Dinsdag 4 februari 2025, commissie Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV)

Beslispunt

Hoe wenst de commissie het wetsvoorstel verder te behandelen?

• 1. 

  aanmelden voor plenaire afdoening als hamerstuk;
• 2. 

  aanmelden voor plenaire afdoening d.m.v. stemming;
• 3. 

  aanmelden voor plenair debat, of
• 4. 

  een datum bepalen voor het leveren van inbreng voor het tweede verslag.

NB 1 - Wanneer de commissie besluit tot een van de eerste drie opties, wenst zij de Voorzitter dan een datumvoorstel te doen?

NB 2 - Wanneer de commissie het wetsvoorstel wenst aan te melden voor plenaire behandeling, is dan - zoals gebruikelijk - een debat met alleen de minister van LVVN als eerste ondertekenaar van het wetsvoorstel voldoende of wenst u de Voorzitter te verzoeken ook de staatssecretaris van LVVN voor het debat uit te nodigen (artikel 50, derde lid, Reglement van Orde van de Eerste Kamer der Staten-Generaal)?

Beslispunt

• - 

  Welke fracties wensen vandaag inbreng te leveren voor schriftelijk overleg (met de ministers van KGG en LVVN) over die onderdelen van de Klimaatnota 2024 (32813, BE) waarin wordt ingegaan op de bijdragen van de landbouwsector aan de klimaatdoelen?

Toelichting

• - 

  In de bij brief van 24 oktober 2024 (32813, BE) door de minister voor Klimaat en Groene Groei aan de Kamer aangeboden Klimaatnota 2024 is naar aanleiding van toezegging T03786 (Rapporteren bijdragen landbouwsector aan klimaatdoelen in Klimaatnota ) ingegaan op de bijdragen van de landbouwsector aan de klimaatdoelen. In dit verband kan worden verwezen naar paragraaf 2.5 van de Klimaatnota 2024 (Landbouw en landgebruik, blz. 44 e.v.).
• - 

  De commissie EZ/KGG heeft de brief van 24 oktober 2024 (32813, BE) op 5 november jl. voor kennisgeving aangenomen, toezegging T03786 als deels voldaan aangemerkt en besloten in te gaan op het aanbod van de Raad van State voor een technische briefing over diens beschouwing over het concept van de Klimaatnota 2024. De briefing heeft plaatsgevonden op 21 januari 2025 van 17:00 - 18:00 uur. De brief van 24 oktober, de Klimaatnota 2024 en de Korte aantekeningen EZ/KGG van 5 november 2024 zijn ter informatie toegevoegd.
• - 

  Op 26 november 2024 heeft de commissie LNV op verzoek van het lid Kluit(GL-PvdA) besloten de Klimaatnota 2024 (32813, BE) te agenderen aangezien in de nota is ingegaan op de bijdragen van de landbouwsector aan de klimaatdoelen.
• - 

  Op 17 december jl. besloot de commissie LNV om na de technische briefing van de Raad van State over diens beschouwing over het concept van de Klimaatnota 2024 - die zal plaatsvinden op 21 januari 2025 - inbreng te leveren voor schriftelijk overleg.
• - 

  Tevens besloot de commissie op 17 december op verzoek van het lid Kluit (GL-PvdA) het derde advies van de Wetenschappelijke Klimaatraad (WKR) over 'Boeren in een veranderend klimaat ' te betrekken het schriftelijk overleg over de Klimaatnota 2024 (het WKR-advies is opgenomen bij dit agendapunt). De WKR heeft op 30 januari 2025 per mail laten weten graag bereid te zijn om in een openbaar gesprek met de leden van de commissie EZ/KGG en/of LNV een toelichting te geven op het advies.

Beslispunt

• - 

  Welke fracties wensen heden inbreng te leveren voor schriftelijk overleg?

Toelichting

• - 

  De commissie heeft op 21 januari besloten om heden gelegenheid te geven tot het leveren van inbreng voor schriftelijk overleg met betrekking tot de 10e voortgangsrapportage Natuur - VRN (33576, AF).

Beslispunt

• - 

  Wenst de commissie het zesde verslag nader schriftelijk overleg (35334/33576, BU) voor kennisgeving aan te nemen of wenst zij naar aanleiding daarvan een datum te bepalen voor leveren van inbreng voor een zevende ronde schriftelijk overleg?

Toelichting

• - 

  Naar aanleiding van het mondeling overleg over rechtsbescherming, rechtsgelijkheid en het bewaken van de rechtstaat in relatie tot de uitwerking van natuur- en milieuwetgeving in Nederland, dat op 18 april jl. werd gehouden (verslag mondeling overleg: 35334/33576, BF), is vóór het zomerreces van 2023 schriftelijk overleg gevoerd met de minister van I&W en de minister voor Rechtsbescherming (verslag schriftelijk overleg (35334/33576, BI).
• - 

  Vervolgens zijn een tweede (35334/33576, BL), derde (35334/33576, BN), vierde (35334/33576, BP), vijfde (35334/33576, BQ) en zesde ronde (35334/33576, BU) schriftelijk overleg gehouden.
• - 

  Op reactie van de minister van I&W, mede namens de staatssecretaris van LVVN, op de zesde overlegronde is op 23 januari 2025 ontvangen en staat heden ter bespreking geagendeerd.

Beslispunten

• - 

  Wenst de commissie de brief van de minister van LVVN (verslag schriftelijk overleg (36600 XIV, I) voor kennisgeving aan te nemen?
• - 

  Kan de commissie instemmen met het ambtelijk voorstel?

Toelichting

• - 

  De commissie LNV heeft naar aanleiding van de brief van 5 december 2024 waarin de minister van LVVN heeft gereageerd op het halfjaarlijks motie- en toezeggingenrappel bij brief van 14 januari 2025 aan de minister van LVVN aandacht gevraagd voor:

  • * 

    T03811 - Visseren-Hamakers (PvdD)

  Toezegging Doorverwijzing minister LNV wet dieren in verhouding tot landelijke beëindigingsregelingen (36.418) die volgens de minister van de LVVN zou zijn afgedaan met een Kamerbrief. De commissie heeft concreet aangegeven op welke informatie zij nog zit te wachten voordat de toezegging als affgedaan kan worden beschouwd.

  • * 

    T03841 - Van Aelst-den Uijl (SP) en Kluit (GL-PvdA)

  Toezegging Stoppen met het gebruik van glyfosaat (36.410 XIV) waarin de wens is uitgesproken om periodiek (iedere zes maanden) op de hoogte te worden gehouden van de stand van zaken van het wetenschappelijk onderzoek naar een mogelijk causaal verband tussen glyfosaat en neurodegeneratie.

• - 

  Bij brief van 27 januari 2025 heeft de minister van LVVN in reactie op deze brief (enkel) gereageerd op het verzoek met betrekking tot T03841, te weten dat met het RIVM is afgesproken dat zij elk half jaar rapporteren over de voortgang van het SPARK project, waarin een teststrategie wordt ontwikkeld om de mogelijke relatie tussen gewasbeschermingsmiddelen, waaronder glyfosaat, en de ziekte van Parkinson te onderzoeken. Het eerste voortgangsmoment staat gepland voor april 2025. Hierna zal de minister de EK over de stand van zaken van het onderzoek informeren. Bovendien zal vanaf dat moment de EK ieder half jaar een brief ontvangen.

Ambtelijk voorstel:

Voorgesteld wordt om de status van toezegging T03841 (nu: openstaand) te handhaven, maar de categorie (nu: brief/nota) te wijzigen in: legisprudentie en ambtelijk bij het ministerie na te vragen wanneer een reactie kan worden verwacht op toezegging T03811 waar in genoemde brief ook aandacht voor is gevraagd.

Beslispunten

Wenst de commissie naar aanleiding van de brief van de minister van LVVN van 30 januari 2025 (35334, BX):

• - 

  in schriftelijk overleg te treden of deze brief voor kennisgeving aan te nemen?
• - 

  de status van toezegging T03842 (nu: openstaand) te wijzigen?

