Toezegging Brief datasets en commissie Verantwoord Begroten (36.725)

De minister van Financiën zegt naar aanleiding van een vraag van het lid Kemperman (Fractie-Kemperman) toe, een brief te sturen over de commissie Verantwoord Begroten en de aanpak van het controleren van overheidsfinanciën met gebruik van datasets.

Handelingen I 2024-2025, nr. .., item .. - blz. XXX

De heer Kemperman (Fractie-Kemperman):

“Rechtmatigheid en doelmatigheid van de besteding van overheidsgeld lijken geen harde verantwoordingscriteria meer in de overheidsfinanciën. Voorheen werden alle financiële instrumenten jaarlijks in afzonderlijke datasets op data.overheid.nl gepubliceerd. Die sets zijn nu niet meer beschikbaar, zelfs niet in het archief. In plaats daarvan publiceert het ministerie nu een integrale set, waarbij meer dan de helft van de data geanonimiseerd is. Daarmee kun je dus niets meer bij het controleren en verantwoorden van deze uitgaven. Deze integrale set bevat bovendien veel minder data dan de afzonderlijke jaarsets die in het verleden beschikbaar waren. Waarom is dat zo? Ook is het interessant om te zien wie er geld van de overheid ontvangt. Er zijn enorme fluctuaties: in het ene jaar worden 718 ontvangers genoemd en in het volgende jaar 75.000. Vaak zijn deze gegevens bovendien geanonimiseerd. Follow the money! Waar gaat dat geld dan naartoe? Dat is belangrijk, zowel voor de parlementaire controle als vanuit het perspectief van beleidsinzicht. Welke keuzes worden hier gemaakt? Een organisatie als Milieudefensie mocht in de afgelopen jaren tientallen miljoenen bijschrijven uit rijksmiddelen, terwijl zij zich niet altijd positief uitlaat over overheidsbeleid. Toch worden zij ruim gesubsidieerd. Stichting Nidos, die zich inzet voor de opvang van minderjarige vluchtelingen, ontving in de laatste drie jaar bijna 700 miljoen euro van het Rijk. De stichting Ipas, een internationale organisatie uit de VS, ontving tientallen miljoenen aan subsidies om wereldwijd honderdduizenden abortussen te laten uitvoeren. Dat roept vragen op. Over de 267 miljoen euro die de Europese Vredesfaciliteit van ons land ontvangt, is geen enkele transparantie. Graag een verantwoording of antwoord van het kabinet, met name op dit laatste punt. Kan de minister reageren op het rapport van de Algemene Rekenkamer? Wat denkt de minister dat dit doet met het vertrouwen in de overheid? En wat gaat de minister concreet doen om de verantwoording van publieke uitgaven te verbeteren?”

Handelingen I 2024-2025, nr. .., item .. - blz. XXX

Minister Heinen:

“De heer Kemperman had ook nog een vraag over het aantal datasets, dat onder andere mijn ministerie publiceert. Ik wil vooropstellen dat het parlement alle uitgaven formeel vooraf goedkeurt en achteraf controleert via de begroting en de jaarverslagen. Daarnaast hebben we open datasets, waar de heer Kemperman ook naar vraagt. Dat zijn verdiepende overzichten ter informatie. We verbeteren de kwaliteit daarvan stapsgewijs. In de techniek werken we ook aan het verfijnen van methodes om de informatie de komende jaren te verbeteren. Periodiek zullen er updates zijn. Ik zal u hierover ook nader informeren. In de Tweede Kamer hebben we binnenkort de commissie Verantwoord Begroten. Helaas is die over de zomer getild. Er komt ook nog een brief over. Ik zal zorgen dat u die krijgt om te kunnen zien wat er allemaal gebeurt. Er vinden echt mooie initiatieven plaats om realtime meer inzicht in de begrotingen, de datasets die we ontwikkelen, en uitgaven en inkomsten te krijgen. Ik denk echt dat we met baanbrekende zaken bezig zijn en dat we in de toekomst met trots hiernaar kunnen kijken.”

• 1 juli 2025
  toezegging gedaan