De Eerste Kamer heeft dinsdag 4 april ingestemd met de begroting van het ministerie van Landbouw, Natuur en Visserij, zonder daarbij het voortbestaan van het ministerie zelf ter sprake te brengen. Dit laatste geschiedde een dag eerder wel in een debat aan de overkant van het Binnenhof vanuit de Tweede Kamer. De minister oogstte in de Eerste Kamer lof voor zijn beleid, neergelegd in de nota Kiezen voor landbouw, zowel van de regeringspartijen, CDA en VVD, als van de grootste oppositiepartij, de PvdA.
Innovatie
De Eerste Kamer ging ter gelegenheid van de begrotingsbehandeling in debat met de minister over het thema 'innovatie'. Daarbij kwam het voornemen aan de orde van de regering om in het jaar 2010 minstens 5,75% van de autobrandstof in Nederland van plantaardige herkomst te laten zijn. Woordvoerder Van Heukelum van de VVD-fractie zette vraagtekens bij dit voornemen. Hoe groot is het areaal aan grond dat nodig is voor het verbouwen van gewassen waaruit deze brandstof gewonnen moet worden?, vroeg hij aan de minister. Van Heukelum wees erop dat ook nog de nodige hectares nodig zijn voor het opwekken van elektriciteit en/of biogas. Slaan we niet door?, vroeg de VVD-senator. Blijft er nog genoeg grond over voor voedselproductie?.
Groene grondstoffen
CDA-woordvoerder Walsma bracht ook de groene grondstoffen ter sprake. Dit zijn landbouwproducten voor non-food toepassingen, zoals kleding, cosmetica, papier en olie- en smeermiddelen en bouwstoffen. Volgens het CDA is het de vraag of het telen van gewassen als 'groene grondstof ' renderend zal zijn. Eerder zouden reststoffen hiervoor kunnen worden gebruikt. Walsma citeerde de minister die al heeft geschreven dat hij niet verwacht dat op grote schaal gewassen voor productie van biobrandstoffen zullen geteeld gaan worden. De CDA-senator zag perspectief voor de teelt van aardappelen en bieten in Nederland als de landen om ons heen massaal wel energiegewassen gaan telen.
Biotechnologie
PvdA-senator Rabbinge merkte op dat velen tegenwoordig de mond vol hebben van kenniseconomie en innovatie. Maar daarbij ten onrechte niet denken aan de hoogwaardige groene biotechnologie, de witte biotechnologie en de 'bio based economy' in de agrarische sector. Daar liggen veel mogelijkheden, betoogde Rabbinge. De PvdA-senator vroeg daarbij wel om een activerend overheidsbeleid. De minister wees erop dat vanaf volgend bijmenging van biobrandstof in Nederland verplicht is. Hij zag mogelijkheden voor nieuwe lidstaten van de EU om grote arealen landbouwgrond te gebruiken voor de benodigde gewassen. Ook de veenkoloniën in Nederland zouden geschikt gemaakt kunnen worden voor snel groeiende gewassen. De minister wees erop dat de subsidiering van de aardappelzetmeelfabricage daar op zijn einde loopt.
Vrouwen
Mevrouw Slagter-Roukema (SP) wees erop dat innovaties in het agrarische bedrijf vanouds werden bedacht door de vrouw. De man is daar nogal eens te druk voor, zowel binnen als buiten het bedrijf, zei de SP-senator. Mevrouw Slagter wees erop dat de kracht van vrouwen is dat ze in staat zijn van binnenuit vanuit hun praktijksituatie te veranderen. Dit in tegenstelling tot de veranderingen van buitenaf, die als strategie worden opgelegd vanuit de markt en vanuit een vergadercircuit dat door mannen wordt gedomineerd.
Nieuwe rol overheid
SGP-senator Holdijk, die sprake mede namens de fractie van de ChristenUnie, onderstreepte de nieuwe rol van de overheid in de landbouw: De overheid treedt terug als regulator en stapt naar voren als facilitator. De sector zal alleen overleven door nieuwe methoden en door schaalvergroting en door de ondernemerszin. Op dit punt hekelde senator Holdijk de nog altijd voortdurende regeldruk van de overheid: Veel agrariërs merken nog niet of nauwelijks iets van een vermindering van de regelgeving over de gehele linie. Zij ervaren regels en ambtenaren nog steeds als een remmende factor voor ondernemerschap. Ook de VVD-woordvoerder Van Heukelum had kritiek op dit punt. Hij sprak over 'een welhaast verstikkend net van regelgeving'.
Europese regelgeving
Minister Veerman zei dat ongeveer 85% van de regelgeving zijn oorsprong vindt bij de Europese Unie in Brussel. Van de 15% waar Nederland zelf de hand in heeft probeert hij zoveel mogelijk te schrappen. Maar daar moet men niet teveel van verwachten.
Groene diensten
CDA-woordvoerder Walsma wilde weten hoever de minister is gevorderd met het definiëren van 'groene diensten'. Het gaat hier om zaken als onderhoud waterlopen en instandhouding van biodiversiteit. Landbouw loopt hier over in natuur- en landschapsbeheer.
Deel dit item: