Verslag van de vergadering van 4 november 2025 (2025/2026 nr. 06)
Status: ongecorrigeerd
Aanvang: 19.30 uur
Een verslag met de status "ongecorrigeerd" is niet voor citaten en er kan geen recht aan ontleend worden.
Mevrouw Karimi i (GroenLinks-PvdA):
Voorzitter. Veel dank aan de minister voor zijn antwoorden en eerlijke reflecties. In deze Kamer voeren we niet vaak algemene beleidsdebatten. Deze Algemene Europese Beschouwingen waren een waardevolle gelegenheid om vele relevante Europese onderwerpen te bespreken. In de huidige politieke situatie weegt het politiek primaat van de Tweede Kamer zwaarder dan normaal het geval is. Terwijl de minister hier met overtuiging sprak — soms optimistisch, soms realistisch — blijft het feit dat een demissionair kabinet straks opnieuw een meerderheid moet vinden voor alles wat vandaag is gezegd. Daar is het MFK een heel duidelijk voorbeeld van. Ik waardeer de inzet van de minister, maar soms vond ik zijn antwoorden té optimistisch. Zo is de stelling dat de positie van Nederland de afgelopen twee jaar niet is verzwakt moeilijk vol te houden. Ook zijn vertrouwen in de Verenigde Staten als bondgenoot lijkt mij gezien hun ondermijning van de internationale rechtsorde te rooskleurig. Wat betreft de implementatie van het Asiel- en Migratiepact vond ik de antwoorden eerlijk gezegd teleurstellend. Dat debat gaan we nog in detail voeren bij de behandeling van de voor het pact relevante wetsvoorstellen.
Dan het punt van een mogelijke verdragswijziging. Ik begrijp dat collega Hartog daarover een motie wil indienen. Ik begrijp het dilemma van de minister heel goed. Wie nu pleit voor een verdragswijziging weet niet welke doos van Pandora zij opent. Tegelijkertijd is het onmiskenbaar dat institutionele hervormingen noodzakelijk zijn als de Europese Unie de komende decennia de grote uitdagingen het hoofd wil bieden. Op 3 november 1998 hield ik in de Tweede Kamer mijn maidenspeech bij de ratificatie van het Verdrag van Amsterdam. Zo lang ga ik al mee. Namens GroenLinks heb ik toen al, bijna 30 jaar geleden, betreurd dat de unanimiteit in het Gemeenschappelijk Buitenlands en Veiligheidsbeleid behouden bleef. De vrees was toen al dat de Europese Unie daardoor nooit echt geloofwaardig of effectief zou kunnen optreden naar buiten toe. Dat is helaas werkelijkheid geworden. Juist nu, in een wereld waarin de machtsverhoudingen fundamenteel zijn veranderd, is het onhoudbaar om nog twee of drie decennia op dezelfde manier te blijven werken. Er moet iets gebeuren. Het is tijd om de discussie niet langer uit de weg te gaan. Naar mijn mening is dit echter een opdracht aan het volgende, missionaire kabinet.
Dank u wel, voorzitter.
De voorzitter:
Ik dank u wel. Dan geef ik graag het woord aan de heer Panman van de fractie van de BBB. Hij heeft 3 minuten en 45 seconden over. Ik zal de tijd zetten op 4 minuten. Ik vertrouw erop dat de heer Panman daar verantwoordelijk mee omgaat.