Een delegatie van 10 Kamerleden nam van 27 tot en met 30 september 2021 deel aan de vierde deelsessie van de parlementaire assemblee van de Raad van Europa (PACE). Vanwege de versoepeling van de coronamaatregelen was een deel van de delegatie fysiek aanwezig in Straatsburg bestaande uit de Eerste Kamerleden Reina de Bruijn-Wezeman (VVD), Ria Oomen-Ruijten (CDA), Margreet de Boer (GroenLinks), Tiny Kox (SP) en Bob van Pareren(Fractie-Nanninga) en de Tweede Kamerleden Pieter Omtzigt (Omtzigt) en Kati Piri (PvdA). Eerste Kamerlid Petra Stienen (D66, delegatieleider) en de Tweede Kamerleden Roelien Kamminga (VVD), Ruben Brekelmans (VVD) namen online deel.

Recht op een gezond milieu

Prominent onderwerp op de agenda was het verankeren van het recht op een gezond milieu. Zeven rapporten werden aangenomen over de noodzaak van een participerende democratie, veranderingen in de strafrechtelijke en civielrechtelijke aansprakelijkheid en een groter vertrouwen in de rechtsstaat. Ook werd een campagne gestart met als titel #EnvironmentRightNow . In het plenaire debat op 29 september benadrukte Margreet de Boer (namens de SOC/Greens-fractie) dat juridische ontwikkelingen kunnen bijdragen tot de bescherming van onze aarde. Ze verwees naar de uitspraak in de Urgendazaak, waarin werd bevestigd dat de Nederlandse regering onvoldoende maatregelen neemt om gevaarlijke klimaatverandering te voorkomen." Tiny Kox (namens de UEL-fractie) complimenteerde de assemblee president Daems voor het organiseren van de milieudag van de Raad van Europa. "Het comité van ministers heeft zes maanden het recht op een gezond milieu in behandeling. Er wordt aan gewerkt, maar werken we hard genoeg?" vroeg Kox. In het paneldebat bevestigde milieuactiviste De Wever deze vraag en dat de assembleerapporten een belangrijke bijdrage leveren.

Václav Havel prijs naar Wit-Russische oppositieleidster

Op maandag 27 september werd de negende Václav Havel mensenrechtenprijs uitgereikt aan de mensenrechtenactiviste Maria Kalesnikava uit Wit-Rusland. Zij is een van de drie vrouwelijke symbolen geworden in de strijd van het Wit-Russische volk voor burgerlijke en politieke vrijheden.

Rapport Kox over parlementaire immuniteit

Ook werd op 27 september het rapport van Kox (namens UEL-fractie) over parlementaire immuniteit aangenomen. "Met dit rapport hebben we duidelijke richtlijnen vastgelegd over de reikwijdte van de bestaande immuniteiten voor onze leden. Dit betekent niet straffeloosheid, maar spreken en stemmen is absoluut beschermd. Misbruik van de structuren van de assemblee voor corruptiedoeleinden valt duidelijk niet onder immuniteit," aldus Kox.

Hongaars voorzitterschap comité van ministers

In het vragenuur op 28 september met de Hongaarse minister van Buitenlandse Zaken, Szijjártó, thans halfjaarlijkse voorzitter van het comité van ministers, vroeg Ria Oomen-Ruijten (namens de EVP-fractie) waarom de minister slechts één godsdienst noemt terwijl we alle religies respecteren. Daarnaast vroeg ze om de resultaten van het Hongaars voorzitterschap, een follow-up inzake de kwestie van de Istanbul Conventie en of de minister zich had ingezet voor alle vrijheden in alle landen van de Raad van Europa inclusief zijn eigen land.

Zorgen over bescherming klokkenluiders

Pieter Omtzigt uitte op 28 september zijn zorgen als algemeen rapporteur voor de assemblee inzake de bescherming van klokkenluiders over de mogelijkheid op doden of ontvoering van klokkenluiders. Dit naar aanleiding van berichten dat CIA-functionarissen hebben gesproken over het vermoorden van Wikileaks-oprichter Assange. "Dit zou een grove schending zijn van de basisbeginselen van de mensenrechten van de Raad van Europa," aldus Omtzigt.

Aandacht voor eer-misdrijven tegen LGBTI-gemeenschap

In het debat op 28 september over het rapport inzake de strijd tegen zogenaamde eer-misdrijven vestigde Margreet de Boer (namens de SOC/Greens-fractie) de aandacht op de eer-misdrijven die worden gepleegd tegen homoseksuelen, biseksuelen, transgenders, en ieder ander lid van de LGTBI-gemeenschap. "Dit moet expliciet worden opgenomen in de aanpak," aldus De Boer. Voorts merkte ze op dat lidstaten alert moeten zijn en moeten optreden tegen elk onjuist, discriminerend of stigmatiserend frame tegen één minderheidscultuur of religie, als de voornaamste daders van eer-misdrijven.

Conflict Armenië en Azerbaijan

Op 27 september besprak de assemblee onder leiding van vicepresident Ria Oomen-Ruijten de humanitaire gevolgen van het conflict tussen Armenië en Azerbaijan. Pieter Omtzigt betreurde in het debat de oorlog waarbij twee lidstaten waren betrokken. Hij veroordeelde de aanval van Azerbaijan op Nagorno-Karabach en merkte op dat de organisatie juist opgericht was om mensenrechtenschendingen te voorkomen. "Een oorlog tussen twee landen met duizenden doden tot gevolg betekent een zeer ernstige schending en laat zien dat de organisatie dus faalt in een van haar kerntaken," aldus Omtzigt.

Toenemende migratiedruk in landen grenzen aan Wit-Rusland

Bob van Pareren (namens de EC/DA-fractie) voerde het woord op 30 september over de toenemende migratiedruk aan de grenzen van Letland, Litouwen en Poolen met Wit-Rusland. Hij betreurde dat er in het rapport niet echt steun wordt geboden aan de drie landen en ook niet aan de migranten in kwestie.

Overige

De assemblee nam op 28 september nieuwe regels aan om een gelijke vertegenwoordiging van vrouwen en mannen in de assemblee te bevorderen. Zo moeten nationale delegaties voortaan bestaan uit een minimale deelname van 40% van elke geslacht. De fractie van Verenigd Europees Links maakte de kandidatuur van Tiny Kox voor het presidentschap van de assemblee bekend op 28 september. De verkiezing vindt plaats in januari 2022. Op 30 september ontving de assemblee 'Little Amal', een 3,5 m hoge reuzin die een Syrisch vluchtelingen meisje verpersoonlijkt. Little Amal staat symbool voor de miljoenen kinderen die op de vlucht zijn voor oorlog en geweld. Tot rapporteur zijn benoemd Petra Stienen inzake de rol van mannen en jongens in het stoppen van gender gerelateerd geweld (Equality Committee) en Pieter Omtzigt inzake Pegasus en soortgelijke spyware en geheime staatsbewaking.

Aangenomen teksten

Alle teksten die tijdens deze zittingsweek door de parlementaire assemblee werden aangenomen, evenals de verslagen en videoregistraties van de debatten, vindt u hier.


Deel dit item: