E050017
Laatste revisie: 13-07-2005

E050017 - Mededeling over een coherent Europees beleidskader voor externe actie ter bestrijding van HIV/Aids, tuberculose en malaria



In COM(2004)726PDF-document presenteert de Europese Commissie (EC) een mededeling ter aankondiging van een Actieplan ter bestrijding van hiv/aids, tuberculose (tbc) en malaria voor de periode 2007-2013. Dit plan vormt een coherent Europees beleidskader voor externe maatregelen tegen deze drie ziekten. Deze drie ziekten verspreiden zich snel over de wereld, waaronder ook in Europa en de omliggende landen. De bestrijding van overdraagbare ziekten blijven in de wereld, in VN-fora en in de G8 boven aan de agende staan.

De bijdrage van Europa aan het bestrijden van deze drie ziekten zal het uiteindelijke doel: het halen van de millenniumdoelstellingen tegen 2015 (terugdringen van de armoede voor miljoenen mensen in de wereld), helpen verwezenlijken.

Voorgestelde maatregelen van de EC op het nationaal niveau:

  • De capaciteit aan menselijke hulpbronnen vergroten, in brede nationale en regionale organen, door opleiding van personeel, loopbaanontwikkeling en het tegengaan van personeelsverloop. Plaatselijke productiecapaciteit, bijvoorbeeld van condooms, grondstoffen en formulering van ACT (artemisinin-based combination therapies) en andere nieuwe middelen tegen malaria, met insecticide behandelde klamboes en generische productie van essentiële geneesmiddelen, waaronder vast gedoseerde combinaties (fixed-dose combinations - FDC's voor tbc en hiv/aids), stimuleren.
  • Meer duurzame middelen inzetten op lange termijn uit tal van bronnen om deze drie ziekten te bestrijden. Landen moeten het nodige deel van hun budget in sociale voorzieningen investeren om op gezondheidsgebied betere resultaten te boeken.

  Maatregelen van de EC op wereldvlak:

  • Betaalbare en veilige geneesmiddelen. De EC zal technische steun verlenen om de capaciteit van de landen op het gebied van geneesmiddelenbeleid te verbeteren, door onder meer een voortgezet en versterkt partnerschap met de WHO (World Health Organization) inzake voorselectie van geneesmiddelen.
  • Regelgevingsaspecten: De EC zal zich inzetten voor een vergroting van de capaciteit van derde landen om regelgevende taken uit te voeren, zoals bijvoorbeeld het goedkeuren van klinische proeven en het verlenen van vergunningen om producten in de handel te brengen.
  • Nieuwe instrumenten en middelen ontwikkelen door te investeren in onderzoek en ontwikkeling.
  • Versterkte partnerschappen en een krachtige Europese stem door onder andere het voortzetten en versterken van de beleidsdialoog en financiering van multilaterale VN-organisaties (UNAIDS, UNFPA), en het steunen van de vraaggestuurde nationale programma's via het Wereldfonds.

Instrumenten van de EC ter bevordering van de uitvoering van het toekomstig Actieplan.

  • Coherentie en coördinatie: duidelijk maken welke dienst er in eerste instantie verantwoording is verschuldigd. Er zullen maatregelen genomen worden om de coördinatie tussen de diensten van de Commissie te verzekeren, zoals de instelling van delegaties die verantwoordelijk zijn voor verschillende onderdelen van de programmeringcyclus.
  • Nieuwe financiële vooruitzichten 2007-2013: Er worden zes instrumenten voorgesteld, waarvan er drie het externe beleid van de EU ondersteunen en drie thematische instrumenten om op politieke, humanitaire en financiële crisissituaties te reageren. Deze instrumenten moeten betere kansen bieden voor de ziektebestrijding.

Deze mededeling heeft geen financiële gevolgen, maar het Actieplan 2007-2013 zal mogelijk leiden tot grotere financieringsbehoefte. Zowel van de EC als van de EU-lidstaten zullen bijdragen worden verwacht die worden bepaald volgens een eerlijke verdeling van lasten binnen Europa.


Stand van zaken

Behandelfase Eerste Kamer: behandeling in Eerste Kamer afgerond.


Kerngegevens

document Europese Commissie

COM(2004)726PDF-document, d.d. 26 oktober 2004

commissie Eerste Kamer

beleidsterrein

verwant dossier


Behandeling Eerste Kamer

De commissie Europese samenwerkingsorganisaties heeft in haar vergadering d.d. 8 maart 2005 op speciaal verzoek besloten het onderhavige voorstel onder de aandacht te brengen van de commissie voor Ontwikkelingssamenwerking.

De commissie voor Ontwikkelingssamenwerking heeft de onderhavige mededeling op 22 maart 2005 voor kennisgeving aangenomen.


Standpunt Nederlandse regering

Toetsing aan het subsidiariteit en proportionaliteitsbeginsel zijn in fiche 5 nog niet aan de orde omdat het een mededeling betreft. Subsidiariteit zal wel een van de toetsingcriteria zijn voor de concrete voorstellen die de Commissie als uitwerking van het beleidskader zal voorleggen in een Actieplan.

De Nederlandse regering is voorstander van een Actieplan en streeft naar meer Europese en internationale samenwerking in het kader van de ziektebestrijding. De onderhavige mededeling is lijn met de Aids- notitie van de regering (mei 2004) en de nadere uitwerking van deze notitie (juni 2004).


Samenvatting voorstel Europese Commissie

In de mededeling wordt een nieuw Europees beleidskader gepresenteerd voor de periode 2007-2013 voor externe actie ter bestrijding van Aids, tuberculose en malaria. De mededeling bouwt voort op de 'Mededeling voor versnelde actie ter bestrijding van de belangrijkste infectieziekten in het kader van armoedebestrijding' die de Commissie in 2000 presenteerde, en het daaraan gerelateerde Programme for Action voor de periode 2001-2006. Voor de uitvoering van dit Actieplan werkten de Directoraten Generaal voor Ontwikkeling, Onderzoek en Handel samen op een drietal terreinen:

  • Streven naar een optimale impact van de bestaande interventies, met name gericht op het bereiken van de arme bevolkingsgroepen;
  • Vergroten van de toegankelijkheid van farmaceutica (vaccins en geneesmiddelen) door middel van een samenhangende aanpak;
  • Vergroten van de investeringen in onderzoek en ontwikkeling van globale publieke goederen (medicijnen en vaccins) die gericht zijn op de drie belangrijkste infectieziekten.

De Commissie geeft aan dat de drie genoemde terreinen nog steeds relevant zijn en dat de inzet zal worden voortgezet, en waar nodig geïntensiveerd. De belangrijkste nieuwe elementen in het beleidskader zijn: (i) meer aandacht voor mensenrechten-aspecten, stigmatisering en discriminatie; (ii) meer aandacht voor de veiligheidsaspecten van de Aids epidemie (variërend van individuele veiligheid en veiligheid op gemeenschapsniveau, tot internationale veiligheid en stabiliteit) en (iii) aandacht voor HIV/Aids buiten de traditionele focus op ontwikkelingslanden, met name voor de snel toenemende epidemieën van Aids en tuberculose in Europa en nabuurlanden.

Dit wordt verder uitgewerkt in een aantal nieuwe terreinen waarop de Commissie zich zal inzetten:

  • Capaciteitsversterking in de gezondheidssector in ontwikkelingslanden;
  • De regulatieve capaciteit in ontwikkelingslanden versterken, inclusief wat betreft klinische testen;
  • Bevorderen van lokale productie van farmaceutische producten;
  • Verdere prijsverlagingen voor belangrijke farmaceutische producten;
  • Een sterkere inzet op onderzoek naar nieuwe preventieve middelen en interventies, zoals vaccins en microbiociden.

  • PDF-document commissievoorstel Europese Commissie - COM(2004)726
    26 oktober 2004

Behandeling Raad

Op 3 juni 2005 heeft de Raad enkele conclusiesPDF-document aangenomen met betrekking tot de bestrijding van HIV/AIDS.

In de databank EUR-Lex wordt de laatste stand van zaken in de Europese behandeling van het voorstel weergegeven.

  • PDF-document raadsdocument Raad Werkgelegenheid en Sociaal beleid - 9806/05
    6 juni 2005

Standpunten andere lidstaten (IPEX)

In de databank IPEX wordt de behandeling van het voorstel in de diverse (kandidaat) lidstaatparlementen weergegeven.


Alle bronnen