Verslag van de vergadering van 11 november 2025 (2025/2026 nr. 07)
Status: ongecorrigeerd
Aanvang: 11.14 uur
Een verslag met de status "ongecorrigeerd" is niet voor citaten en er kan geen recht aan ontleend worden.
Mevrouw Belhirch i (D66):
Dank u wel, voorzitter. Het is de harde werkelijkheid dat arbeidsmigranten in ons land te weinig verdienen, in overvolle kamers slapen en hun woning verliezen zodra het werk ophoudt. Mensen die ons voedsel oogsten en onze pakketten bezorgen, leven vaak in omstandigheden die wij onwaardig zouden vinden voor onszelf en voor onze kinderen. Dat schaadt hun waardigheid en ondermijnt het vertrouwen in een eerlijke arbeidsmarkt. Want zolang uitbuiting loont, verliezen bonafide werkgevers het van malafide concurrenten en verdwijnen rechtvaardigheid en fatsoen uit beeld.
Het rapport-Roemer wees al in 2020 op deze misstanden en deed tal van aanbevelingen om de positie van arbeidsmigranten te verbeteren. Bij veel van deze aanbevelingen wachten we nog op de uitvoering. Deze wet geeft uitvoering aan een van die aanbevelingen. Een toelatingsstelsel dat malafide uitleners weert en bonafide ondernemers beschermt is hard nodig. Ook brancheorganisaties vragen om ingrijpen, maar bedrijven die cao's naleven, investeren in hun mensen en ze fatsoenlijk huisvesten mogen niet de dupe worden van lasten die bedoeld zijn om misstanden te bestrijden. De wet geldt nu voor alle bedrijven die personeel uitlenen, ook in sectoren waarin geen structurele misstanden zijn, zoals de ICT en consultancy. Dat leidt tot lasten zonder meerwaarde. Kan de minister toezeggen dat collegiale, niet-commerciële uitleen een lichter regime krijgt en dat voor sectoren zonder misstanden maatwerk via AMvB's wordt vastgelegd met een evaluatie binnen één jaar?
Dan de waarborgsom van €50.000 tot €100.000. Die kan malafide bureaus weren, maar is voor kleine en startende bedrijven een onneembare drempel. Denk aan familiebedrijven die hun mensen correct betalen en nu vrezen uit de markt gedrukt te worden. Mijn vraag aan de minister is of zij bereid is om een variantenonderzoek te doen naar staffels, bankgaranties of tijdelijke verlichting voor starters en daarbij te monitoren of toetreding van kleinere bedrijven niet onnodig wordt belemmerd. Ook de inlenersbeloning roept vragen op. Kan de minister zorgen voor heldere voorlichting, zodat werkgevers dit goed kunnen uitleggen aan hun medewerkers?
Voorzitter. Het succes van deze wet valt of staat met toezicht. De Raad van State wees er terecht op dat het kernprobleem is dat de regels al bestaan, maar dat de handhaving tekortschiet. Zonder voldoende middelen blijft de Wtta een papieren werkelijkheid. Kan de minister garanderen dat de Arbeidsinspectie en de nieuwe autoriteit tijdig over genoeg mensen en middelen beschikken? Kan de minister toezeggen dat er steekproefsgewijs heraudits komen, dat over de kwaliteit van inspectie-instellingen publiek wordt gerapporteerd en dat signalen snel worden opgepakt? En komt er om ontwijkgedrag te voorkomen een gezamenlijk handhavingsplan met de Belastingdienst en buurlanden tegen schijnzelfstandigheid? Kan de minister toezeggen dat de Kamer halfjaarlijks een voortgangsrapportage ontvangt met indicatoren over toelatingen, capaciteit, naleving en regeldruk en met concrete bijstuurmaatregelen als dat nodig is?
Voorzitter. De wetgeving treedt pas in in 2027. De handhaving start in 2028. Volledige invoering is er pas in 2031. Intussen gaan misstanden gewoon door. Wat gebeurt er in de tussentijd? Worden huisvestingcontroles geïntensiveerd, wordt Work in NL versterkt en de samenwerking in de AMU uitgebreid? Als ondanks de Wtta misstanden hardnekkig blijven bestaan, is de minister dan bereid via een AMvB een noodrem in te zetten met duidelijke criteria?
Voorzitter. D66 steunt de doelstelling van de Wtta, maar waarschuwt dat de uitwerking geen onnodige schade mag veroorzaken. Minder onderbetaling, betere huisvesting en een hogere pakkans: dat moet deze wet waarmaken. Werknemers verdienen bescherming en ondernemers verdienen duidelijke en werkbare regels. Alleen met die balans maken we uitzendwerk eerlijk, rechtvaardig en menswaardig, en laten we zien dat in Nederland fatsoenlijk werken altijd de norm is.
Dank u wel.
De voorzitter:
Ik dank u wel. Dan geef ik graag het woord aan de heer Schalk van de fractie van de SGP.