Wereldwijd is het gebrek aan gezonde voeding en lichaamsbeweging een groeiend probleem. Het zijn de hoofdoorzaken voor een groot aantal (chronische) ziekten, die hun weerslag vinden in de economie. De Europese Commissie wil dan ook op verzoek van de Raad een bijdrage leveren aan het verminderen van het probleem en het bevorderen van een gezonde levensstijl van alle Europeanen. Zij heeft daarom een Groenboek uitgebracht inzake de bevordering van gezonde voeding en lichaamsbeweging: een Europese dimensie voor de preventie van overgewicht, obesitas en chronische ziekten.

In COM(2005)637 legt de Commissie een dertigtal vragen voor aan de EU-instellingen, de nationale lidstaten, NGO's op het gebied van de gezondheidszorg en consumentenbescherming en andere belanghebbenden. Op deze manier wil zij een brede discussie aanzwengelen over gezonde voeding en lichaamsbeweging, waaruit vervolgens kan worden gedestilleerd wat de rol van de Commissie zou kunnen zijn. Vooralsnog wordt daarbij uitgegaan van een grotendeels faciliterende rol, waarbij Europese regelgeving nationaal en regionaal beleid kan aanvullen.

Aan de hand van cijfers uit een aantal lidstaten en de VS toont de Commissie in het groenboek aan dat overgewicht een groot probleem is, zowel voor de volksgezondheid als voor de economische prestaties van de Unie. Gemiddeld zou zo'n zeven procent van alle kosten voor de gezondheidszorg worden veroorzaakt door obesitas en overgewicht. De vrees bestaat dat dit percentage de komende jaren alleen maar zal toenemen, indien niet op korte termijn actie wordt ondernomen.

Op communautair niveau bestaat al een aantal structuren die in dit kader kunnen worden benut. Zo is er het 'Europees actieplatform op het gebied van voeding, lichaamsbeweging en gezondheid', dat ideeën kan aandragen om het obesitasprobleem te integreren in beleidsvoornemens op een breed scala aan terreinen. Het streven is zo de huidige trends (een groeiend aantal gevallen van obesitas en overgewicht) een halt toe te roepen en om te buigen. Daarnaast bestaat er sinds 2003 een 'Europees netwerk op het gebied van voeding en lichaamsbeweging', dat de Commissie adviseert bij de ontwikkeling van communautaire activiteiten gericht op de vermindering en preventie van voedingsgerelateerde ziekten en ter stimulering van de lichaamsbeweging.

De vragen in het groenboek betreffen een groot aantal onderwerpen waarop de Europese Commissie eventueel een bijdrage zou kunnen leveren. Zo wordt geïnventariseerd hoe op communautair niveau kan worden bijgedragen aan het scheppen van een klimaat waarin gezonde voeding en lichaamsbeweging centraal staat. Verder wordt geïnformeerd naar mogelijkheden om de aantrekkelijkheid en betaalbaarheid van groente en fruit te verhogen, naar het vergroten van de beschikbaarheid en betrouwbaarheid van statistische gegevens ten aanzien van overgewicht en lichaamsbeweging, naar opties om lichaamsbeweging op te nemen in de dagelijkse routine, bijvoorbeeld door infrastructurele aanpassingen, en naar mogelijke (zelf)regulering voor de reclame en marketing voor voeding, alsmede de op de verpakking opgenomen informatie. In elk geval blijkt duidelijk dat de Commissie een intersectorale aanpak voorstaat. Het oplossen dan wel verminderen van de problemen die overgewicht en een gebrek aan lichaamsbeweging veroorzaken kan namelijk niet alleen vanuit medisch oogpunt worden bekeken.

Aan de hand van de reacties op het groenboek, die in principe voor 15 maart 2006 moeten zijn ontvangen, zal de Commissie bepalen welke mogelijkheden zij heeft om met eventuele maatregelen te komen. Indien noodzakelijk zal bij het opstellen van nieuwe regelgeving ook een impact assessment worden uitgevoerd.