Verslag van de vergadering van 20 mei 2019 (2018/2019 nr. 29)
Status: gecorrigeerd
Aanvang: 17.03 uur
De heer Aardema i (PVV):
Dank u wel, mevrouw de voorzitter. Het huidige wetsvoorstel tot wijziging van de Crisis- en herstelwet heeft een tweeledig doel: het versnellen van de woningbouw en het faciliteren van duurzame ontwikkeling. Dat er op korte termijn veel en vooral betaalbare woningen bij komen, is ook een wens van onze fractie. Om te beginnen zou je moeten stoppen met het weggeven van woningen aan statushouders en het huidige voorrangsbeleid, maar dat gaat buiten dit onderwerp. Of je moet zorgen voor vlotte en adequate oplossingen voor de woningproblemen in het Groningse aardbevingsgebied, om maar iets te noemen.
Voorzitter. In het onderhavige voorstel gaat het vooral om de versnelling van het proces, waardoor je in kortere tijd meer woningen kunt gaan bouwen. Met de huidige druk op de woningbehoefte zou onze partij daar een heel eind in mee kunnen gaan. De Crisis- en herstelwet is echter een instrument om van bestaande wetgeving af te kunnen wijken. Het is een overgangswet naar de nieuwe Omgevingswet. Sommige noemen het ook "een transitiewet". Dan moet je oppassen: eerst bedenken we wetten en daarna een nieuwe wet om af te kunnen wijken van die regels. Dat geeft ons te denken. Wat zijn de gevolgen hiervan? Wat blijft er over van het zelfbeschikkingsrecht ten aanzien van een eigen woning of een nog te bouwen woning? We zien dat de bevoegdheid tot het nemen van projectbesluiten komt te liggen bij het college van B en W en wordt weggenomen bij de gemeenteraad. Hiermee kan een gemeentebestuur zelfstandig een nieuwbouwplan doordrukken, zelfs in afwijking van een bestaand bestemmingsplan. Onze fractie vindt dat die bevoegdheid toch echt bij de lokale volksvertegenwoordiging dient te blijven. Geen uitholling van de democratische legitimatie dus. Een amendement daartoe in de Tweede Kamer hebben wij toen gesteund, maar dat werd helaas verworpen. Voor de raad blijft dan alleen het afgeven van een verklaring van geen bedenking nog over. Doch die is nauwelijks te weigeren, want "in het belang van een goede ruimtelijke ordening" is een rekbaar begrip en dat is de enige voorwaarde. Ik lees in het wetsvoorstel zelfs dat het college van B en W straks categorieën kan aanwijzen waarin geen verklaring van geen bedenkingen van de raad meer vereist is. Kennelijk is de nood zo hoog dat je korte klappen moet kunnen maken en de gemeenteraad buitenspel moet kunnen zetten. Dat willen wij zeker niet. Ik vraag de minister nogmaals om uit te leggen waarom ze dat zo belangrijk vindt.
Dan nog iets over de tweede genoemde doelstelling, misschien wel de belangrijkste: het faciliteren van duurzame ontwikkeling. Je kunt ook zeggen: het aanjagen daarvan. Daar komt de nadruk dus op te liggen. Met de wijziging van deze wet wordt de energietransitie straks het kerncriterium, oftewel: het verplicht toepassen van peperdure klimaatmaatregelen bij het bouwen van woningen en woonwijken. Deelt de minister onze mening dat dit een prijsopdrijvend effect zal hebben en het eerder genoemde zelfbeschikkingsrecht over de eigen woning uitholt?
Tevens vraagt onze fractie zich af of de opgelegde peperdure maatregelen klimaateffect zullen opleveren. Het effect van 0,007ºC minder opwarming is totaal te verwaarlozen en natuurkundig gezien zelfs praktisch onmeetbaar. Het is wel zeker dat het veel extra geld gaat kosten. Zo valt bijvoorbeeld al in de stukken te lezen wat de financiële effecten zijn voor het tegenwoordig verplicht gasloos bouwen. Er komt een grotere druk te liggen op de infrastructuur van elektriciteit. Er staat ook onomwonden in dat dit wordt doorberekend in de tarieven van de netbeheerder. Dat betekent dus gewoon dat het allemaal verplicht veel duurder gaat worden; voor de burger welteverstaan.
Voorzitter, ik zal positief afsluiten. Onze fractie wil ook dat er meer en goede woningen worden gebouwd; tot zover gaan we mee. Maar de energietransitie er via deze wetswijziging doordrukken en de bouwers en vooral de potentiële huizenkopers daarmee op kosten jagen, vinden wij ongewenst en willen we niet. Naar de mening van onze fractie zou het veel beter zijn om het geld dat nu in de energietransitie wordt gestoken, in te zetten voor de bouw van nieuwe woningen. Woningen moeten vooral betaalbaar blijven. Wij zijn er door deze minister nog niet van overtuigd dat dit zo zal zijn. Bovendien heb ik eerder gewezen op het uithollen van het democratische proces bij de totstandkoming van de projectbesluiten. Daar zitten wat ons betreft ook nog wel bezwaren. Wellicht kan de minister dat ook meenemen in haar beantwoording.
Dank u wel, voorzitter.
De voorzitter:
Dank u wel, mijnheer Aardema. Ik druk nu op de stemmingsbel, want ik ga zo het woord geven aan mevrouw Gout-van Sinderen. Dit is haar maidenspeech. De stemmingsbel betekent dat iedereen wordt opgeroepen om aanwezig te zijn. Ik heb hem nu ingedrukt. Mevrouw Gout, u heeft het woord. U weet dat u tijdens uw maidenspeech niet geïnterrumpeerd mag worden. Dat moet toch een hoop zekerheid geven, zou ik menen.