In de hoofdstad van Bangladesh, Dakha, vond deze week de 136e Assemblee van de Inter-Parlementaire Unie (IPU) plaats. Het hoofdthema van de Assemblee was 'Redressing inequalities: Delivering on dignity and well-being for all'. Vanuit Nederland werd aan de Assemblee deelgenomen door een parlementaire delegatie onder leiding van Eerste Kamerlid Joop Atsma (CDA) en verder bestaande uit de Eerste Kamerleden Arda Gerkens (SP) en Nico Schrijver (PvdA) en de Tweede Kamerleden Agnes Mulder (CDA) en Raymond de Roon (PVV). De delegatie werd ambtelijk bijgestaan door de griffier Interparlementaire Betrekkingen Bas Nieuwenhuizen. Separaat vond de conferentie plaats van de aan de IPU gelieerde Association of Secretaries General of Parliaments. (ASGP) waaraan vanuit Nederland de Griffier van de Eerste Kamer, Geert Jan Hamilton, deelnam.
Het was de eerste keer dat de Assemblee van de IPU in Bangladesh bijeenkwam, sinds dat land zich in 1971 in een bloedige oorlog onder aanvoering van Sjeik Mujibur Rahman afscheidde van Pakistan. In een groots opgezette openingsceremonie werd aandacht besteed aan de onafhankelijkheidsstrijd en de ontwikkeling van het land sindsdien. Het land is vier keer zo groot als Nederland en telt ongeveer 170 miljoen inwoners. Het land behoort tot de arme landen in de wereld, maar maakt al jaren een gestage groei door. De afgelopen jaren is het land geregeld opgeschrikt door terroristische aanslagen.
Sinds 2009 is Sjeik Hasina Wajed, leider van de Awami Liga, minister-president. Zij was dat eerder van 1996 tot 2001. Sjeik Hasina is de dochter van Mujibur Rahman die in 1975 met zijn zonen bij een militaire staatsgreep werd vermoord. In haar openingstoespraak deed Hasina een krachtig beroep op de wereldleiders samen te strijden tegen terrorisme, geweld, armoede en milieuvervuiling. In de strijd tegen honger is enorme vooruitgang geboekt, maar nog 800 miljoen mensen hebben te maken met ondervoeding, zei ze. "The earth is filled with enough resources for survival of mankind. A little sympathy, support, mutual compassion and fratertnity can make the globe hunger-free easily.", aldus premier Hasina.
Parlementen in probleemlanden
Senator Nico Schrijver is actief lid van het Uitvoerend Comité van de IPU als een van de vier vertegenwoordigers van de groep westerse landen (naast een Brit, Fransman en Noorse). Het Uitvoerend Comité heeft zich uitvoerig gebogen over onder meer de situatie van de parlementen in 15 probleemlanden. Zo heeft Jemen twee rivaliserende parlementen: een in de hoofdstad Sana en een in Aden, Zuid-Jemen. Het Comité heeft met beide contact gezocht en proberen te bewerkstelligen dat zij beide één delegatie zouden vormen naar de IPU en in dialoog met elkaar treden.
In Venezuela is al enige tijd een machtsstrijd gaande tussen de oppositiemeerderheid in het parlement en de regering van president Maduro. De laatste onthoudt al enige tijd het salaris aan de leden van het parlement, terwijl het parlement op zijn beurt in meerderheid heeft besloten een afzettingsprocedure tegen de president in gang te zetten. Dit is echter aanvankelijk ongrondwettig verklaard door het Hooggerechtshof van Venezuela, waarvan oude rechters onlangs door president Maduro zijn vervangen door nieuwe. Intussen glijdt het land langzaam af in chaos en een falende staat.
Syrië
Na jaren van discussie en het uiten van zorgen over de situatie in Syrië besloot het Uitvoerend Comité een speciale Syrië-werkgroep in te stellen om te bezien hoe de internationale parlementaire gemeenschap via diplomatie en dialoog kan bijdragen aan het werk van VN-gezant Stefan de Mistura en andere vredesinitiatieven (zoals dat van Rusland, Iran en Turkijein Astana). Besloten werd dat een beperkt aantal parlementariërs naar Genève afgevaardigd wordt om namens de IPU met VN-gezant De Mistura, het Syrische Parlement en Syrische oppositiegroepen in overleg te treden. Naast parlementariërs uit de Verenigde Arabische Emiraten, Egypte, Iran, Rusland, Frankrijk en Namibië, behoort daartoe ook vanuit Nederland Senator Nico Schrijver. Deze was ook nauw betrokken bij het opstellen van de taakopdracht van de werkgroep.
Democratie, mensenrechten en rechtsstaat
In 2017 is het twintig jaar geleden dat de Interparlementaire Unie een belangrijke Universele Declaratie over Democratie uitbracht. Deze formuleert een aantal beginselen van democratie en schetst ook een aantal elementen voor het uitoefenen van democratisch bestuur. Ook wordt de internationale dimensie van democratie aangegeven, onder meer via internationaal recht en internationale organisaties. Rusland schoof de vice-voorzitter van de Russische Senaat Umakhanov naar voren als rapporteur en het Indiase parlement mevrouw Sushmita Dev (Congrespartij). IPU-president Chowdhury (Bangladesh) nomineerde het Nederlandse Kamerlid Nico Schrijver. Gedrieën traden zij op in een panel tijdens de conferentie, waarbij Schrijver met name inging op de innige band tussen democratie, respect voor mensenrechten en de rechtsstaat. Hij benadrukte dat democratisering een voortdurend proces is naar een meer open, participatoire en minder autoritaire samenleving en dat democratie en de rechtsstaat voortdurend onderhoud behoeven en nooit af zijn. Op de inleidingen volgden bijdragen en reacties van 25 landen en besloten werd de drie rapporteurs te vragen een ontwerp-resolutietekst aan de eerstvolgende conferentie van IPU voor te leggen, die in oktober 2017 in Sint-Petersburg bijeenkomt.
Digitale eeuw
Senator Arda Gerkens nam deel aan het interactieve debat over parlementen in de digitale eeuw. Besproken werd welke mogelijkheden parlementen bieden om met burgers te communiceren, zoals internetconsultaties, burgeramendering en wetsvoorstellen die burgers online doen. Ook kwamen de mogelijkheden van het gebruik van social media aan bod en welke mogelijkheden dit een Kamerlid biedt om directer met zijn publiek te spreken. De keerzijde werd ook besproken. Wat te doen met bedreigingen, scheldpartijen en nepnieuws? Er werd de vraag gesteld of internet het platform is om de dialoog met de burger aan te gaan, zolang er weinig nuance in gesprekken wordt ingebracht. Daar waar de één stelde dat je dit aan je voorbij moest laten gaan, was de ander bevreesd dat dit toch de mening van de parlementariër zou beïnvloeden.
Arda Gerkens lichtte toe op welke wijze internetconsultatie in Nederland tot stand komt en gaf aan dat bedreigingen op internet wel degelijk het leven van een parlementariër beïnvloeden. Ze uitte haar zorgen over het feit dat er wereldwijd politieke partijen gebruik maken van de methode van nepnieuws om de publieke opinie te beïnvloeden en bepleitte dit thema de volgende bijeenkomst te agenderen. Insteek van die discussie zou zijn hoe transparantie bereikt kan worden. Ook steunde zij het voorstel van Italië om een benchmark te houden over welke digitale wetgevingsprocessen er inmiddels zijn en dit, eventueel met een presentatie van een van de betrokken landen, volgende keer te bespreken.
Contacten met Nederlanders in Dakha
De delegatie bracht onder leiding van Senator Joop Atsma een bezoek aan de Nederlandse Ambassadeur, mevrouw Leonie Cutelaere, en voerde in haar ambtswoning boeiende gesprekken met de ambassadestaf en vertegenwoordigers van het Nederlandse bedrijfsleven en NGOs in Bangladesh. Zo’n 200 Nederlanders zijn werkzaam in Bangladesh. Ook bracht de delegatie, rondgeleid door sociaal ondernemer Willem Gees, een bezoek aan sociale projecten op het terrein van woningbouw en voor vrouwen en kinderen die aan hun lot zijn overgelaten
IPU TV
Nieuw was de app IPU TV waar iedere dag nieuws wordt geplaatst, video's en foto's van de conferentie en een eigen ledenomgeving. Daarnaast werden alle debatten via livestream verzonden. Ook kunnen parlementariërs bloggen en op andere wijze eigen boodschappen geven.
Deel dit item: