De Eerste Kamer heeft groen licht gegeven aan de Tijdelijke wet pilot loondispensatie (32.165). Deze regeling biedt werkgevers de mogelijkheid om tijdelijk minder dan het wettelijk minimumloon te betalen, in gevallen dat een werknemer minder productief is vanwege een arbeidsbeperking. De werknemer krijgt in dat geval een aanvullende gemeentelijke uitkering tot maximaal het minimumloon. De regeling is tijdelijk en vervalt met ingang van 1 januari 2013.
Tijdens het debat in de Eerste Kamer op dinsdag 18 mei kantten de fracties van SP en GroenLinks zich tegen het loslaten van het minimumloon als strikte ondergrens. Deze fracties lieten aantekenen tegen het wetsvoorstel te zijn, dat na het debat zonder stemming werd aangenomen. De PvdA-fractie hikte eveneens aan tegen het loslaten van het minimumloon. Voor deze fractie gaf echter de doorslag dat door de pilot loondispensatie werknemers met een arbeidsbeperking makkelijker aan een reguliere baan kunnen worden geholpen.
Arbeidsproductiviteit
De fracties van CDA en VVD spraken zich uit voor de proef. VVD-woordvoerder Swenker voorziet dat de loondispensatie na 2013 een blijvende maatregel wordt en dat deze categorie werknemers uit collectieve fondsen structureel een aanvulling krijgt tot 100% van het minimumloon. ‘Moeten we deze banen dan niet gewoon beschouwen als de vroegere ‘Melkertbanen’, vroeg senator Swenker. Minister Donner van Sociale Zaken en Werkgelegenheid vond deze vergelijking onjuist.
CDA-woordvoerder Goyert verklaarde dat haar fractie het bevorderen van arbeidsplaatsen de voorkeur geeft boven het toekennen van een uitkering. De CDA-senator wees erop dat Nederland nog steeds behoort tot de landen met de hoogste arbeidsproductiviteit, maar dat er de afgelopen jaren een toenemende discrepantie is ontstaan tussen de productiviteitseisen van werkgevers en de effectieve prestaties van hun werknemers, waarvan een deel vanwege beperkingen hieraan niet kan voldoen.
PvdA-senator Van Driel refereerde aan zijn ervaring als voorzitter van het Regionaal Platvorm Arbeidsmarktbeleid Haaglanden. Uit gesprekken met betrokkenen concludeerde Van Driel dat veel mensen hun welbevinden en sociale positie mede ontlenen aan hun werk. ‘Een baan is heel belangrijk. Maar het loslaten van het minimumloon als principe valt de PvdA-fractie zwaar’, aldus de PvdA-senator. ‘Komen we hiermee wellicht op een hellend vlak, en is dit misschien een eerste stap?’ Van Driel betoogde dat het uitgangspunt ‘werken moet lonen’ in feite niet opgaat. Want als een werknemer onder de dispensatieregeling een loonsverhoging wordt toegekend, blijft zijn inkomen desondanks op de hoogte van het minimumloon steken vanwege de aanvullende uitkering.
Minister Donner poogde de kou uit de lucht te nemen met de vaststelling dat alle voorstellen die mogelijk voortvloeien uit de pilot loondispensatie alleen na een nieuwe wetswijzigingen kunnen worden ingevoerd.
Loonkostensubsidie
Het Eerste Kamerlid Elzinga pleitte namens de SP-fractie voor de invoering van een verplichte quotumregeling ‘zodat alle werkgevers hun steentje bijdragen aan de maatschappelijke verantwoordelijkheid in deze kwestie.’ Volgens Elzinga hebben andere landen goede ervaringen met zo’n quotumregeling. Hij vreest dat gemeenten werknemers die op de wachtlijst van de WSW staan zal dwingen om contracten met een salaris beneden het minimum te accepteren. ‘Deze pilot is de opmaat naar een volgende stelselwijziging’, voorspelt de SP-woordvoerder.
Woordvoerder Strik van GroenLinks vroeg de minister om loonkostensubsidie in te zetten in het belang van mensen met een beperking. ‘Het voordeel daarvan is dat werknemers met minimumloon aan de slag kunnen onder een regulier arbeidscontract. Dan horen zij er echt bij’, aldus senator Strik. Cruciaal vindt GroenLinks verder de inspanning die gemeenten moeten leveren om WSW-geïndiceerden te begeleiden naar de reguliere arbeidsmarkt. ‘Deze groep moet concurreren met andere groepen moeilijk bemiddelbaren, waarvoor geen aparte regeling geldt. Strik adviseert de regering om cliëntenraden en vakbonden te betrekken bij de uitvoering en beoordeling van de pilot loondispensatie.
Deel dit item: