Dinsdag 17 december 2024, commissie Buitenlandse Zaken, Defensie en Ontwikkelingshulp (BDO)




Agenda

1.Vaststellen agenda

Sluit aan op combi-vergadering BDO+EUZA

2.36600 XVII

Begrotingsstaat Buitenlandse Handel en Ontwikkelingshulp 2025

Beslispunt

Hoe wenst de commissie het begrotingswetsvoorstel te behandelen?

Toelichting

De commissie heeft de keuze uit de volgende behandelopties:

  • 1) 
    een datum bepalen voor het leveren van inbreng voor het verslag;
  • 2) 
    volstaan met een blanco verslag -> geen schriftelijke voorbereiding in commissieverband, en het wetsvoorstel ter besluitvorming aan de plenaire vergadering voorleggen als hamerstuk of door middel van stemming;
  • 3) 
    volstaan met een verslag onder voorbehoud van plenaire behandeling -> geen schriftelijke behandeling in de commissie, wel een plenair debat.

NB: Mocht de commissie besluiten tot optie 2 (blanco verslag en stemming/afdoen als hamerstuk), dan wordt in principe het goede gebruik gevolgd dat aan het einde van de laatste plenaire vergadering voor het kerstreces eventuele hamerstukken en stemmingen over wetsvoorstellen, waartoe diezelfde dag is besloten door de commissies, worden afgehandeld, tenzij de commissie aangeeft het begrotingsvoorstel pas in een volgende plenaire vergadering te willen afhandelen.

Achtergrond

  • In de Tweede Kamer wordt altijd over alle begrotingen gezamenlijk gestemd. De reden daarvoor is gelegen in het recht van amendement. Een wijziging van de ene begroting kan dan desgewenst worden gedekt met middelen op een andere begroting. Als al over een begrotingsvoorstel zou zijn gestemd door de Tweede Kamer, is die optie niet meer beschikbaar.
  • Op 12 december jl. heeft de Tweede Kamer gestemd over alle begrotingswetsvoorstellen Hierdoor is de behandeling in deze Kamer een week doorgeschoven. In CvF is het onderstaande procedurele kader aan de orde geweest.
  • In artikel 2.25 Cw 2016 is een regel opgenomen voor het geval een begroting niet voor de start van het kalenderjaar is goedgekeurd.
  • Lopend beleid dat ten grondslag ligt aan de begroting kan met terughoudendheid in uitvoering worden genomen. Voor nieuw beleid geldt in principe “niet, tenzij”. Voor dit “tenzij” is vereist dat uitstel naar de mening van de betreffende minister niet in het belang is van de Staat en dat hij de Kamers daarover moet hebben geïnformeerd.
  • In de Europese Verordening met begrotingsregels[1] staat dat de begroting jaarlijks uiterlijk voor de jaarwisseling wordt vastgesteld. Het doel hiervan is ervoor te zorgen dat de overheid in staat blijft haar essentiële plichten te vervullen. Voor het geval behandeling voor de jaarwisseling niet lukt (“omwille van objectieve redenen buiten de macht van de overheid"), dienen lidstaten te beschikken over uitgestelde begrotingsprocedures.
  • Met de hiervoor genoemde bepalingen uit de Comptabiliteitswet is in zo’n uitgestelde begrotingsprocedure voorzien.
  • In 2023 zijn, vanwege de TK-verkiezingen, slechts enkele begrotingen (5 van de 23) voor de jaarwisseling in de EK afgehandeld. De rest is behandeld in het lopende begrotingsjaar.

[1] Verordening (EU) nr. 473/2013 betreffende gemeenschappelijke voorschriften voor het monitoren en beoordelen van ontwerpbegrotingsplannen en voor het garanderen van de correctie van buitensporige tekorten van de lidstaten van de eurozone. Zie artikel 4, lid 3 en overweging 15.


Procedure

3.36600 X

Begrotingsstaten Defensie 2025

Beslispunt

Hoe wenst de commissie het begrotingswetsvoorstel te behandelen?

Toelichting

De commissie heeft de keuze uit de volgende behandelopties:

  • 1) 
    een datum bepalen voor het leveren van inbreng voor het verslag;
  • 2) 
    volstaan met een blanco verslag -> geen schriftelijke voorbereiding in commissieverband, en het wetsvoorstel ter besluitvorming aan de plenaire vergadering voorleggen als hamerstuk of door middel van stemming;
  • 3) 
    volstaan met een verslag onder voorbehoud van plenaire behandeling -> geen schriftelijke behandeling in de commissie, wel een plenair debat.

NB: Mocht de commissie besluiten tot optie 2 (blanco verslag en stemming/afdoen als hamerstuk), dan wordt in principe het goede gebruik gevolgd dat aan het einde van de laatste plenaire vergadering voor het kerstreces eventuele hamerstukken en stemmingen over wetsvoorstellen, waartoe diezelfde dag is besloten door de commissies, worden afgehandeld, tenzij de commissie aangeeft het begrotingsvoorstel pas in een volgende plenaire vergadering te willen afhandelen.

Achtergrond

  • In de Tweede Kamer wordt altijd over alle begrotingen gezamenlijk gestemd. De reden daarvoor is gelegen in het recht van amendement. Een wijziging van de ene begroting kan dan desgewenst worden gedekt met middelen op een andere begroting. Als al over een begrotingsvoorstel zou zijn gestemd door de Tweede Kamer, is die optie niet meer beschikbaar.
  • Op 12 december jl. heeft de Tweede Kamer gestemd over alle begrotingswetsvoorstellen Hierdoor is de behandeling in deze Kamer een week doorgeschoven. In CvF is het onderstaande procedurele kader aan de orde geweest.
  • In artikel 2.25 Cw 2016 is een regel opgenomen voor het geval een begroting niet voor de start van het kalenderjaar is goedgekeurd.
  • Lopend beleid dat ten grondslag ligt aan de begroting kan met terughoudendheid in uitvoering worden genomen. Voor nieuw beleid geldt in principe “niet, tenzij”. Voor dit “tenzij” is vereist dat uitstel naar de mening van de betreffende minister niet in het belang is van de Staat en dat hij de Kamers daarover moet hebben geïnformeerd.
  • In de Europese Verordening met begrotingsregels[1] staat dat de begroting jaarlijks uiterlijk voor de jaarwisseling wordt vastgesteld. Het doel hiervan is ervoor te zorgen dat de overheid in staat blijft haar essentiële plichten te vervullen. Voor het geval behandeling voor de jaarwisseling niet lukt (“omwille van objectieve redenen buiten de macht van de overheid"), dienen lidstaten te beschikken over uitgestelde begrotingsprocedures.
  • Met de hiervoor genoemde bepalingen uit de Comptabiliteitswet is in zo’n uitgestelde begrotingsprocedure voorzien.
  • In 2023 zijn, vanwege de TK-verkiezingen, slechts enkele begrotingen (5 van de 23) voor de jaarwisseling in de EK afgehandeld. De rest is behandeld in het lopende begrotingsjaar.

[1] Verordening (EU) nr. 473/2013 betreffende gemeenschappelijke voorschriften voor het monitoren en beoordelen van ontwerpbegrotingsplannen en voor het garanderen van de correctie van buitensporige tekorten van de lidstaten van de eurozone. Zie artikel 4, lid 3 en overweging 15.


Procedure

4.36600 K

Begrotingsstaat Defensiematerieelbegrotingsfonds 2025

Beslispunt

Hoe wenst de commissie het begrotingswetsvoorstel te behandelen?

Toelichting

De commissie heeft de keuze uit de volgende behandelopties:

  • 1) 
    een datum bepalen voor het leveren van inbreng voor het verslag;
  • 2) 
    volstaan met een blanco verslag -> geen schriftelijke voorbereiding in commissieverband, en het wetsvoorstel ter besluitvorming aan de plenaire vergadering voorleggen als hamerstuk of door middel van stemming;
  • 3) 
    volstaan met een verslag onder voorbehoud van plenaire behandeling -> geen schriftelijke behandeling in de commissie, wel een plenair debat.

NB: Mocht de commissie besluiten tot optie 2 (blanco verslag en stemming/afdoen als hamerstuk), dan wordt in principe het goede gebruik gevolgd dat aan het einde van de laatste plenaire vergadering voor het kerstreces eventuele hamerstukken en stemmingen over wetsvoorstellen, waartoe diezelfde dag is besloten door de commissies, worden afgehandeld, tenzij de commissie aangeeft het begrotingsvoorstel pas in een volgende plenaire vergadering te willen afhandelen.

Achtergrond

  • In de Tweede Kamer wordt altijd over alle begrotingen gezamenlijk gestemd. De reden daarvoor is gelegen in het recht van amendement. Een wijziging van de ene begroting kan dan desgewenst worden gedekt met middelen op een andere begroting. Als al over een begrotingsvoorstel zou zijn gestemd door de Tweede Kamer, is die optie niet meer beschikbaar.
  • Op 12 december jl. heeft de Tweede Kamer gestemd over alle begrotingswetsvoorstellen Hierdoor is de behandeling in deze Kamer een week doorgeschoven. In CvF is het onderstaande procedurele kader aan de orde geweest.
  • In artikel 2.25 Cw 2016 is een regel opgenomen voor het geval een begroting niet voor de start van het kalenderjaar is goedgekeurd.
  • Lopend beleid dat ten grondslag ligt aan de begroting kan met terughoudendheid in uitvoering worden genomen. Voor nieuw beleid geldt in principe "niet, tenzij". Voor dit "tenzij" is vereist dat uitstel naar de mening van de betreffende minister niet in het belang is van de Staat en dat hij de Kamers daarover moet hebben geïnformeerd.
  • In de Europese Verordening met begrotingsregels[1] staat dat de begroting jaarlijks uiterlijk voor de jaarwisseling wordt vastgesteld. Het doel hiervan is ervoor te zorgen dat de overheid in staat blijft haar essentiële plichten te vervullen. Voor het geval behandeling voor de jaarwisseling niet lukt ("omwille van objectieve redenen buiten de macht van de overheid"), dienen lidstaten te beschikken over uitgestelde begrotingsprocedures.
  • Met de hiervoor genoemde bepalingen uit de Comptabiliteitswet is in zo'n uitgestelde begrotingsprocedure voorzien.
  • In 2023 zijn, vanwege de TK-verkiezingen, slechts enkele begrotingen (5 van de 23) voor de jaarwisseling in de EK afgehandeld. De rest is behandeld in het lopende begrotingsjaar.

[1] Verordening (EU) nr. 473/2013 betreffende gemeenschappelijke voorschriften voor het monitoren en beoordelen van ontwerpbegrotingsplannen en voor het garanderen van de correctie van buitensporige tekorten van de lidstaten van de eurozone. Zie artikel 4, lid 3 en overweging 15.


Procedure

5.36592, A en 36600 X, A

Brief van de minister en staatssecretaris van Defensie ter aanbieding van de Defensienota 2024; Defensienota 2024; Brief van de minister en staatssecretaris van Defensie ter aanbieding van de stand van Defensie najaar 2024; Begrotingsstaten Defensie 2025

Beslispunten

Wenst de commissie in overleg te treden met de minister en staatssecretaris van Defensie aangaande de Defensienota 2024 en of/ de Stand van Defensie van najaar 2024?

Toelichting

De minister en staatssecretaris van Defensie stuurden op 5 september 2024 een aanbiedingsbrief naar de Kamer met de Defensienota 2024 (36592, A). De Defensienota is leidend voor de inrichting, samenstelling en de toerusting van de krijgsmacht en schetst een samenhangend beeld van de investeringen die dit kabinet in Defensie doet.

De commissie besloot op 10 september 2024 de Defensienota opnieuw te agenderen nadat de behandeling in de Tweede Kamer is afgerond.

Verder is per brief van 17 september 2024 de Stand van Defensie van najaar 2024 (36600 X, A) naar de Kamer gestuurd, waarbij de commissie besloot deze te betrekken bij de behandeling van de Defensienota.

De commissie heeft het afgelopen jaar de Europese industriële defensiestrategie in behandeling genomen (E240009), er hebben twee schriftelijke rondes met de minister van Defensie plaatsgevonden.

Behandeling Tweede Kamer

In de Tweede Kamer heeft de commissie voor Defensie een technische briefing aangevraagd, die plaatsvond op 9 oktober (de briefing valt hier terug te kijken). Op 16 oktober vond er een technische briefing over de wetenschapstoets plaats (deze valt hier terug te kijken). De commissie heeft op 22 oktober jl. inbreng geleverd voor feitelijke vragen, de minister van Defensie heeft deze op 7 november jl. beantwoord (36592, nr. 5). De Defensienota 2024 is daarnaast nog betrokken bij de plenaire behandeling van de begroting Defensie 2025 (36600 X) op 3-4 december 2024.

De Tweede Kamercommissie voor Defensie heeft naar aanleiding van de Stand van Defensie najaar 2024 op 8 oktober 2024 inbreng geleverd voor feitelijke vragen. Deze zijn op 21 oktober beantwoord (36600 X, nr. 19). Ook de Stand van Defensie is betrokken bij de plenaire behandeling van de begroting Defensie 2025 op 3-4 december 2024.


Bespreking



6.36200 V, J en 36200 V, M

Gewijzigde motie-Karimi (GroenLinks-PvdA) c.s. over ernstige en systematische schendingen van de mensenrechten in Iran; Verslag van een nader schriftelijk overleg met de minister van BZ over de uitvoering van de motie Karimi c.s. over ernstige en systematische schendingen van de mensenrechten in Iran; Begrotingsstaat Buitenlandse Zaken 2023

Beslispunt

  • Zijn met de beantwoording van de minister van Buitenlandse Zaken van 12 december 2024 de nadere vragen van de commissie afdoende beantwoord?
  • Wenst de commissie motie-Karimi c.s. 36200 V, J als uitgevoerd te beschouwen?

Toelichting

De commissie heeft op 11 november 2023 een brief gestuurd naar de minister van Buitenlandse Zaken om te vragen naar de uitvoering van motie-Karimi c.s (36200 V, J). De minister heeft op 22 januari 2024 gereageerd (zie VSO 36200 V, K). De commissie besloot de motie als nog 'niet uitgevoerd' te beschouwen en nadere vragen te stellen. Het verslag van nader schriftelijk overleg (36200 V, L) en de status van motie-Karimi c.s. (36200 V, J) lag op 10 september jl. ter bespreking voor.

De commissie besloot op 24 september 2024 inbreng voor nader schriftelijk overleg te leveren. De brief met nadere (gezamenlijke) vragen van de fracties van GroenLinks-PvdA, D66, SP, ChristenUnie, Partij voor de Dieren, JA21, Volt en OPNL (waarbij de BBB-fractie zich heeft aangesloten), is op 3 oktober 2024 naar de minister gestuurd. De minister stuurde op 5 november 2024 een uitstelbrief en op 12 december 2024 de beantwoording. Het verslag van nader schriftelijk overleg (36200 V, M) en de status van de motie liggen vandaag ter bespreking voor.


Bespreking

7.Rapport Algemene Rekenkamer 'De kracht en kwetsbaarheid van het digitale krijgsmachtnetwerk NAFIN'

Beslispunt

  • Wensen de commissies, na het lezen van de brief van de minister van Defensie d.d. 3 december jl., een briefing over het rapport 'De kracht en kwetsbaarheid van het digitale krijgsmachtnetwerk NAFIN'?
  • zo nee, wensen de commissies dit rapport nog verder te behandelen of voor kennisgeving aan te nemen?

Toelichting

Op 7 november 2024 publiceerde de Algemene Rekenkamer het rapport 'De kracht en kwetsbaarheid van het digitale krijgsmachtnetwerk NAFIN'. Dit rapport was bij mededelingen en informatie toegevoegd aan de agenda van de commissievergadering BDO van 19 november jl.

De commissies besloten op verzoek van de BBB-fractie op 3 december jl. om een technische briefing te verzoeken van de AR. Na ontvangst van de kabinetsreactie (36592, nr. 8). op het rapport hebben enkele leden per mail laten weten dat deze voldoende informatie heeft gegeven, waardoor de briefing wat hen betreft niet meer noodzakelijk is.

De commissies wordt gevraagd of ze nog steeds een briefing van de AR wensen, en indien dit niet meer nodig is, of zij dit rapport nog wensen te behandelen.

Behandeling Tweede Kamer

Op 7 november jl. vond er voor de Tweede Kamercommissie Defensie een vertrouwelijke technische briefing plaats door de Algemene Rekenkamer over het onderzoek naar krijgsmachtnetwerk NAFIN. De commissie heeft op 9 december jl. feitelijke vragen gesteld aan de minister van Defensie over de kabinetsreactie op het rapport van de Algemene Rekenkamer, met het verzoek om uiterlijk 19 december 2024 te reageren.


Bespreking (combi BDO en DIGI)

8.Terugkoppeling NAVO PA - Parliamentary Transatlantic Forum

De leden Kroon (BBB) en Petersen (VVD) hebben van 9-11 december 2024 deelgenomen aan het NAVO parlementaire assemblee Transatlantisch Forum, in Washington. Aan deze leden wordt gevraagd een korte mondelinge terugkoppeling te geven van deze conferentie.


9.Mededelingen en informatie

Inventarisatie informele kennismaking minister en staatssecretaris van Defensie

De minister en staatssecretaris van Defensie hebben leden van de commissie BDO uitgenodigd voor een informele kennismaking in de vorm van een diner op het ministerie (Plein 4). Zie in de bijlage de uitnodiging. In de brief wordt 12 november jl. genoemd. Omdat deze datum toch niet uitkwam is in overleg uitgeweken naar dinsdag 14 januari 2025, 17:00-18:30 uur. Graag verneemt de griffie uiterlijk donderdag 19 december per e-mail of u hierbij aanwezig wenst te zijn, en zo ja, ontvangt de griffie ook graag uw eventuele dieetwensen/allergieën.

Afschrift aangaande weerbaarheid tegen militaire en hybride dreigingen

Op 6 december jl. stuurden de minister van Justitie en Veiligheid, de minister van Defensie en de staatssecretaris van Defensie aan de Kamer een afschrift van de brief aan de Tweede Kamer over de Weerbaarheid tegen militaire en hybride dreigingen. Deze is ter informatie bijgevoegd.

Uitnodiging Amerikaanse ambassade bezoek NAVO

De Amerikaanse ambassade heeft leden van de Tweede Kamer en van de NAVO PA delegatie uitgenodigd voor een bezoek aan de NAVO en SHAPE (Supreme Headquarters Allied Powers Europe) in Brussel 12-14 maart 2025, zie bijgevoegde uitnodiging (niet openbaar), ook leden van de Eerste Kamer kunnen deelnemen. Er zijn een beperkt aantal plaatsen beschikbaar. Indien u geïnteresseerd bent in deelname kunt u dat aan de griffie doorgeven.

Stilzwijgende goedkeuring verdragen

Op dit moment zijn er geen ter stilzwijgende goedkeuring voorgelegde verdragen aanhangig, daarom treft u geen overzicht aan.

Overzicht bijeenkomsten en activiteiten commissie BDO

Datum

Activiteit

dinsdag 14 januari 2024, 17:00-18:30 uur

Informele kennismaking met bewindslieden Defensie op het ministerie

woensdag 29 januari 2025 12:45-15:45 uur

Ambassadeursconferentie

   



10.Rondvraag