Dinsdag 17 december debatteerde de Eerste Kamer over de Spoedwet aanpak stikstof met minister Schouten (Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit). Aansluitend op het debat werd er over het wetsvoorstel en zeven ingediende moties gestemd. De fracties van CDA, D66, ChristenUnie, SGP, OSF, VVD, 50PLUS en Fractie-Otten stemden voor het wetsvoorstel, de fracties van PVV, GroenLinks, SP, PvdD, PvdA en FVD waren tegen. Daarmee is het wetsvoorstel aanvaard.
In het debat voorafgaand aan de stemming was de Kamer kritisch over de manier waarop de regering deze wet op het laatste moment, voor het einde van het jaar, nog door de Eerste Kamer wilde loodsen. Veel fracties vonden het voorstel te mager, uitgaande van de opgave die er ligt. Volgens onder andere GroenLinks, PvdA en PvdD had het wetsvoorstel een extra pakket aan maatregelen moeten bevatten om effectief te kunnen zijn.
Forum voor Democratie en PVV waren juist ontstemd omdat het volgens hen het probleem niet zozeer de stikstofuitstoot is, maar een bureaucratisch probleem. Vergunningen worden alleen verstrekt als het past in de beschikbare depositieruimte, en om die reden waren zij tegen. Een aantal fracties maakte zich zorgen of door dit wetsvoorstel de boeren niet gedwongen zouden worden hun veestapel te verminderen en land af te staan voor natuur. Alle fracties waren het eens dat het van belang was dat de bouw, met name woningbouw, maar ook infrastructuur, weer van de grond komt. Voor de fracties die het wetsvoorstel steunden was dat het belangrijkste argument.
Minister Schouten (LNV) zegde toe aan de Kamer dat de natuurlijke kenmerken van Natura 2000 niet worden aangepast. Verder zei zij dat de 100km-borden in het weekend van 12 tot 16 maart zullen worden geplaatst. Schouten erkende dat woningbouw in de Randstad op een aantal plekken, vooral aan de kust, passen en meten wordt, ook met dit wetsvoorstel. Met betrekking tot de zorgen om de boeren zei de minister dat bijvoorbeeld aanpassing van voer ook voor minder stikstofdepositie kan zorgen. Volgens haar kunnen biologische boeren prima met het wetsvoorstel uit de voeten. De middelen voor warme sanering van varkenshouderijen worden toegevoegd aan regeling die al liep, aldus de minister.
Drie moties aanvaard, vier verworpen
In totaal werden zeven moties ingediend. Drie moties zijn aangenomen, vier moties zijn verworpen.
De motie-Pijlman verzoekt de regering bij toekomstige beleidsvoorstellen aangaande de landbouwsector stappen richting kringlooplandbouw die bedrijven al hebben gezet mee te wegen. Deze motie is aanvaard.
De motie-Van Rooijen verzoekt de regering om via onderzoek - voor eind september 2020 - de lokale vraag naar geschikte woningen voor ouderen inzichtelijk te maken, zodat deze via woon(zorg)visies door gemeenten kunnen worden vertaald naar concrete acties. Deze motie is aanvaard.
De motie-Schalk verzoekt de regering zo snel mogelijk openheid van zaken te geven over de onderbouwing van stikstofrekenmodellen en samen met de provincies en andere stakeholders te onderzoeken hoe op korte termijn voor particuliere initiatiefnemers zo volledig mogelijk open toegang tot de bestaande natuurdata in de NDFF georganiseerd kan worden. Deze motie is aanvaard.
De eerste motie-Van Pareren verzoekt de regering te streven naar een ondergrens voor het vergunnen van projecten, met een minimale drempelwaarde van 1 mol per hectare. Deze motie is verworpen.
De tweede motie-Van Pareren verzoekt de regering haar bevoegdheden aan te wenden zodat het RIVM de betreffende gegevens verstrekt en om zo snel mogelijk te komen tot een volledig transparant meet- en monitoringnetwerk aangaande stikstofemissie. Deze motie is verworpen.
De derde motie-Van Pareren verzoekt de regering om als uitgangspunt reeds vergunde emissierechten niet af te nemen, dan wel dat als er sprake is van afroming van emissierechten, daarvoor een marktconforme vergoeding te verstrekken. Deze motie is verworpen.
De vierde motie-Van Pareren verzoekt de regering ook andere infrastructurele projecten en institutionele bouw te betrekken in haar verruimende maatregelen. Deze motie is verworpen.
Over het wetsvoorstel
Doelstelling van dit wetsvoorstel is om de huidige stikstofbelasting verder terug te brengen en het intensiveren van het natuurherstel. Het voorstel komt voort uit de uitspraak van de Raad van State over het eerdere Programma Aanpak Stikstof (PAS). Volgens de uitspraak van de Raad van State in mei 2019 mocht PAS niet als basis voor toestemming voor activiteiten, zoals bouw, worden gebruikt. Op basis van het PAS werd vooruitlopend op toekomstige positieve gevolgen van maatregelen voor beschermde natuurgebieden, alvast toestemming gegeven voor activiteiten die mogelijk schadelijk zijn voor die gebieden. Zo'n toestemming 'vooraf' mocht niet (meer), aldus de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State.
Het voorstel Spoedwet aanpak stikstof dat de Eerste Kamer vandaag heeft aangenomen voorziet in aanvullende instrumenten om deze aanpak mogelijk te maken, namelijk door:
-
-de mogelijkheid op te nemen voor een bij ministeriële regeling in te stellen drempelwaarde of een stikstofregistratiesysteem voor nader te omschrijven categorieën van projecten en andere handelingen;
-
-een grondslag op te nemen voor regels te stellen bij ministeriële regeling om de stikstofuitstoot door de veehouderij via het veevoerspoor aanmerkelijk terug te dringen;
-
-te voorzien in versnelde procedures op grond van de Crisis- en herstelwet ten aanzien van besluiten die noodzakelijk zijn voor bescherming, verbetering en herstel van de natuur in Natura 2000-gebieden.
Verder voorziet het wetsvoorstel in het vervallen van de vergunningplicht voor activiteiten met niet-significante effecten voor Natura 2000-gebieden.
Deel dit item: