E200011
Laatste revisie: 01-07-2022

E200011 - Commissiemededeling: een "van boer tot bord"-strategie - voor een eerlijk, gezond en milieuvriendelijk voedselsysteem



In deze mededelingPDF-document presenteert de Europese Commissie haar ‘Van boer tot bord’-strategie om de transitie mogelijk te maken naar een duurzaam voedselsysteem in de EU dat de voedselzekerheid en de toegang tot gezonde voeding waarborgt, ook met het oog op mogelijke crisissituaties zoals de COVID-19-pandemie.


Stand van zaken

Behandelfase Eerste Kamer: behandeling in Eerste Kamer afgerond.

nationaal

Op 23 februari 2021 nam de commissie het verslag schriftelijk overleg voor kennisgeving aan.

Europees

Op 20 oktober 2021 nam het Europees Parlement tijdens een plenaire zitting een resolutiePDF-document aan over de 'van boer tot bord'-strategie.


Kerngegevens

volledige titel

Mededeling van de Commissie aan het Europees Parlement, de Raad, het Europees Economisch en Sociaal Comité en het Comité van de Regio's - een "van boer tot bord"-strategie - voor een eerlijk, gezond en milieuvriendelijk voedselsysteem

document Europese Commissie

COM(2020)381PDF-document, d.d. 20 mei 2020

rechtsgrondslag

Artikel 4, lid 2 VWEU

artikel 6 VWEU

commissies Eerste Kamer

beleidsterrein

verwante dossiers


Behandeling Eerste Kamer

Op 20 januari 2021 is de brief met vragen van de fracties van GroenLinks en de PvdD over de biodiversiteitsstrategie en de "van boer tot bord"-strategie verstuurd naar de minister van LNV. Op 17 februari 2021 stuurde de minister een antwoord. Op 18 februari 2021 is het verslag schriftelijk overleg gepubliceerd (35.710 / 35.700, A). Op 23 februari 2021 nam de commissie het verslag schriftelijk overleg voor kennisgeving aan.

Op 12 januari 2021 leverden de fracties van GroenLinks en PvdD inbreng voor schriftelijk overleg.

Op 8 december 2020 besloot de commissie inbreng voor schriftelijk overleg te leveren in de eerstvolgende commissievergadering na het kerstreces.

Op 1 december 2020 vond via videoverbinding een technische briefing plaats over de biodiversiteitsstrategie en de 'van boer tot bord'-strategie.

Op 22 september 2020 voerden de commissie EZK/LNV en EUZA een mondeling overleg met Eurocommissaris Frans Timmermans over de Europese Green Deal. Het videoverslag is hier beschikbaar.

Tevens besloot de commissie EZK/LNV op 22 september 2020 om de technische briefing over de "van boer tot bord"-strategie en de biodiversiteitsstrategie in november 2020 te houden.

Op 7 juli 2020 besloot de commissie een technische briefing van de Europese Commissie te verzoeken aangaande de biodiversiteitsstrategie en de "van boer tot bord"-strategie. Voorts besloot de commissie inbreng te leveren voor schriftelijk overleg na deze briefing over beide voorstellen. Ook wenst de commissie het BNC-fiche inzake de biodiversiteitsstrategie af te wachten, alvorens schriftelijke vragen te stellen.


Behandeling Tweede Kamer

Op 21 juni 2022 stuurde de commissie LNV een briefPDF-document aan de Europese Commissie in het kader van de politiek dialoog. De commissie stelde vragen naar aanleiding van een openbare raadpleging van een Europees initiatief voor een voorstel inzake duurzame EU-voedselsystemen dat raakt aan de van boer tot bord-strategie.

Op 6 december 2021 stuurde de commissie LNV een brief met vragen aan de minister van LNV over de geannoteerde agenda van de Landbouw- en Visserijraad van 14 december 2021. Op 8 december 2021 en op 22 december 2021 zijn deze vragen beantwoord en werd het verslag schriftelijk overleg vastgesteld (21.501-32, 1363). Er werden onder andere vragen gesteld over de van boer tot bord-strategie.

Op 23 juni 2021 (21.501-32, 1333) hebben de commissies LNV en Europese Zaken gezamelijk een overleg gevoerd met de minister van LNV over onder andere de van boer tot bord strategie en biodiversiteitsstrategie.

Op 23 juni 2021 stuurde de commissie LNV een brief met vragen naar de Europese Commissie over een studie van FarmEurope over de impact van onder andere de "van boer tot bord-strategie" op de agrarische sector.

Op 8 december 2020 stuurde de commissie LNV een brief met vragen aan de minister van LNV. Op 4 januari 2021 stuurde de minister een antwoord en op 5 januari 2021 werd het verslag schriftelijk overleg vastgesteld (21.501-32, 1270). De brief gaat onder andere in op de 'van boer tot bord'-strategie, en met name op het uitvoeren van een impactanalyse, het gelijke speelveld, de positie van de Nederlandse boer en productiestandaarden wereldwijd.

Op 8 december 2020 stuurde de commissie LNV een brief met vragen aan de minister van LNV. Op 10 december 2020 zijn de vragen beantwoord (21.501-32, 1267). De brief gaat in op het gelijke speelveld, uitspraken van Eurocommissaris Timmermans over mogelijke intrekking van GLB-voorstellen, het bereiken van de Green Deal doelstellingen en voedseletikettering.

Op 12 oktober 2020 stuurde de commissie LNV een brief aan de minister van LNV, met onder andere vragen over de 'van boer tot bord'-strategie. Op 14 oktober 2020 stuurde de minister een antwoord. Op 15 oktober 2020 is het verslag van het schriftelijk overleg (21.501-32, 1255) gepubliceerd. In het verslag komen de Raadsconclusies van het Duitse Voorzitterschap, het krachtenveld binnen de Raad, de Europese concurrentiepositie, handelsafspraken, innovatieve biotechnologietechnieken, het Nationaal Strategisch Plan (NSP), de relatie met het GLB, subsidies en het ambitieniveau van de doelstellingen aan bod.

Op 1 oktober 2020 voerden de commissies LNV en EZK overleg met de minister van LNV, onder andere over de 'van boer tot bord'-strategie. Op 21 oktober 2020 is het verslag van een algemeen overleg gepubliceerd (35.570-XIV, 8).

Op 23 september 2020 volgde de commissie LNV een technische briefing van de Europese Commissie over de 'van boer tot bord'-strategie.

De commissie LNV besloot op 1 juli 2020 om de mededeling en het BNC-fiche te agenderen voor het schriftelijk overleg over de Landbouw- en Visserijraad met als inbrengdatum 13 juli 2020 en dit te betrekken bij het verzamel-algemeen overleg over Landbouw, Klimaat en Voedsel dat na het zomerreces zal worden ingepland.

De commissie besloot eveneens de minister van LNV te verzoeken blijvend te informeren over het Brusselse behandeltraject van de mededeling middels de geannoteerde agenda's en verslagen van de Landbouw- en Visserijraden.

Daarnaast besloot de commissie na het zomerreces een technische briefing door ambtenaren van de Europese Commissie in te plannen.


Standpunt Nederlandse regering

Op 26 juni 2020 stuurde de regering een BNC-fiche met daarin het Nederlandse standpunt ten aanzien van de mededeling.

De grondhouding ten opzichte van de bevoegdheid voor de mededeling beoordeelt de regering als positief. De regering geeft aan dat op de terreinen van landbouw en visserij en milieu er sprake is van een gedeelde bevoegdheid tussen de EU en de lidstaten (artikel 4, lid 2, d, en artikel 4, lid 2, onder e VWEU) en op het gebied van volksgezondheid heeft de EU een aanvullende bevoegdheid (artikel 6 VWEU).

De grondhouding ten aanzien van de subsidiariteit van de strategie beoordeelt de regering ook als positief. Hierbij geeft de regering aan dat de doelstellingen die de strategie nastreeft en waarmee zij moet bijdragen aan de doelstellingen van de Green Deal grotendeels grensoverschrijdend zijn en de interne markt dienen. De regering acht op deze voorgestelde terreinen een Europese aanpak noodzakelijk en een louter nationale aanpak is volgens de regering onvoldoende om deze doelstellingen te realiseren.

De regering beoordeelt de grondhouding ten aanzien van de proportionaliteit van de mededeling ook positief. De in de strategie genoemde initiatieven zijn volgens de regering op hoofdlijnen geschikt de gestelde doelstellingen te bereiken. In hoeverre de in deze strategie aangekondigde specifieke voorstellen uiteindelijk proportioneel zullen zijn, hangt volgens de regering mede af van de uitwerking daarvan per beleidsthema.


Samenvatting voorstel Europese Commissie

Samenvatting

In deze mededelingPDF-document presenteert de Europese Commissie haar ‘van boer tot bord’-strategie om de transitie mogelijk te maken naar een duurzaam voedselsysteem in de EU dat de voedselzekerheid en de toegang tot gezonde voeding waarborgt, ook met het oog op mogelijke crisissituaties zoals de COVID-19-pandemie. De strategie adresseert de maatschappelijke uitdagingen die zich voordoen bij voedselproductie tot voedselconsumptie. Daarnaast moet deze strategie, als één van de pijlers van de Europese Green Deal, bijdragen aan de inclusieve groei en de milieu- en klimaatdoelstellingen van de Green Deal.

De strategie bevat concrete streefdoelen om het voedselsysteem in de EU te transformeren, met inbegrip van een vermindering met 50% van het gebruik en de risico's van pesticiden, een vermindering met ten minste 20% van het gebruik van meststoffen, een vermindering met 50% van de verkoop van antimicrobiële middelen die voor landbouwhuisdieren en in de aquacultuur worden gebruikt, en het gebruik van 25% van de landbouwgrond voor biologische landbouw. Ook is de strategie een roadmap voor (wetgevende) voorstellen die de Europese Commissie de komende jaren zal doen om dit te realiseren.

EU-Gedragscode

Op 5 juli 2021 publiceerde de Europese Commissie de EU-GedragscodePDF-document voor verantwoordelijke levensmiddelenbedrijven en marketingpraktijken in het kader van de "van boer tot bord"-strategie. Dit is een eerste concrete uitkomst van de strategie en is er een essentieel onderdeel van. De gedragscode zet zeven doelstellingen uiteen met elk aparte acties die actoren in het proces "tussen de boer en het bord" vrijwillig kunnen ondernemen en de actoren die de gedragscode ondertekenen verbinden zich ertoe hun bijdrage aan een duurzame transitie te versnellen en moedigen soortgelijke bedrijven aan om ook deel te nemen.


Behandeling Raad

Gedurende het Duitse Voorzitterschap van de Raad hebben lidstaten gesproken over voedseletikettering in de EU (21.501-32, 1267). In de Raad is brede overeenstemming dat een geharmoniseerd Europees voedsellogo wenselijk is. Naar verwachting publiceert de Europese Commissie eind 2022 een voorstel over dit onderdeel van de 'van boer tot bord'-strategie.

Tijdens de videoconferentie van Landbouwministers van 16 november 2020 (21.501-32, 1260) herhaalden lidstaten hun twijfels over de haalbaarheid van de doelstellingen van de strategie.

Op 19 oktober 2020 (21.501-32, 1256) nam de Landbouw- en Visserijraad conclusies aan over de 'van boer tot bord'-strategie.

In de databank EUR-Lex wordt de laatste stand van zaken in de Europese behandeling van het voorstel weergegeven.


Behandeling Europees Parlement

Op 20 oktober 2021 nam het Europees Parlement tijdens een plenaire zitting een resolutiePDF-document aan over de 'van boer tot bord'-strategie.

Op 28 april 2021 publiceerde de commissie PECH haar adviesPDF-document inzake een 'van boer tot bord'-strategie.

Op 23 april 2021 publiceerde de commissie DEVE haar adviesPDF-document inzake een 'van boer tot bord'-strategie.

Op 16 april 2021 publiceerde de commissie IMCO haar adviesPDF-document inzake een 'van boer tot bord'-strategie.

Op 18 maart 2021 publiceerde de commissie INTA haar adviesPDF-document inzake een 'van boer tot bord'-strategie.

Op 17 december 2020 publiceerden de commissies ENVI en AGRI het ontwerpverslagPDF-document over een "van boer tot bord"-strategie voor een eerlijk, gezond en milieuvriendelijk voedselsysteem.

De Mededeling wordt behandeld door de commissie Landbouw en plattelandsontwikkeling (AGRI) van het Europees Parlement. Daarnaast zijn de commissies voor Internationale handel (INTA), Economische en monetaire zaken (ECON), Werkgelegenheid en sociale zaken (EMPL), Milieubeheer, volksgezondheid en voedselveiligheid (ENVI), Interne markt en consumentenbescherming (IMCO) en Visserij (PECH) ingesteld als adviescommissie.


Standpunten andere lidstaten (IPEX)

Op 19 november 2020 nam de Tsjechische Senaat een resolutiePDF-document aan over de van boer-tot-bord-strategie. De resolutie is in het kader van de politiek dialoog naar de Europese instellingen verstuurd.

In de databank IPEX wordt de behandeling van het voorstel in de diverse (kandidaat) lidstaatparlementen weergegeven.


Alle bronnen