De Eerste Kamer debatteerde dinsdag 24 mei met minister Jetten voor Klimaat en Energie over een wetsvoorstel dat de garanties van oorsprong voor energie uit hernieuwbare energie regelt. Een garantie van oorsprong is een bewijsstuk waarmee de afkomst van duurzaam geproduceerde energie aangetoond kan worden. De Eerste Kamer stemt dinsdag 31 mei over het wetsvoorstel.
Over het wetsvoorstel
Hernieuwbare energiebronnen zijn natuurlijke energiebronnen die constant worden aangevuld, zoals energie uit wind, waterkracht en zon. Bij het gebruik van deze hernieuwbare energiebronnen wordt geen CO2 uitgestoten.
Het wetsvoorstel betreft de invoering in Nederland van een richtlijn van de Europese Unie (EU). De richtlijn vraagt ook om de introductie van een systeem voor garanties van oorsprong voor ander gas uit hernieuwbare bronnen en om te waarborgen dat ook voor de productie van koude uit hernieuwbare bronnen garanties van oorsprong kunnen worden afgegeven.
Het wetsvoorstel regelt de wettelijke grondslag en randvoorwaarden voor de invoering van een systeem voor garanties van oorsprong voor ander gas uit hernieuwbare bronnen, zoals waterstof. Handelaren en leveranciers kunnen met garanties van oorsprong aantonen dat energie uit hernieuwbare bronnen afkomstig is.
Impressie van het debat
Vijf van de zestien fracties namen deel aan het debat. Volgens PVV-senator Faber-van de Klashorst wordt er een papieren werkelijkheid opgetuigd waarmee extra inkomsten worden gegenereerd voor leveranciers. Het kabinet kan vervolgens goede sier maken dat hernieuwbare energie geen extra subsidies kosten, aldus Faber. Ze vroeg of de minister consumenten met deze wet niet opzadelt met extra kosten zonder dat hij weet hoe hoog die extra kosten zijn.
CDA-senator Atsma vroeg in hoeverre het beleid eenduidig en handhaafbaar uit te voeren is. Hij zei dat het stelsel van garanties van oorsprong complex wordt omdat de energie van heel veel verschillende plekken binnen en buiten Nederland, en binnen en buiten Europa komt. De oorlog in Oekraïne heeft volgens Atsma ook duidelijk gemaakt dat de crisis op de energiemarkt in een stroomversnelling is geraakt.
Ook PvdD-senator Koffeman sprak over de gevolgen van de oorlog in Oekraïne voor de energiemarkt. Volgens hem is door de oorlog in Oekraïne de druk om van het gas af te gaan acuut geworden. Het kabinet had volop ingezet op blauwe waterstof, op basis van gas, maar moet die koers verschuiven. Tot slot wees hij op de grootste vervuilers, de multinationals, die nog steeds nauwelijks belasting betalen. Hij vroeg de minister wat het kabinet daaraan gaat doen, in het licht van het klimaatbeleid.
GroenLinks-senator Vendrik die mede namens de PvdA sprak, sloot zich aan bij Koffeman door het debat in een breder kader te plaatsen. Hij zei dat we opnieuw overspoeld worden door berichten dat het proces van klimaatverandering sneller gaat dan verwacht. Hij vroeg de minister hoe groot de urgentie nog is om hier veel harder op in te grijpen. Vendrik vroeg om een strak systeem van garanties van oorsprong dat geen ruimte biedt om ergens fossiele brandstoffen in stand te houden, dus geen blauwe waterstof op basis van gas.
Minister Jetten voor Klimaat en Energie zei dat hernieuwbare energie voor Nederland en Europa heel belangrijk is voor de energietransitie. Als er meer hernieuwbare energie in Nederland en Europa wordt geproduceerd, kan er hopelijk ook iets worden gedaan aan de hoge energieprijzen, zei Jetten.
Hij zei dat met de invoering van het wetsvoorstel garanties van oorsprong ook mogelijk worden gemaakt voor thermische energie en waterstof. Het is deels een boekhoudkundig systeem, maar dat is ook nodig, aldus Jetten. Door de oorlog in Oekraïne is de behoefte om zo snel mogelijk de import van fossiele energie uit Rusland te stoppen om zo ook de energietransitie te versnellen, besloot hij.
Deel dit item: