De Eerste Kamer en de Tweede Kamer hebben de namen van vier in de Tweede Wereldoorlog omgekomen Joodse Kamerleden geadopteerd in het Holocaust Namenmonument in Amsterdam. De adoptie betreft de namen van de voormalige Eerste Kamerleden Simon de la Bella (SDAP) en Maup Mendels (SDAP) en de Tweede Kamerleden Alida de Jong (SDAP) en Mozes Cohen (VDB). Zij zijn tijdens de Tweede Wereldoorlog in concentratiekampen van de nazi's omgebracht of omgekomen.
Vandaag is het 75 jaar geleden dat de beide Kamers - op 20 november 1945 - voor het eerst na de Tweede Wereldoorlog weer bijeenkwamen in een Verenigde Vergadering. Koningin Wilhelmina hield toen in de Ridderzaal de eerste naoorlogse Troonrede. Het adopteren van de namen is één van de diverse activiteiten dit jaar van de beide Kamers in het kader van 75 jaar bevrijding.
Holocaust Namenmonument Nederland
De adoptie van de namen van Eerste Kamerleden in het Holocaust Namenmonument komt voort uit een advies dat een werkgroep onder leiding van senator Ruard Ganzevoort uitbracht over manieren om 75 jaar parlementaire vrijheid te gedenken. De naam van de door de nazi's vergaste senator Simon de la Bella wordt geadopteerd door de Eerste Kamer als instituut, de naam van senator Maup Mendels door het Genootschap van oud-senatoren.
Ruim 102.000 slachtoffers van de Holocaust krijgen ruim 75 jaar na de Tweede Wereldoorlog een eigen monument. Dit was een initiatief van Jacques Grishaver, Voorzitter van het Nederlands Auschwitz Comité. In Amsterdam zal een monument verrijzen met alle namen van de Nederlandse Holocaustslachtoffers die geen graf hebben. Alle namen van Joden, Sinti en Roma die vanuit Nederland zijn vervolgd en gedeporteerd, alsmede gedeporteerde Nederlandse Joden woonachtig in andere landen, die in naziconcentratie- en vernietigingskampen zijn vermoord, alsook zij die zijn omgekomen door honger of uitputting tijdens transporten en dodenmarsen en waar geen graf van bekend is. Tot nog toe kent Nederland geen monument waar elk individueel slachtoffer van de Holocaust met naam en toenaam wordt genoemd. Op woensdag 23 september 2020 werd in Amsterdam de eerste steen gelegd voor het Namenmonument.
Film toont herstel parlement
De Eerste Kamer heeft ter gelegenheid van 75 bevrijding een korte film laten maken over het parlement ten tijde van de Tweede Wereldoorlog en kort daarop. De Duitse bezetter verbood tijdens de oorlog alle parlementaire activiteiten. Na de Tweede Wereldoorlog moesten de parlementaire activiteiten weer opgestart worden, maar over de manier waarop dat het beste kon liepen de meningen uiteen. Ook keerden niet alle Kamerleden terug, bijvoorbeeld omdat zij omgekomen waren in de oorlog of omdat hun partij was verboden. Daarom werd gewerkt met tijdelijke Kamers. Pas medio 1946 hervatten beide Kamers na verkiezingen weer op reguliere wijze hun werkzaamheden.
Activiteiten 75 jaar Bevrijding
De Eerste Kamer en de Tweede Kamer hebben in 2020 op verschillende wijzen en op verschillende momenten stilgestaan bij 75 jaar Bevrijding. Zo herdachten zij ieder afzonderlijk het moment dat zij als Kamer voor het eerst nade oorlog zelf weer konden vergaderden. De Eerste Kamer startte op 18 oktober 1945 weer op, de Tweede Kamer op 25 september 1945.
Eerste Kamervoorzitter Jan Anthonie Bruijn hield in de plenaire vergadering van dinsdag 27 oktober 2020 een toespraak waarin hij stilstond bij de eerste naoorlogse vergadering van de Eerste Kamer. Ter gelegenheid hiervan publiceerde de Eerste Kamer het boek Oorlogslichting, waarin de gang van zaken in de Eerste Kamer en de senatoren voor, tijdens en na de Tweede Wereldoorlog wordt beschreven. 'Vijfenzeventig jaar later worden met dit boek de bladzijden van die tot nu toe onbekende jaren gevuld. Het boek is een geschreven monument en een herinnering voor ons allen dat leven in vrijheid ware rijkdom is', aldus Voorzitter Jan Anthonie Bruijn bij de aanbieding van het boek aan premier Rutte.
De voorgenomen bijzondere Verenigde Vergadering in de Ridderzaal op 20 november 2020 ter herdenking van de eerste naoorlogse Prinsjesdag kon als gevolg van de maatregelen tegen het coronavirus niet doorgaan.
Deel dit item: