Kamer steunt twee Grondwetsherzieningen in eerste lezing



De Eerste Kamer stemde dinsdag 13 oktober in met twee voorstellen voor een Grondwetsherziening. Het eerste wetsvoorstel betreft de Herijking Grondwetsherzieningsprocedure, het tweede betreft Door niet-ingezetenen gekozen kiescollege voor de verkiezing van de Eerste Kamer. De fractie van de PvdD stemde als enige fractie tegen het eerste wetsvoorstel, de fracties van SGP, SP, PvdD en PVV stemden tegen het tweede wetsvoorstel.

Een motie van PVV-senator Van Hattem ter voorkoming van een meervoudige nationaliteit bij leden van het bij het tweede wetsvoorstel in te stellen Kiescollege werd verworpen.

Beide wetsvoorstellen betreffen een eerste lezing. Voor een grondwetsherziening zijn twee lezingen nodig, waarbij de tweede lezing wordt gedaan na nieuwe Tweede Kamerverkiezingen. In de tweede lezing van een grondwetsherziening is in beide kamers een tweederde meerderheid vereist.

Over de wetsvoorstellen

Door niet-ingezetenen gekozen kiescollege voor de verkiezing van de Eerste Kamer

Dit voorstel is de eerste lezing van een aanpassing van de Grondwet op grond van de afspraak in het regeerakkoord van het kabinet-Rutte III dat het stemproces dient te worden aangepast zodat Nederlanders die in het buitenland wonen eenvoudiger hun kiesrecht, ook in relatie tot de verkiezing van de Eerste Kamer, kunnen uitoefenen.

Nederlanders die in het buitenland wonen kunnen deelnemen aan de verkiezing van de leden van de Tweede Kamer en van de leden van het Europees Parlement. De leden van de Eerste Kamer worden gekozen door de leden van provinciale staten en de leden van de kiescolleges voor de Eerste Kamer in de Caribische openbare lichamen. De leden van provinciale staten gekozen door de Nederlanders die tevens ingezetenen zijn van de provincie, en de leden van de kiescolleges voor de Eerste Kamer in de Caribische openbare lichamen door de Nederlanders die tevens ingezetenen zijn van de Caribische openbare lichamen.

Nederlanders die in het buitenland wonen hebben dus geen invloed op de samenstelling van de Eerste Kamer. De regering acht dit onevenwichtig en een door niet-ingezetenen gekozen kiescollege voor de verkiezing van de Eerste Kamer strekt ertoe deze onevenwichtigheid weg te nemen.

Herijking grondwetsherzieningsprocedure

Dit voorstel is de eerste lezing van een aanpassing van de grondwetsherzieningsprocedure. Over de toepassing van de grondwetsherzieningsprocedure heeft met enige regelmaat discussie plaatsgevonden. Die discussie spitste zich toe op de tweede lezing van een grondwetswijziging en dan in het bijzonder op de vraag op welk moment een voorstel in tweede lezing in procedure moet worden gebracht, wie dat doet (de regering of een of meer leden van de Tweede Kamer) en of de behandeling van de tweede lezing ook moet worden afgerond door de Tweede Kamer die na de eerste lezing is gekozen.

Dit wetsvoorstel beoogt de bestaande grondwetsherzieningsprocedure te verduidelijken en te bewerkstelligen dat de behandeling van een grondwetsvoorstel sneller wordt afgerond en het parlementaire debat zich kan richten op de inhoud daarvan.

Concreet wordt voorgesteld om in de eerste plaats te verduidelijken dat de Tweede Kamer die wordt gekozen na de bekendmaking van de verklaringswet het voorstel tot grondwetsherziening in tweede lezing overweegt. Verder wordt voorgesteld te bepalen dat indien deze Tweede Kamer in tweede lezing geen besluit neemt, het grondwetsvoorstel van rechtswege vervalt.


Deel dit item: