Behandelfase Eerste Kamer: behandeling in commissie Eerste Kamer.

nationaal

Op 28 mei 2024 besloot de commissie nog niet in schriftelijk overleg te treden over de commissiemededeling. De commissie besloot het dossier te blijven volgen en de Tweede Kamerrapporteurs op dit onderwerp te zijner tijd opnieuw uit te nodigen voor een gesprek.

Europees

Tijdens de Raad Algemene Zaken van 17 december 2024 zal er worden gesproken over de toekomst van Europa in het licht van uitbreiding (21501-02, GW). Er zal onder andere worden gesproken over de institutionele hervormingen voor de toekomst van het Europees concurrentievermogen, zoals deze zijn voorgesteld in het rapport van Draghi.

volledige titel

Mededeling van de Commissie aan het Europees Parlement, de Europese Raad en de Raad betreffende pretoetredingshervormingen en -beleidsevaluaties

document Europese Commissie

COM(2024)146, d.d. 20 maart 2024

commissie Eerste Kamer

beleidsterreinen

verwant dossier

Op 28 mei 2024 besloot de commissie nog niet in schriftelijk overleg te treden over de commissiemededeling. De commissie besloot het dossier te blijven volgen en de Tweede Kamerrapporteurs op dit onderwerp te zijner tijd opnieuw uit te nodigen voor een gesprek.

Op 21 mei 2024 heeft de commissie een gesprek gevoerd met Tweede Kamerrapporteur Jesse Klaver (GroenLinks-PvdA) over EU-hervormingen in verband met EU-uitbreiding.

Op 14 mei 2024 besloot de commissie de commissiemededeling opnieuw te agenderen nadat het gesprek met de Tweede Kamerrapporteurs over EU-hervormingen in verband met EU-uitbreiding, gepland op 21 mei 2024, heeft plaatsgevonden.

Op 2 april 2024 besloot de commissie Europese Zaken de Mededeling opnieuw te agenderen wanneer het BNC-fiche is ontvangen. Voorts besluit de commissie de Tweede Kamer-rapporteurs over EU-hervormingen in verband met EU-uitbreiding uit te nodigen voor een gesprek, bij voorkeur nadat het BNC-fiche over de Mededeling is verschenen en voor de Algemene Europese Beschouwingen op 18 juni 2024.

Op 3 oktober 2024 besloot de Tweede Kamer een adviesvraag aan de Adviesraad Internationale Vraagstukken (AIV) uit te sturen over noodzakelijke hervormingen binnen de Europese Unie om deze slagvaardiger en daadkrachtiger te maken. De AIV streeft ernaar dit advies in het tweede kwartaal van 2025 uit te brengen.

Op 18 juni 2024 vond er in de Tweede Kamer een technische briefing plaats over EU-uitbreiding en EU-hervormingen.

De commissie EUZA van de Tweede Kamer heeft ten aanzien van het onderwerp EU-hervormingen in verband met EU-uitbreiding rapporteurs aangesteld (Klaver (GL-PvdA), Dassen (Volt) en Van Campen (VVD)). Het rapporteurschap zal zich richten op het volgen van EU-voorstellen over pretoetreding en EU-hervormingen, waaronder deze Commissiemededeling.

Op 19 april 2024 stuurde de minister van Buitenlandse Zaken bij de geannoteerde agenda van de Raad Algemene Zaken de kabinetsappreciatie over de commissiemededeling aan de Kamer (21501-02, GG). De appreciatie vormt tevens de basis voor de Nederlandse inzet in de discussie over hervormingen in het licht van uitbreiding in aanloop naar de Europese Raad van 27 en 28 juni 2024, waar naar verwachting zal worden gesproken over een routekaart die het voorbereidende werk aan de EU-zijde voor toekomstige uitbreiding zal structureren.

In de appreciatie geeft de minister aan dat de regering een positieve grondhouding heeft ten aanzien van de bevoegdheid, subsidiariteit en proportionaliteit van het voorstel. Daarnaast geeft het kabinet een appreciatie op de verschillende onderdelen van de commissiemededeling.

Op 20 maart 2024 publiceerde de Europese Commissie (EC) een Mededeling over hervormingen en beleidsevaluaties voor EU-uitbreiding. De EC wil hiermee een startsein geven voor beleidsherzieningen, zoals aangekondigd door Voorzitter van de EC Von der Leyen in haar Staat van de Unie-toespraak in 2023, voorafgaand aan mogelijke uitbreiding. De Mededeling focust zich op de volgende vier aandachtsgebieden:

• - 

  Waarden. Hierbij benoemt de EC handhaving van de democratie, de rechtsstaat en de grondrechten;
• - 

  Beleid. Hierbij legt de EC de nadruk op het verbeteren van de connectiviteit, het nakomen van klimaat- en milieuverbintenissen, het verbeteren van voedselkwaliteit en -zekerheid, het scheppen van voorwaarden voor sociale, economische en territoriale convergentie en het nakomen van verbintenissen op het gebied van veiligheid, migratie en grensbeheer;
• - 

  Begroting. Volgens de EC moet uitbreiding in ieder geval een element zijn waarmee rekening wordt gehouden in de aanloop naar de volgende langetermijnbegroting en de daarbij horende toekomstige uitgavenprogramma's van de EU. Tegelijkertijd is de EC van mening dat moet worden nagegaan hoe pretoetredingsinstrumenten kunnen worden aangepast, met als doel om de voorbereiding op de toetreding en de stap naar deelname aan EU-fondsen te verbeteren;
• - 

  Bestuur. Het vooruitzicht op mogelijke uitbreiding heeft volgens de EC het gevoel van urgentie voor institutionele hervormingen weer aangewakkerd. De EC heeft haar steun uitgesproken voor een Verdragswijziging indien en waar dat nodig is, maar is ook van mening dat het bestuur van de EU snel kan worden verbeterd door gebruik te maken van alle mogelijkheden die de huidige Verdragen bieden, zoals “overbruggingsclausules”, waardoor de Raad op bepaalde gebieden met gekwalificeerde meerderheid kan beslissen in plaats van bij unanimiteit. De EC is ook van mening dat rekening moet worden gehouden met de toekomstige werklast op het gebied van handhaving, wat volgens de EC cruciaal is om de integriteit en de werking van de EU en haar eengemaakte markt in stand te houden.

Tijdens de Raad Algemene Zaken van 17 december 2024 zal er worden gesproken over de toekomst van Europa in het licht van uitbreiding (21501-02, GW). Er zal onder andere worden gesproken over de institutionele hervormingen voor de toekomst van het Europees concurrentievermogen, zoals deze zijn voorgesteld in het rapport van Draghi.

Tijdens de Europese Raad van 27 en 28 juni 2024 heeft de Raad de routekaart voor het verdere werk aan het voorbereiden van de EU van de toekomst aangenomen (21501-20, DZ). De vier werkstromen waarop deze mededeling van de Commissie is gebaseerd, zullen hiermee worden opgestart. In juni 2025 zal de Europese Raad worden verzocht een vervolgverslag op te stellen over deze vier domeinen, gebaseerd op een verwacht voortgangsrapport van het voorzitterschap en aangekondigde beleidsevaluaties door de Commissie.

Tijdens de Raad Algemene Zaken van 25 juni 2024 presenteerde het Belgisch Voorzitterschap een voortgangsrapportage over de Toekomst van Europa (21501-02, GL). Deze rapportage is gericht op de routekaart die de Europese Raad van 27-28 juni zal vaststellen. De routekaart heeft tot doel om het voorbereidende werk aan de EU-zijde voor toekomstige uitbreiding te structureren. De voortgangsrapportage van het voorzitterschap werd door de Commissie en enkele lidstaten verwelkomd als goede basis om het onderwerp verder te brengen.

Tijdens de Raad Algemene Zaken van 29 en 30 april 2024 heeft een lunchbespreking plaatsgevonden over de Toekomst van Europa en hervormingen in het licht van uitbreiding (21501-02, GG).

In de databank EUR-Lex wordt de laatste stand van zaken in de Europese behandeling van het voorstel weergegeven.

De commissie voor Buitenlandse Zaken (AFET) van het Europees Parlement behandelt het voorstel. De commissies voor Begroting (BUDG), Economische en monetaire zaken (ECON), Werkgelegenheid en sociale zaken (EMPL), Milieubeheer, volksgezondheid en voedselveiligheid (ENVI), Industrie, onderzoek en energie (ITRE), Interne markt en consumentenbescherming (IMCO), Vervoer en toerisme (TRAN), Regionale ontwikkeling (REGI), Landbouw en plattelandsontwikkeling (AGRI), Visserij (PECH), Cultuur en onderwijs (CULT), Juridische zaken (JURI), Burgerlijke vrijheden, justitie en binnenlandse zaken (LIBE), Consitutionele zaken (AFCO) zijn aangesteld als adviescommissies.

In de databank OEIL van het Europees Parlement wordt de laatste stand van zaken in de behandeling van het voorstel weergegeven.

Op 3 juni 2024 stuurde het Roemeense Huis van Afgevaardigden een opinie als politiek dialoog naar de Europese Commissie.

In de databank IPEX wordt de behandeling van het voorstel in de diverse (kandidaat) lidstaatparlementen weergegeven.