CXLVII

Grip op algoritmische besluitvorming bij de overheid

Op 8 september 2020 heeft de commissie voor Justitie en Veiligheid (J&V) de werkgroep artificiele intelligentie ingesteld. De werkgroep wil verkennen hoe de kennis van de leden van de Eerste Kamer over artificiële intelligentie vergroot kan worden.

De werkgroep werd mede ondersteund door het Rathenau Instituut. Ter ondersteuning van de verkenning van de werkgroep heeft het Rathenau Instituut de notitie Grip op de algoritmsiche besluitvorming bij de overheid : de rol van de Eerste KamerPDF-document opgesteld. Van deze notitie is ook een Engelstalige versie beschikbaar Controlling algorithmic decision-making in government : the role of the SenatePDF-document.

De werkgroep bestaat uit de leden Veldhoen (GroenLinks), Recourt (PvdA), De Blécourt-Wouterse (VVD), Dittrich (D66), Van Wely (Fractie-Van Pareren), Bezaan (PVV), Gerkens (SP) en Prins (CDA).

Stand van zaken

De leden Veldhoen (GroenLinks-PvdA), Panman (BBB), Prins (CDA), Belhirch (D66) en Perin-Gopie (Volt) hebben bij brief van 22 december 2023 een voorstel gedaan tot instelling van een vaste commissie Digitalisering (EK CXLVII, N).

De Eerste Kamer heeft de brief op 16 januari 2024 na stemming bij zitten en opstaan aangenomen.

Voor: OPNL, GroenLinks-PvdA, D66, CDA, Volt, FVD, PvdD, ChristenUnie, BBB en 50PLUS.

Tegen: SGP, PVV, SP, VVD en JA21.

Bij de instelling van de vaste Eerste Kamercommissie voor Digitalisering (DIGI) op 16 januari 2024 is het Kamerstukdossier CXLVII overgedragen van de vaste Eerste Kamercommissie voor Justitie en Veiligheid (J&V) aan de commissie voor DIGI.

Werkgroep start digitalisering

De commissie voor DIGI heeft op 13 februari 2024 een Werkgroep start digitalisering ingesteld bestaande uit de leden Van Gasteren (BBB), Fiers (GroenLinks-PvdA), Veldhoen (GroenLinks-PvdA) en Belhirch (D66) die – in samenspraak met de commissiestaf – een voorstel zal aanleveren over de verdere invulling van de werkzaamheden van de commissie voor DIGI.

De commissie voor DIGI heeft op 15 oktober 2024 ingestemd met het voorstel van de werkgroep om een informatieve bijeenkomst over artificiële intelligentie (AI) te organiseren en vervolgens een serie deskundigenbijeenkomsten over de thema's 'AI en mensenrechten', ‘AI in het zorgdomein’, ‘AI en de arbeidsmarkt’ en ‘AI en onderwijs’, zo mogelijk met betrokkenheid van de relevante vakcommissies.

Waarborgen geautomatiseerde besluitvorming

De Eerste Kamercommissies voor Justitie en Veiligheid (J&V) en voor Binnenlandse Zaken (BIZA) hebben op 16 januari 2024 de brief van de staatssecretaris van BZK betreffende een dialoog inzake de getroffen waarborgen bij geautomatiseerde besluitvorming met hoge impact bij de overheid (EK, M met bijlage) overgedragen aan de commissie voor DIGI.

De commissie voor DIGI heeft op 13 februari 2024 de brief van de staatssecretaris van BZK betreffende een dialoog inzake de getroffen waarborgen bij geautomatiseerde besluitvorming met hoge impact bij de overheid besproken (EK, M met bijlage). De leden Van Gasteren (BBB) en Prins (CDA) zijn bereid om - naast het reeds afgevaardigde lid Veldhoen (GroenLinks-PvdA) - namens de commissie voor DIGI deel te nemen aan een bijeenkomst over de waarborgen die nu getroffen worden bij geautomatiseerde besluitvorming en de wijze waarop de betrokkenheid van de Kamers eventueel versterkt kan worden.

De commissie voor DIGI heeft bij brief van 14 februari 2024 nadere informatie gevraagd aan de staatssecretaris voor Koninkrijksrelaties en Digitalisering betreffende een dialoog inzake de getroffen waarborgen bij geautomatiseerde besluitvorming met hoge impact bij de overheid.

Debat grip op algoritmische besluitvorming

Het Eerste Kamerdebat over grip op algoritmische besluitvorming bij de overheid vond plaats op 21 maart 2023. Tijdens het debat zijn acht moties ingediend. De stemmingen over vijf moties vonden plaats op 28 maart 2023.

De commissie voor DIGI heeft bij brief van 18 september 2024 nadere vragen gesteld over de resultaten en vervolgstappen inzake de werkwijze van het wetgevingsproces in geval van wetgeving die door of met behulp van algoritmen wordt uitgevoerd (EK, R met bijlage) in het kader van de motie Veldoen (EK, F).

De Eerste Kamercommissie voor Digitalisering (DIGI) heeft op 19 november 2024 inbreng geleverd in reactie op de brief van de minister van OCW betreffende de uitvoering van de motie Gerkens c.s. over digitale geletterdheid op lerarenopleidingen (EK CXLVII, O met bijlage) en de brief van de staatssecretaris van OCW over de vierde voortgangsbrief Masterplan basisvaardigheden (EK, E met bijlagen). De uitgaande brief is in bewerking.

Deskundigenbijeenkomsten

De werkgroep heeft drie deskundigenbijeenkomsten georganiseerd.

De eerste deskundigenbijeenkomst over de technische ontwikkelingen vond plaats op 5 oktober 2021.

De tweede deskundigenbijeekomst over de proportionaliteitstoetsing en over hoe die systemen beter wettelijk verankerd kunnen worden vond plaats op 12 oktober 2021.

De derde deskundigenbijeenkomst over de uitvoerbaarheid en toezicht op AI systemen vond plaats op 26 oktober 2021.

Bijeenkomsten Werkgroep AI

Bijeenkomst Rathenau en Werkgroep AI op 9 november 2021

Bijeenkomst werkgroep AI op 28 september 2021

bespreking locatie deskundigenbijeenkomsten.

Bijeenkomst Rathenau en Werkgroep AI op 22 juni 2021

Het College van Senioren heeft ingestemd met het voorstel om op 5, 12 en 26 oktober 2021 drie deskundigenbijeenkomsten te organiseren over artificiële intelligentie.

Besloten verdiepingsbijeenkomst op 18 mei 2021

Bijeenkomst Werkgroep AI met Vz voormalige Tijdelijke commissie Digitale toekomst op 24 maart 2021

Bijeenkomst Rathenau en Werkgroep AI op 1 maart 2021

Bijeenkomst Rathenau en Werkgroep AI op 3 november 2020

Bijeenkomst Werkgroep AI op 22 september 2020

Kerngegevens

begonnen

8 september 2020

titel

Grip op algoritmische besluitvorming bij de overheid : de rol van de Eerste Kamer

schriftelijke voorbereiding

Documenten 

3