Eerste Kamerleden bij IPU Assemblee

Voorafgaand aan de verkiezing van de nieuwe IPU President vonden hoorzittingen met de vier vrouwelijke kandidaten uit Somalië, Tanzania, Malawi en Senegal plaats. Ook presenteerden zij zich in de vergadering van de 12 Plus-groep, tijdens het Forum of Woman Parliamentarians, en in de General Assembly . Met ruime meerderheid werd na de eerste stemronde Tulia Ackson, sinds 2022 Voorzitter van de Nationale Assemblee in Tanzania, gekozen tot nieuwe President van de IPU Assemblee. Zij volgt Duarte Pacheco uit Portugal op die de afgelopen drie jaar IPU-President was. Pacheco ontving een minutenlang applaus. Talsma: "Dit applaus was zeer gemeend en welverdiend voor de tomeloze en verbindende inzet van Pacheco met wie wij als Nederlandse delegatie in de afgelopen peroide zeer nauw hebben samengewerkt."

De huidige situatie in de Gazastrook en Israël speelde een grote rol tijdens deze 147e IPU Assemblee. Binnen de 12 Plus-groep werd gewerkt aan het zogenaamde Emergency Item , het onderwerp voor een urgentiedebat 'Towards Common Ground for Peace' dat met steun van Argentinië, Oostenrijk, Kroatië, Finland, Frankrijk, Ierland, Italië, Zweden en het Verenigd Koninkrijk werd ingediend. Door Algerije, Koeweit (namens de Arabische groep), Indonesië, Iran en Zuid-Afrika (namens de Afrikaanse groep) werd het onderwerp 'Stopping the War and Violations of Human Rights in Gaza' voorgelegd. Geen van de twee voorstellen behaalde de benodigde tweederde meerderheid van de uitgebrachte stemmen met als gevolg dat er geen urgentiedebat over de situatie in het Midden-Oosten werd gehouden.

Als lid van de commissie inzake Midden-Oostenvraagstukken nam Talsma deel aan de vergaderingen waar naast de huidige situatie in deze regio ook werd gesproken over de situatie in Jemen en Libië. Tijdens de plenaire vergadering bracht Talsma verslag uit over de werkzaamheden van de commissie die met vijf aanbevelingen kwam als bijdrage aan een oplossing van de crisis in Israël en Palestina. "Geen gezamenlijk standpunt van deze commissie zou betekenen dat we falen voor de burgers in Israël en Palestina, voor de onschuldige mensen die elke dag vrezen voor hun leven en voor de kinderen die in angst leven, familieleden hebben verloren en zullen blijven lijden als we nu niet handelen," zei hij. Als aanbevelingen noemde de commissie een volledig staakt-het-vuren, opheffing van de blokkade van de Gazastrook voor humanitaire hulp, de onmiddellijke vrijlating van alle gijzelaars, eerbiediging van de internationale mensenrechtenwetgeving, humanitaire wetgeving en de resoluties van de Verenigde Naties, en hervatting van de onderhandelingen tussen beide partijen met als doel een twee statenoplossing.

Het plenaire debat over het centrale thema over vrede, gerechtigheid en sterke instituties, ofwel duurzaamheidsdoel 16 (SDG16), werd door veel landen gebruikt om de onvrede te uiten over het ontbreken van een urgentiedebat over het Midden Oosten. Tijdens haar inbreng noemde Fatimazhra Belhirch SDG16 het leidende principe dat de weg naar een betere wereld ondersteunt: "Het herinnert ons eraan dat echte ontwikkeling is geworteld in vrede, rechtvaardigheid en sterke instellingen." Ook wees zij op het belang van het voorkomen van geweld voor het handhaven van de sociale vrede en goed bestuur. "Gelijke vertegenwoordiging van mannen en vrouwen is van vitaal belang," voegde zij daaraan toe. "Vrouwen spelen een transformerende rol bij vredesopbouw en met een actievere rol voor vrouwen, kunnen samenlevingen aanzienlijke vooruitgang boeken op het gebied van vrede, veiligheid en rechtvaardigheid," zei Belhirch.

De Luanda-verklaring die door de IPU Assemblee is aangenomen, wijst op het belang van de rechtsstaat, waarbij alle mensen gelijk zijn voor de wet en iedereen het recht heeft door de wet beschermd te worden, om het bestuur te versterken. De rechtsstaat is zowel op nationaal als internationaal niveau de grondslag voor conflictpreventie en -oplossing: zowel dialoog als diplomatie zijn de enige weg naar duurzame vrede. De verklaring gaat ook in op de crisis in het Midden-Oosten en spreekt de zorg uit over de humanitaire gevolgen van de crisis en dringt aan op snelle humanitaire hulp. Verder gaat de verklaring in op het belang van inclusie en vertegenwoordiging om het vertrouwen van de bevolking in hun instellingen versterken en pleit voor een sterkere betrokkenheid van vrouwen en jongeren bij vredesprocessen.

Namens de 12 Plus-groep trad Fatimazhra Belhirch toe tot het bureau van de vaste commissie inzake vrede en internationale veiligheid. Op 24 oktober had de delegatie een ontmoeting met het maatschappelijk middenveld georganiseerd door ambassadeur Tsjeard Hoekstra. Ook waren er diverse bilaterale ontmoetingen, onder meer met de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) en met parlementariërs uit andere IPU-lidstaten. Gelijktijdig met deze vergadering kwamen de leden van de griffiersvereniging Association of Secretary-Generals of Parliaments (ASGP) bijeen. Vicevoorzitter van de ASGP, Remco Nehmelman, Griffier van de Eerste Kamer, gaf een presentatie over het gebruik van kunstmatige intelligentie en Big Data . En marge van de vergadering bracht de delegatie een bezoek aan het Slavernijmuseum. De 148e IPU Assemblee zal in maart 2024 plaatsvinden in Genève.