Van 22 tot en met 24 mei 2016 vindt in Luxemburg de jaarlijkse conferentie plaats van voorzitters van de nationale parlementen van de lidstaten van de Europese Unie. Uit Nederland nemen de Voorzitters van de Eerste en Tweede Kamer aan de conferentie deel. Centrale thema's van de conferentie zijn het beheersen van de migratiestromen, de versterking van de Europese Unie, de rol van de nationale parlementen en de interparlementaire samenwerking en veiligheid voor burgers en handhaving van fundamentele rechten. Aan het eind van de eerste conferentiedag brachten de parlementsvoorzitters een bezoek aan de Groothertog Henri van Luxemburg.
Migratie
De meeste aandacht op de eerste dag van de conferentie ging uit naar de migrantenstromen binnen de Europese Unie. De Voorzitter van de Europese Commissie Jean Claude Juncker lichtte het beleid van Commissie en Raad toe. Hij ging in op de noodzaak van de hervorming van de Dublin-resolutie over de opvang van asielzoekers en sprak over het akkoord dat de Europese Unie met Turkije heeft gesloten.
Een van de keynotespeeches over het onderwerp management of migration flows werd gehouden door de Voorzitter van de Eerste Kamer Ankie Broekers-Knol. In haar toespraak onderstreepte zij het grote belang van solidariteit in de Europese Unie en het zoeken naar duurzame oplossingen. Er moet volgens Broekers-Knol een eenduidig EU-asielbeleid komen, dat vluchtelingen en asielzoekers snel duidelijkheid geeft over de mogelijkheid tot verblijf. Ook moeten EU-lidstaten meer investeren in het bewaken van externe grenzen. Alleen bij een goede bewaking van de buitengrenzen kunnen de grenzen binnen het Schengengebied open blijven. Broekers-Knol benadrukte dat een oplossing voor de lange termijn alleen gevonden kan worden in een coherent buitenlands beleid, waarbij de EU helpt bij het aanpakken van grondoorzaken voor migratie.
Europese integratie
Tijdens de conferentie werd ook gesproken over de zogenoemde 'Verklaring van Rome' over versterking van de Europese integratie, die op 14 september in Rome is ondertekend en wordt gesteund door een aantal, maar niet alle voorzitters van nationale parlementen. Een aantal voorzitters gaf blijk voorstander te zijn van een sterk Europa, maar gaf aan dat 'case by case' duidelijk moet zijn of aanpak op Europees niveau noodzakelijk is. In dit kader kwam ook het onderwerp de Europese Kiesakte aan de orde; een voorstel van het EP waarover in veel nationale parlementen grote twijfels leven. Tweede Kamervoorzitter Khadija Arib zei daarover in een interventie dat de Tweede Kamer vindt dat het stellen van regels over verkiezingen, ook de Europese, in beginsel een bevoegdheid van de lidstaten is.
Parlementaire dimensie
Voor de eerste keer kregen de voorzitters van het parlement van de lidstaat die het EU-voorzitterschap bekleedt gelegenheid om de parlementaire dimensie van het voorzitterschap presenteren. De Kamervoorzitters Broekers-Knol en Arib startten hun presentatie met een kort filmpje waarin alle hoogtepunten van de door de Staten-Generaal georganiseerde conferenties voorbij kwamen. Voorzitter van de Eerste Kamer Ankie Broekers-Knol haalde dit filmpje aan als voorbeeld van de innovatieve communicatiemiddelen die het Nederlandse parlement heeft ingezet. Daarnaast isook een app ontwikkeld met een chatfunctie voor deelnemers van de conferenties. En zijn er voorafgaand aan de conferenties onder meer een filmavond en een werkbezoek georganiseerd. Op deze manier konden deelnemers elkaar beter leren kennen en dieper op de onderwerpen ingaan.
Tweede Kamervoorzitter Khadija Arib stond met name stil bij het overkoepelende thema van de parlementaire dimensie van het EU-Voorzitterschap: samen bouwen aan parlementaire controle op EU-besluitvorming. "Het is belangrijk dat we de verbinding zoeken. Dat geldt voor nationale parlementen, waar iedereen werkt vanuit een eigen partij, vanuit een eigen ideologie, maar waar we als volksvertegenwoordigers steeds het algemeen belang voor ogen hebben. Het geldt ook voor parlementen onderling – de parlementen van de 28 (achtentwintig) EU-lidstaten en het Europees Parlement. Niet alleen omdat we slagvaardiger zijn als we de handen ineen slaat, maar vooral omdat het niet anders kán. Veel maatschappelijke problemen stoppen niet bij de eigen landsgrenzen.”
Deel dit item: