Verslag van de vergadering van 1 april 2025 (2024/2025 nr. 24)
Status: ongecorrigeerd
Aanvang: 17.51 uur
Een verslag met de status "ongecorrigeerd" is niet voor citaten en er kan geen recht aan ontleend worden.
Mevrouw Bezaan i (PVV):
De tijd loopt al, maar dat is niet erg. Ik heb plenty of tijd.
Ja, de begroting VWS 2025 is een begroting die normaal gesproken een hamerstuk zou zijn, maar die, zoals recent met meerdere begrotingen heeft plaatsgevonden, politiek geladen wordt. Door hier vandaag gedrieën aanwezig te zijn, geven de minister en de staatssecretarissen een mooi signaal af: een voor allen, allen voor een. De drie musketiers zijn er niets bij. Nu is besloten deze begroting dan toch ook te behandelen, wil ik graag een aantal punten aanstippen, te beginnen met een Europese kwestie: the strategy to support countermeasures against public health threats. Dit nieuwe EU-werkprogramma betekent verdere inmenging van Brussel in ons volksgezondheidsbeleid. Volksgezondheid is bij uitstek een nationale taak en toch wordt er steeds meer Nederlands belastinggeld via de EU aangewend voor initiatieven die wij beter zelf kunnen beheren. Hoe ziet de minister deze overdracht van zeggenschap en middelen? Graag een reactie.
Een ander punt dat ik wil bespreken, is de vergoeding van semaglutide, beter bekend onder de merknaam Wegovy. Dit middel heeft zich academisch bewezen als een effectieve behandeling tegen obesitas, een volksgezondheidsprobleem met enorme maatschappelijke en economische gevolgen. Mevrouw Moonen en de heer Koffeman noemden dit ook al. Meer dan de helft van de bevolking heeft tegenwoordig overgewicht en een op de zes Nederlanders kampt met obesitas. Overgewicht zorgt voor een enorme ziektelast met bijkomende kosten en ondanks diverse inspanningen zoals maagverkleiningen, preventieprogramma's en gecombineerde leefstijlinterventies, lukt het nog steeds niet om de toename van obesitas een halt toe te roepen. Toch blijft vergoeding van semaglutide uit. De daardoor ontstane ongelijke toegang tot een middel dreigt de gezondheidskloof te vergroten en maakt obesitas nog meer een ziekte van de armen.
De huidige gouden standaard — dat is de gecombineerde leefstijlinterventie — voor de behandeling van overgewicht levert gemiddeld 5% gewichtsverlies op. Semaglutide daarentegen zorgt voor een afname van 15% tot 17%. Daarnaast verlaagt het de kans op hart- en vaatziekten. Zorginstituut Nederland heeft besloten dat semaglutide in Nederland niet wordt vergoed, maar dat wel wordt erkend dat het effectief is. Vergoeding is onder andere afgewezen vanwege de twijfels over de kosteneffectiviteit en de potentiële budgetimpact. Ik kan me daar zeker wat bij voorstellen, want je kunt elke euro maar een keer uitgeven. Misschien is het tijd om het probleem van overgewicht en obesitas vanuit een andere invalshoek te benaderen, bijvoorbeeld door gerichter te modelleren welke patiënten daadwerkelijk baat hebben bij het gebruik van semaglutide en wat de maatschappelijke kosten en baten zijn. Dan kan een beter onderbouwd besluit worden genomen. Vergoeding zal in eerste instantie beperkt kunnen blijven tot een kleine groep patiënten met ernstige obesitas en bijkomende aandoeningen, zoals hart- en vaatziekten. Door vergoeding gefaseerd in te voeren, kunnen kosten beheersbaar blijven. Daarnaast zouden er slimmere vergoedingsafspraken kunnen worden gemaakt, bijvoorbeeld door alleen te vergoeden als patiënten deelnemen aan leefstijlprogramma's en door het medicijn maximaal twee jaar te verstrekken, zoals in het Verenigd Koninkrijk op dit moment al gebeurt. Deze voorstellen zijn trouwens niet van mijn hand, maar komen uit een publicatie van Gupta Strategists. Je moet altijd je bronnen vermelden.
In de begroting zien wij dat de staatssecretaris Jeugd, Preventie en Sport inzet op het bevorderen van het tegengaan van obesitas. Daarvoor heeft hij 200 miljoen gereserveerd voor duurzame en toegankelijke sportaccommodaties. Hoewel beweging essentieel is, zou een gecombineerde aanpak, inclusief bijvoorbeeld de vergoeding van semaglutide, misschien effectiever kunnen zijn. Een interruptie.
De voorzitter:
Een interruptie van mevrouw Van Aelst.
Mevrouw Van Aelst-den Uijl i (SP):
We hopen dat het pleidooi voor een medicijn als aller, allerlaatste redmiddel wordt genoemd en zijn heel benieuwd hoe de partij van mevrouw Bezaan aankijkt tegen de recente onderzoeken waaruit duidelijk wordt dat hyperbewerkt eten — er is net al gesproken over reclames voor ontzettend ongezond eten en over reclames over drank — misschien het startpunt is om overgewicht aan te pakken. Ik ben heel benieuwd of de PVV het aanbieden van een medicijn als de oplossing ziet, of toch misschien meer het reguleren van de voedingsindustrie.
Mevrouw Bezaan (PVV):
Zoals ik hier net al vertelde, geloof ik in en-en. Ik ben het ermee eens dat voeding een dingetje is in dit soort gevallen, maar wij vinden ook dat de overheid niet allesbepalend is en dat er ook een individuele verantwoordelijkheid is van de burgers. Ik vind dat medicijnen een laatste redmiddel moeten zijn. Maar omdat op dit moment meer dan 50% van de bevolking last heeft van overgewicht, denk ik dat je er met de manier waarop het nu gaat niet komt.
Mevrouw Van Aelst-den Uijl (SP):
Vanzelfsprekend ben ik het ermee eens dat we er zoals het nu gaat zeker niet gaan komen. Maar hoe ziet mevrouw Bezaan dan de bezuinigingen op bijvoorbeeld preventie en sport voor kinderen? Op dit moment kan de voedingsindustrie onbeperkt hyperbewerkt voedsel verkopen en in de reclame doen, waardoor uiteindelijk de mensen die het minste geld hebben, door dat hyperbewerkte, goedkopere eten in de problemen komen.
Mevrouw Bezaan (PVV):
Dat is een van de redenen waarom de PVV voor het afschaffen van de belasting op de dagelijkse boodschappen was; maar dat was vóór het regeerakkoord er was. Dat is het antwoord op uw laatste vraag, over de hyperbewerkte toestanden.
Mevrouw Van Aelst-den Uijl (SP):
Daarover zegt u nu dat u voor de afschaffing van die belasting was voordat het regeerakkoord er was.
Mevrouw Bezaan (PVV):
Ik weet niet of u weet hoe het met onderhandelen werkt. Dan zet iedereen in op iets en de een haalt het ene eruit en de ander het andere.
De voorzitter:
Tot slot, mevrouw Van Aelst.
Mevrouw Van Aelst-den Uijl (SP):
Oké, duidelijk.
De voorzitter:
Vervolgt u uw betoog.
Mevrouw Bezaan (PVV):
Ik moet even kijken waar ik ben gebleven.
De voorzitter:
Ik druk nu op het knopje.
Mevrouw Bezaan (PVV):
Graag zou ik van de minister en van de staatssecretaris Jeugd, Preventie en Sport horen of zij vinden dat er een doordachte en breed gedragen aanpak van overgewicht en obesitas moet komen. Ervan uitgaande dat die vraag bevestigend beantwoord zal worden, zou ik willen vragen of de minister bereid is om een brede politieke discussie te starten over wat wenselijk en nodig is bij deze aanpak, een discussie over de inzet van preventie en van zorg, over de aanpak van de mensen die op dit moment obesitas hebben, maar ook over de toekomst van de kinderen. Misschien zijn hier al plannen voor, misschien ook niet. Ik hoor het graag.
Voorzitter, ik ga afronden. Er resten mij nog een aantal korte vragen aan de staatssecretaris Langdurige en Maatschappelijke Zorg. De staatssecretaris is namens het kabinet coördinerend bewindspersoon inzake het VN-verdrag Handicap en de werkagenda die daaruit voortvloeit. Er zijn door het VN-comité middels een rapport dat is opgesteld naar aanleiding van een Nederlandse hoorzitting, een aantal belangrijke aanbevelingen gedaan. Deze aanbevelingen dienen te worden vertaald naar een werkagenda. Klopt het dat voor het opstellen van deze werkagenda interdepartementale afstemming nodig is? Zo ja, heeft deze afstemming inmiddels op alle fronten plaatsgevonden? Als laatste rest mij de vraag of de staatssecretaris de huidige status van de werkagenda kan benoemen.
Voorzitter, ik dank u voor uw tijd.
De voorzitter:
Dank u wel. Dan is nu de fractie van BBB aan het woord. Dat zal mevrouw Van Wijk gaan doen.