Plenair Van Hattem bij behandeling Verkiezing Ondervoorzitters van de Eerste Kamer



Verslag van de vergadering van 14 oktober 2025 (2025/2026 nr. 04)

Status: ongecorrigeerd

Aanvang: 14.00 uur

Een verslag met de status "ongecorrigeerd" is niet voor citaten en er kan geen recht aan ontleend worden.


Bekijk de video van deze spreekbeurt

De heer Van Hattem i (PVV):

Dank u wel, voorzitter. Dank aan alle kandidaten voor hun presentaties. We kunnen het persoonlijk prima met hen vinden. We zien ook goede kwaliteiten voor een Voorzitter. Maar we hebben hier toch nog een aantal vragen bij. Namens de PVV-fractie wil ik die graag aan alle kandidaten richten, evengoed aan de kandidaten die straks aan het woord komen voor het tweede ondervoorzitterschap, want daar hebben de algemene vragen ook betrekking op. Net zoals bij de verkiezing van de Voorzitter vorige week hoor ik graag van de kandidaten hoeveel ruimte zij willen in het inhoudelijke debat, wat hun afwegingen zijn om eventueel in te grijpen als een Kamerlid van diens spreekrecht gebruikmaakt. Ook horen we graag van kandidaten hoe zij de functie in verhouding zien tot hun nevenfuncties.

Dan enkele specifieke vragen aan de kandidaten. De profielschets vraagt om parlementaire ervaring. De heer Panman is pas sinds 2023 lid van deze Kamer. Kan hij aangeven in hoeverre hij zich vindt passen in dit aspect van de profielschets? Ook geeft de heer Panman in zijn brief aan dat de rol van de Ondervoorzitter niet beperkt blijft tot de dinsdag. Kan hij aangeven wat hij hiermee bedoelt, buiten incidentele representatieve vervanging van de Voorzitter om? Kan hij ook ingaan op zijn kwaliteiten als teamplayer, aangezien hij zelf spreekt over het functioneren in een complementair team?

Dan een vraag aan de heer Van Rooijen. Hoe denkt hij als lid van een eenmansfractie het ondervoorzitterschap adequaat in te kunnen vervullen? Als hem bijvoorbeeld wordt gevraagd om het voorzitterschap op zich te nemen voor een plenair debat over pensioenwetgeving, weegt voor hem dan het algemeen belang van de Kamer zwaarder of is zijn mogelijkheid om voor te kunnen zitten dan afhankelijk van zijn politieke prioriteiten als woordvoerder? Ik hoor het graag.

Dan heb ik enkele vragen voor de heer Dittrich. De heer Dittrich heeft zich zowel voor het eerste als het tweede ondervoorzitterschap beschikbaar gesteld. Voor hem heb ik dan ook de nodige vragen. Zo stelt de heer Dittrich zich in zijn brief voor als een onpartijdige plaatsvervanger van de Voorzitter. De profielschets vraagt dat ook, evenals om samenbindend en gezaghebbend te zijn. Helaas hebben wij de heer Dittrich in deze Kamer niet altijd op deze wijze leren kennen. Zo vond de heer Dittrich het nodig om bij het debat over de begroting Asiel en Migratie 2025 op 18 maart jongstleden, van dit jaar dus, de plannen voor het asielbeleid van minister Faber te vergelijken met de Holocaust. Sobibor werd er letterlijk bij gehaald. Is dat samenbindend, vraag ik aan de heer Dittrich.

Het is niet de eerste keer dat de heer Dittrich zich in zulke bewoordingen heeft uitgelaten. Want hoe samenbindend is het volgende? Als D66-Kamerlid in 2002 vond de heer Dittrich Pim Fortuyn "levensgevaarlijk", vanwege diens kritiek op artikel 1 van de Grondwet. De heer Dittrich beweerde bovendien dat het ertoe zou kunnen leiden dat de politie gericht moslims, joden of homo's zou kunnen oppakken. In een column in Trouw van 11 mei 2002 over de demonisering van Pim Fortuyn stelde Paul Frentrop, onze oud-collega-senator, dat juist Dittrich hiermee mensen tegen elkaar opzet. Hoe kijkt de heer Dittrich hiertegen aan wat betreft zijn samenbindende en onpartijdige rol als Ondervoorzitter?

Dan heb ik nu enkele vragen over het cv van de heer Dittrich. Is dit volledig ten aanzien van zijn vroegere functies en nevenfuncties? Waarom geen vermelding van zijn vroegere voorzitterschap van het International Defense and Aid Fund, dat volgens een artikel in de media uit 2023 geheime fondsen zou hebben doorgesluisd naar het ANC in Zuid-Afrika? Volgens datzelfde artikel zou de heer Dittrich bij het links-activistische X min Y geld hebben ingezameld voor Palestijnse organisaties. Kan de heer Dittrich aangeven of dit klopt en waarom zulke vroegere functies niet vermeld staan op zijn cv? Zijn er misschien nog meer functies die ontbreken op zijn cv? Wel noemt de heer Dittrich zijn huidige nevenfunctie als voorzitter van Parliamentarians for Global Action. Deze organisatie is niet politiek neutraal, maar zet juist in op bijvoorbeeld de klimaatagenda. Kan de heer Dittrich aangeven hoe dit zich tot zijn onpartijdige positie als Ondervoorzitter zal verhouden? Kan hij uitsluiten dat hij een positie als Ondervoorzitter zal gebruiken om zich te profileren binnen internationale netwerken? We horen het graag.

Voorzitter, tot zover.

De voorzitter:

Ik dank u wel. Wenst een van de andere leden nog vragen te stellen aan de kandidaten? Nee, dat is niet het geval. Dan geef ik het woord aan de heer Dittrich, want wij gaan in alfabetische volgorde … O, de heer Walenkamp wenst nog het woord te voeren. Sorry. Neemt u plaats, meneer Walenkamp.