Dinsdag 14 januari 2025, commissie Buitenlandse Zaken, Defensie en Ontwikkelingshulp (BDO)

Aanvang: 15:35 uur
van deze vergadering zal een livestream beschikbaar zijn

Agenda

1.Vaststellen agenda

2.36353

Initiatiefvoorstel-Diederik van Dijk, Van der Wal, Boswijk, Dassen, Olger van Dijk, Paternotte, Eerdmans en Ceder Wet financiële defensieverplichtingen

Beslispunt

Hoe wenst de commissie het wetsvoorstel te behandelen?

Toelichting

De commissie heeft de keuze uit de volgende behandelopties:

  • 1) 
    een datum bepalen voor het leveren van inbreng voor het verslag;
  • 2) 
    volstaan met een blanco verslag -> geen schriftelijke voorbereiding in commissieverband, en het wetsvoorstel ter besluitvorming aan de plenaire vergadering voorleggen als hamerstuk of door middel van stemming;
  • 3) 
    volstaan met een verslag onder voorbehoud van plenaire behandeling -> geen schriftelijke behandeling in de commissie, wel een plenair debat.

Internetconsultatie

Cf. de notitie Uitvoerbaarheid, handhaafbaarheid en doenvermogen burgers treft u hieronder een link naar de internetconsultatie:

Procedure

4.36600 K

Begrotingsstaat Defensiematerieelbegrotingsfonds 2025

Beslispunt

  • - 
    Welke fracties wensen vandaag inbreng te leveren voor het verslag?

Toelichting

Op 17 december 2024 besloot de commissie om fracties op 14 januari 2025 gelegenheid te bieden om inbreng te leveren voor verslag.

Inbreng voor het verslag

5.T03902 en 36410 V, L

Verslag van een schriftelijk overleg met de minister van BZ over de verhouding tussen art.21 en art.1 van het Verdrag inzake clustermunitie; Begrotingsstaat Buitenlandse Zaken 2024; Toezegging Informeren over verhouding tussen artikel 21 en artikel 1 van Verdrag Clustermunitie (36.410 V)

Beslispunt

  • - 
    Wenst de commissie de status van toezegging T03902 te wijzigen in 'voldaan'?
  • - 
    Heeft de minister van Buitenlandse Zaken de vragen van de commissie met de brief van 14 november 2024 afdoende beantwoord?

Toelichting

Op 19 november 2024 besloot de commissie, op verzoek van het lid Nicolaï (PvdD), dit agendapunt aan te houden tot 14 januari 2025.

Tijdens het debat inzake de begrotingsbehandeling van Buitenlandse Zaken 2024 op 18 juni jl. heeft de minister van Buitenlandse Zaken, naar aanleiding van een vraag van het lid Nicolaï (PvdD), de Kamer toegezegd de verhouding tussen artikel 21 en artikel 1 van het Verdrag inzake clustermunitie nader toe te lichten, in relatie tot het voornemen van het leveren van F-16 vliegtuigen aan Oekraïne (zie T03902).

De minister van Buitenlandse Zaken gaf in het Verslag Raad Buitenlandse Zaken 24 juni 2024, d.d. 1 juli jl. (21.501-02, GM), invulling aan deze toezegging. Zie op bladzijde 6 en 7 de paragraaf "Het Verdrag inzake clustermunitie in relatie tot het voornemen van het leveren van F-16 vliegtuigen aan Oekraïne".

De commissie besloot op 9 juli 2024 de status op openstaand te laten en inbreng te leveren voor schriftelijk overleg op 10 september 2024. De brief is met inbreng van de fracties van GroenLinks-PvdA en PvdD op 18 september jl. naar de minister van Buitenlandse Zaken gestuurd. De minister stuurde op 6 november jl. een uitstelbrief en heeft op 14 november jl de beantwoording aan de Kamer doen toekomen. Het verslag van schriftelijk overleg (36410 V, L) en de status van toezegging T03902 liggen vandaag ter bespreking voor.

Bespreking status toezegging en verslag schriftelijk overleg

6.27925, AR

Brief van de minister van BZ, de minister van Defensie en de minister voor BH&O over de verlenging van de Nederlandse force protection bijdrage aan de NAVO missie in Irak; Bestrijding internationaal terrorisme

Beslispunt

Wenst de commissie in schriftelijk overleg te treden naar aanleiding van de brief inzake de verlenging van de Nederlandse force protection bijdrage aan de NAVO missie in Irak?

Toelichting

Op 22 november 2024 stuurde de minister van Buitenlandse Zaken, de minister van Defensie en de minister Buitenlandse Handel en Ontwikkelingshulp een aanvullende artikel 100-brief over het kabinetsbesluit de Nederlandse bijdrage in de vorm van force protection aan de NAVO Missie Irak (NMI) te verlengen voor een periode van zes maanden.

Conform de Artikel 100-procedure is de commissie via de mededelingen en informatie over deze brief geïnformeerd. Nu de Tweede Kamer het in een commissiedebat heeft behandeld, is de brief ter bespreking geagendeerd.

Behandeling Tweede Kamer

Op 3 december 2024 werd voor de Tweede Kamercommissies voor Buitenlandse Zaken en voor Defensie een technische briefing gehouden over deze artikel 100-bijdrage. Op 18 december 2024 vonden zowel een commissiedebat als een plenaire afronding plaats (beide conceptverslagen zijn als bijlage toegevoegd). Voorafgaand zijn er schriftelijke vragen gesteld (29521, nr. 981).

Bespreking artikel 100-brief

7.36600 V, A

Verslag van een schriftelijk overleg met de minister van BZ over niet en gedeeltelijk uitgevoerde moties en over (deels) openstaande toezeggingen; Begrotingsstaat Buitenlandse Zaken 2025

Beslispunten

Hoe wenst de commissie te besluiten ten aanzien van de gewijzigde motie-Van Meenen (D66) c.s. (36600, M)?

Toelichting

Op 6 december heeft de minister van Buitenlandse Zaken geantwoord op het halfjaarlijks rappel toezeggingen en moties van de Voorzitter van de Eerste Kamer van 22 oktober 2024 over de stand van zaken van afdoening van toezeggingen en moties die aan de Kamer zijn gedaan. Om ook de uitvoering van aangenomen moties systematischer te gaan monitoren is nu voor het eerst een halfjaarlijks motierappel verstuurd.

Het verslag van een schriftelijk overleg over deze toezeggingen en moties is aan dit agendapunt gekoppeld.

Voor de commissie BDO zijn er geen openstaande toezeggingen, die worden allemaal bij de commissie Europese Zaken behandeld. Er zijn twee moties in dit rappel die bij de commissie BDO horen:

Motieregistratie

Reactie regering

Ambtelijk advies

Gewijzigde motie-Karimi (GroenLinks-PvdA) c.s. over ernstige en systematische schendingen van de mensenrechten in Iran (36.200 V, J)

Op dit moment wordt er gewerkt aan een reactie op de extra vragen die door uw Kamer zijn gesteld over motie-Karimi c.s. over ernstige en systematische schendingen van de mensenrechten in Iran. Uw Kamer ontvangt zo spoedig mogelijk een reactie van het kabinet.

De brief is ontvangen en de comissie heeft de status van de motie op 17 december jl. reeds gewijzigd naar 'uitgevoerd'.

Gewijzigde motie-Van Meenen (D66) c.s. over het realiseren van de toezeggingen met betrekking tot Afghaanse ambassadebewakers (36.600, M)

In deze motie spreekt de Eerste Kamer uit dat het kabinet de gedane toezeggingen dient na te komen en de veilige overbrenging van de Afghaanse ambassadebewakers en ASG-bewakers, inclusief hun directe gezinnen, naar Nederland per direct te realiseren. Het kabinet heeft de motie in de Ministerraad besproken en constateert dat het kabinetsbesluit aangaande de Afghaanse bewakers uitvoerig is toegelicht in de schriftelijke antwoorden op de - tijdens het debat met de Tweede Kamer op 3 oktober jl. gestelde - vragen (Kamerstuk 27925 nr. 972) en het daaropvolgende debat met de Tweede Kamer op 23 oktober jl. Het kabinet neemt deze motie van de Eerste Kamer ter kennisgeving aan.

De minister geeft aan dat het kabinet de motie naast zich neerlegt. De minister verwijst naar een aantal stukken waarin het kabinetsbesluit aangaande de Afghaanse bewakers wordt toegelicht. Deze zijn als bijlage toegevoegd aan dit agendapunt.

Voor het verslag van commissiedebat van 23 oktober jl., zie met name blz. 3-5.

Ambtelijk advies: oordeel commissie.

Mogelijke opties zijn:

  • - 
    status ('niet uitgevoerd') ongewijzigd laten;
  • - 
    status te wijzigen in 'afvoeren'.

De commissie kan ervoor kiezen om in (schriftelijk) overleg te treden met de minister over de uitvoering van deze motie.

Bespreking

8.36600 XVII, B

Verslag van een schriftelijk overleg met de minister voor BH&O over niet en gedeeltelijk uitgevoerde moties en over (deels) openstaande toezeggingen; Begrotingsstaat Buitenlandse Handel en Ontwikkelingshulp 2025

Beslispunt

Kan de commissie instemmen met de ambtelijke adviezen ten aanzien van: Motie-Van Ballekom (VVD), Motie-Prast (PvdD) c.s. en de Gewijzigde motie-Faber-Van de Klashorst (PVV) c.s.?

Toelichting

Op 6 december jl. heeft de minister van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingshulp geantwoord op het halfjaarlijks rappel moties van de Voorzitter van de Eerste Kamer van 22 oktober 2024 over de stand van zaken van afdoening van moties die door de Kamer zijn aangenomen, en volgens de administratie nog niet zijn uitgevoerd. Voor de minister voor BHO waren er dit keer geen openstaande toezeggingen die gerappelleerd moesten worden.

Het verslag van een schriftelijk overleg over de moties is aan dit agendapunt gekoppeld.

Motieregistratie

Reactie regering

Ambtelijk advies

Motie-Van Ballekom (VVD) over het informeren van de Kamer over de inhoud van de af te sluiten samenwerkingsovereenkomsten met FMO, RVO en Invest-NL (35.529, Q)

Voor zowel de Motie-Prast als de Motie-Van Ballekom geldt dat deze zijn afgehandeld in het Jaarverslag Beheer Staatsdeelnemingen voor 2022, wat op 3 juli 2023 aan de Eerste Kamer is verstuurd.

In de brief van de minister van Financiën van 3 juli (28165, AV) staat op blz. 2 uitgelegd hoe de motie is uitgevoerd.

Het jaarverslag van invest international wordt jaarlijks meegestuurd met het jaarverslag Beheer Staatsdeelnemingen.

Het advies is de status van de motie te wijzigen naar 'uitgevoerd'.

Motie-Prast (PvdD) c.s. over

het uitsluitend ondersteunen van projecten en activiteiten zonder gedolven kobalt uit Kongo (35.529, M)

Voor zowel de Motie-Prast als de Motie-Van Ballekom geldt dat deze zijn afgehandeld in het Jaarverslag Beheer Staatsdeelnemingen voor 2022, wat op 3 juli 2023 aan de Eerste Kamer is verstuurd.

In de brief van de minister van Financiën van 3 juli (28165, AV) staat op blz. 2 uitgelegd hoe de motie is uitgevoerd. De minister geeft aan dat alles wordt uitgesloten wat te maken heeft met kinderarbeid.

Het advies is de status van de motie te wijzigen naar 'uitgevoerd'.

Gewijzigde motie-Faber-Van de Klashorst (PVV) c.s. over het persoonlijk tegenstrijdig belang (35.529, O)

Voor de Motie-Faber-Van de Klashorst geldt dat het kabinet deze motie tevens beschouwd als afgerond, aangezien een bredere definitie van tegenstrijdig belang is opgenomen in de statuten.

Het advies is de status van de motie te wijzigen naar 'uitgevoerd'.

Bespreking

9.Rapport Veteranenombudsman 'Erken mijn zorgen'

Beslispunt

  • - 
    Wenst de commissie in te gaan op het aanbod van de Veteranenombudsman om een toelichting geven op het rapport Erken mijn zorgen ?

Toelichting

Op 12 december jl. heeft de Nationale Ombudsman, tevens de Veteranenombudsman, Reinier van Zutphen, het rapport Erken mijn zorgen gepubliceerd. Deze is met een aanbiedingsbrief naar de Eerste Kamer gestuurd (zie bijgaand). In deze brief doet de Veteranenombudsman het aanbod om in een gesprek met de commissie zijn onderzoek en de daarin genoemde conclusies en aanbevelingen nader toe te lichten.

10.Mededelingen en informatie

Gesprek met delegatie Noorse parlementariërs in de Tweede Kamer

Op maandag 20 januari 2025 van 15.00-16.00 uur ontvangen de commissies voor Buitenlandse Zaken en voor Defensie van de Tweede Kamer een delegatie van Noorse parlementariërs van hun commissie Buitenlandse Zaken en Defensie. Deze delegatie wil onder meer praten over Oekraïne, het Midden-Oosten, de NAVO en de relatie met de VS. Indien leden wensen deel te nemen kan dit tot en met dinsdag 14 januari 2025 aan de griffie worden doorgegeven. Het lid Van Gasteren (BBB) heeft zich vanuit de Eerste Kamer al voor dit gesprek aangemeld.

Brieven inzake radarstation Herwijnen

Tijdens het reces heeft de staatssecretaris van Defensie twee brieven aangaande radarstation Herwijnen naar de Kamer gestuurd die ter informatie zijn bijgevoegd: de brief van 19 december 2024 aangaande Woo-besluit inzake het voorgenomen militair radarstation in Herwijnen (zie ook de betreffende webpagina op Rijksoverheid.nl) en de brief van 20 december 2024 inzake Vertraging definitief gecoördineerd besluit Herwijnen.

ICM in Europees Parlement over Buitenlands- en veiligheidsbeleid

Op woensdag 19 februari 2025 zal naar verwachting van 09:00-12:00 uur een interparlementaire commissievergadering (ICM) in het Europees Parlement plaatsvinden aangaande de huidige uitdagingen op het gebied van het buitenlands- en veiligheidsbeleid van de EU. Dit ICM wordt georganiseerd door de commissie Buitenlandse Zaken van het EP (AFET). Er zouden twee Eerste Kamer en twee Tweede Kamerleden hieraan kunnen deelnemen. Een uitnodigingsbrief en conceptprogramma volgt binnenkort.

Kabinetsreactie AIV advies hybride dreigingen en maatschappelijke weerbaarheid

Op 6 december jl. stuurden de ministers van Defensie en BZ een kabinetsreactie op het AIV-advies 'Hybride dreigingen en maatschappelijke weerbaarheid'. Deze is ter informatie bijgevoegd.

Kabinetsreactie op advies nr. 46 van de CAVV

Op 9 januari jl. stuurde de minister van Buitenlandse Zaken een kabinetsreactie op het advies van de Commissie van advies inzake volkenrechtelijke vraagstukken (CAVV) over de ontwerpconclusies van de International Law Commission (ILC) inzake algemene rechtsbeginselen. Op 19 mei 2023 heeft de ILC in eerste lezing elf conclusies aangenomen inzake algemene rechtsbeginselen. De ontwerpconclusies en toelichtingen zijn voorbereid aan de hand van drie rapporten van de Speciale Rapporteur Marcelo Vázquez-Bermúdez uit Ecuador. De minister van BZ heeft in een brief van 31 oktober 2023 de CAVV verzocht een advies uit te brengen over de ontwerpconclusies. De kabinetsreactie en rapport zijn ter informatie toegevoegd.

Brief aan Tweede Kamer over ontwikkelingen Chinabeleid

Op 13 december jl. stuurden een aantal ministers een brief aan de Tweede Kamer inzake Ontwikkelingen Chinabeleid. Aangezien de commissie eerder heeft aangegeven beleid rondom China wensen te volgen, is deze brief ter informatie toegevoegd.

Stilzwijgende goedkeuring verdragen

Op dit moment zijn er geen ter stilzwijgende goedkeuring voorgelegde verdragen aanhangig, daarom treft u geen overzicht aan.

Overzicht bijeenkomsten en activiteiten commissie BDO

Datum

Activiteit

dinsdag 14 januari 2024, 17:00-18:30 uur

Informele kennismaking met bewindslieden Defensie op het ministerie

woensdag 29 januari 2025 12:45-15:45 uur

Ambassadeursconferentie
   

11.Rondvraag

Deze agenda kan nog gewijzigd worden.