Behandelfase Eerste Kamer: gepubliceerd in Europees publicatieblad.

Europees

Betrokken partijen konden tot 30 september 2007 bijdragen indienen bij de Europese Commissie. 

document Europese Commissie

COM(2007)301, d.d. 6 juni 2007

commissie Eerste Kamer

beleidsterreinen

De commissie voor de JBZ-Raad heeft naar aanleiding van de geannoteerde agenda voor de informele JBZ-Raad van 25/26 januari 2007 een vraag gesteld bij het agendapunt Praktische samenwerking op het gebied van asiel. Daarin wordt namelijk gesproken over de oprichting van een Europees ondersteuningsbureau als een van de mogelijkheden, die het best beantwoordt aan de behoefte om de duurzaamheid en betere coördinatie van de praktische samenwerking op het gebied van asiel te verzekeren. De minister van justitie heeft op 28 februari 2008 gereageerd op de vraag of de minister, net als de commissie, van mening is dat deze mogelijkheid niet de oprichting van een Europees agentschap zou moeten inhouden.

Naar aanleiding van de behandeling op 2 oktober 2007 van de kabinetsreactie op het Groenboek Europees Asielbeleid en de brief van de staatssecretaris over de Europese blue card (zie ook dossier 2.2.30), beide verstuurd op 11 september 2007, besluit de commissie een brief met een aantal informatieve vragen naar de staatssecretaris te zenden. Zij heeft daar op 28 november 2007 per brief op gereageerd. Deze is op 4 december 2007 voor kennisgeving aangenomen. De toekomstige ontwikkelingen rondom het asielstelsel zullen wel op de voet gevolgd worden.

Op 10 juli 2007 heeft de commissie voor de JBZ-Raad de staatssecretaris van Justitie een brief gestuurd met het verzoek de commissie in de gelegenheid te stellen na het reces te spreken over het Groenboek en de nog te ontvangen kabinetsreactie.

De vaste commissies voor Justitie, Buitenlandse Zaken en Sociale Zaken en Werkgelegenheid en de algemene commissie voor Wonen, Wijken en Integratie hebben op 26 september 2007 een algemeen overleg gevoerd met de staatssecretaris van Justitie over het Groenboek Europees asielbeleid.

Tijdens het AO stelde de staatssecretaris harmonisering van de minimumnormen voor asielbeleid te zien als een mogelijkheid om de gemiddelde norm in Europa op te schroeven. Voorwaarde is wel dat er goed gelet wordt op de definities is de regelgeving, de interpretatie van de regels en de praktijk. Wat Nederland betreft zou de uniforme asielstatus, die in ons land door middel van de Vreemdelingenwet 2000 is geïntroduceerd, behouden moeten worden. De staatssecretaris wil bovendien vasthouden aan de streefdatum van 2010.

Ten aanzien van de hervestiging van asielzoekers is nog niets besloten over een verdeelsleutel, aldus de staatssecretaris. Wel zijn er afspraken over financiële steun aan landen die onevenredig veel vluchtelingen opvangen.

Op 19 september 2007 heeft de staf van de commissie Europese Zaken van de Tweede Kamer een stafnotitie opgesteld ten behoeve van de behandeling van onderhavig groenboek.

De vaste commissies voor Justitie en Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties van de Tweede Kamer hebben op 4 juli 2007 een algemeen overleg gevoerd ter voorbereiding op de JBZ-Raad, waar onder meer is gesproken over het gemeenschappelijk Europees asielstelsel.

Op 11 september 2007 heeft de Staatssecretaris van de Justitie de kabinetsreactie op het Groenboek over de toekomst van het gemeenschappelijk Europees asielsysteem. Het kabinet stelt in de reactie het streven van de Europese Commissie te steunen, om tegen 2010 te komen tot één gezamenlijk Europees asielstelsel en de instelling van een uniforme asielstatus voor vluchtelingen. De regering streeft een hoog niveau van harmonisatie na, zonder daarbij ruimte voor aanvullend nationaal beleid te willen uitsluiten. Voor dusdanige harmonisatie is echter wel voldoende vertrouwen vereist. Hiertoe zal de praktische samenwerking de komende jaren verder moeten worden voortgezet.

Op 11 september 2007 heeft de Staatssecretaris van Justitie tevens een brief aan het parlement aangeboden waarin wordt ingegaan op de achtergrond, het doel en de inzet met betrekking tot de totstandbrenging van de tweede fase van het asielbeleid. In diezelfde brief wordt ook aandacht besteed aan de verblijfs- en werkvergunning voor kennismigranten in de EU, de zogenaamde blue card (zie o.a. dossier 2.2.30)

In het actieplan voor het Haags programma is gesteld dat er eind 2010 goedkeuring dient te zijn over een gemeenschappelijk Europees asielstelsel. Onderhavig Groenboek bevat een eerste aanzet op weg naar de harmonisatie van de asielregelgeving tussen de lidstaten. De Europese Commissie beoogt af te tasten op welke wijze de lidstaten aankijken tegen verdere harmonisatie. Begin 2008 zal op basis van de resultaten van het Groenboek een stappenplan worden gepresenteerd voor de ontwikkeling van het uniforme asielstelsel.

