Van 30 september tot en met 4 oktober vergaderden zeven leden van de delegatie in de parlementaire assemblee van de Raad van Europa in Straatsburg. Het was de vierde en laatste plenaire vergaderweek van deze organisatie in 2019. Vanuit de Eerste Kamer waren Petra Stienen (D66, delegatieleider), Tiny Kox (SP), Reina de Bruijn-Wezeman (VVD), Ria Oomen-Ruijten (CDA), Margreet de Boer (GroenLinks) en Ruud Koole (PvdA) aanwezig. Vanuit de Tweede Kamer nam Pieter Omtzigt (CDA) deel.
70-jarig bestaan Raad van Europa
De Europese mensenrechtenorganisatie werd in 1949 opgericht en deze week werd er op verschillende momenten bij het 70-jarig jubileum stilgestaan. Hoogtepunt van de week was een toespraak van de Franse president Emanuel Macron tot de assemblee op 1 oktober. Hij benadrukte daarin dat de Raad van Europa ons continent democratischer heeft gemaakt. Senator Kox vroeg de Franse president of hij de snelle toetreding van de Europese Unie tot het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens steunt. Macron benadrukte dat hij en Frankrijk deze toetreding volledig steunen. Verder waren de Kamerleden aanwezig bij een officiële ceremonie in de opera van Straatsburg, waar onder andere de Nederlandse songfestivalwinnaar Duncan het 70-jarig jubileum luister bijzette. In een korte plechtigheid in de assembleezaal op donderdag 3 oktober benadrukte Tiny Kox nog eens de mogelijkheid die de Raad van Europa biedt om landen aan te spreken op hun verplichtingen op het gebied van mensenrechten.
Uitwerking gezamenlijk (sanctie)mechanisme
In april 2019 besloot de assemblee op voorstel van Tiny Kox om een gezamenlijke procedure te maken met het comité van ministers voor situaties, waarin een lidstaat zijn verplichtingen op het gebied van mensenrechten, democratie en rechtstatelijkheid niet nakomt. Nadat het comité van ministers hier in mei mee ingestemd had, is de afgelopen maanden begonnen met de praktische uitwerking van dit voorstel. Tijdens deze sessie spraken de gezamenlijke delegatieleiders hierover met de fractievoorzitters in de assemblee en met de permanent vertegenwoordigers van de lidstaten. Er staan nog veel vragen open. Zo is nog niet duidelijk welke schendingen rechtvaardigen dat de procedure in werking treedt of wie uiteindelijk beslist over het al dan niet opleggen van sancties. Niettemin toonde Kox zich hoopvol dat er begin 2020 een akkoord is over een uitgewerkte procedure.
Nederlandse rapporteurschappen
Meerdere leden waren actief in het kader van rapporteurschappen waarin zij gekozen waren. Zo hield Petra Stienen op 1 oktober in de 'Equality Committee' een hoorzitting in het kader van haar rapport over de genderaspecten van buitenlands beleid. Reina de Bruijn werd in de 'Commitee on Social Affairs, Health and Sustainable Development' gekozen als rapporteur op het thema 'handel in menselijk weefsel.' De 'Legal Affairs Committee' koos Pieter Omtzigt als rapporteur inzake de terugkeer naar huis van buitenlandse Daesh-soldaten die in Syrië hebben gevochten. Ria Oomen, als voorzitter van de 'Political Committee', sprak af met de voorzitters van de 'Equality Committee', de 'Legal Affairs Committee' en de 'Committee on Social Affairs, Health and Sustainable Development' om voor april 2020 een debat voor te bereiden over een nieuwe conventie inzake kunstmatige intelligentie.
Migranten en slachtoffers van terrorisme
In een spoeddebat over het redden van migranten op de Middellandse Zee zei Petra Stienen namens de ALDE-fractie dat staten het recht hebben om hun grenzen en hun veiligheid te bewaken, maar dat zij tevens verantwoordelijk zijn voor de bescherming van maritiem en vluchtelingenrecht en mensenrechten. Zij verwees hierbij naar een recent rapport van de mensenrechtencommissaris van de Raad van Europa, Dunja Mijatović. De Raad van Europa moet samen met de lidstaten en de EU een effectieve manier vinden om vluchtelingen, migranten en asielzoekers te beschermen, ongeacht de politieke dilemma's die dit kan opleveren. In een debat over een betere opvang en bescherming van slachtoffers van terrorisme zei Ria Oomen-Ruijten dat de aandacht voor deze mensen ook langere tijd na een aanslag gewaarborgd moet worden. Slachtoffers moeten niet vergeten worden als de tijd verstrijkt. Zij steunde dan ook van harte de plannen voor een meer gestructureerde opvang, die de Raad van Europa maakt.
Side event MH17
Pieter Omtzigt organiseerde op 1 oktober een side event over het onderzoek naar het in 2014 boven de Oekraïne neergeschoten passagiersvliegtuig MH17 en de gebrekkige medewerking van Rusland aan dit onderzoek. Daarvoor had hij enkele nabestaanden van Nederlandse slachtoffers van de vliegtuigramp uitgenodigd om in Straatsburg hun verhaal te doen. De assemblee werkt aan een rapport over het internationale onderzoek naar de MH17 en de (gebrekkige) wijze waarop Rusland hier een bijdrage aan levert.
Aangenomen teksten
Hier vindt u een overzicht van de tijdens deze sessie aangenomen rapporten, resoluties en aanbevelingen van de assemblee.
Deel dit item: