Bijna 300 parlementsleden, onder wie vier Nederlandse Kamerleden, uit 56 deelnemende landen namen van 30 juni tot en met 4 juli deel aan de conferentie van de Parlementaire Assemblee van de Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa (OVSE PA) in Vancouver, Canada. De conferentie had als thema Strengthening Regional Security by Fostering Democratic and Inclusive Societies . Delegaties uit Rusland en Belarus afwezig vanwege het niet verlenen van visa aan de leden door Canada. De Assemblee koos de Finse Pia Kauma als president voor één jaar. Op 4 juli namen de leden de Vancouver Verklaring aan met aanbevelingen op de drie dimensies inzake politieke zaken, economische aangelegenheden en mensenrechten. Zestien zogenaamde Supplementary Items werden aanvaard, met specifieke aandacht voor onder andere deportatie van kinderen uit Oekraïne, de terroristische acties van de Wagner-groep, het potentieel voor wetenschappelijke diplomatie in internationale samenwerking en steun voor een democratisch Belarus. Er werd besloten een ad hoc commissie over Oekraïne in te stellen. En marge van de conferentie was er een ontmoeting met René Borghouts, plaatsvervangend consul-generaal van Nederland in Vancouver.
De Nederlandse delegatie bestond uit Eerste Kamerleden Farah Karimi (delegatieleider, GroenLinks-PvdA), Boris Dittrich (D66), Eugène Heijnen (BBB) en Tweede Kamerlid Jeroen van Wijngaarden (VVD).
Zowel plenair als in de commissies ging veel aandacht ging uit naar de oorlog in Oekraïne. In een Supplementary Item vroeg het Oekraïense parlementslid Poturaiev aandacht voor de geloofwaardigheid van de OVSE en de OVSE PA inzake de voortdurende Russische agressie tegen Oekraïne. De OVSE Ministeriële Raad wordt opgeroepen de grove schendingen door Rusland van de OVSE-principes te erkennen en elke afwijkende mening van de Russische Federatie over Oekraïne te negeren. De resolutie vraagt het reglement van de Assemblee te wijzigen inzake het tijdelijk opschorten van het mandaat van nationale parlementaire delegaties indien een van de OVSE-deelnemende staten de soevereiniteit en territoriale integriteit van een andere staat schendt. De paragraaf om de Russische deelname in de OVSE onomkeerbaar op te schorten werd verworpen. "Onomkeerbaar schorsen is onwenselijk omdat je op enig moment weer dialoog nodig hebt," zei Jeroen van Wijngaarden in het debat.
De algemene resolutie van de eerste commissie (politieke zaken en veiligheid), aangenomen op 3 juli, veroordeelde in sterke bewoordingen de aanvallen van Rusland op Oekraïne en uitte bezorgdheid over de Russische terugtrekking uit het New START nucleaire wapenverdrag. Voorts erkende de Assemblee dat de OVSE een belangrijk plaats blijft innemen in de Europese veiligheidsarchitectuur. Zorgen werden uitgesproken over het misbruik van de consensusregel binnen de OVSE hetgeen het functioneren van de organisatie blokkeert.
De resolutie over toekomstige generaties van Farah Karimi, opgesteld in haar hoedanigheid als speciale gezant voor jongerenparticipatie van de OVSE PA, werd op 3 juli unaniem aangenomen door de commissie. Deelnemende OVSE-staten worden erin opgeroepen de rechten te erkennen van toekomstige generaties die geen stem hebben in huidige besluitvormingsprocessen en hiervoor een ombudspersoon aan te stellen. "Het zou goed zijn als de Assemblee een parlementaire conferentie organiseert om de rol van parlementsleden te bespreken in het versterken van coördinatie en regionaal bestuur van huidige en toekomstige generaties," zei Karimi.
De commissie nam ook een item aan over de Wagner-groep waarin de Russische Federatie verantwoordelijk wordt gehouden voor de terroristische daden van deze groep. Het item verwijst naar nationale parlementen van onder andere België, Canada en Frankrijk die de acties van de groep als terroristisch hebben bestempeld.
De tweede commissie (economie en milieu) nam een resolutie aan waarin de overheden worden opgeroepen hun inspanningen te verdubbelen om de 2030 Agenda voor duurzame ontwikkeling uit te voeren. De OVSE-deelnemende staten worden aangespoord ambitieuze strategieën inzake schone energietransitie te ontwikkelen. Namens de delegatie nam Eugene Heijnen deel aan deze commissie. De meeste aandacht ging uit naar de discussie over de rol en inzet van kernenergie voor het behalen van klimaatdoelstellingen.
De derde commissie (democratie, mensenrechten en humanitaire kwesties) besprak op 1 juli de mensenrapportage van de situatie in de OVSE-regio. Aandacht ging uit naar de slachtoffers van oorlogen, met name van kwetsbare groepen van kinderen, vrouwen, ouderen, mensen met een beperking en gemarginaliseerde groepen zoals de Roma.
Karimi, vicevoorzitter van deze commissie vroeg aandacht voor de OVSE-instituties. "Als waarnemers namens de OVSE PA weten we hoe belangrijk het werk van ODIHR is voor democratie en mensenrechten. De impasse om een nieuwe directeur aan te stellen is zorgelijk. Ik vraag mijn collega's hier om hun nationale regeringen op te roepen tot actie. Dit geldt ook voor de OVSE Vertegenwoordiger inzake vrijheid van media. Juist in tijden van desinformatie moet deze positie blijvend worden uitgeoefend," zei Karimi.
Tijdens de bespreking van de resolutie sprak Boris Dittrich over een door Polen ingediend amendement dat vroeg om het schrappen van seksuele oriëntatie als bijzondere beschermingsgrond. "Mensenrechten zijn niet als een menukaart in een restaurant waar je uit kan kiezen," sprak hij. Hij verwees daarbij naar een uitspraak van het Poolse gerechtshof dat het invoeren van LHBTI-vrije zones in Polen verbood. Het amendement werd vrijwel unaniem verworpen.
Zo'n vijftien parlementsleden van de Assemblee kwamen op 1 juli bijeen in het netwerk van jonge parlementariërs onder de 40 jaar, vorig jaar ingesteld op initiatief van Farah Karimi. "Twee jaar geleden was er niets en nu zitten we hier met het netwerk van jonge parlementariërs. Wil je verandering bewerkstelligen, is jezelf organiseren de eerste stap," sprak Karimi, speciale gezant voor jongerenparticipatie. Volgens haar laat het nog altijd ontbreken van een jongerenactieplan in de OVSE-deelnemende staten, met uitzondering van Finland, en ondanks aanname van de VN-resolutie 2250 over jeugd, vrede en veiligheid in 2015, zien hoe belangrijk dit netwerk is.
Ook aanwezig waren Guido Almerigogna, Speciaal Adviseur van het OVSE-voorzitterschap van Noord-Macedonië en de Canadese senatoren McPhedran en Moodie spraken over het opbouwen van jongerenbetrokkenheid in Canada. Katrina Leclerc van het Global Network of Woman Peacebuilders sprak over de jeugd-, vredes- en veiligheidsagenda en de moeilijkheden die jongeren ondervinden om hun stem door te laten klinken bij beleidsmakers. Margareta Cederfelt, voorzitter van de OVSE PA, dankte Karimi voor haar inzet in de afgelopen jaren als gezant op dit onderwerp.
Op 4 juli organiseerde Farah Karimi tezamen met haar Canadese collega Hedy Fry en Alyn Ware uit Tsjechië een side event over reductie van nucleaire dreiging en de VN-top over de toekomst. Boris Dittrich nam op 3 juli deel aan de bijeenkomst Mobilisation for Justice in Ukraine over het documenteren van criminele daden door Rusland. Als lid van de Migratiecommissie nam Karimi deel aan een bijeenkomst georganiseerd door de Canadese delegatieleider Hedy Fry over ervaringen en uitdagingen in het Canadese vluchtelingenbeleid en de integratie van nieuwkomers.
Deel dit item: