De Eerste Kamer debatteerde dinsdag 28 november met demissionair minister Yesilgöz van Justitie en Veiligheid over een wetsvoorstel dat de coördinatie terrorismebestrijding en nationale veiligheid regelt. Deze taken worden in de praktijk door de Nationaal Coördinator Terrorisme en Veiligheid (NCTV) uitgevoerd en het doel ervan is het verhogen van de weerbaarheid van de samenleving. De Eerste Kamer stemt dinsdag 5 december over het wetsvoorstel.
Senator Croll (BBB) sprak zijn maidenspeech uit tijdens het debat. Hij vroeg de minister of ooit is overwogen om de activiteiten van de NCTV onder te brengen in de Wet op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten uit 2017, ook wel bekend als de Wiv. En als dat niet is gebeurd, waarom dan niet. Croll wilde verder weten hoe het zit met de uitvoerbaarheid van het wetsvoorstel.
Ook senator Vogels (VVD) hield haar maidenspeech. Haar fractie had begrip voor de behoefte aan inperking en afbakening van de bevoegdheden en taken van de NCTV. In de ogen van de VVD is die inperking wel erg stevig aangezet. Vogels vroeg of de minister kon aangeven hoe de taken van de NCTV veranderen met de komst van deze wet. Zij wees verder op de Conventie 108+ van de Raad van Europa uit 2018 die de verwerking van persoonsgegevens regelt. Vogels vroeg hoe de conventie zich verhoudt tot het wetsvoorstel.
Senator Bezaan (PVV) was gematigd positief, met name door twee amendementen in de TK die de bewaartermijn hebben verkorten en de parlementaire controle vergroot. Volgens Bezaan kan deze wet bijdragen aan bestrijden van terroristische gevaren. Ze vroeg de minister nog wel wat zij verstaat onder maatschappelijke ontwrichting.
Volgens senator Van Dijk (SGP) is er één groep in de Nederlandse samenleving die bang moet zijn voor terroristische aanslagen, namelijk de Joodse gemeenschap. Als we het hebben over nationale veiligheid gaat het ook over hen, aldus Van Dijk. Hij vroeg de minister wat het beleid is om bijvoorbeeld antisemitische leuzen tijdens demonstraties aan te pakken.
Senator Talsma (ChristenUnie) steunde de stappen die zijn gezet om de aan het begin van de 21e eeuw nog gefragmenteerde reactie op terrorisme bijeen te brengen. Over de evaluatie van de wet vond hij de minister nog wat zuinigjes. Juist bij deze problematiek is het volgens Talsma van groot belang dat de wettelijke verankering van de coördinatietaken van de NCTV wordt geëvalueerd. Hij vroeg de minister dat ronduit toe te zeggen.
Volgens senator Nicolaï (PvdD) is de taak van de NCTV een noodzakelijke taak. Wel vroeg hij zich af of dit wetsvoorstel de kat niet op het spek bindt. Als een medewerker van de NCTV stuit op personen of instanties, dan is het logisch dat hij of zij wil doorzoeken. Hetgeen volgens de wet niet mag, aldus Nicolaï. Waarom wordt de taak van de AIVD niet gewoon uitgebreid, in plaats van een andere dienst met die taak op te zadelen, vroeg hij.
Senator Recourt (GroenLinks-PvdA) sprak mede namens D66. Hij haalde de aanleiding aan voor dit wetsvoorstel, namelijk het handelen door de NCTV zonder wettelijke basis. Hij vroeg of de minister kon garanderen dat het niet nog een keer gebeurt. Het is goed dat de bevoegdheden nu wettelijk worden geborgd, juist als het gaat om het vaststellen van het dreigingsbeeld, aldus Recourt. Over de rol van de Autoriteit Persoonsgegevens vroeg hij of die toegang krijgt tot alle gegevens.
Demissionair minister Yeşilgöz van Justitie en Veiligheid antwoordde de Kamer dat in de Tweede Kamer fundamentele kritiek was op het wetsvoorstel zoals het destijds werd ingediend, en dat het wetsvoorstel vervolgens door de Tweede Kamer op een aantal punten gewijzigd is. De NCTV is geen inlichtingendienst en dat wil niemand. De NCTV maakt geïntegreerde analyses van rapporten van inlichtingendiensten. Het is de enige organisatie in Nederland die deze specifieke rol heeft en is daarom onmisbaar. Er is nooit overwogen om de NCTV onder te brengen bij de Wiv omdat het geen inlichtingendienst is. Yeşilgöz zegde toe dat de wet zal worden geëvalueerd.
Met het voorstel worden twee taken wettelijk verankerd. Allereerst het coördineren van het beleid en de door overheidsorganisaties te nemen maatregelen op het terrein van terrorismebestrijding en nationale veiligheid en ten tweede het signaleren, analyseren en duiden van trends en fenomenen en het delen van die informatie. Het kan nodig zijn om voor de uitvoering van deze taken persoonsgegevens te verwerken. Te denken valt aan voor- en achternaam, adres, maar ook bijvoorbeeld levensbeschouwelijke overtuigingen. De verwerking van persoonsgegevens voor dit doel is op dit moment niet vastgelegd in de wet. Dit wetsvoorstel voorziet in een wettelijke basis hiervoor waarbij de verwerking van persoonsgegevens wordt ingekaderd en beschermd.
Deel dit item: