretaris van J&V over het compromis dat de Permanente Vertegenwoordigers van de EU-lidstaten (Coreper) op 16 juni 2021 bereikten. In het compromisvoorstel zijn enkele onderdelen aangepast, met name op het gebied van de monitoring. Het Europees Asielagentschap gaat zijn monitorende taak met uitstel, namelijk per 1 juni 2024, uitvoeren. Bovendien treden de artikelen over de uit de monitoring volgende aanbevelingen en de vervolgstappen tegen een lidstaat die onvoldoende opvolging geeft aan deze aanbevelingen, pas in werking als de huidige EU-Dublinverordening is vervangen.

Het kabinet waardeert dat er met dit compromis een stap is gezet in het onderhandelingsproces en vindt snelle aanname van de Verordening belangrijk. Wel is het kabinet teleurgesteld over de afzwakking van het monitoringssysteem. Ook is het kabinet teleurgesteld over het voorstel om de opvolging van de monitoring te koppelen aan een toekomstige vervanging van de Dublin-verordening. Het kabinet heeft daarom besloten geen steun te geven aan het voorstel en geen positie in te nemen.

Een gekwalifeerde meerderheid van de EU-lidstaten steunt het voorstel. Daarmee kunnen de onderhandelingen tussen de EU-instellingen (triloog) van start gaan.

Tijdens de JBZ-Raad van 7-8 juni 2021 (32.317, MF) kondigde de Europese Commissie aan dat in de onderhandelingen over de EU-Asielagentschap (EUAA) Verordening richting een compromis bewegen. Hoewel al enige tijd sprake is van overeenstemming tussen de drie Europese wetgevers over een compromistekst, is de betreffende Verordening nog niet aangenomen. Het kabinet acht voltooiing van dit voorstel van groot belang. De Kamer wordt in een apart brief over het compromis geïnformeerd.

In de tweede kwartaalrapportage 2020 van JBZ-dossiers (32.317, LG bijlage) laat de regering weten dat de triloog stil ligt in afwachting van de aanpak van de nieuwe Europese Commissie.

JBZ-Raad 7-8 oktober 2019

Tijdens de JBZ-Raad van 7-8 oktober 2019 werd op basis van een achtergrondstuk van het EU-voorzitterschap een discussie gevoerd over de ontwikkelingen op de belangrijkste migratieroutes naar de EU. De discussie spitste zich vooral toe op de actuele situatie op de Oostelijke Mediterrane Route.

JBZ-Raad 6-7 december 2018

Het Voorzitterschap presenteerde tijdens de JBZ-Raad van 6-7 december 2018 een voortgangsrapport over de voorstellen inzake de Herziening van het Gemeenschappelijk Europees Asielstelsel.

JBZ-Raad 7-8 december 2017

Het Estse voorzitterschap heeft tijdens de JBZ-Raad van 7-8 december 2017 de stand van zaken weergegeven van de verschillende voorstellen inzake het Europees asielstelsel (GEAS).

JBZ-Raad 12-13 oktober 2017

Tijdens de JBZ-raad van 12-13 oktober 2017 zijn de voortgangsrapportages bij de voorstellen over het Gemeenschappelijk Europees Asielstelsel (GEAS) besproken en riep de Europese Commissie de lidstaten op om de herziening spoedig af te ronden.

JBZ-Raad 8-9 juni 2017

Tijdens de JBZ-Raad bespraken de ministers een voortgangsverslag inzake het Gemeenschappelijk Europees Asielpakket, inclusief het verordeningsvoorstel betreffende het asielagentschap van de EU. De onderhandelingen zullen onder Ests voorzitterschap worden voortgezet.

JBZ-Raad 27-28 maart 2017

Tijdens de JBZ-Raad van 27-28 maart 2017 bespraken de ministers een voortgangsverslag inzake de hervorming van het gemeenschappelijk Europees asielstelsel en hervestiging, waaronder over dit voorstel.

Op 9 februari 2017 publiceerde het Maltees Voorzitterschap een persbericht waarin staat dat zij ernaar streven de onderhandelingen af te ronden voor het einde van hun Voorzitterschap.

JBZ-Raad 8-9 december 2016

Tijdens de Raad werd een voortgangsverslag inzake dit voorstel besproken.

JBZ-Raad 13-14 oktober 2016

Tijdens de Raad gaf het Voorzitterschap een stand van zaken van de behandeling van het Gemeenschappelijk Europees Asielstelselpakket, waaronder over dit voorstel.

Informele JBZ-Raad 7-8 juli 2016

Tijdens de informele JBZ-Raad van 7-8 juli 2016 besprak het Slowaakse Voorzitterschap het Gemeenschappelijk Europees Asielstelsel. Het Voorzitterschap streeft ernaar om het werk van de Raad op een intensieve, voorzichtige en constructieve manier te beheren met als doel om een akkoord met de Raad te bereiken en zo snel mogelijk de betrokkenheid van het Europees Parlement. Een duurzame hervorming in het GEAS is een prioriteit.

JBZ-Raad 9-10 juni 2016

Tijdens de Raad presenteerde de Commissie kort de voorstellen met betrekking tot de herziening van het gemeenschappelijk Europees asielstelsel. Het Voorzitterschap benadrukte hierbij het belang van de verschillende onderdelen van de herziening en vroeg aandacht voor de onderdelen zoals die ook tijdens het Algemeen Overleg van 8 juni 2016 in de Tweede Kamer naar voren kwamen. Er waren geen interventies van de lidstaten.

In de databank EUR-Lex wordt de laatste stand van zaken in de Europese behandeling van het voorstel weergegeven.

Op 11 november 2021 nam het Europees Parlement in eerste lezing een standpunt in over COM(2016)271 en COM(2018)633. Wanneer ook de Raad formeel heeft ingestemd verschijnt de Verordening in het Europees Publicatieblad. Twintig dagen later zal zij in werking treden.

Op 29 juni 2021 werd een politiek akkoord bereikt tussen de Raad en het Europees Parlement (35.048, C). De commissie Burgerlijke Vrijheden, Justitie en Binnenlandse Zaken (LIBE) bespreekt dit, waarna plenaire stemming plaatsvindt en het Europees Parlement het standpunt in eerste lezing vaststelt.

Op 18 mei 2018 publiceerde de onderzoeksdienst van het Europees Parlement een briefing over de stand van zaken met betrekking tot het gemeenschappelijk Europees asielstelsel.

Op 21 december 2016 is het verslag van de commissie inzake dit voorstel plenair aangenomen door het Europees Parlement.

Op 8 december 2016 nam de commissie voor Burgerlijke Vrijheden, Justitie en Binnenlandse Zaken (LIBE) van het Europees Parlement een resolutie aan waarin staat dat de toekomstige EU asielagentschap ervoor moet zorgen dat lidstaten de EU regels over asiel en informatie-uitwisseling tussen de lidstaten moet respecteren, en ook dat zij respect moeten hebben voor fundamentele vrijheden. Ook heeft de commissie ingestemd met een onderhandelingsmandaat met het oog op het bereiken van een eerste lezing overeenkomst met de Raad over de wetgeving.

Op 17 oktober 2016 besprak de commissie voor Burgerlijke Vrijheden, Justitie en Binnenlandse Zaken (LIBE) van het Europees Parlement samen met het Slowaaks Voorzitterschap het voortgangsrapport van het Gemeenschappelijk Europees Asielsysteem.

De commissie voor Burgelijke Vrijheden, Justitie en Binnenlandse Zaken (LIBE) van het Europees Parlement is op 7 juli 2016 als verantwoordelijke commissie aangewezen voor het behandelen van dit voorstel.

Op 23 mei 2016 is de sociaaldemocraat Péter Niedermüller als rapporteur aangewezen.

In de databank OEIL van het Europees Parlement wordt de laatste stand van zaken in de behandeling van het voorstel weergegeven.

Op 16 november 2016 keurde het Italiaanse Parlement een opinie goed inzake dit voorstel.

Op 5 oktober 2016 stuurde het Tsjechische Parlement een subsidiariteitsbezwaar inzake dit voorstel.

Op 5 oktober 2016 stuurde de Poolse Senaat een opinie in het kader van de politieke dialoog inzake dit voorstel.

Op 29 september 2016 stuurde de Roemeense Senaat een opinie in het kader van de politieke dialoog inzake dit voorstel.

Op 27 september 2016 stuurde het Roemeense Parlement een subsidiariteitsbezwaar inzake dit voorstel.

Op 9 september 2016 stuurde de Italiaanse Senaat een subsidiariteitsbezwaar inzake de verordening betreffende het asielagentschap van de EU.

De deadline voor het indienen van een subsidiariteitsbezwaar was 29 september 2016.

In de databank IPEX wordt de behandeling van het voorstel in de diverse (kandidaat) lidstaatparlementen weergegeven.

Op 11 juni 2018 publiceerde de Algemene Rekenkamer een rapport inzake de asielinstroom in Nederland tussen 2014 en 2016, waarbij ook wordt gesproken over het gemeenschappelijk Europees asielstelsel.

Op 24 oktober 2016 publiceerde het Europees Economisch en Sociaal Comité een advies inzake de voorstellen in het Gemeenschappelijk Europees Asielsysteem-pakket.

Op 15 juni 2016 publiceerde Commissie Meijers een notitie inzake de herzieningen van de Dublinverordening, het Eurodac voorstel en het voorstel voor een EU Asiel Agentschap.

Op 3 juni 2016 stuurde Commissie Meijers een brief aan de Tweede Kamer commissie Veiligheid en Justitie voor het Algemeen Overleg van de JBZ-Raad van 9 en 10 juni 2016. De Commissie Meijers geeft in deze brief commentaren over de wetgevingsdossiers inzake dit voorstel en over EURODAC en herziening dublinverordening.

Op 2 juni 2016 publiceerde Commissie Meijers een notitie inzake de hervorming van het gemeenschappelijk Europees Asielsysteem.