Op maandag 12 mei jl. brachten leden van de commissies Immigratie & Asiel / JBZ-Raad (I&A/JBZ) en Justitie en Veiligheid (J&V) een werkbezoek aan de EU-agentschappen Eurojust en Europol in Den Haag. Aan het werkbezoek namen leden van diverse fracties deel: de commissievoorzitters Alexander van Hattem (PVV) en Boris Dittrich (D66) en de commissieleden Eugène Heijnen (BBB), Arie Griffioen (BBB), Hetty Janssen-van Helvoort (GroenLinks-PvdA), Rik Janssen (SP), Annabel Nanninga (JA21), Karin van Bijsterveld (JA21) en Martin van Rooijen (50PLUS).
Eurojust brengt openbaar aanklagers en rechters uit Europa en daarbuiten samen om alle vormen van ernstige grensoverschrijdende criminaliteit doeltreffend aan te pakken. Denk hierbij aan online fraude, drugscriminaliteit, witwassen en mensensmokkel.
Europol verleent de EU-lidstaten bijstand bij het voorkomen en bestrijden van alle vormen van zware internationale en georganiseerde misdaad, cybercriminaliteit en terrorisme.
In zijn welkomstwoord benadrukte President Michael Smid van Eurojust dat de strijd tegen de georganiseerde misdaad alleen succesvol kan zijn als landen over alle grenzen heen samenwerken. Dat kan bijvoorbeeld door goed samen te werken met Europol.
Sanja Popovic, Judicial Cooperation Advisor, vertelde de leden vervolgens meer over het werk van Eurojust in relatie tot de oorlog in Oekraïne. Ze ging daarbij onder meer in op de Joint Investigation Teams (JIT’s) : samenwerkingsverbanden van officieren van justitie, rechters en opsporingsambtenaren uit verschillende lidstaten. Deze teams spelen een belangrijke rol bij de aanpak van internationale kernmisdrijven, zoals momenteel ook gebeurt in het onderzoek naar misdrijven gepleegd tijdens de oorlog in Oekraïne en na de aanslag op vlucht MH17 in 2014.
Eurojust-verorderning
Lisette Vos, Deputy National Member for The Netherlands , gaf een toelichting op de herziening van de Eurojust-verordening, de voortgang in digitalisering en de aanpak van de toenemende globalisering van criminaliteit. Zo kwam onder andere de mogelijke inzet van kunstmatige intelligentie aan bod om processen in de toekomst verder te automatiseren.
Het bezoek werd afgesloten met een rondleiding door het gebouw en een ruimte waarin een mock Coordination Centre was opgezet. Coördinatiecentra zijn door Eurojust opgezet ter ondersteuning van actiedagen tegen criminele organisaties en terroristische groeperingen. In het mock Coordination Centre kregen de leden een interactieve demonstratie van een operatie.
Het werkbezoek werd daarna voortgezet bij Europol, waar de leden ontvangen werden door Jürgen Ebner de Deputy Executive Director Governance van Europol. Ebner gaf hier meer uitleg over het bestuurskader, de middelen en de toekomstvisie van Europol. De organisatie streeft naar 24/7 operationele ondersteuning bij onderzoeken naar zware georganiseerde misdaad, cybercriminaliteit en terrorisme.
Julia Viedma, Head of the Operational and Analysis Centre, gaf een toelichting op de Serious and Organised Crime Threat Assessment (SOCTA) . In die beoordeling, die zeven grote bedreigingen signaleert, werd duidelijk dat er een ingrijpende verschuiving plaatsvindt in criminele netwerken en in het DNA van de georganiseerde misdaad.
Daarna volgde een toelichting over het European Serious and Organised Crime Centre door Andy Kraag, Head of the European Serious and Organised Crime Centre . Tijdens zijn uitleg kwamen onder andere mensensmokkel, mensenhandel en druggerelateerde misdaad aan bod.
Kunstmatige intelligentie en wetshandhaving
Didier Jacobs, Head of ICT Department and Chief AI Officer , wist de leden meer inzicht te geven in kunstmatige intelligentie en wetshandhaving. Door het toepassen van machinelearningsystemen op de datasets van Europol is het mogelijk om opsporingswerk te versnellen.
Tot slot vertelden Ferry Baali, Head of Europol National Unit (HENU) , en Ilda Baloglu, Liaison Officer , meer over het Liaison Bureau the Netherlands . Liaisonsfunctionarissen dragen bij aan alle EMPACT-prioriteiten, analysethema’s en Operationele Taakgroepen.