Verslag van de vergadering van 25 november 2014 (2014/2015 nr. 9)
Status: gecorrigeerd
Aanvang: 10.55 uur
Mevrouw Popken i (PVV):
Voorzitter. Afgesloten van de buitenwereld, geen vriendelijk praatje met het personeel, niet naar buiten kunnen, niet naar het toilet kunnen en een keer per week kunnen douchen, als dat al kan. Het kabinet komt zijn belofte van strenger straffen na. Niet van criminelen die beroven en mishandelen, nee, van onze ouderen en gehandicapten, wier zorg wordt afgepakt en die aan hun lot worden overgelaten. Onder het mom van hervormen en de zogenaamde participatiemaatschappij slaat dit wetsvoorstel over 37 dagen de hakbijl in de wortels van onze verzorgingsstaat. Waar vadertje Drees ouderen een onbezorgde dag gaf, breekt de PvdA deze onbezorgde dag af.
Ik zeg niet zomaar iets. De feiten zijn als volgt. 600.000 ouderen en gehandicapten worden de AWBZ uitgewerkt. 120.000 hoogbejaarden kunnen nergens meer naartoe, zodat ze noodgedwongen thuis moeten blijven wonen. 120.000 helden in de zorg zijn hun baan kwijt. Het motto "banen, banen, banen" gaat zeker in de zorg niet op. In één jaar tijd verdwenen er 52.000 verzorgingshuisplekken. Daarbovenop wordt de thuiszorg gehalveerd, wordt er gekort op begeleiding en dagbesteding en is de afbraak van onze ouderenzorg een feit. In veel verzorgingshuizen staan kamers leeg en moet men de deuren sluiten hoewel er massa's ouderen op een wachtlijst staan. Koppels die al 30, 40, 50, soms al 60 jaar getrouwd zijn, worden uit elkaar gerukt en moeten apart van elkaar gaan wonen ondanks dat er kamers leegstaan.
Stel je eens voor: je leven lang heb je lief en leed samen gedeeld, samen gelachen, samen gehuild, ben je samen vooruit gegaan, heb je samen mensen verloren en wat wordt dan de eindstreep? Dat je uit elkaar wordt gerukt terwijl je beloofd hebt om elkaar lief te hebben en voor elkaar te zorgen in voor- en tegenspoed. Hier bestaat duidelijk geen recht op gezinshereniging en geen recht om bij je man of vrouw te zijn. Waarvoor? Voor een bezuiniging van 330 miljoen. Breng de verspilling in de zorg met 10% terug en je hebt hetzelfde bedrag opgehoest en de verzorgingshuizen kunnen gewoon openblijven. Het kabinet heeft de mond vol van de zogenaamde participatiemaatschappij, waarin onze hoogbejaarde ouderen zo lang mogelijk thuis blijven wonen. Een mooi sprookje dat het kabinet ons voorspiegelt en dat in werkelijkheid al snel een nachtmerrie blijkt te zijn.
Ouder worden komt helaas vaak met gebreken: slecht ter been zijn, reuma, suikerziekte, slecht horen of zien, geheugenproblemen of dementie en ga zo maar door. Alleen, in hun eigen huis, moeten onze ouderen zich zien te redden, zonder thuiszorg of dagbesteding en met een beetje geluk af en toe nog een kind of een buurvrouw die op bezoek komt. Die prachtige participatiemaatschappij verwacht dat de kinderen van onze ouderen dit allemaal opvangen in de vorm van mantelzorg. De staatssecretaris zei het vorig jaar zelf nog: kinderen moeten meer helpen bij de verzorging van hun zieke ouders, zo kan de zorg betaalbaar blijven. Het gaat om dagelijks controleren of alles goed gaat, boodschapjes doen, helpen bij de dagelijkse hygiëne en ga zo maar door. Wat doen onze ouderen die kinderen hebben die aan de andere kant van het land wonen, kinderen die keihard moeten werken om de eindjes aan elkaar te knopen, kinderen die moeten vechten voor het behoud van hun banen of kinderen die niet iedere dag bij hun ouders langs kunnen gaan? Wat doen ouderen die geen kinderen hebben?
Terwijl het kabinet ervoor zorgt dat onze ouderen het verzorgingshuis niet meer inkomen, schuift het tegelijk zijn taken en verantwoordelijkheden af op de gemeenten. Alsof dat nog niet erg genoeg is, worden deze gemeenten ook nog eens geconfronteerd met drastische bezuinigingen. Ze schreeuwen nu al moord en brand dat ze deze veranderingen niet aankunnen en al helemaal niet met minder middelen. Diezelfde gemeenten kunnen straks wel gaan bepalen of iemand wel of geen hulp of ondersteuning krijgt. Veel mensen krijgen minder zorg van mindere kwaliteit, als ze die zorg al krijgen, want de gemeente kan gewoon nee zeggen op een zorgvraag. Gemeenten geven nu al massaal aan dat ze de thuiszorg gaan schrappen.
Natuurlijk willen onze ouderen, en vaak ook demente ouderen, graag thuis blijven wonen, maar niet iedereen kan thuis wonen. Het is een kwestie van tijd tot een val in huis, een verkeerd gebruik van medicatie, een pannetje op het vuur of een ommetje buiten de deur desastreuze gevolgen zullen hebben. Wij zullen dan te maken krijgen met ouderen die bijvoorbeeld dagen met een gebroken heup bevuild op de grond liggen, verdwalende dementerenden, woningbranden of ouderen met dementieverschijnselen. Een voorbeeld hiervan is de heer Van Beek die is gevallen en die geen idee had hoe zijn personenalarmering werkte en daar dus gewoon is blijven liggen, met de dood tot gevolg.
Voor de ouderen die nog wel worden toegelaten tot een instelling is het allesbehalve rozengeur en maneschijn. Zo krijgen zij, ook als zij niet incontinent zijn, een 24-uursluier om, loopt de urine langs hun enkels omdat er niemand is om hen tijdig naar het toilet te helpen, worden zij slechts eenmaal in de week of eenmaal in de twee weken gedoucht — als zij al het geluk hebben om gedoucht te worden — en is er al helemaal geen tijd voor een kletspraatje of een ommetje buiten de deur. Waarvoor? Omdat 120.000 helden in de zorg verdwijnen, omdat de verblijfsrechten die regelen dat onze ouderen tijdig naar buiten kunnen, tijdig naar het toilet kunnen, gedoucht worden en een ommetje kunnen maken, uit de wet worden gesloopt. De PVV vindt het onacceptabel en ronduit schandalig dat de rechten van onze ouderen verdwijnen, terwijl de gevangenen in ons land die rechten wel hebben. Gevangenen hebben recht op recreatie, buiten luchten, dagelijks douchen, sporten en noem maar op. Als zij die rechten niet krijgen, worden zij hiervoor zelfs gecompenseerd. Tuig dat achter de tralies zit, heeft dus meer rechten dan onze ouderen. Mijn fractie kan hier met haar verstand niet bij. Je zou als oudere bijna geneigd zijn om met je rollator een bank te overvallen. In de gevangenis krijg je de zorg immers wel en in het verzorgingshuis niet. Wanneer krijgen onze ouderen meer prioriteit dan het tuig dat achter slot en grendel zit? Is de staatssecretaris alsnog bereid om die rechten weer in de wet op te nemen?
Het trieste is dat de verzorgenden en de verpleegkundigen die onze ouderen wel de zorg willen verlenen die zij verdienen, in het nauw worden gedreven. Dankzij de megabezuinigingen en de 120.000 ontslagen in de zorg, wordt het hen onmogelijk gemaakt om al hun bewoners de zorg en hulp te bieden die zij verdienen. Met 120.000 minder handen aan het bed is er geen mogelijkheid meer om alle ouderen dagelijks te douchen, op tijd naar het toilet te helpen, aan te kleden en een ommetje te maken. Laat staan dat zij er op tijd bij zijn als iemand uit bed valt.
Ook de gehandicaptenzorg moet er dankzij dit kabinet aan geloven. Met het schrappen van de financiering van het beschermd wonen voor de lagere zzp's wonen mensen met een verstandelijke of psychiatrische beperking in deze zogenaamde participatiemaatschappij in gewone huizen, in gewone buurten, met weinig tot geen professionele hulp en ondersteuning. Zelfstandig de straat op gaan, is helaas niet voor iedereen weggelegd. En doordat het kabinet fors bezuinigt op de begeleiding, zit een ommetje maken of een boodschapje doen er voor mensen met een verstandelijke of psychiatrische beperking niet meer in.
Het moet anders en het kan ook anders! Dat kan op een manier die onze verzorgingsstaat in stand houdt én ten goede komt, en wel op een zodanige manier dat onze ouderen en gehandicapten de zorg krijgen die zij verdienen, en op een zodanige manier dat niet onze helden in de zorg de laan uitvliegen, maar de bureaucraten en de falende bestuurders die er een potje van maken. Pak de verspilling, de bureaucratie, de overhead, de megasalarissen en de fraude in de zorg aan. Met onze plannen kunnen miljarden worden bespaard, zonder dat onze ouderen en gehandicapten daarvan de dupe worden. Met onze plannen krijgen zij de zorg waar zij recht op hebben. Dit kabinet zorgt ervoor dat onze ouderenzorg in 2017 compleet is afgebroken, terwijl de megaverspillingen, de fraude, de bureaucratie en de overbetaalde falende zorgbestuurders nog steeds bestaan. Dat kan nooit de bedoeling zijn!
De PVV streeft naar een verzorgingsstaat waarin de menselijke maat bovenaan staat: een verzorgingsstaat 2.0. Dat is een verzorgingsstaat waarin wonen en zorg gescheiden worden, waardoor bewoners huur gaan betalen voor een verblijf in een verzorgings- of verpleeghuis. Dit zou dan niet op 1 januari 2015 moeten ingaan, maar in 2020. VWS heeft zelf becijferd dat dit bijna 5 miljard oplevert. De verzorgingshuizen kunnen dan wel gewoon openblijven. Het gaat wat de PVV betreft om een verzorgingsstaat met kleinere instellingen. De PVV wil geen megaconcerns meer met tig managementlagen die vanachter een bureau de zaken bestieren en die ouderen als een nummer zien en behandelen, en raden van toezicht die geen idee hebben van wat er daadwerkelijk op de vloer gebeurt en alle ellende als een ver-van-mijn-bedshow zien. Hiervan zien wij genoeg voorbeelden in de media. Wij willen kleine, persoonlijke instellingen waar onze ouderen als mens worden gezien, waar zij een menswaardige behandeling krijgen, waar regelarm kan worden gewerkt zodat de zorgverleners hun tijd daadwerkelijk aan de zorg kunnen besteden, waar het geld aan de zorg wordt besteed en niet aan managers en leaseauto's en chique kantoren op industrieterreinen, waar ouderen wel het recht hebben om dagelijks gedoucht en aangekleed te worden, waar zij het recht hebben op vers en voedzaam, gekookt eten in plaats van een magnetronmaaltijd, waar men een ommetje kan maken met begeleiding, zodat men niet de hele dag binnen opgesloten zit, en waar weer de mogelijkheid tot dagbesteding bestaat.
Het is zo simpel. Het geld moet besteed worden aan de handen aan het bed en niet aan de managementlaag en de bureaucratie. Op die manier kunnen zorginstellingen onze ouderen ook daadwerkelijk de zorg verlenen die zij verdienen. Onze verzorgingsstaat, die is opgebouwd door onze ouderen en hoogbejaarden, wordt volledig afgebroken met maar een doel: bezuinigen op bevel van Brussel. Onze ouderen betalen in alle opzichten de rekening van het wanbeleid van dit kabinet. Wij verwachten deze ouderen nu eenmaal niet zo snel op het Malieveld om te demonstreren. Zij zijn een makkelijke prooi. Het resultaat van een en ander is minder zorg en slechtere zorg voor meer geld. Deze wet is de zure slagroom op de taart van de verkeerde keuzes. Er gaat wel geld naar Brussel, naar asielzoekers en naar ontwikkelingshulp, maar er is geen geld voor het behoud van zorg voor onze ouderen en gehandicapten. Mijn collega, Fleur Agema, heeft in de Tweede Kamer al gezegd dat de beschaving van een land wordt bepaald door de manier waarop, met name door de politiek, wordt omgegaan met ouderen, gehandicapten en chronisch zieken. De PVV-fractie kan er met haar verstand niet bij hoe anno 2014/2015 in Nederland een wet als de Wlz ingevoerd kan worden. Toen na de Tweede Wereldoorlog ons hele land in puin lag, hebben de ouderen van nu zich uit de naad gewerkt om ons land op te bouwen tot wat het nu is. Nu mogen diezelfde mensen vanuit een stoel vanachter de geraniums, eenzaam en alleen, met een 24-uursluier om, toekijken hoe alles weer wordt afgebroken. Dit is niet alleen de beschaving, maar ook de schaamte voorbij! Ik wil tegen de staatssecretaris dan ook zeggen: overweeg ons alternatief, respecteer onze ouderen, geef hen de zorg waar zij recht op hebben en trek deze wet in. Mocht de staatssecretaris dat niet doen, dan wil ik mijn betoog afsluiten met de dringende oproep aan mijn collega-Kamerleden om tegen deze afbraakwet te stemmen. Hier kan het nog; hier in dit huis kunnen wij deze wet tegenhouden. Dit beleid moet gestopt worden. Zeg nee tegen de afbraak van onze ouderenzorg en zeg nee tegen de Wlz!