Dinsdag 24 september 2024, commissie Financiën (FIN)

Nederlandse delegatie

Op donderdag 3 en vrijdag 4 oktober 2024 vindt in Boedapast de interparlementaire conferentie plaats over stabiliteit, economische coördinatie en bestuur in de EU. Deze conferentie vloeit voort uit het Verdrag van Lissabon (ook wel de artikel 13-conferentie genoemd) en wordt halfjaarlijks georganiseerd door het Europees Parlement en het voorzittende EU-land. Het doel van de IPC SECG is om bij te dragen aan de democratische legitimiteit en verantwoording op het terrein van economisch bestuur en begrotingsbeleid in de EU en de Economische en Monetaire Unie in het bijzonder. De Nederlandse delegatie zal bestaan uit het Tweede Kamerlid De Vree (PVV) en de Eerste Kamerleden Griffioen (BBB) en Van Rooijen (50PLUS).

Beslispunt

Kan de commissie instemmen met de delegatie-inzet voor de interparlementaire conferentie in Boedapest over stabiliteit, economische coördinatie en bestuur in de EU?

Aanleiding

Op 28 juni 2024 is de rapportage 'Gedragseffecten van de accijnsverhoging op tabak in 2023' en het 'Empty Pack Survey rapport' aan de Kamer aangeboden. Naar aanleiding hiervan heeft de commissie besloten om in schriftelijk overleg te treden met de staatssecretaris. Inbreng is destijds geleverd door het lid Heijnen (BBB) en de leden Bovens (CDA) en Van der Goot (OPNL) gezamenlijk. Het lid Hartog (Volt) heeft zich aangesloten bij de gezamenlijke vragen van de fracties CDA en OPNL. De beantwoording van de staatssecretaris is op 12 september ontvangen en vandaag ter bespreking geagendeerd.

Beslispunt

Acht de commissie de vragen voldoende beantwoord of geven de antwoorden van de staatssecretaris van Financiën (36410, M) aanleiding tot het voeren van een nader schriftelijk overleg en zo ja, op welke termijn?

Toelichting

In 2018 heeft Nederland zich met het Nationaal Preventieakkoord gecommitteerd aan een rookvrije generatie in 2040. Om deze doelstelling te bereiken zijn er de afgelopen jaren verscheidene maatregelen genomen, zoals het verhogen van accijns op tabaksproducten. De RIVM heeft een evaluatie uigevoerd naar de gedragseffecten van de accijnsverhogingen en de Douane heeft een pakjesrapponderzoek uitgevoerd dat een beeld geeft over het gedeelte Nederlands veraccijnsde sigaretten.

Stand van zaken Tweede Kamer

De vaste commissie voor Financiën in de Tweede Kamer heeft op 5 juni jl. vragen gesteld over het onderzoeken van grenseffecten van de accijnsverhogingen op tabak, welke op 20 juni 2024 zijn beantwoord door de staatssecretaris (zie bijgevoegd).

Aanleiding

Tijdens de behandeling van de Voorjaarsnota in 2023 heeft de staatssecretaris Fiscaliteit en Belastingdienst aan het lid Van Rooijen (50PLUS) toegezegd om de evaluatie heffingskortingen en tariefstructuur ook aan de Eerste Kamer te doen toekomen. Het rapport evaluatie heffingskortingen en tariefstructuur in box 1 van de inkomstenbelasting is op 26 april 2024 ontvangen en daarmee is de toezegging T03692 als voldaan aangemerkt. Naar aanleiding van deze evaluatie heeft de commissie besloten om in schriftelijk overleg te treden met de staatssecretaris. Inbreng is destijds geleverd door de fracties JA21 (Baumgarten) en 50PLUS (Van Rooijen). De leden van de BBB-fractie hebben zich aangesloten bij de vragen van de 50PLUS-fractie. De beantwoording is op 12 september 2024 ontvangen en vandaag ter bespreking geagendeerd.

Beslispunt

Acht de commissie de vragen voldoende beantwoord of geven de antwoorden van de staatssecretaris van Financiën (36350, E) aanleiding tot het voeren van een nader schriftelijk overleg en zo ja, op welke termijn?

Toelichting

Het evaluatierapport is opgesteld door onderzoeksbureau Centerdata en geeft gevolg aan de periodieke evaluatieverplichting van de fiscale regelingen op grond van Regeling periodiek evaluatieonderzoek . Dit is de eerste keer dat de heffingskortingen in de inkomstenbelasting apart zijn geëvalueerd. De onderzoekers doen enkele aanbevelingen om de doeltreffendheid en doelmatigheid van de heffingskortingen en tariefstructuur te verbeteren, waaronder de zichtbaarheid van heffingskortingen te verbeteren en een eenvoudigere systematiek.

Toezegging Resultaten evaluatie arbeidskorting eind 2023 (T03692)

De staatssecretaris Fiscaliteit en Belastingdienst zegt de Kamer, naar aanleiding van een vraag van het lid Van Rooijen (50PLUS), toe dat de resultaten van de evaluatie van arbeidskorting in de evaluatie van de heffingskortingen eind 2023 met de Kamer gedeeld worden.

Aanleiding

In de commissievergadering van 10 september zijn de brieven van de staatssecretaris van Financiën van 19 juni (32140, V) en 18 juli (36203/32140, H) besproken. Het lid Van Rooijen (50PLUS) heeft inbreng geleverd voor een schriftelijk overleg met de staatssecretaris van Financiën (conceptbrief). Het lid Martens (GroenLinks-PvdA) heeft na de vergadering besloten daar alsnog vanaf te zien. Nog voordat deze vragen waren verzonden is een nieuwe brief van de staatssecretaris ontvangen op 17 september 2024 met de stand van zaken rechtsherstel box 3.

Beslispunt

Kan de commissie de conceptbrief met vragen van het lid Van Rooijen (50PLUS) vaststellen of geven de brieven van de staatssecretaris van 17 en 20 september 2024 (32140, X) aanleiding tot aanpassing of aanvulling van de conceptbrief (zie bijgevoegd)?

Toelichting

Met de brief van 17 september 2024 informeert de staatssecretaris van Financiën de Kamer over de stand van zaken van het rechtsherstel box 3. Enkele kernpunten uit deze brief zijn:

• - 

  de introductie van de tegenbewijsregeling in box 3;
• - 

  er wordt gekoerst op inwerkingtreding van het wetsvoorstel Wet tegenbewijsregeling box 3 per 1 juni 2025;
• - 

  een omschrijving van de doelgroep die gebruik kunnen maken van de tegenbewijsregeling;
• - 

  de budgettaire gevolgen zijn in kaart gebracht.

Met deze brief geeft de staatssecretaris invulling aan zijn toezegging uit zijn brief van 18 juli jl. waarin hij toezegt de Kamer te informeren over het vervolg.

Met de brief van 20 september 2024 informeert de staatssecretaris van Financiën de Tweede Kamer over de stand van zaken met betrekking tot het toekomstige stelsel in box 3. De arresten van de Hoge Raad zorgen ervoor dat er een flinke extra opgave ligt voor het ICT van de Belastingdienst. De Belastingdienst heeft kenbaar gemaakt onvoldoende capaciteit beschikbaar te hebben om het toekomstige stelsel in de huidige vorm volledig te implementeren per 1 januari 2027. Om die reden wordt onderzocht welke alternatieve invoeringsopties wel haalbaar zijn. Naar verwachting kunnen de uitkomsten van het onderzoek voor het einde van het jaar met de Kamer worden gedeeld.

Stand van zaken Tweede Kamer

De vaste commissie voor Financiën van de Tweede Kamer heeft op dinsdag 3 september 2024 inbreng geleverd voor schriftelijk overleg over de stand van zaken wetsvoorstel Wet werkelijk rendement box 3 (zie bijgevoegd). Daarnaast bespreekt de vaste commissie voor Financiën in de Tweede Kamer de brief van 17 september jl. in de procedurevergadering van 26 september a.s.

Ter kennisname

Brief van de staatssecretaris over de voortgang Wetsvoorstel wet werkelijk rendement box 3

Met de brief van 19 juni jl. informeert de staatssecretaris de Kamer over de laatste stand van zaken over het nog in te dienen wetsvoorstel Wet werkelijk rendement box 3:

• - 

  Door nu te starten met de adviesaanvraag streeft de staatssecretaris ernaar dat het nieuwe kabinet snel kan starten met een herzien stelsel. De adviesaanvraag is conform de door de Tweede Kamer aangenomen motie-Idsinga, waarin de regering wordt verzocht het voorbereidingsproces voor een stelsel in box 3 op basis van werkelijk rendement voort te zetten.
• - 

  In de brief wordt ook de Vastgoedbijtelling toegelicht, waar op verzoek van het kabinet onderzoek naar is gedaan door Stichting Economisch Onderzoek (SEO). Dit onderzoek is als bijlage bij deze brief gevoegd.
• - 

  In het wetsvoorstel dat in het najaar van 2023 in internetconsultatie is gegaan, stonden de verschillende parameters nog niet vast. Het uitgangspunt is om het nieuwe box 3 stelsel budgetneutraal in te voeren. De gekozen parameters staan in deze brief genoemd.

Brief van de staatssecretaris over de beantwoording Tweede Kamervragen

Op 16 mei heeft het Tweede Kamerlid Grinwis (ChristenUnie) vragen gesteld over de noodzaak van het aantekenen van bezwaar door spaarders in box 3 in het jaar 2023 om gebruik te kunnen maken van een gunstig arrest van de Hoge Raad. De vragen zijn door de staatssecretaris op 19 juni jl. beantwoord (zie bijgevoegd). Uit deze beantwoording is gebleken dat de arresten ook van toepassing zijn op de spaarders in box 3 voor het jaar 2023.

Brief van de staatssecretaris over de analyse arresten Hoge Raad

Vervolgens heeft de staatssecretaris van Financiën op 18 juli jl. een eerste duiding gegeven over de recente arresten van de Hoge Raad over de Wet rechtsherstel box 3 en de Overbruggingswet box 3 (zie bijgevoegd). Naar aanleiding van deze arresten dient aanvullend rechtsherstel te worden geboden. De uitvoeringskosten van het herstel zijn volgens de staatssecretaris op dit moment nog moeilijk te bepalen. Hierover wordt de Kamer nader geïnformeerd. Tot slot bevat deze brief een tijdpad voor de belastingplichtigen.

A - Nieuwe datum AFB: 19 november

In de commissievergadering van 10 september jl. heeft de commissie ingestemd met het houden van de AFB op 12 november 2024. Nadien is gebleken dat op 12 november het plenaire debat over het Belastingplan in de Tweede Kamer staat gepland. Om die reden heeft de griffie een nieuwe datum voor de AFB kunen inplannen, te weten: dinsdag 19 november 2024 (de reis van de minister naar de G20 vindt toch geen doorgang).

Het behandelschema komt er dan als volgt uit te zien:

B - Technische briefing Raad van State - begrotingsrapportage

Op dinsdag 17 september jl. is het advies van de Raad van State 'Miljoennota-advies 2025 en de Septemberrapportage OBt 2024' gepubliceerd. Dit jaar wordt in het advies aandacht besteed aan de eerste Miljoenennota van het nieuwe kabinet, wordt getoetst aan de nieuwe Europese begrotingsregels (incl. voorlichtende beschouwing over herziening SGP) en wordt er gereflecteerd op de nationale begrotingsregels en de budgettaire kaders zoals deze in de Miljoenennota verwoord zijn. Naar aanleiding van deze publicatie heeft de griffie een aanbod ontvangen van de Raad van State om een technische briefing te verzorgen over deze begrotingsrapportages. De technische briefing kan dienen ter voorbereiding op de AFB. Desgewenst kan het Belastingplanpakket ook worden betrokken bij deze technische briefing.

C - Rapport IBTD over hersteloperaties

De Inspectie belastingen, toeslagen en douane (IBTD) heeft op 10 september jl. het rapport van het onderzoek “In gesprek over herstel, wat burgers echt nodig hebben” gepubliceerd. In de rapportage beschrijft de IBTD hoe gedupeerde burgers hun schadeherstel door de overheid hebben ervaren, hoe medewerkers hiermee omgaan en hoe de overheid (toekomstige) hersteloperaties kan verbeteren. Het gaat hierbij specifiek om de hersteloperaties: Kinderopvangtoeslagenaffaire, Fraude Signalering Voorziening en Box 3. Conform artikel 6, vierde lid, van de Regeling taakuitoefening en bevoegdheden IBTD heeft de minister van Financiën dit rapport onverkort en terstond met de Kamer gedeeld. Naar verwachting zal er over zes weken een inhoudelijke beleidsreactie volgen.

D - Budgettair-structureel plan voor de middellange termijn

In het budgettair-structureel plan voor de middellange termijn stellen lidstaten een plan op met een aanpassingsperiode van in beginsel vier jaar, bestaande uit een meerjarig uitgavenpad, hervormingen en investeringen. Dit plan is onderdeel van het herziene Europese begrotingsraamwerk en wordt uiterlijk 15 oktober 2024 ingediend bij de Europese Commissie. Dit is de eerste keer dat dit plan is opgesteld. De inhoud van het plan is gebaseerd op het Hoofdlijnenakkoord, het Regeerprogramma en sluit aan bij de Miljoenennota 2025.

E - Aanbieding aangepast toetsingskader risicoregelingen van de Staatsgarantie aan DNB inzake de Resillience and Sustainability Trust (RST)

Tijdens de Voorjaarsvergadering van het Internationaal Monetair Fonds (IMF) in april 2024 heeft Nederland onder voorbehoud van parlementaire goedkeuring aangekondigd maximaal SDR 1,7 miljard (ca. EUR 2,1 miljard) aan extra specialetrekkingsrechten te zullen doorlenen aan de RST van het IMF. Omdat Nederland al eerder SDR 1,2 miljard heeft bijgedragen aan de RST, betreft het een aanpassing van de reeds geldende staatsgarantie aan DNB. De aanpassing van de Staatsgarantie wordt verwerkt in de Prinsjesdag suppletoire begroting 2024 van het ministerie van Financiën en is in de Ministerraad van 30 augustus jl. zonder discussie aanvaard.