JBZ-Raad van 18 april 2008 (agendapunt 2c)

Het voorzitterschap heeft ontwerp-Raadsconclusies opgesteld als vervolg op de discussie tijdens de informele Raad van januari, waarin onder meer het belang en de noodzaak van de verdere versterking van de praktische samenwerking op het gebied van asiel wordt aangegeven. De Commissie en de lidstaten worden opgeroepen de activiteiten, waar nodig in samenwerking met de UNHCR en andere relevante internationale organisaties, te intensiveren. De haalbaarheidsstudie van de Commissie naar de oprichting van een Europees ondersteuningsbureau wordt verwelkomd. Dit bureau wordt reeds in het Haags Programma genoemd. De haalbaarheidsstudie zal in juli 2008 gereed zijn. De Commissie wordt uitgenodigd eind 2008 voorstellen te doen voor verdere versterking van de praktische samenwerking.

Nederland kan instemmen met de thans voorliggende tekst van deze ontwerp-Raadsconclusies.

Informele Raad van 24-26 januari 2008

Commissaris Frattini lichtte toe dat het beleidsplan over de toekomst van het gemeenschappelijk Europees asielsysteem in juli 2008 zal verschijnen. Voorts meldde hij dat uit de reacties van de lidstaten op het Groenboek over de toekomst van het gemeenschappelijk Europees asielsysteem grote steun blijkt voor het oprichten van een Europees ondersteuningsbureau.Vanwege deze brede steun heeft de Commissie opdracht gegeven tot een haalbaarheidsstudie met daarin aandacht voor taken, bevoegdheden en financiering van een Europees ondersteuningsbureau, alsook voor de vraag hoe tot de oprichting ervan te komen. Deze haalbaarheidsstudie zal eveneens in juli 2008 gereed zijn.

Uit de daaropvolgende discussie bleek inderdaad grote overeenstemming over de noodzaak om tot een Europees ondersteuningsbureau te komen. De volgende aspecten werden genoemd in het kader van een toekomstig asielsysteem en een Europees ondersteuningsbureau:

• - 

  versterking van de praktische samenwerking;
• - 

  uniforme toepassing van verdragen en wet- en regelgeving op individuele asielzaken en in het verlengde daarvan snelle uitwisseling van informatie en ervaringen tussen asielbeslismedewerkers;
• - 

  gezamenlijke informatievergaring en het delen van informatie over landen van herkomst;
• - 

  ontwikkeling van trainingsprogramma's en meer specifiek een asielcurriculum voor opleidingen;
• - 

  capaciteitsopbouw in derde landen.

Vele lidstaten stelden dat overlap met bestaande systemen en organisaties moest worden voorkomen. In dat kader werd aangegeven vooral gebruik te maken van het reeds bestaande samenwerkingsverband van de General Directors of Immigration Services Conference (GDISC).

Staatssecretaris Albayrak benadrukte het belang van het halen van de uiterste termijn van juli 2008 en verwees naar de brief die zij aan alle Europese bewindspersonen, verantwoordelijk voor asiel, en de Commissie had gezonden. In deze brief wordt het belang van de versterking van de praktische samenwerking op het gebied van asiel en de rol van GDISC daarin onder de aandacht gebracht. Staatssecretaris Albayrak gaf aan dat GDISC reeds succesvolle projecten, zoals de tolkenpool en een Europees asielcurriculum voor opleidingen, verricht en dat Nederland samen met een aantal andere lidstaten een project is begonnen om te komen tot een gemeenschappelijk ambtsbericht over Nigeria. Ook refereerde zij aan de brief die nog die ochtend door een zestal lidstaten (VK, Ierland, Zweden, Finland, Denemarken en Nederland) was ondertekend. In deze brief wordt de wenselijkheid en noodzakelijkheid van een hervestigingsbeleid voor uitgenodigde vluchtelingen van buiten de EU kenbaar gemaakt. Alle EU-lidstaten worden opgeroepen tot een hervestigingsbeleid en de EU-lidstaten met een traditie op het gebied van hervestiging om andere EU-lidstaten daarin te assisteren.

De voorzitter concludeerde dat vooral gebruik moet worden gemaakt van bestaande mechanismen van praktische samenwerking, dat bestaande vormen van praktische samenwerking zeker moeten worden gecontinueerd en dat daarvoor ook fondsen beschikbaar moeten worden gemaakt. Ook juichte hij toe dat de Commissie opdacht heeft gegeven tot een haalbaarheidsstudie.

JBZ-Raad 12-13 juni 2007 (agendapunt B8b)

De Commissie presenteerde drie voorstellen in het kader van de totstandkoming van de tweede fase van het gemeenschappelijk Europees asielstelsel: onderhavig Groenboek, de ontwerprichtlijn tot wijziging van richtlijn 2003/109/EG (dossier 2.2.37), en het rapport over de evaluatie van het Dublin-systeem (dossier 2.1.25). Met betrekking tot het Groenboek meldde de Commissie dat zij de reacties daarop, samen met de resultaten van de evaluatie van de wetgevende maatregelen die zijn aangenomen in de eerste fase van het gemeenschappelijk Europees asielstelsel, geanalyseerd beschikbaar zal stellen in de vorm van een beleidsplan met een tijdpad voor het einde van het Portugese voorzitterschap.

In de databank EUR-Lex wordt de laatste stand van zaken in de Europese behandeling van het voorstel weergegeven.

In de databank IPEX wordt de behandeling van het voorstel in de diverse (kandidaat) lidstaatparlementen weergegeven.

Op 27 september 2007 heeft de commissie Meijers haar reactie op het onderhavige Groenboek naar de Europese Commissie gestuurd.

Op 20 maart 2005 heeft Oxfam een rapport uitgebracht over het Europese asielbeleid.