Behandelfase Eerste Kamer: behandeling in Eerste Kamer afgerond.

Europees

Het Europees Parlement heeft op 15 december 2011 een resolutie aangenomen ten aanzien van het witboek Transport.

Nationaal

Op 21 juni 2011 heeft de commissie voor Infrastructuur, Milieu en Ruimtelijke Ordening (IMRO) de antwoorden van de regering alsmede de kabinetsreactie besproken en deze voor kennisgeving aangenomen.

document Europese Commissie

COM(2011)144, d.d. 28 maart 2011

commissie Eerste Kamer

beleidsterrein

De antwoorden van de regering en de kabinetsreactie zijn op 21 juni 2011 besproken door de commissie voor Infrastructuur, Milieu en Ruimtelijke Ordening (IMRO) en voor kennisgeving aangenomen.

De commissie besloot op 17 mei 2011 om dit agendapunt aan te houden tot 21 juni 2011, opdat de nieuwe Kamercommissie zich over dit onderwerp kan buigen.

De commissie besloot op 10 mei 2011 de behandeling van de kabinetsreactie en de antwoordbrief aan te houden tot 17 mei 2011.

De minister heeft op 3 mei 2011 gereageerd op de brief van de commissie V&W van 18 april 2011. In de brief geeft de minister onder meer aan dat er overleg is gevoerd met relevante maatschappelijke organisaties na het uitkomen van het Witboek. Er was sprake van veel gemeenschappelijke punten zoals over de verwezenlijking van de interne vervoersruimte, de klimaatambities en de inzet van middelvoorschriften. Deze stemmen sterk overeen met de opvattingen in de kabinetsreactie. De inhoud van de kabinetsreactie is bepalend voor de Nederlandse inbreng in de Transportraad (zie voor de kabinetsreactie 'Standpunt Nederlanse regering') .

Op 18 april 2011 werd een brief verstuurd aan de minister van Infrastructuur en Milieu waarin de commissie voor Verkeer en Waterstaat -mede op basis van reactie uit het veld- laat weten geïnteresseerd te zijn in het oordeel van de regering over het Witboek. Hoe wordt er door de regering aangekeken tegen het door de Europese Commissie opgestelde stappenplan? Heeft de regering reeds over dit onderwerp overleg gevoerd met de verschillende relevante organisaties en hoe kijkt de regering aan tegen de verschillende punten die door deze partijen naar voren zijn gebracht? Ook wil de commissie weten in hoeverre en op welke wijze de regering voornemens is om deze punten in Europees verband naar voren te brengen?

Tijdens de vergadering op 12 april 2011 besloot de commissie dat zij schriftelijk overleg zal voeren met regering over dit witboek.

De commissie voor Verkeer en Waterstaat heeft op 5 april 2011 besloten de procedure aan te houden tot 12 april 2011.

Tijdens het algemeen overleg op 9 juni 2011 over de Transportraad van juni heeft de commissie voor Infrastructuur en Milieu onder andere gesproken over de kabinetsreactie op het witboek Transport. De minister liet weten dat zij het witboek als een goede aanzet ziet voor de discussie over de toekomst van het EU vervoersbeleid op de langere termijn. Zij is goed te spreken over de voortvarende aanpak van de Europese Commissie om echt tot een interne vervoersmarkt te komen, waarin onnodige belemmeringen worden weggenomen.

Op 1 juni 2011 vond in de Tweede Kamer een rondetafelgesprek plaats over het witboek Transport en de kabinetsreactie daarop. De commissie voor Infrastructuur en Milieu sprak met vertegenwoordigers uit de wetenschap, adviesorganisaties, werkgevers, werknemers, opdrachtgevers, weg- en spoorvervoer, scheep- en binnenvaart en de luchtvaart.

De commissie Infrastructuur en Milieu besloot op 27 april 2011 dat zij de bespreking van de kabinetsreactie op het Witboek Transport zal toevoegen aan het algemeen overleg over de Transportraad dat naar verwachting op 9 juni 2011 zal plaatsvinden. Voorafgaand aan het AO zal een rondetafelgesprek georganiseerd worden.

Uit de kabinetsreactie blijkt dat het kabinet het Witboek verwelkomt als een goede aanzet voor de discussie over de toekomst van het Europese vervoer op de lange termijn. Op hoofdlijnen erkent het kabinet de kernproblemen die de Commissie benoemt, in het bijzonder de ondoelmatigheid van vervoersdiensten door verstoring van de interne markt en de toepassing van verschillende technische systemen, de traagheid in innovatie en de ontoereikende vervoersplanning. Daarom heeft het kabinet de logistiek als topsector benoemd. Over de doelen en maatregelen van de Commissie stelt het kabinet dat niet duidelijk is in hoeverre de initiatieven toereikend zijn om de doelen te bereiken. Doelen en middelen worden vermengd en sommige doelen zijn weinig realistisch.

Het kabinet stelt vast dat verwezenlijking van de interne vervoersruimte, modernisering van de infrastructuur en een voortvarend Europees bronbeleid op het gebied van klimaat en luchtkwaliteit zullen bijdragen aan een concurrerend en duurzaam vervoer. De ambities en initiatieven in het Witboek leveren appellerende baten op, maar vergen naar verwachting ook grote investeringen. Vervoer 2050 vormt het kader waarbinnen de Europese Commissie in de komende jaren haar concrete voorstellen zal presenteren om nadere invulling te geven aan het Europese vervoersbeleid.

De Europese Commissie heeft een Witboek uitgebracht waarmee wordt gestreefd naar een concurrerend vervoersysteem met een efficiënt gebruik van hulpbronnen. Het doel voor de vervoerssector is het verminderen van:

• - 

  de afhankelijkheid van olie
• - 

  de uitstoot van broeikasgassen met 60%
• - 

  plaatselijke luchtverontreiniging en geluidshinder
• - 

  het aantal verkeersslachtoffers

De Commissie stelt in het Witboek diverse doelstellingen en maatregelen voor met betrekking tot verschillende types vervoer: (1) in steden, (2) tussen steden en (3) over lange afstanden:

• 1. 

  Met betrekking tot het stedelijk vervoer heeft de Commissie een aantal maatregelen opgesteld. Tegen 2030 beoogt de Commissie onder meer terugdringing van het gebruik van auto's die rijden op fossiele brandstoffen met 50% en tegen 2050 zullen deze auto's volledig worden verboden en worden vervangen door elektrische, hybride of waterstofauto's, openbaar vervoer en verplaatsingen te voet of met de fiets. Steden zijn hier zelf verantwoordelijk voor en de Commissie zal procedures invoeren en financiële bijstand verlenen aan steden die bijvoorbeeld een mobiliteitsplan opstellen. Tevens dient het goederenvervoer in stadscentra voornamelijk CO2-vrij te zijn.    
• 2. 

  Ten aanzien van het vervoer tussen steden streeft de Commissie onder meer naar verschuiving van 50% van al het passagiers- en goederenvervoer naar het spoor en het water. Hiervoor dient onder andere tegen 2030 een volledig functionerend kernnetwerk van vervoerscorridors in de gehele EU tot stand te zijn gebracht met voorzieningen voor een efficiënte overstap tussen vervoerswijzen en in 2050 de bijbehorende informatiediensten. Voor het spoor stelt de Commissie voor de regelgeving grondig te herzien om het spoor aantrekkelijker te maken en een groter deel van het passagiers- en goederenvervoer te verzorgen.
• 3. 

  Inzake het vervoer over lange afstanden stelt de Commissie dat vliegtuigen en schepen de belangrijkste vervoersmiddelen zullen blijven. Deze transportmiddelen dienen met nieuwe en duurzame brandstoffen en aandrijfsystemen de efficiëntie te vergroten en de emissie te verminderen. De maatregelen voor het vervoer over lange afstanden zijn onder meer gericht op de invoering van het gemeenschappelijke Europese luchtruim, met kortere en veiligere vluchten en vergrootte capaciteit, tegen 2020.

Verder stelt de Commissie voor nieuw beleid in te voeren inzake vervoersheffingen. De Commissie zal onder meer in 2012 richtsnoeren publiceren voor de doorberekening van de kosten van de infrastructuur aan personenwagens. Ook zullen Europese elektronische tolsystemen mogelijk worden gemaakt. 

Tijdens de Transportraad van 16 juni 2011 vond een beleidsdebat plaats over het witboek Transport. De Raad heeft een samenvatting gemaakt van alle opvattingen van de lidtstaten geuit werden. Deze zijn aan de Europese Commissie aangeboden opdat deze betrokken kunnen worden bij het uitwerken van initiatieven om tot een duurzaam transportsysteem te komen.

Op 3 mei 2011 heeft de minister van Infrastructuur en Milieu een brief gestuurd aan de Tweede Kamer met het verslag van de Transportraad van 31 maart 2011. Tijdens deze Raad heeft de Europese Commissie kort het Witboek Vervoer gepresenteerd. De Commissie benadrukte het strategische karakter ervan, maar nuanceerde tegelijkertijd de betekenis ('het is geen wetgeving').

In de databank EUR-Lex wordt de laatste stand van zaken in de Europese behandeling van het voorstel weergegeven.

Op 15 december 2011 heeft het Europees Parlement een resolutie aangenomen over het witboek Transport.

In de databank OEIL van het Europees Parlement wordt de laatste stand van zaken in de behandeling van het voorstel weergegeven.

In de databank IPEX wordt de behandeling van het voorstel in de diverse (kandidaat) lidstaatparlementen weergegeven.

Koninklijk Nederlands Vervoer (KNV) heeft bij de publicatie van het witboek op 28 maart 2011 in een persbericht onder andere gewezen op het belang van de HSL-Oost verbinding, tussen twee van de grootste bevolkingscentra in Europa (de Randstand en het Duitse Ruhrgebied). Dit met betrekking tot de stelling van de Europese Commissie dat in 2050 het meeste personenvervoer over middellange afstand per spoor zal gaan en dat het Hoge Snelheidsnetwerk reeds in 2030 moet zijn verdrievoudigd.

De organisatie EVO (die de logistieke belangen behartigt van van 30.000 bedrijven die goederen te vervoeren hebben) laat in een persbericht van 28 maart 2011 onder andere weten dat zij het doel (terugdringen broeikasgassen in de transportsector met 60% in 2050) van harte onderschrijft. Dit doel kan volgens EVO alleen worden bereikt als de Europese Unie gaat investeren in nieuwe technieken, serieus werk maakt van een geliberaliseerd Europees spoornetwerk en beleid voert én afdwingt dat goederenvervoer efficiënter maakt. 

Zie ook het position paper van EVO.