Het Meerjarig Financieel Kader 2021-2027



De Europese Commissie presenteerde op 2 mei 2018 het voorstel voor het nieuwe Meerjarig Financieel Kader, inclusief voorstellen inzake eigen middelen. Van 29 mei 2018 tot 14 juni 2018 presenteerde de Europese Commissie een reeks voorstellen voor de toekomstige sectorspecifieke financiële programma's.

Kamerstukdossier 35.711 geeft een volledig overzicht van de behandeling van het Eigenmiddelenbesluit in zowel de Eerste als de Tweede Kamer.


Eerste Kamer

Op 13 april 2021 besloten de commissies het verslag nader schriftelijk overleg voor kennisgeving aan te nemen.

Op 11 maart 2021 is de brief verzonden aan de minister van Buitenlandse Zaken. Op 29 maart 2021 heeft de minister per brief gereageerd (34.998, L).

Op 2 maart 2021 besloten de commissies inbreng te leveren voor nader schriftelijk overleg met de minister over het MFK 2021-2027, het herstelfonds en de MFK-rechtsstaatverordening. De fractie van de VVD heeft inbreng geleverd. De Fractie-Nanninga en de fractie van FVD sloten zich bij de vragen aan. De fractie van de SP sloot zich aan bij de vragen, maar niet bij de opmerkingen van de VVD-fractie.

Op 27 januari 2021 is de brief met vragen en opmerkingen van de fracties van de VVD en D66 over het MFK 2021-2027, het herstelfonds en de MFK-rechtsstaatverordening aan de minister van Buitenlandse Zaken verstuurd.

Op 22 februari 2021 stuurde de minister een antwoord en werd het verslag schriftelijk overleg vastgesteld (34.998, K).

Op 19 januari 2021 leverde de fractie van de VVD inbreng voor schriftelijk overleg over de kabinetsappreciatie over de MFK-verordening van 19 november 2020 (34.998, I), de kabinetsappreciatie over de MFK-rechtsstaatverordening van 12 november 2020 (34.998, H) en de conclusiesPDF-document van de Europese Raad van 10-11 december 2020. De fracties van GroenLinks, PvdA, SP en ChristenUnie sloten zich bij een gedeelte van de inbreng aan.

Tijdens een procedurevergadering op 17 december 2020 verzocht de commissie EUZA het kabinet om een schriftelijke toelichting op het rechtsstaatmechanisme in relatie tot het MFK. De commissie vroeg het kabinet of het kan bevestigen dat de Raadsconclusies niet juridisch bindend zijn, en dat de Europese Commissie onafhankelijk aangenomen EU-wetgeving uitvoert. Op 11 januari 2021 stuurde de minister van Buitenlandse Zaken een toelichtende brief (34.998, J).

Op 15 december 2020 besloten de commissies EUZA en FIN om in schriftelijk overleg te treden met de regering naar aanleiding van de kabinetsappreciatie over de MFK-verordening van 19 november 2020 (34.998, I), de kabinetsappreciatie over de MFK-rechtsstaatverordening van 12 november 2020 (34.998, H) en de conclusiesPDF-document van de Europese Raad van 10-11 december 2020.

Op 13 oktober 2020 bespraken de commissies de kabinetsappreciatie (34.998, G) van het Duitse compromisvoorstel voor de rechtsstaatverordening en besloten om dit te betrekken bij de Algemene Europese Beschouwingen (AEB) op 3 november 2020. Desgewenst wordt het onderwerp rechtsstatelijke conditionaliteit na de AEB opnieuw geagendeerd.

Op 30 juni 2020 verzochten de commissies de staf om een technische ambtelijke briefing over het MFK en het Herstelplan te organiseren ná het zomerreces van de Kamer. Mede afhankelijk van het verloop van de onderhandelingen over het MFK en het Herstelplan, zullen de commissies over het doorgang vinden van de briefing op 7 september 2020 nader besluiten.

Op 16 juni 2020 voerde de commissie Financiën een mondeling overleg (34.998, D) met de minister van Financiën en de minister van Buitenlandse Zaken over het effect van de Europese Coronamaatregelen op de korte en lange termijn, met inbegrip van doorwerking in het MFK, de staat van de Eurozone, het stabiliteits- en groeipact en het Europees Semester. Het videoverslag is hier beschikbaar.

Op 9 juni 2020 stuurde de regering een kabinetsappreciatie over de Commissievoorstellen van het aangepaste Meerjarig Financieel Kader 2021-27 en de herstelstrategie naar aanleiding van de COVID-19 uitbraak.

Op 16 juni 2020 besloten de commissies om de kabinetsappreciatie voor kennisgeving aan te nemen en om het Mondeling Overleg van de commissie FIN met de minister van Financiën en de minister van Buitenlandse Zaken af te wachten en vervolgens te bezien of nadere stappen gewenst zijn.

Op 9 juni 2020 besloten de commmissies EUZA en FIN om de kabinetsappreciatie van het MFK en van het Herstelpakket af te wachten, alvorens te besluiten tot vervolgstappen voor behandeling.

Op 17 februari 2020 stuurde de minister van Buitenlandse Zaken een kabinetsappreciatie van het nieuwe onderhandelingsvoorstel (negotiating box) over het EU Meerjarig Financieel Kader 2021-27.

De commissie besprak de appreciatie op 18 februari 2020 en besloot dit voor kennisgeving aan te nemen.

Op 15 januari 2019 bespraken de commissies EUZA en Financiën de stand van zaken met betrekking tot het MFK 2021-2027 en besloten dit op geregelde tijden te agenderen.

Op 27 november 2018 gaven de Tweede Kamerrapporteurs over het MFK, Mulder en Leijten mondeling verslag van hun eindrapport tijdens de vergadering van de commissies Europese Zaken en Financiën. In dezelfde vergadering besloten de commissies om de nadere kabinetsappreciatie over de voorstellen voor een Eigen Middelen Besluit (34.998, B) aan te houden tot na verslag van het betreffende VAO hierover in de Tweede Kamer.

Op 30 oktober 2018 heeft de commissie Financiën een briefPDF-document gestuurd aan de minister van Financiën met vragen over het BNC-fiche van de regering inzake het voorstel voor een verordening voor een Europese stabilisatiefunctie voor investeringen (zie E180029).

Op 16 oktober 2018 namen leden van de commissie EUZA en FIN deel aan een besloten ambtelijke technische briefing over het MFK 2021 - 2027.

Op 9 oktober 2018 besloot de commissie EZK/LNV om de sectorvoorstellen op het terrein van de commissie voor kennisgeving aan te nemen en niet in te gaan op het verzoek van IPO om een gesprek te voeren over het Europese cohesiebeleid en het GLB.

Op 2 oktober 2018 stemden de commissies EUZA en FIN in met het ambtelijk voorbereid behandelvoorstel voor de behandeling van het MFK 2021-2027.

Op 2 oktober 2018 besloot de commissie Financiën het voorstel voor een verordening voor een Europese stabilisatiefunctie voor investeringen (COM(2018)387) in behandeling te nemen. De inbrengdatum voor schriftelijk overleg met de regering is 16 oktober 2018. De leden van de fractie van de SP zullen naar verwachting inbreng leveren.

Op 2 oktober 2018 besprak de commissie J&V de sectorvoorstellen op het terrein van de commissie en besloot dit opnieuw te agenderen op 30 oktober 2018.

Op 11 september 2018 besprak de commissie KOREL het voorstel voor een nieuw LGO-besluit en het bijbehorend BNC-fiche en besloot dit voor kennisgeving aan te nemen.

Op 11 september 2018 bespraken de commissies EUZA en FIN het verslag van een schriftelijk overleg met de minister van Buitenlandse Zaken (34.998, A) en besloten op dit moment niet in nader schriftelijk overleg te treden.

Op 17 juli 2018 stuurde de minister van Buitenlandse Zaken een antwoord op de brief met vragen en opmerkingen van 22 juni 2018.

De brief met vragen en opmerkingen naar aanleiding van de kabinetsappreciatie (22.112, HP) is op 22 juni naar de ministers van Buitenlandse Zaken en Financiën verstuurd.

De fracties van de D66, CU en PvdA hebben naar aanleiding van de kabinetsappreciatie van 1 juni 2018 (22.112, HP) enkele vragen en opmerkingen waarvoor op 12 juni 2018 inbreng werd geleverd voor schriftelijk overleg met de regering.

Op 22 mei 2018 besloten de commissies EUZA en FIN dat inbreng voor schriftelijk overleg met betrekking tot de voorstellen die op 2 mei 2018 zijn gepubliceerd, kan worden geleverd op 12 juni 2018.

Op 15 mei 2018 besloten de commissies EUZA en Financiën om de Commissievoorstellen inzake het Meerjarig Financieel Kader die op 2 mei 2018 zijn gepubliceerd in behandeling te nemen en, na kennis te hebben genomen van de wijze van behandeling in de Tweede Kamer, op korte termijn opnieuw te agenderen.

Op 24 april 2018 voerden de commissies Financiën, EUZA en EZK/LNV een mondeling overleg met de minister van Financiën en Economische Zaken en Klimaat over het Europees Semester, de toekomst van de EMU, de bankenunie, het MFK en de fiscale agenda.

Op 18 april 2018 stuurden de ministers van Financiën en van Economische Zaken en Klimaat een antwoord op de brief van 30 maart 2018 (CXXV, E) ter voorbereiding op het mondeling overleg over het Europees Semester 2018, toekomst EMU, bankenunie, MFK en fiscale agenda EU op 24 april 2018.

Op 30 maart 2018 stuurde de fractie van de ChristenUnie een brief (CXXV, E) aan de bewindspersonen van Financiën ter voorbereiding op een mondeling overleg op 24 april 2018.

Op 27 maart 2018 vond er een gesprek plaats tussen de Leden van de vaste commissie Financiën en Europese Zaken en de rapporteurs van het MFK van de Tweede Kamer.

Op 6 maart 2018 besloten commissies Financiën en Europese Zaken niet in schriftelijk overleg te treden naar aanleiding van de Commissiemededeling COM(2018)98. Wel wensen de commissies de totstandkoming van het MFK te betrekken bij het mondeling overleg met de bewindspersonen van Financiën, dat is voorzien op 24 april 2018. Daarnaast besloten de commissies de rapporteurs MFK uit de Tweede Kamer uit te nodigen voor een gesprek.


Tweede Kamer

Op 24 maart 2021 nam de Tweede Kamer een motie (21.501-20, 1651) aan die de regering verzoekt om de Europese Commissie te vragen het rechtsstatelijkheidsmechanisme in werking te doen treden.

Op verzoek van de vaste commissie voor Europese Zaken heeft de ambtelijke staf op 3 februari 2021 een rapport uitgebracht over de geldstromen rond het Meerjarig Financieel Kader 2021-2027 en het Herstelfonds. In haar procedurevergadering van 9 februari 2021 heeft de vaste commissie voor Europese Zaken besloten het rapportPDF-document openbaar te maken.

Op 9 september 2020 dienden de leden Sjoerdsma en Van der Graaf een motie in over geen Europese subsidies voor lidstaten die zich niet aan de rechtsstaatprincipes houden. De motie werd op 22 september 2020 aangenomen.

De commissie voor Europese Zaken hield op 10 juni 2020 een algemeen overleg over de Raad Algemene Zaken van 16 juni 2020 waarin de kabinetsappreciatie over de Commissievoorstellen van het aangepaste Meerjarig Financieel Kader 2021-27 en de herstelstrategie naar aanleiding van de COVID-19 uitbraak werd besproken.

De commisssie Europese Zaken stuurde op 18 maart 2020 een brief aan de minister van Buitenlandse Zaken met vragen en opmerkingen over het MFK. Bij brief van 23 maart 2020 zijn de vragen beantwoord.

Op 18 februari 2020 diende het lid Baudet een motie in over niet akkoord gaan met het schrappen van de korting op de EU-bijdrage. De motie werd op 19 februari 2020 aangenomen.

Op 18 februari 2020 diende het lid Van der Graaf c.s. een motie in over de ontvangst van EU-middelen koppelen aan naleving van rechtsstatelijkheidsbeginselen. De motie werd op 19 februari 2020 aangenomen.

Op 2 december 2019 stuurde de commissie EUZA een brief aan de minister van Buitenlandse Zaken met onder andere vragen over het MFK. Op 6 december 2019 stuurde de minister van Buitenlandse Zaken een antwoord en een appreciatie van een Raadsonderhandelingsdocument over het MFK 2021-2027 dat op 2 december 2019 door het Finse EU-voorzitterschap werd verspreid.

Op 19 december 2018 vond er een VAO plaats ter opvolging van het Algemeen Overleg dat op 8 november 2018 werd gehouden met de ministers van Buitenlandse Zaken en Financiën.

Op 13 december 2018 hebben de commissie voor Financiën en de commissie voor Europese Zaken een algemeen overleg gevoerd met de minister van Financiën en de staatssecretaris van Financiën over fiches over onderdelen van het Meerjarig Financieel Kader.

Op 15 november 2018 stuurde de minister van Buitenlandse Zaken een reactie gericht op vragen die het kabinet aan de Europese Commissie heeft gesteld, mede naar aanleiding van de feitelijke vragen van de commissie EUZA (21.501-20, 1364). Het kabinet heeft in de beantwoording van een aantal van die vragen gesteld nadere informatie van de Europese Commissie te zullen vragen. De in de brief (21.501-20, 1389) opgenomen informatie dient ter aanvulling op de eerdere antwoorden van het kabinet. Tevens verwijst het kabinet hierbij naar de antwoorden op de nadere vragen die op 7 november zijn beantwoord (21.501-20, 1380)

Voor het integrale voorstellenpakket en de sectorverordeningen werd op 8 november 2018 een algemeen overleg gehouden met de ministers van Buitenlandse Zaken en Financiën.

De commissie EUZA organiseerde op 7 november 2018 een rondetafelgesprek met diverse stakeholders. Alle behandelde position papers zijn hier beschikbaar.

De commissie voor Europese Zaken heeft een aantal nadere vragen voorgelegd aan de minister van Buitenlandse Zaken over de brief van 14 september 2018 (21.501-20, 1364). De minister heeft deze vragen beantwoord op 7 november 2018.

Op 1 november 2018 publiceerden de Tweede Kamerrapporteurs over het MFK, Mulder en Leijten hun eindverslagPDF-document. Gelijktijdig publiceerden de rapporteurs een overzicht van de MFK-voorstellen en de behandeling daarvan in de Tweede Kamercommissies.

Op 21 september 2018 stuurde de commissie Europese Zaken een brief aan de Voorzitter van de Tweede Kamer waarin wordt geadviseerd om het parlementair behandelvoorbehoud zoals vastgesteld bij de EU-voorstellen inzake het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB) (Kamerstuk 34.965, nr. 1) formeel te beëindigen. Op 25 september 2018 is het parlementair behandelvoorbehoud formeel beëindigd.

Op 14 september 2018 stuurde de minister van Buitenlandse Zaken een antwoord op de vragen die de commissie EUZA op 21 augustus 2018 bij brief stelde ter voorbereiding op het Algemeen Overleg over het MFK.

Op 13 september 2018 besloot de commissie voor Defensie om het voorstel voor oprichting van het Europees Defensiefonds (COM(2018)476) en het bijbehorend BNC-fiche te agenderen voor een Algemeen Overleg over de EU Defensieraad op 13 november 2018.

Op 13 september 2018 besloot de commissie Europese Zaken om het Algemeen Overleg met de ministers van Buitenlandse Zaken en Financiën over het MFK dat gepland stond op 20 september 2018 uit te stellen. Het besluit is genomen omdat nog niet alle fiches zijn ontvangen en de vragen die er zijn gesteld over de ontvangen fiches nog niet waren beantwoord. Er wordt nog naar een vervangende datum gezocht.

Op 11 september 2018 besloot de commissie EZK om de MFK-voorstellen en de bijbehorende fiches op het terrein van de commissie te bespreken tijdens Algemene Overleggen voor verschillende vakraden.

Op 11 september 2018 stuurde de commissie EUZA bij brief een aantal vragen aan de minister van Buitenlandse Zaken over de geannoteerde agenda Raad Algemene Zaken inclusief Art. 50 van 18 september 2018 en over het verslag Raad Algemene Zaken inclusief Art. 50 van 20 juli 2018. Hierin werden ook een aantal vragen gesteld over het MFK. Op 13 september 2018 stuurde de minister een antwoord.

Op 6 september 2018 besloot de commissie BUZA om het Raadsbesluit tot oprichting van een Europese vredesfaciliteit (HR(2018) 94PDF-document) en het daarbij horende BNC-fiche te agenderen voor apart Algemeen Overleg met de ministers van Buitenlandse Zaken en Defensie.

Op 5 september 2018 besloot de commissie I&W om de MFK-voorstellen en de bijbehorende fiches op het terrein van de commissie te bespreken tijdens Algemene Overleggen voor verschillende vakraden.

Op 4 september 2018 vond er een algemeen overleg plaats over het behandelvoorbehoud bij de Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB) voorstellen voor komende MFK, waarbij er gesproken is over de procesafspraken en de richting van het GLB. Tijdens het algemeen overleg is de minister verzocht om de Kamer ongeveer maandelijks te informeren over de voortgang van de onderhandelingen in de Raden, tijdig te informeren wanneer de minister voorziet in de onderhandelingen te moeten afwijken van het kabinetsstandpunt zoals weergeven in het BNC-fiche en de Kamer documenten toe te sturen van relevante lopende onderzoeken die betrekking hebben op het GLB.

De commissie LNV heeft een aantal vragen voorgelegd aan de Minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit over het BNC-fiche horende bij de voorstellen. Deze vragen zijn op 30 augustus 2018 beantwoord

Op 19 juni 2018 is er plenair besloten om een parlementair behandelvoorbehoud te plaatsen bij de Gemeenschappelijk Landbouwbeleid voorstellen voor komende MFK.

Op 22 februari 2018 diende de leden Bisschop en Leijten een motie in over de omvang van het nieuwe MFK (21.501-20, 1306). De motie werd aangenomen.

Op 22 februari 2018 diende de leden van Ojik en Asscher een motie in over de financiële consequenties van modernisering en nieuwe prioriteiten (21.501-20, 1299). De motie werd aangehouden.

Op 19 mei 2017 stuurden de Ministers van Financiën en Buitenlandse Zaken een brief aan de Tweede Kamer met de laatste ontwikkelingen omtrent de tussentijdse evaluatie (ook wel mid-term review) van het MFK, de aanloop naar het nieuwe MFK – post 2020 – en de gevolgen van de Brexit voor het huidige en toekomstige MFK.


Nederlandse regering

Op 19 november 2020 stuurde de minister van Buitenlandse Zaken een appreciatie over het voorlopig akkoord tussen de Raad en het Europees Parlement over het MFK

Op 12 november 2020 stuurde de minister van Buitenlandse Zaken een appreciatie over het onderhandelingsresultaat van de Raad en het Europees Parlement over de MFK-rechtsstaatverordening.

Op 6 oktober 2020 stuurde de minister van Buitenlandse Zaken een appreciatie over het Duitse compromisvoorstel voor de MFK-rechtsstaatverordening.

Op 9 juli 2020 stuurde de minister van Buitenlandse Zaken een kabinetsappreciatie van het onderhandelingsdocument over het Meerjarig Financieel Kader 2021-2027 (de negotiating box) dat de voorzitter van de Europese Raad op 10 juli 2020 onder de lidstaten heeft verspreid.

Als aanvulling op de kabinetsappreciatie over de Commissievoorstellen voor het MFK 2021-27 en de herstelstrategie naar aanleiding van de COVID-19 uitbraak, stuurde de minister van Buitenlandse Zaken op 3 juli 2020 een appreciatie inclusief bijlagePDF-document over de sectorale MFK voorstellen.

Op 9 juni 2020 stuurde de regering een kabinetsappreciatie over de Commissievoorstellen van het aangepaste Meerjarig Financieel Kader 2021-27 en de herstelstrategie naar aanleiding van de COVID-19 uitbraak.

