Behandelfase Eerste Kamer: behandeling in Eerste Kamer afgerond.

document Europese Commissie

COM(2005)79, d.d. 11 maart 2005

commissie Eerste Kamer

beleidsterrein

verwante dossiers

De commissie Europese samenwerkingsorganisaties heeft op 6 september 2005 besloten de onderhavige mededeling ter informatie aan te bieden aan de commissie voor Verkeer en Waterstaat.

De toetsing aan het subsidiariteits- en proportionaliteitsbeginsel is in fiche 9 niet van toepassing, aangezien het hier een mededeling betreft.

De Nederlandse regering wijst op het belang dat bilaterale en communautaire instrumenten gecombineerd worden. Bilaterale instrumenten zijn vooralsnog onmisbaar op dit terrein aangezien een communautaire aanpak ook risico's met zich mee brengt. Communautaire onderhandelingen kunnen bijvoorbeeld te lang duren waardoor de Nederlandse belangen in het gedrang kunnen komen. De regering is van mening dat de implementatie van verordening 847/2004 moeizaam verloopt, met name doordat de Commissie een zeer restrictieve interpretatie hanteert. Als gevolg hiervan worden de mogelijkheden om het bilaterale instrument te gebruiken aanzienlijk beperkt. De regering is voornemens om de eigen bilaterale overeenkomsten verder aan te passen aan het Gemeenschapsrecht en stelt tegelijkertijd dat de horizontale onderhandelingen op Communautair niveau tevens resultaten leveren.

M.b.t. Communautaire onderhandelingen met belangrijke regio's is de regering van mening dat eerst de onderhandelingen tussen de EU en Verenigde Staten afgerond dienen te worden, alvorens overgegaan wordt tot onderhandelingen met bijvoorbeeld China of Rusland. Tevens moeten de huidige onderhandelingen met onder andere Marokko en de Westelijke Balkanlanden afgerond worden. Tenslotte stelt de regering dat de samenwerking tussen de Commissie en de lidstaten nader dient te worden uitgediept teneinde gemeenschappelijke belangen te kunnen vaststellen.

In COM(2005)79 presenteert de Commissie een mededeling waarin zij wijst op het belang van het ontwikkelen van de agenda voor het externe luchtvaartbeleid van de Gemeenschap.

Zowel uit politiek als economisch oogpunt is het belangrijk voor de Europese luchtvaartmarkt dat er een nieuwe weg ingeslagen wordt richting meer flexibiliteit en liberalisering. In dit kader vormt de ontwikkeling van een extern luchtvaartbeleid een essentieel onderdeel waarin de lange termijn doelstelling is om tegen 2010 een gemeenschappelijk luchtruim te creëren bestaande uit de Gemeenschap en alle partners aan haar zuid- en oostgrenzen. Op de korte termijn is de Commissie voornemens gerichte onderhandelingen te voeren met als doel allesomvattende overeenkomsten te sluiten met de (voor de EU) belangrijkste regio's.

De bevoegdheden van Commissie op het gebied van de luchtvaart vloeien voort uit uitspraken van het Hof in de zogeheten 'Open Skies' arresten. Op grond van deze arresten heeft de Gemeenschap de exclusieve bevoegdheid op een drietal terreinen: geautomatiseerde boekingssystemen, intracommunautaire tarieven en slots. Voorheen lagen deze en andere gerelateerde bevoegdheden bij de nationale lidstaten.

In onderhavige mededeling zet de Commissie een tweetal doelstellingen uiteen:

1. Het verder op één lijn brengen van bestaande bilaterale overeenkomsten op het Gemeenschapsrecht.

Het aanpassen van de bilaterale overeenkomsten kan op twee manieren plaatsvinden. In dit kader wordt verwezen naar Verordening (EG) 847/2004. Ten eerste kunnen lidstaten zelf bilaterale onderhandelingen voeren teneinde bestaande overeenkomsten af te stemmen op het Gemeenschapsrecht. Ten tweede heeft de Commissie de mogelijkheid om, door middel van een zogeheten 'horizontaal mandaat', bilaterale onderhandelingen te voeren op Gemeenschapsniveau. Een horizontale overeenkomst heeft als voordeel dat er slechts eenmaal onderhandeld moet worden met een derde land, met als gevolg dat alle bestaande bilaterale overeenkomsten met dat land in één keer op Gemeenschapsrecht afgestemd kunnen worden. Momenteel lopen nog enkele inbreukprocedures tegen lidstaten die bilaterale overeenkomsten hebben gesloten die niet overeenstemmen met het Gemeenschapsrecht.

2. Het geleidelijk ontwikkelen van een extern luchtvaartbeleid door middel van ambitieuze overeenkomsten tussen de Gemeenschap en derde landen.

De Commissie heeft in juni 2003 een eerste mandaat gekregen voor het voeren van onderhandelingen betreffende een allesomvattende overeenkomst met de Verenigde Staten. Verdere onderhandelingen zijn noodzakelijk teneinde tot een bevredigende overeenkomst te komen. De Commissie stelt dat een overeenkomst met de Verenigde Staten een priotaire aangelegenheid is. Tevens heeft de Commissie ook mandaten gekregen voor het voeren van onderhandelingen met Roemenië, Bulgarije, de westelijke Balkanlanden en Marokko.

Op de korte termijn zijn de onderhandelingen met de Verenigde Staten en de andere bovengenoemde landen een prioriteit voor de Commissie. Echter, de Commissie wijst op het belang dat overeenkomsten tevens met andere buurlanden en belangrijke regio's gesloten moeten worden. In dit kader wordt met name Rusland genoemd (zie Mededeling van de Commissie 'Een raamwerk voor de ontwikkeling van de betrekkingen met de Russische Federatie op het gebied van het luchtvervoer, E050055). Met betrekking tot de Aziatische regio zijn China en India van belang (zie Mededeling van de Commissie 'Een communautair burgerluchtvaartbeleid ten aanzien van de Volksrepubliek China versterking van samenwerking en openstelling van markten, E050056).

De Raad nam op 27 juni 2005 enkele conclusies aan ten aanzien van onderhavige mededeling waarin onder andere de Europese Commissie en de Lidstaten afgesproken hebben samen een portfolio van luchtvaartovereenkomsten te ontwikkelen die reeds gesloten zijn of nog gesloten dienen te worden met derde landen.

In de databank EUR-Lex wordt de laatste stand van zaken in de Europese behandeling van het voorstel weergegeven.

In de databank OEIL van het Europees Parlement wordt de laatste stand van zaken in de behandeling van het voorstel weergegeven.

In de databank IPEX wordt de behandeling van het voorstel in de diverse (kandidaat) lidstaatparlementen weergegeven.