E240016
  ruit icoon
Laatste revisie: 24-01-2025

E240016 - Commissiemededeling: Tussentijdse evaluatie van de herstel- en veerkrachtfaciliteit



Op 21 februari 2024 heeft de Europese Commissie de tussentijdse evaluatie van de herstel- en veerkrachtfaciliteit (HVF) gepresenteerd.


Stand van zaken

Behandelfase Eerste Kamer: behandeling in Eerste Kamer afgerond.

nationaal

Op 15 oktober 2024 bezocht Stef Blok de Eerste Kamer om het jaarverslag van de Europese Rekenkamer voor 2023 te bespreken. Zoals verzocht door de commissie Financiën ging hij ook in op de controle op de HVF.

Europees

Op 12 april 2024 nam de Raad Raadsconclusies aan over de tussentijdse evaluatie (21.501-07, 2031). Tevens nam de Raad conclusies aan over het speciale verslag 2023–26 van de Europese Rekenkamer over het prestatiemonitoringkader van de HVF. Nederland bracht, in lijn met aantal andere lidstaten, in dat het nog te vroeg is om definitieve conclusies over de HVF te trekken.


Kerngegevens

volledige titel

Mededeling van de Commissie aan het Europees Parlement, de Raad, Het Europees Economisch en Sociaal Comité en het Comité van de Regio's: De EU versterken door middel van ambitieuze hervormingen en investeringen

document Europese Commissie

COM(2024)82PDF-document, d.d. 21 februari 2024

commissie Eerste Kamer

beleidsterreinen


Behandeling Eerste Kamer

Op 15 oktober 2024 bezocht Stef Blok de Eerste Kamer om het jaarverslag van de Europese Rekenkamer voor 2023 te bespreken. Zoals verzocht door de commissie Financiën ging hij ook in op de controle op de HVF.

Op 14 mei 2024 besloot de commissie om het thema herstel- en veerkrachtfaciliteit te betrekken bij de presentatie van het lid van de Europese Rekenkamer, de heer Blok, over het jaarverslag van de Europese Rekenkamer op 15 oktober 2024.

Op 23 april 2024 besloot de commissie om de Europese Rekenkamer te verzoeken om een schriftelijke appreciatie te geven over de tussentijdse evaluatie van de herstel- en veerkrachtfaciliteit. De commissie zal de appreciatie desgewenst betrekken bij de geplande presentatie van de heer Blok op dinsdag 15 oktober 2024 over het jaarverslag Europese Rekenkamer 2023.

Op 2 april 2024 besloot de commissie Financiën om de tussentijdse evaluatie behandeling te nemen en gaf aan alvorens te beslissen of zij in schriftelijk overleg wenst te treden met de regering en/of Europese Commissie eerst in schriftelijk overleg te treden met de Algemene Rekenkamer en de Europese Rekenkamer.


Behandeling Tweede Kamer

Op 14 maart 2024 besloot de commissie Financiën de tussentijdse evaluatie voor kennisgeving aan te nemen.


Standpunt Nederlandse regering

In de op 27 maart 2024 toegezonden geannoteerde agenda van de Eurogroep en Ecofinraad van 11 en 12 april 2024 geeft het kabinet een appreciatie van de tussentijdse evaluatie van de HVF (21.501-07, GM). Het kabinet geeft hierin aan de analyse van de Europese Commissie over de werking van de HVF grotendeels te kunnen volgen. Het kabinet is positief over de koppeling met hervormingen uit het Europees Semester, de uitbetaling op basis van mijlpalen en doelstellingen, en het gecreëerde nationale eigenaarschap.

Tegelijkertijd plaatst het kabinet enkele kanttekeningen. Zo is het volgens het kabinet te vroeg voor definitieve conclusies over de HVF, aangezien veel mijlpalen en doelstellingen nog moeten worden gerealiseerd. Daarnaast richt de evaluatie zich vooral op voortgang in plaats van op de daadwerkelijke impact van de maatregelen, zoals ook door de Europese Rekenkamer is opgemerkt. Ook wijst het kabinet erop dat de economische impact van HVF-investeringen (1,4% bbp in 2026) achterblijft bij eerdere verwachtingen. Verder benadrukt het kabinet de hoge administratieve lasten van de implementatie van de HVF en mist het in de evaluatie een analyse van de rol van de Commissie hierin en mogelijke oplossingen. Tot slot pleit het het kabinet ervoor dat lessen uit de HVF worden meegenomen bij invulling van toekomstige programma’s binnen het volgende Meerjarig Financieel Kader (MFK).


Samenvatting voorstel Europese Commissie

De Europese Commissie heeft op 21 februari 2024 een tussentijdse evaluatie gepresenteerd van de Herstel- en Veerkrachtfaciliteit (HVF), het belangrijkste instrument van het NextGenerationEU-programma ter waarde van 800 miljard euro. De HVF ondersteunt EU-landen bij herstel van de coronapandemie, versterkt hun veerkracht en stimuleert groene, digitale en economische transities. Tot nu toe is bijna 225 miljard euro aan lidstaten uitgekeerd, waarmee onder andere energiebesparingen zijn gerealiseerd, internettoegang is verbeterd en mensen zijn beschermd tegen klimaatgerelateerde rampen. De Commissie schrijft ook dat de HVF structurele hervormingen heeft gestimuleerd en de groene transitie heeft versneld.

De evaluatie noemt ook verbeterpunten voor de HVF. Zo wijst de Commissie op het belang van de versterking van bestuurlijke capaciteit in lidstaten om de HVF-plannen uit te kunnen voeren. Daarnaast voelen sommige lokale en regionale overheden en sociale partners zich onvoldoende betrokken bij de planning en uitvoering van de HVF, mede door de snelle opzet van de plannen tijdens de coronacrisis. Daarnaast vragen lidstaten om meer flexibiliteit in de uitvoering, omdat gedetailleerde definities van streefdoelen vertragingen en administratieve lasten kunnen veroorzaken.


Behandeling Raad

Op 12 april 2024 nam de Raad Raadsconclusies aan over de tussentijdse evaluatie (21.501-07, 2031). Tevens nam de Raad conclusies aan over het speciale verslag 2023–26 van de Europese Rekenkamer over het prestatiemonitoringkader van de HVF. Nederland bracht, in lijn met aantal andere lidstaten, in dat het nog te vroeg is om definitieve conclusies over de HVF te trekken.

Tijdens de Eurogroep en Ecofinraad van 11 en 12 maart 2024 gaf de Europese Commissie een korte toelichting op de tussentijdse evaluatie van de HVF (21.501-07, 2023). Lidstaten hadden uiteenlopende reacties op de evaluatie. Sommige landen vonden het te vroeg voor definitieve conclusies over de effectiviteit van de HVF, terwijl anderen aangeven positief te zijn over de bijdrage ervan aan het macro-economisch herstel na de coronapandemie.

In de databank EUR-Lex wordt de laatste stand van zaken in de Europese behandeling van het voorstel weergegeven.


Behandeling Europees Parlement

In de databank OEIL van het Europees Parlement wordt de laatste stand van zaken in de behandeling van het voorstel weergegeven.


Standpunten andere lidstaten (IPEX)

In de databank IPEX wordt de behandeling van het voorstel in de diverse (kandidaat) lidstaatparlementen weergegeven.


Alle bronnen