Toelichting

• - 

  Tijdens het debat over de begrotingsstaten LVVN is op 12 maart 2024 de volgende toezegging gedaan aan het lid Van Aelst-den Uijl (SP):

  T03842: "De minister voor Natuur en Stikstof zegt de Kamer, naar aanleiding van een vraag van het lid Van Aelst-den Uijl (SP), toe dat zij de Kamer een overzicht zal verstrekken van alle stikstofbanken die zijn opgezet in Nederland, de hoeveelheid beschikbare stikstofruimte in deze banken en de wijze en regels op basis waarvan al deze stikstofruimte wordt ingezet. Met betrekking tot de stikstofruimte voor extern salderen is onlangs een evaluatie afgerond die binnenkort met de Tweede Kamer zal worden gedeeld. Tevens is toegezegd dat zij binnenkort in een brief haar beleidsvoornemens ten aanzien van intern en extern salderen zal delen. "

• - 

  Bij brief van 30 januari 2025 deelt de minister van LVVN met de Kamer een overzicht stikstofbanken, de hoeveelheid beschikbare stikstofpositieruimte en de wijze en regels op basis waarvan deze ruimte wordt ingezet (35334, BX).

Beslispunten

• - 

  Wenst de commissie de brief van de minister van LVVN (nader verslag schriftelijk overleg (35334/35600, BW) voor kennisgeving aan te nemen?
• - 

  Wenst de commissie naar aanleiding van deze brief de motie-Van Rooijen (35600, P) af te voeren?

Toelichting

• - 

  Tijdens het debat over het wetsvoorstel Stikstofreductie en natuurverbetering (35600) op 2 maart 2021 is de motie-Van Rooijen (35600, P) ingediend, die op 9 maart 2021 is aangenomen. In deze motie wordt de regering verzocht om bij het hernieuwd inzetten van de grond van opgekochte boerenbedrijven samen met gemeenten en provincies het belang en kansen van regionale initiatieven ten behoeve van passende seniorenhuisvesting op deze locaties te bezien en initiatiefnemers nadrukkelijk te betrekken.
• - 

  De minister van LVVN heeft bij brief van 29 augustus 2024 aan de Tweede Kamer op deze motie gereageerd. De Eerste Kamer heeft in verband met de reactie op die motie een afschrift van de brief aan de Tweede Kamer ontvangen (35334/35600, BR). De minister geeft in deze brief aan de motie-Van Rooijen als afgedaan te beschouwen.
• - 

  Vervolgens heeft de commissie hierover schriftelijk overleg gevoerd (35334/35600, BS). Bij brief van 14 janauri 2025 heeft het lid van de fractie van 50PLUS een nadere vraag gesteld die door de minister van LVVN op 27 januari 2025 is beantwoord (35334/35600, BW). De minister geeft hierin te kennen dat zij graag bijdraagt aan het realiseren van passende seniorenhuisvesting, maar dat zij hier helaas geen actieve rol in kan spelen omdat het bevoegd gezag verantwoordelijk is voor het zorgvuldig afwegen welke functies, zoals seniorenhuisvesting, passend zijn op vrijkomende agrarische locaties. Grond maakt geen onderdeel uit van de Lbv(-plus). Zaakbegeleiders kunnen ondernemers begeleiden bij het vormgeven van seniorenhuisvesting op agrarische locaties, maar het initiatief ligt altijd bij de ondernemer, aldus de minister.

Nadere inventarisatie

Over welke onderzoeken die zijn gedaan in het kader van de Evaluatie 2024 van de Meststoffenwet wenst de commissie tijdens de nog te plannen technische briefing te worden geinformeerd?

Toelichting en stand van zaken

• - 

  Op 21 januari 2025 heeft de commissie naar aanleiding van de Evaluatie 2024 van de Meststoffenwet (33037, AX) besloten om de Nederlandse Voedsel- Warenautoriteit (NVWA), het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) en de auteurs van de Evaluatie 2024 van de Meststoffenwet uit te nodigen voor een technische briefing.
• - 

  In verband met de Aanwijzingen externe contacten rijksambtenaren is namens de commissie een brief verzonden aan de staatssecretaris van LVVN en de staatssecretaris Openbaar Vervoer en Milieu met het verzoek om de ambtenaren werkzaam bij respectievelijk de NVWA en het PBL, toestemming te verlenen om deel te nemen aan de technische briefing.
• - 

  Met betrekking tot de wens van de commissie om de auteurs van de Evaluatie 2024 van de Meststoffenwet uit te nodigen heeft de griffie contact gehad met de voorzitter van de Commissie van Deskundigen Meststoffenwet (CDM) die betrokken is geweest bij onderdelen van deze evaluatie. Hij is bereid een bijdrage te leveren aan de technische briefing over de onderdelen waar de CDM aan heeft gewerkt, maar verneemt nog graag over welke onderzoeken de commissie zich graag specifiek wil laten informeren. Hierna zijn alle onderzoeken (waaronder die van de CDM) opgenomen die zijn betrokken bij de evaluatie:
• 1. 

  Advies 'Verkenning korte- en langetermijnmaatregelen in het kader van de Meststoffenwet voor realisatie van waterkwaliteitsdoelen' - CDM

Onderzoek naar de aanpak in het mestbeleid om de kwaliteit van grond- en oppervlaktewater te verbeteren voor voedingsstoffen afkomstig van de landbouw.

• 2. 

  Kennisnotitie Waterkwaliteit in Landbouwgebieden - RIVM

Onderzoek naar het voorkomen van voedingsstoffen zoals stikstof en fosfaat, afkomstig uit de landbouw, in het grondwater en oppervlaktewater.

• 3. 

  Analyse van de mestmarkt in Nederland over de periode 2018 - 2022 (CDM)

Analyse van de mestmarkt over de periode 2018-2022. Daarbij is gekeken naar het effect van de maatregelen uit het 7e actieprogramma Nitraatrichtlijn en de uitzondering op het mestbeleid, waarmee agrariërs onder voorwaarden meer stikstof uit dierlijke mest op hun grond mogen aanbrengen en naar de berekende bemesting vergeleken met hoeveel dierlijke mest agrariërs mogen gebruiken.

• 4. 

  Effecten van het mestbeleid op de uit- en afspoeling van meststoffen - Wageningen Environmental Research

Dit onderzoek kijkt naar de effecten van het mestbeleid op de uit- en afspoeling van meststoffen naar grondwater en oppervlaktewater. De mestverdeling is berekend voor 2000 tot en met 2021. Op basis van het jaar 2021 starten de berekeningen voor verwachtingen voor de jaren 2027, 2033 en 2045.

• 5. 

  Agrarische ondernemers over het mestbeleid - Wageningen Environmental Research

Dit onderzoek geeft inzicht in de houding van agrarische ondernemers over het mestbeleid, positieve en negatieve ervaringen en knelpunten. Ook is gekeken hoe de beleving van het mestbeleid door melkveehouders, varkenshouders en akkerbouwers zich heeft ontwikkeld ten opzichte van 2016.

A - Uitspraak civiele procedure Greenpeace stikstofbeleid

Op woensdag 22 januari jl. heeft de rechtbank Den Haag uitspraak gedaan in de procedure die door Greenpeace Nederland is aangespannen over het stikstofbeleid van de Staat. Met haar brief van diezelfde datum (35334, BV) heeft de minister van LVVN beide Kamers geïnformeerd over deze uitspraak en de eerste inschatting van de betekenis van die uitspraak. Volgens de brief zal de minister de Kamer zo spoedig mogelijk informeren over de vervolgstappen.

B - Instellen ministeriële commissie Economie en Natuurherstel

De minister van LVVN heeft de Kamers op 24 januari jl. per brief (33576/34682, AG) geïnformeerd over de instelling van een ministeriële commissie Economie en Natuurherstel. Doel van deze commissie is het uitwerken van en besluiten over een concreet programma met als doel om Nederland van het slot te halen en perspectief bieden aan de sectoren die zijn geraakt door de uitspraken van de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State van 18 december 2024 over intern salderen met ongebruikte stikstofruimte en de uitspraak van 22 januari 2025 van de rechtbank Den Haag inzake de bodemprocedure van Greenpeace tegen de staat.

De aanpak van de commissie wordt vormgegeven via vier sporen:

• 1. 

  Verkennen wat juridische mogelijkheden zijn en wat er mogelijk is (te maken) in de vergunningverlening;
• 2. 

  Een programma van maatregelen gericht op geborgde daling van stikstofemissie en geborgd natuurherstel- en verbetering;
• 3. 

  Aanpak en analyse van de impact van de “terugwerkende kracht” uit de uitspraak van Raad van State; en
• 4. 

  Inzet richting Brussel en EU-wetgeving.

De volgende bewindspersonen zijn vast lid van de commissie:

• - 

  De minister-president (voorzitter);
• - 

  De minister van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid, en Natuur;
• - 

  De staatssecretaris van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid, en Natuur;
• - 

  De minister van Infrastructuur en Waterstaat;
• - 

  De minister van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening;
• - 

  De minister van Economische Zaken;
• - 

  De minister van Klimaat en Groene Groei;
• - 

  De minister van Defensie;
• - 

  De staatssecretaris van Defensie;
• - 

  De minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid;
• - 

  De minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties; en
• - 

  De minister van Financiën.

C - Samenstelling Adviescommissie Stelseltoezicht Vleesketen

Op verzoek van de commissie (d.d. 21 januari 2025, KA onder 5) heeft de griffie navraag gedaan bij het ministerie van LVVN naar de samenstelling van de Adviescommissie Stelseltoezicht Vleesketen: De benoeming van de voorzitter is geregeld in artikel 6 van het instellingsbesluit, de benoeming van de twee andere leden van deze commissie is nog niet afgerond. Zodra hierover meer bekend is zal uw commissie hierover worden geïnformeerd. Bijgevoegd is het instellingsbesluit (Stcrt. 2024, 40134).

D - Wetsvoorstel verlengen termijn legalisatieprogramma PAS-projecten

De minister van LVVN heeft de Kamer op 31 januari 2025 per brief (35334, BY) geïnformeerd over de aanbieding aan de Afdeling advisering van de Raad van State van het wetsvoorstel voor het verlengen van de wettelijke termijn voor het uitvoeren van maatregelen voor de legalisering van de PAS-projecten. De Raad zal worden gevraagd om een spoedbehandeling.

E - Kennisgeving voorlegging technische omzetting AERIUS Register aan Afdeling advisering Raad van State

De minister van LVVN heeft de Kamer op 31 januari 2025 overeenkomstig artikel 23.5, derde lid, van de Omgevingswet geïnformeerd over het ter advisering voorleggen aan de Afdeling advisering van de Raad van State van het ontwerpbesluit tot wijziging van het Besluit kwaliteit leefomgeving, het Omgevingsbesluit, het Aanvullingsbesluit natuur Omgevingswet en de Omgevingsregeling vanwege het vervallen van hoofdstuk 17a van de Omgevingsregeling (Technische omzetting AERIUS Register). Dit ontwerpbesluit strekt alleen tot juridisch-technische, niet-inhoudelijke wijzigingen van ondergeschikte betekenis die niet leiden tot andere of grotere nadelige gevolgen voor de fysieke leefomgeving. Op grond van artikel 23.5, derde lid, van de Omgevingswet hoeft het besluit daarom niet te worden voorgehangen en volstaat dat daarvan kennis wordt gegeven aan de beide Kamers der Staten-Generaal. De daartoe strekkende brief treft u hierbij aan (35334, BZ).

• - 

  Hieronder is een overzicht van de openstaande correspondentie weergegeven (dit betreft brieven).
• - 

  Een overzicht van wetsvoorstellen die bij de commissie voor Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) in (schriftelijke) behandeling zijn, is via deze LINK te raadplegen.
• - 

  Een overzicht van LNV-wetsvoorstellen in behandeling bij de Tweede Kamer is te raadplegen via deze LINK.