Op 23 november 2018 stuurde de regering een kabinetsappreciatie aan de Kamer over het Commissievoorstel voor een nieuw Eigen Middelenbesluit (EMB) dat op 2 mei 2018 is gepubliceerd

Op 1 juni 2018 ontving de Kamer een kabinetsappreciatie over het Commissievoorstel voor het nieuwe Meerjarig Financieel Kader dat op 2 mei 2018 is gepubliceerd (COM(2018)321).

Het voorstel heeft volgens het kabinet een hoger ambitieniveau nodig. Het nieuwe voorstel leidt volgens het kabinet tot een onevenredige rekening voor Nederland wat betreft de financiering van het toekomstige MFK. Volgens het kabinet wordt Nederland al hard geraakt door de Brexit en daardoor dient het voorstel significant te worden aangepast voordat de Raad, en dus ook Nederland, hiermee akkoord zal gaan.

Het kabinet constateert dat met het nieuwe voorstel de inzet is om via bezuinigingen op bestaand beleid versterkte of nieuwe prioriteiten te financieren, als ook de financiële gevolgen van het vertrek van het Verenigd Koninkrijk op te vangen. Hierbij erkent het kabinet dat met het voorstel een eerste stap wordt gezet om het MFK te moderniseren en de reflectie van nieuwe prioriteiten zoals onderzoek en innovatie, veiligheid, migratie en klimaat wordt door het kabinet verwelkomt.

Het kabinet geeft aan voorstander te zijn van versterkte conditionaliteit op het gebied van rechtsstatelijkheid, structurele hervormingen en migratie. De voorstellen van de Commissie ten behoeve van een sterkere koppeling van de EU fondsen op deze terreinen vragen volgens het kabinet nadere bespreking en analyse. Het belang van een effectieve prikkel/koppeling die tot de gewenste waarborgen en resultaten leidt staat daarbij voor het kabinet centraal.

Volgens het kabinet beoogt de Commissie met het de nieuwe voorstel het bestaande beleid te moderniseren en tevens te bezuinigen op het cohesiebeleid en het gemeenschappelijk landbouwbeleid. De uitwerking van de modernisering kan volgens het kabinet aanzienlijk ambitieuzer zodat Europese toegevoegde waarde wordt geoptimaliseerd en meer bezuinigingen kunnen worden gevonden.

Verdere beoordeling van het komende MFK hangt voor het kabinet af van de sectorverordeningen op deelterreinen. Hierover zal de Kamer via de reguliere procedure van BNC-fiches geïnformeerd worden.

Op 29 maart 2018 stuurde de minister van Buitenlandse Zaken een appreciatie voor de Commissiemededeling over het nieuwe MFK (COM(2018)98).

Het kabinet pleit ervoor om het uitgavenplafond van het volgende MFK naar beneden bij te stellen, om zo het vertrek van het Verenigd Koninkrijk op te vangen. Het kabinet deelt daarom niet het uitgangspunt van de Commissie dat de wegvallende Britse netto bijdrage en de financiering van nieuwe prioriteiten gedeeltelijk met hogere nationale afdrachten gefinancierd moeten worden.

Het kabinet verwelkomt dat de Commissie in de mededeling ingaat op de naleving van rechtsstatelijkheidsbeginselen en is van mening dat ook opname en integratie van migranten sterker als koppeling in het nieuwe MFK gereflecteerd moeten zijn.

Daarnaast pleit het kabinet ervoor dat er een sterkere koppeling wordt gemaakt tussen het ontvangst van EU-fondsen en de implementatie van structurele hervormingen in het kader van het Europees Semester. De verwijzing in de mededeling naar een sterkere koppeling tussen EU-fondsen en structurele hervormingen in het kader van het Europees Semester is daarom iets wat het kabinet verwelkomt. Het kabinet is geen voorstander van een stabilisatiefunctie voor de eurozone binnen de EU-begroting.

Het kabinet is terughoudend over mogelijk hervormde of nieuwe eigen middelen waar in de mededeling op wordt ingegaan. Volgens het kabinet moet de financiering van het MFK simpel, transparant en rechtvaardig zijn. Bovendien moeten volgens het kabinet de nationale bevoegdheden op het gebied van belastingen gewaarborgd blijven en een stijging van de lastendruk voor burgers en bedrijven worden vermeden.

Op 22 februari 2018 publiceerde de regering een position paperPDF-document met een oproep aan de Europese Commissie en de lidstaten om enkele beginselen in aanmerking te nemen voor het toekomstige MFK.

Op 22 december 2017 stuurde de Minister van Buitenlandse Zaken een brief aan de Tweede Kamer over het toekomstige MFK en de informele discussie hierover op de Europese Raad op 23 februari 2018.


Behandeling Raad

Tijdens de informele Ecofinraad van 16 april 2021 (21.501-07, CV) geeft de Europese Commissie een presentatie over de financieringsstrategie voor het Europese herstelfonds Next Generation EU. Naar verwachting presenteert de Commissie hierover een Mededeling op 14 april 2021.

Op 25 maart 2021 is tijdens de Eurotop (21.501-20, BR) gesproken over de toepassing van de MFK-rechtsstaatverordening. Volgens het kabinet zal Nederland er op blijven toezien dat de Commissie haar rol als onafhankelijk hoedster van de verdragen op het terrein van de rechtsstaat proactief en consequent blijft vervullen, ook als het gaat om de toepassing van de MFK-rechtsstaatverordening.

Het Portugees Voorzitterschap van de Raad kondigde tijdens de Ecofinraad van 15 en 15 februari 2021 (21.501-07, CS) aan dat de Faciliteit voor Herstel en Veerkracht in werking treedt op 19 februari 2021 en dat vanaf dan lidstaten hun conceptherstelplan formeel bij de Europese Commissie kunnen indienen. Daarnaast gaf de Europese Commissie aan dat zij naar verwachting in april 2021 een Mededeling publiceert over de financiering van het herstelfonds Next Generation EU. Het Voorzitterschap en de Commissie onderstreepten hierbij het belang van tijdige ratificatie van het Eigenmiddelenbesluit.

Tijdens de Eurogroep en Ecofinraad van 18 en 19 januari 2021 (21.501-07, CQ) werd stilgestaan bij de implementatie van het Herstelfonds. Het Europees Parlement zal naar verwachting op 9 februari formeel instemmen met de Verordening voor de Faciliteit voor Herstel en Veerkracht, kort daarop gevolgd door de Raad, waarna het fonds voor eind februari 2021 in werking kan treden. Lidstaten zijn begonnen met het opstellen van herstelplannen. Nederland heeft aangegeven zijn herstelplan later in te dienen, als gevolg van de aankomende verkiezingen.

Op 17 december 2020 nam de Raad de verordeningPDF-document inzake het Meerjarig Financieel Kader (MFK) 2021-2027 en het herstelinstrument Next Generation EU aan. Voordat het herstelfonds in werking kan treden moeten de individuele lidstaten het Eigenmiddelenbesluit van de Europese Commissie goedkeuren.

Tijdens de Europese Raad van 10 en 11 december 2020 (21.501–20, BN) bereikten de lidstaten een compromis over het rechsstaatmechanisme. De Europese Commissie ontwikkelt in nauw overleg met de lidstaten richtsnoeren die erop moeten toezien dat het conditionaliteitsregime objectief en eerlijk wordt toegepast.

Tijdens de informele videoconferentie van de Europese Raad van 19 november 2020 (21.501-02, BL) gaven Polen en Hongarije aan het akkoord van 10 november 2020 niet politiek te bekrachtigen, omdat zij zwaarwegende bezwaren hebben tegen het rechtsstaatmechanisme. Hiermee ontstaat een impasse in de besluitvorming.

Op 17 november 2020 (21.501-02, CF) gaf het Duitse Voorzitterschap tijdens de informele Raad Algemene Zaken een overzicht van het voorlopig akkoord over het MFK. Polen en Hongarije waren kritisch over de overeenstemming van het rechtsstaatmechanisme met de Europese verdragen. De andere lidstaten steunden het akkoord.

Op 10 november 2020 (21.501-02, CF) werd er een akkoord bereikt tussen het Europees Parlement en de Raad over het MFK voor 2021 - 2027 en het tijdelijke herstelinstrument Next Generation EU.

Op 21 juli 2020 bereikte de Europese Raad overeenstemming over het Meerjarig Financieel Kader voor de periode 2021-27, het herstelinstrument in reactie op de COVID-19-crisis (Next Generation EU) en de financiering daarvan via een nieuw Eigenmiddelenbesluit (EMB).

In het verslag van de Europese Raad wordt een samenvatting gegegeven over de uitkomst en het vervolgtraject.

Tijdens de informele Ecofinraad van 6 april 2019 heeft een gedachtewisseling plaatsgevonden over de elementen van het MFK waar de ministers van Financiën bijzondere interesse of bevoegdheden hebben, zoals het Europees Semester, het Stabiliteits- en Groeipact (SGP) en de financiering van de EU-begroting. Als basis voor de discussie heeft het Roemeense Voorzitterschap een discussiepaperPDF-document opgesteld.

Op 12 november 2018 besprak de Raad Algemene Zaken de voortgang in de onderhandelingen over het MFK op basis van een door het Oostenrijks Voorzitterschap opgestelde notitie. Deze notitie noemt openstaande punten bij het opstellen van het onderhandelingsdocument tot nu toe. Dit document moet uiteindelijk alle budgettaire en horizontale uitgangspunten en opties beslaan die integrale, politieke besluitvorming vereisen.

Op 5 oktober 2018 stuurde het ministerie van Buitenlandse Zaken als bijlage van de geannoteerde agenda Raad Algemene Zaken op 16 oktober 2018 (21.501-02, R) een overzichtPDF-document van de behandeling van de sectorale MFK-voorstellen per departement, de bijbehorende BNC-fiches en de behandelende Raadsformatie.


Europees Parlement

Op 25 maart 2021 nam het Europees Parlement drie wetgevingsresoluties aan over de methodes voor het innen of beschikbaar maken van eigen middelen. Het gaat om de uitvoeringsmaatregelen (P9_TA(2021)0093PDF-document), een nieuwe heffing op plastic (P9_TA(2021)0104PDF-document) en de inning van eigen middelen uit de belasting over de toegevoegde waarde (P9_TA(2021)0105PDF-document). Wanneer de EU-lidstaten het Eigenmiddelenbesluit (zie 35.711) hebben goedgekeurd, worden deze maatregelen met terugwerkende kracht van toepassing vanaf 1 januari 2021. Daarnaast nam het Europees Parlement op 25 maart 2021 een resolutie (P9_TA(2021)0103PDF-document) aan waarin het de Europese Commissie oproept verdere vertraging in de toepassing van het conditionaliteitsmechanisme te voorkomen, en de toepassing niet afhankelijk te maken van de vaststelling van richtsnoeren.

Op 10 februari 2021 nam het Europees Parlement met een wetgevingsresolutiePDF-document de Faciliteit voor herstel en veerkracht aan. Dit fonds vormt het grootste onderdeel van het Next Generation EU herstelplan.

In januari 2021 publiceerde het Europees Parlement de Economic and Budgetary Outlook for the European Union 2021 (PE 679.062PDF-document). Deze jaarlijkse publicatie analyseert de economische en budgettaire situatie in de EU en gaat in op de onderdelen van het jaarlijkse EU-budget, het Meerjarig Financieel Kader (MFK) 2021-2027 en het Herstelinstrument Next Generation EU.

Op 16 december 2020 nam het Europees Parlement een resolutiePDF-document aan ter goedkeuring van het meerjarig financieel kader 2021-2027.

Op 15 mei 2020 nam het Europees Parlement een resolutiePDF-document aan over het nieuwe meerjarig financieel kader, eigen middelen en het herstelplan.

Op 13 mei 2020 nam het Europees Parlement tijdens een plenaire zitting een resolutiePDF-document aan met aanbevelingen aan de Europese Commissie betreffende een vangnet ter bescherming van de begunstigden van Unieprogramma’s: opstelling van een noodplan voor het MFK.

Op 10 oktober 2019 nam het Europees Parlement een resolutiePDF-document aan over het meerjarig financieel kader 2021-2027 en eigen middelen.

Op 14 november 2018 stemde het Europees Parlement in met het ontwerp-interimverslag (PE 626.946PDF-document) inzake het standpunt ten aanzien van het MFK-akkoord (429 stemmen voor, 207 tegen en 40 onthoudingen).

Op 18 oktober 2018 publiceerde de EP-rapporteurs voor het MFK 2021 - 2027 de amendementen 1 t/m 218PDF-document en 219 t/m 324PDF-document die zijn ingediend bij het ontwerp-interimverslag over het standpunt van het Europees Parlement ten aanzien van het MFK-akkoord.

Op 5 oktober 2018 publiceerde de onderzoeksdienst van het Europees Parlement (de EPRS) een analyse (PE 628.255PDF-document) over opiniepeilingen met betrekking tot de EU-begroting.

Op 27 september 2018 publiceerde de EP-rapporteurs voor het MFK 2021 - 2027 een ontwerp-interimverslag (PE 626.946PDF-document) over het standpunt van het Europees Parlement ten aanzien van het MFK-akkoord.

Op 27 augustus 2018 publiceerde het Europees Parlement een voortgangsrapportage (PE 625.152PDF-document) over het voorstel inzake het cohesiebeleid voor het MFK 2021 - 2027.

Op 30 mei 2018 werd tijdens een plenaire zitting een niet-wetgevende resolutie (PE 621.622PDF-document) over de voorstellen van 2 mei 2018 over het nieuwe MFK en hervorming van eigen middelen goedgekeurd.

Op 4 mei 2018 publiceerde het Europees Parlement een briefing (PE 621.864PDF-document) over het nieuwe MFK waarin een vergelijk wordt gemaakt met het MFK 2014 - 2020.

Op 27 april 2018 publiceerde het Europees Parlement een briefing (PE 620.240PDF-document) over de nieuwe voorstellen van de Commissie die op 2 mei 2018 zijn gepubliceerd.

Op 14 maart 2018 besprak het Europees Parlement tijdens een plenaire zitting de twee initiatiefrapporten van de Begrotingscommissie (BUDG) (PE 615.478PDF-document en PE 616.543PDF-document) en nam een resolutie aan (P8_TA-PROV(2018)0075PDF-document).

Op 2 maart 2018 publiceerde het Europees Parlement een briefing (PE 614.725PDF-document) ter voorbereiding op de plenaire behandeling van twee initiatief rapporten van de EP-Budgetcommissie (BUDG) van 10 januari 2018 (PE 615.478PDF-document en PE 616.543PDF-document).

Op 22 februari 2018 heeft de begrotingscommissie (BUDG) een rapport (PE 615.478PDF-document) aangenomen dat op 12 maart 2018 plenair wordt behandeld. Het rapport gaat onder meer in op de verwachtingen van de financiële prioriteiten en de duur van het volgende Meerjarig Financieel Kader. Op 13 maart 2018 wordt er plenair gestemd over het rapport.

