Van 26 tot en met 30 november 2021 nam een Kamerdelegatie deel aan de 143ste vergadering van de Interparlementaire Unie (IPU) in Madrid. De IPU is de oudste internationale samenwerkingsorganisatie van parlementen wereldwijd. De delegatie bestond uit de Eerste Kamerleden Arda Gerkens (SP) en Ton Raven (OSF) en het Tweede Kamerlid Agnes Mulder (CDA). Eerste Kamerleden Joop Atsma (delegatieleider, CDA) en Paulien Geerdink (VVD) volgden de conferentie online.
Bijna duizend parlementariërs uit 117 landen waren aanwezig tijdens deze eerste fysieke bijeenkomst sinds 2019, waarvan 38 procent vrouw en 25 procent jonge politici onder de 45 jaar. Dit was mogelijk vanwege 48-uurs antigeen sneltesten voor alle deelnemers, ongeacht vaccinatie of niet.
Voorafgaand en tijdens de IPU-sessie vergaderde de 12 Plus Groep, een van de zes geopolitieke groepen binnen de IPU, onder Nederlands voorzitterschap van Arda Gerkens en georganiseerd door de Griffie Interparlementaire Betrekkingen van de Eerste en Tweede Kamer gezamenlijk. En marge van de vergadering werd de delegatie ontvangen door de plaatsvervangende ambassadeur van Nederland in Spanje, Marianne de Jong.
Aangenomen resolutie van Gerkens tegen online kindermisbruik
Centraal tijdens de IPU-vergadering stond de resolutie over wetgeving wereldwijd ter bestrijding van seksuele uitbuiting en seksueel misbruik van kinderen online. Mevrouw Gerkens, vicepresident van de commissie over democratie en mensenrechten was de afgelopen twee jaar co-rapporteur op dit onderwerp.
Gerkens: "Online seksueel kindermisbruik is een fenomeen dat alleen maar zal toenemen met de toegang tot internet. Wetgeving op dit terrein is hard nodig. Met deze resolutie die unaniem is aangenomen is meer aandacht ontstaan bij mijn collega-parlementariërs wereldwijd om wetgeving te ontwikkelen en actie hierop te ondernemen." De resolutie roept de IPU op om een modelwet voor staten op te stellen, waarbij de rechten, behoeften en veiligheid van kinderen centraal moeten staan.
Actualiteitsdebat over gelijke vaccinatie in strijd tegen COVID-19
Vast onderdeel van een IPU-vergadering is het kiezen van een onderwerp voor het actualiteitendebat tijdens de eerste dag. Vanuit de westerse geopolitieke 12 Plus Groep had Duitsland, met steun van Nederland, het halt toeroepen aan mensenhandel, een einde maken aan mensenrechtenschendingen en vrije en eerlijke verkiezingen in Wit-Rusland geagendeerd.
Deze onderwerpen werden, evenals drie andere, ingetrokken ten gunste van een item over wereldwijde parlementaire steun voor gelijkheid van vaccins in de strijd tegen covid-19, ingediend door de Afrikaanse geopolitieke groep. De Nederlandse delegatie verleende ook haar steun aan deze verklaring die vervolgens per acclamatie werd aangenomen.
Democratie onder druk
Het algemene thema van deze IPU-vergadering waren de hedendaagse uitdagingen voor de democratie: verdeeldheid overwinnen en gemeenschap opbouwen. In de zogeheten Madrid-Verklaring die aan het einde van de vergadering werd aangenomen wordt opgeroepen tot een nieuwe benadering van de democratie met een hernieuwd engagement voor democratische kernwaarden, inclusiviteit en het oplossen van problemen.
Duarte Pachecho, IPU-President zei: "De afgelopen twee jaar zijn gekenmerkt door een gevaarlijke terugtrekking uit onze gemeenschappelijke inzet voor democratie en mensenrechten. We zijn getuige geweest van een epidemie van militaire staatsgrepen en aanvallen op de instelling van het parlement in Soedan, Mali, Myanmar, Afghanistan en Guinee. We moeten samen aandringen op een terugkeer naar de constitutionele orde."
Mulder voorzitter commissie duurzame ontwikkeling
Agnes Mulder is verkozen tot voorzitter van de commissie voor duurzame ontwikkeling vanaf de 144ste IPU Assemblee die in maart 2022 plaatsvindt. Voorzitterschappen worden per toerbeurt verdeeld onder de zes geopolitieke groepen en deze commissie was toebedeeld aan de 12 Plus Groep. Mulder was al lid van de commissie.
Voorzitterschap 12 Plus Groep
Sinds november 2020 voert Nederland het voorzitterschap en secretariaat van de 12 Plus Groep. Deze groep van 47 Westerse landen bereidde de vergadering van de IPU voor, besprak onder meer de onderwerpen voor het actualiteitendebat, de nieuwe IPU-strategie en benoemde parlementariërs voor bepaalde vaste commissies en het dagelijks bestuur.
Onder voorzitterschap van Gerkens waren in november reeds online vergaderingen georganiseerd en fysieke vergaderingen in Madrid op de dag voorafgaand aan de IPU-Assemblee en diverse ochtendvergaderingen. Gerkens: "Ik kijk terug op een zeer goede inhoudelijke discussie in onze 12 Plus Group en in de IPU-vergadering als geheel. Met de nieuwe IPU-President, Pacheco, staan er ook inhoudelijke onderwerpen op de agenda, zoals de omgang met Venezuela, Myanmar en Afghanistan als lid van de IPU en aandacht voor democratie en mensenrechten in de wereld. Daar moet het ook om gaan."
Situatie in Wit-Rusland
Op 28 november sprak de delegatie met Dzianis Kuchynski, de woordvoerder van Svetlana Tsikhanouskaya, de verbannen Wit-Russische oppositieleidster. Hij sprak kort daarvoor ook de 12 Plus Groep toe. Agnes Mulder had zich ervoor ingespannen dat hij naar de IPU-vergadering kon komen om over Wit-Rusland te spreken. Mulder: "Ik ben blij dat dit is gelukt en dat we in Madrid ook internationale aandacht hebben kunnen vragen voor de situatie in Wit-Rusland, door dit gesprek en met de conceptresolutie voor het actualiteitendebat ingediend door Duitsland."
Aangenomen teksten
Alle teksten die tijdens deze sessie zijn aangenomen vindt u hier.
Deel dit item: