Dinsdag 8 april 2025, commissies Immigratie & Asiel / JBZ-Raad (I&A/JBZ) en Justitie en Veiligheid (J&V)

Beslispunt

Geeft het verslag van de formele JBZ-Raad van 5 en 7 maart 2025 de commissies aanleiding tot schriftelijk overleg of neemt zij deze voor kennisgeving aan?

Toelichting

Op 5 en 7 maart 2025 heeft de formele JBZ-Raad in Brussel, België, plaatsgevonden. De volgende agendaonderdelen zullen de commissies mogelijk in het bijzonder interesseren.

• A) 

  geprioriteerde onderwerpen uit het verslag voor de commissies I&A/JBZ-Raad en J&V:
• - 

  Interoperabiliteit en Verordening over de geleidelijke invoering van het Entry/Exit System (EES)

De eu-LISA heeft een overzicht gepresenteerd van de herziene tijdlijn voor de uitvoering van grootschalige IT-systemen en hun onderlinge interoperabiliteit. Volgens de herziene planning zal het Entry/Exit System (EES) in oktober 2025 stapsgewijs van start gaan. De eu-LISA benadrukte dat verdere vertragingen bij de implementatie van EES aanzienlijke gevolgen kunnen hebben voor de volledige interoperabiliteitsagenda. Het European Travel Information and Authorisation System (ETIAS) staat gepland voor het vierde kwartaal van 2025. Verder is de implementatie van het vernieuwde Eurodac-system voorzien in het tweede kwartaal van 2026. Voor de jaren 2027 en 2028 zijn onder meer de implementatie van het herziene Visa informatiesysteem en Prüm II voorzien.

Zonder discussie nam de Raad verder de algemene oriëntatie aan van de Verordening over de geleidelijke invoering van het EES aan.

• - 

  Gevolgen van de huidige geopolitieke situatie op de interne veiligheid van de EU a. Syrië en b. Oekraïne
• a. 

  Er werd stilgestaan bij de veiligheidssituatie in Syrië en de mogelijke gevolgen daarvan voor de interne veiligheid van de Europese Unie. De Europese Commissie onderstreepte het belang van het voorkomen van een machtsvacuüm in de regio en houdt de ontwikkeling nauwlettend in de gaten. De EU-coördinator voor terrorismebestrijding (EU CTC) informeerde de JBZ-Raad over de huidige situatie in Syrië.
• b. 

  Het Voorzitterschap gaf een toelichting over de gevolgen van de Russische agressieoorlog tegen Oekraïne voor de interne veiligheid van de Europese Unie. De Europese Commissie wees o.a. op de noodzaak om de komende maanden beslissingen te nemen over de Richtlijn Tijdelijke Bescherming, met aandacht voor eerlijke lastenverdeling, een exit strategie en gecoördineerde steun voor vrijwillige terugkeer.
• - 

  Overige onderwerpen JUSTITIE-dag: a. VN conventie tegen cybercrime en b. EU-VS onderhandelingen inzake e-evidence
• a. 

  Het Voorzitterschap sprak over aanname van het verdrag inzake cybercriminaliteit in december 2024. De Europese Commissie gaf aan te werken aan een ontwerpraadsbesluit ten behoeve van de ratificatie.
• b. 

  De Raad werd geïnformeerd over de stand van zaken van de onderhandelingen met de Verenigde Staten voor een EU-VS e-evidence overeenkomst. De laatste onderhandelingen vonden plaats in november 2024. Op verzoek van de nieuwe Amerikaanse regering is de onderhandelingsronde die in maart gepland stond, opgeschort. De Europese Commissie onderhoudt contact met de Verenigde Staten over een nieuwe datum.

• B) 

  geprioriteerde onderwerpen uit het verslag voor de commissie I&A/JBZ-Raad
• - 

  Staat van het Schengengebied. Uitvoering van de prioriteiten voor de jaarlijkse Schengenraadscyclus: veiligheidsverhoging door digitalisering

De Europese Commissie benoemde de belangrijkste actuele uitdagingen voor het Schengengebied, te weten aanhoudende migratiedruk, migratie uit Latijns-Amerika, de gevolgen van de oorlog in Oekraïne, instrumentalisering en terrorisme. De Europese Commissie riep op op tot goede monitoring van de effectiviteit van binnengrenscontroles en zij ging in op de zorgen dat een aantal lidstaten niet conform de geldende richtsnoeren visa uitgeeft aan Russische staatsburgers. Op het gebied van terugkeer benadrukte de Europese Commissie het belang van het opstellen van noodplannen indien grootschalige terugkeer aan de orde is, het oplossen van capaciteitsproblemen voor de uitvoering, betere afstemming met derde landen en het ten volle benutten van de relevante informatiesystemen. De Europese Commissie bevestigde dat het rekenschap zou geven van de belangrijkste prioriteiten van lidstaten voor het (inmiddels gepubliceerde) voorstel voor nieuwe EU-terugkeerwetgeving.

• - 

  Vastelling aanbeveling Thematische Schengenevaluatie van 2024 op het gebied van terugkeer

De JBZ-Raad stelde zonder discussie de aanbeveling Thematische Schengenevaluatie van 2024 op het gebied van terugkeer vast.

• - 

  Externe dimensie van migratie

Gesproken werd over de mogelijkheden voor een EU-kader voor zogenaamde 'go-and-see '-bezoeken aan Syrië zonder het verlies van asielstatus en over gedwongen terugkeer van Syrische onderdanen die een gevaar vormen voor de nationale veiligheid of strafrechtelijk veroordeeld zijn.

• - 

  Overige onderwerpen HOME-dag; a. implementatie Asiel- en Migratiepact

De Europese Commissie gaf een stand van zaken van de implementatie van het Pact en stelde vast dat ten tijde van het plaatsvinden van de JBZ-Raad bijna alle lidstaten hun nationale implementatieplannen hebben ingediend. De Europese Commissie spoorde resterende lidstaten aan dit met spoed alsnog te doen. Vóór de zomer wordt een voortgangsrapport over de implementatie van het Pact gepresenteerd. Ook kondigde de Europese Commissie een voorstel aan voor de verdeling van de middelen die in de herziening van het Meerjarig Financieel Kader (MFK) voor de implementatie van het Pact beschikbaar zijn gesteld. Dit voorstel is inmiddels in het Comité voor de Migratie- en Veiligheidsfondsen (Home Affairs Committee) besproken.

Verslag zestiende bijeenkomst Parlementaire Controlegroep (JPSG) Europol

Ter kennisneming is bijgevoegd het inmiddels vastgestelde ambtelijk verslag van de zestiende bijeenkomst van de Parlementaire Controlegroep (JPSG) Europol van 23 en 24 februari 2025. Tijdens de vergadering van 25 maart jl. hebben de delegatieleden reeds een mondelinge terugkoppeling van bedoelde bijeenkomst gegeven.

Termijnbrief

Op de termijnbrief is een wetsvoorstel opgenomen dat relevant is voor de commissies J&V en I&A/JBZ-Raad. Het betreft het wetsvoorstel:

Ter herinnering: overzicht openstaande correspondentie