Op 21 februari 2018 publiceerde het Europees Parlement een analyse PE 615.644PDF-document) over de betrokkenheid van de Europese Raad bij het MFK 2014-2020. Daarnaast wordt er een vooruitblik gegeven op het MFK 2021-2027.

Op 10 januari 2018 publiceerde de EP-Begrotingscommissie (BUDG) een rapport (PE 616.543PDF-document) met een ontwerpresolutie van het EP over hervorming van het stelsel van eigen middelen van de Europese Unie.

Op 10 januari 2018 publiceerde de EP-Begrotingscommissie (BUDG) een rapport (PE 615.478PDF-document) met een ontwerpresolutie dat dient ter voorbereiding van het standpunt van het Europees Parlement ten aanzien van het MFK voor de periode na 2020.


Europese Commissie

Op 27 mei 2020 publiceerde de Europese Commissie voorstellen voor een aangepast Meerjarig Financieel Kader (MFK) voor 2021-2027.

Volgens de Commissie zijn deze voorstellen bedoeld om directe economische en sociale schade als gevolg van de coronapandemie aan te pakken, duurzaam herstel aan te jagen en banen te redden en te creëren.

De voorstellen zijn gebaseerd op een voorstel voor een herstelinstrument genaamd Next Generation EU en voor een krachtiger MFK voor 2021-2027. De Commissie geeft aan dat het voorgestelde financiële kader voor 2021-2027 het essentiële referentiepunt is voor de laatste fase van de onderhandelingen. Daarnaast geeft de Commissie aan dat de kern van het oorspronkelijke voorstel voor het MFK 2021-2027 van mei 2018 geldig blijft.

Op 13 juni 2019 publiceerde de Europese Commissie een mededeling met een roadmap voor een akkoord over het MFK 2021 – 2027 in het najaar van 2019.

De Europese Commissie presenteerde op 2 mei 2018 het voorstel voor het nieuwe Meerjarig Financieel Kader, inclusief voorstellen inzake eigen middelen. Van 29 mei 2018 tot 14 juni 2018 presenteerden de Europese Commissie een reeks voorstellen voor de toekomstige sectorspecifieke financiële programma's.

Via onderstaande pagina zijn alle nieuwe voorstellen te raadplegen:

De Europese Commissie heeft op 14 februari 2018 een mededeling (COM(2018)98) gepubliceerd die diende als bijdrage voor de informele bijeenkomst van EU-leiders van 23 februari 2018. Met de mededeling vraagt de Commissie de leiders het volgende:

  • een nieuw en modern MFK te steunen dat ten dienste staat van een Europa dat ons beschermt, sterker maakt en verdedigt;
  • zich volledig en vastberaden achter de prioriteiten te scharen waarover overeenstemming is bereikt op 16 september 2016 in Bratislava en op 25 maart 2017 in de Verklaring van Rome;
  • te erkennen dat er gezien het kostenplaatje van deze prioriteiten behoefte is aan een voldoende omvangrijke begroting die bestaat uit een slimme combinatie van evenredige besparingen, herschikkingen en nieuwe middelen;
  • steun te verlenen aan een hervorming van de ontvangstenzijde van de EU-begroting als onderdeel van een alomvattend en evenwichtig pakket voor het volgende meerjarig financieel kader, waarbij correcties worden weggewerkt en een nauwere band met de concrete beleidsdoelstellingen van de Unie tot stand wordt gebracht;
  • zich ertoe te verbinden nauw met het Europees Parlement en de Europese Commissie samen te werken aan het concrete voorstel voor het meerjarig financieel kader, met dien verstande dat de Commissie haar voorstel uiterlijk begin mei 2018 zal voorleggen;
  • zich ertoe te verbinden beslissende vooruitgang te boeken met betrekking tot het meerjarig financieel kader tegen hun bijeenkomst in Sibiu op 9 mei 2019, zodat het Europa van 27 de best mogelijke start kan nemen.

Standpunten andere lidstaten (IPEX)

Op 22 juli 2020 nam de Tsjechische Senaat een standpuntPDF-document aan over het aangepaste MFK en het EU herstelpakket.

Op 23 juni 2020 heeft de Zweedse Riksdag een subsidiariteitsbezwaarPDF-document ingediend over het gewijzigd voorstel betreffende het stelsel van eigen middelen van de EU.


Reacties derden

Op 14 februari 2019 publiceerde de Europese Rekenkamer een samenvatting van de voornaamste opmerkingen die werden ingediend bij het Europees Parlement en de Raad ter overweging bij de beraadslagingen en besluitvorming over de voorstellen van de Commissie voor het meerjarig financieel kader (MFK) 2021-2027.

Op 11 oktober 2018 publiceerde de Europese Rekenkamer een adviesPDF-document over het voorstel van de Commissie voor een nieuw stelsel van eigen middelen.

Op 10 juli 2018 publiceerde de Europese Rekenkamer een paperPDF-document over de overkoepelende voorstellen (COM(2018)321 t/m COM(2018)328)voor het MFK 2021-2027.


Alle bronnen