Na de schorsing op 25 februari 2022 van deelname van de Russische Federatie aan de Raad van Europa, vergaderde de Parlementaire Assemblee van de Raad van Europa (PACE) 14 en 15 maart in een buitengewone vergadering over de gevolgen van de Russische agressie tegen Oekraïne. President Tiny Kox van de PACE opende de vergadering met een verwijzing naar de Russische inval in Oekraïne en vroeg een minuut stilte voor de slachtoffers van de inval. Tiny Kox (tevens SP Eerste Kamer): "Ik ben dankbaar voor de aanwezigheid van de Oekraïense parlementariërs en ik hoop dat er spoedig vrede zal komen. Ook dank ik de lidstaten voor de opvang van de vluchtelingen uit Oekraïne en de overheden en burgers van de lidstaten voor de getoonde solidariteit."
In totaal namen 172 parlementariërs het woord op 15 maart 2022 waarin zij de gewelddadige inval van Rusland in Oekraïne veroordeelden en hun steun uitspraken voor de bevolking van Oekraïne. De schending van Rusland van de waarden van de Raad van Europa die in het leven is geroepen om democratie, mensenrechten en de rechtsstaat te bevorderen, vraagt volgens deelnemende parlementariërs om een stevige reactie.
Inbreng Nederlandse Leden
Pieter Omtzigt (Lid Omtzigt Tweede Kamer) merkte op dat we het lidmaatschap van Rusland, zelfs zonder stemrecht, niet in stand kunnen laten, dat zou een belediging zijn voor alle inwoners van Oekraïne die elke dag te maken hebben met bombardementen. "We kunnen Rusland geen lid laten zijn van een organisatie die is gebouwd op de rechtstaat. Als we niets doen verliezen we de geloofwaardigheid met betrekking tot mensenrechten," aldus Omtzigt.
Deze opvatting werd breed gedeeld. In de bijdragen van de aanwezige Oekraïense parlementairs werd het beeld geschetst van de ontluisterende situatie in hun land. Er was veel aandacht voor de humanitaire gevolgen van het Russische geweld en het leed van de bevolking van Oekraïne.
Margreet de Boer (GroenLinks Eerste Kamer): "We moeten ons uitspreken, en dat doen we, met meer sprekers dan altijd. Maar laat ons uitspreken ons er niet van weerhouden stil te worden als we de beelden zien, de verhalen horen en aan het ondenkbare denken."
Petra Stienen (D66 Eerste Kamer, delegatieleider) pleitte ervoor om contact te houden met de democratische machten in Rusland. Ze noemde de nevenoorlog van desinformatie een instrument uit het handboek van dictators. "De waarheid moet verteld worden, tegen Oekraïne, tegen Rusland en tegen de wereld," zei Stienen.
Volgens Ria Oomen-Ruijten (CDA Eerste Kamer) moeten we met een Rusland met een president die alleen zijn eigenbelang voorop stelt breken. "Het uitblijven van verzet tegen de oorlog en misdaden tegen burgers van de Russische parlementariërs stelt mij teleur. Samen te hebben gewerkt met collega's die ik niet kon vertrouwen, slaat een diepe wond in mijn hart," aldus Oomen-Ruijten.
Gevolgen Russische Federatie
Aan het einde van de dag was de Parlementaire Assemblee van de Raad van Europe het unaniem eens dat de Russische Federatie niet langer lid kan zijn van deze organisatie. De Parlementaire Assemblee nam ook twee amendementen op de tekst aan, naar het voorstel van Pieter Omtzigt. Dit betrof het kijken naar de mogelijkheden voor een internationaal tribunaal voor misdrijven in Oekraïne en om Oekraïners in bezette gebieden rechtstreeks toegang te geven tot het Hof in Straatsburg.
Nederlandse delegatie PACE
Tien leden van de Nederlandse delegatie van de Parlementaire Assemblee van de Raad van Europa (PACE) namen op 14 en 15 maart 2022 deel aan de buitengewone plenaire vergadering van de PACE. Vanuit de Eerste Kamer waren dit Tiny Kox (SP, PACE-President), Petra Stienen (D66, delegatieleider), Ria Oomen-Ruijten (CDA), Margreet de Boer (GroenLinks) en Bob van Pareren (Fractie-Nanninga) en Ruben Brekelmans (VVD), Roelien Kamminga (VVD), Jeanet van der Laan (D66), Agnes Mulder (CDA), Pieter Omtzigt (Lid Omtzigt) vanuit de Tweede Kamer. Vanwege de coronamaatregelen vond deze vergadering in hybride vorm plaats.
Deel dit item: