Behandelfase Eerste Kamer: behandeling in Eerste Kamer afgerond.

nationaal

De commissie I&A/JBZ heeft op 6 maart 2012 een mondeling overleg gevoerd met de minister voor Immigratie, Integratie en Asiel over enerzijds informatievoorziening en anderzijds de geschiedenis en stand van zaken van enkele dossiers op het terrein van immigratie en asiel, waaronder het Groenboek gezinshereniging.

De commissie voor Immigratie en Asiel/JBZ-Raad (I&A/JBZ) heeft op 22 februari 2012 een brief aan de regering over het Groenboek gestuurd. Op 5 maart 2012 heeft de minister gereageerd. Op 1 maart 2012 heeft de Eerste Kamer de definitieve kabinetsreactie op het Groenboek ontvangen. De brieven van de minister zijn op 13 maart 2012 voor kennisgeving aangenomen.

Europees

De Europese Commissie heeft op 15 november 2011 het Groenboek gezinshereniging gepubliceerd. De reactietermijn liep tot 1 maart 2012. Tijdens de informele JBZ-Raad van 26 en 27 januari 2012 is er gesproken over het Groenboek.

document Europese Commissie

COM(2011)735, d.d. 15 november 2011

commissie Eerste Kamer

beleidsterrein

verwant dossier

De brieven van de minister voor I&A van 1 maart 2012 met de definitieve kabinetsreactie en van 5 maart 2012 met beantwoording van vragen over het Groenboek zijn op 13 maart 2012 voor kennisgeving aangenomen.

De commissie I&A/JBZ heeft op 6 maart 2012 een mondeling overleg gevoerd met de minister voor Immigratie, Integratie en Asiel over enerzijds informatievoorziening en anderzijds de geschiedenis en stand van zaken van enkele dossiers op het terrein van immigratie en asiel, waaronder het groenboek gezinshereniging. Daarnaast besloot de commissie op 6 maart om een afschrift van haar brief aan de regering over de conceptkabinetsreactie op het Groenboek gezinshereniging aan de Europese Commissie te sturen.

De minister voor I&A heeft op 5 maart 2012 gereageerd op de vragen van de leden van de fracties van de VVD, PvdA, SP, D66 en GroenLinks over de conceptkabinetsreactie op het groenboek.

De brief aan de minister voor Immigratie, Integratie en Asiel met vragen van de leden van de fracties van de VVD, PvdA, SP, GroenLinks en D66 over de conceptkabinetsreactie op het groenboek is op 22 februari 2012 verstuurd. De fracties van PvdA, SP, D66 en GroenLinks stellen al hun vragen gezamenlijk.

De commissie voor Immigratie en Asiel/JBZ-Raad (I&A/JBZ) heeft op 14 februari 2012 inbreng geleverd voor een brief aan de regering over de conceptkabinetsreactie op het groenboek.

De minister voor Immigratie, Integratie en Asiel heeft op 27 januari 2012 een brief aan de Eerste Kamer gestuurd over de voortgang van de Nederlandse inzet bij het EU migratiebeleid met de conceptkabinetsreactie op het groenboek (voor de conceptkabinetsreactie zie Standpunt Nederlandse regering ).

De commissie I&A/JBZ besloot op 17 januari 2012 naar aanleiding van de brief van de minister d.d. 23 december 2011 om op 14 februari 2012 inbreng te leveren voor een brief over het groenboek. De brief van de minister is voor kennisgeving aangenomen.

Op 23 december 2011 heeft de minister voor Immigratie, Integratie en Asiel (II&A) gereageerd op het verzoek de kabinetsreactie tijdig toe te sturen. Naar verwachting zal de kabinetsreactie voor 26 januari 2012 aan de Kamer worden gestuurd.

Namens de commissie I&A/JBZ is op 24 november 2011 een brief verstuurd aan de minister voor I&A met het verzoek de kabinetsreactie op het groenboek gezinshereniging uiterlijk 26 januari 2012 aan de Kamer te doen toekomen.

Op 22 november 2011 besloten de commissies voor Immigratie en Asiel/JBZ-Raad (I&A/JBZ) en voor Veiligheid en Justitie (V&J) een brief te sturen aan de regering met het verzoek de kabinetsreactie op het groenboek uiterlijk 4 weken voor de deadline van 1 maart 2012 aan de Kamer te sturen. De kabinetsreactie zal vervolgens worden geagendeerd in een vergadering van de commissie I&A/JBZ. Indien de Tweede Kamer een expertmeeting over het groenboek organiseert, zal deze commissie bekijken of zij daarbij aan kan sluiten.

Het groenboek gezinshereniging is door de voormalige commissies voor Justitie en voor de JBZ-Raad als prioritair geselecteerd uit het Wetgevings- en Werkpogramma 2010 van de Europese Commissie.

De Tweede Kamercommissie voor I&A heeft op 21 maart 2012 de kabinetsreactie op het Groenboek voor kennisgeving aangenomen.

Op 15 februari 2012 vond het algemeen overleg plaats over onder andere het Groenboek Gezinsherening. Naar aanleiding van dit algemeen overleg heeft er op 15 maart 2012 een Verslag Algemeen Overleg (VAO) plaatsgevonden waarbij verschillende moties zijn ingediend. Op 20 maart 2012 is er gestemd over de moties, maar geen enkele motie is aangenomen.

Op 9 februari 2012 vond er in de commissie voor Immigratie en Asiel (I&A) een rondetafelgesprek plaats over het Groenboek gezinshereniging. Op 15 februari 2012 voert de commissie een algemeen overleg met de minister voor I&A over het groenboek en de kabinetsreactie op het groenboek.

Tijdens het algemeen overleg d.d. 24 januari 2012 over de JBZ-Raad is er gesproken over het groenboek gezinshereniging.

De Tweede Kamer heeft het groenboek ook als prioritair dossier geselecteerd.

Op 1 maart 2012 heeft de minister voor I&A de definitieve kabinetsreactie op het Groenboek gezinshereniging aan de Eerste Kamer gestuurd. Dit document is op 29 februari 2012 aan de Europese Commissie aangeboden.

De minister voor Immigratie, Integratie en Asiel heeft op 27 januari 2012 een brief aan de Eerste Kamer gestuurd over de voortgang van de Nederlandse inzet bij het EU migratiebeleid met de conceptkabinetsreactie op het groenboek (zie voor de brief Behandeling Eerste Kamer ).

De minister zet in de conceptreactie als eerst een integrale visie op het gezinsmigratiebeleid in de EU uiteen. Vervolgens geeft hij een algemene reactie op een mogelijke aanpassing van de richtlijn gezinshereniging.

Nederland pleit voor een zodanige aanpassing van de richtlijn dat een beter evenwicht gerealiseerd wordt tussen het algemene en het individuele belang. Hierbij moet naar de mening van de Nederlandse regering rekening worden gehouden met de volgende elementen;

• - 

  Een goede voorbereiding op het verblijf in een lidstaat geeft meer garanties dat de nieuwkomer in staat zal zijn sociaal en economisch te participeren in de samenleving;
• - 

  Voorwaarden moeten kunnen worden gesteld zowel aan de gezinshereniger als aan het overkomende gezinslid;
• - 

  Via het toelatingsbeleid kan worden tegengegaan dat met name vrouwen in een ongelijkwaardige en kwetsbare positie terecht komen, waarin zij afhankelijk zijn van hun echtgenoot en niet voldoende in staat zijn om deel te nemen aan het maatschappelijk leven;
• - 

  Een belasting van het sociale bijstandsstelsel van lidstaten moet zoveel mogelijk voorkomen worden;
• - 

  Adequate handhaving van de gezamenlijk vastgestelde regels vergt naast goede, rechtvaardige en effectieve handhaving achteraf (na toelating), ook strenge en goed controleerbare voorwaarden vooraf (bij toelating) teneinde de druk op de handhaving achteraf te kunnen verlichten.

Daarna worden achtereenvolgens alle vragen die in het groenboek worden gesteld beantwoord. Nederland ziet het groenboek als uitnodiging aan de Lidstaten om de effectiviteit van het gezinsmigratiebeleid te bespreken met het oog op een eventuele aanpassing van de richtlijn alsmede ter versterking van de praktische samenwerking op dit terrein.

De huidige Richtlijn (2003/86/EG) inzake het recht op gezinshereniging bevat de voorwaarden voor onderdanen uit derde landen die legaal op het grondgebied van lidstaten verblijven om het recht op gezinshereniging te kunnen uitoefenen. De Commissie heeft in haar verslag betreffende de toepassing van het recht op gezinshereniging COM(2008)610 een aantal tekortkomingen van de richtlijn en een aantal implementatieproblemen geïdentificeerd. Bovendien hebben sommige landen, waarbij met name naar Nederland wordt verwezen, om een aanpassing van de richtlijn gevraagd ten einde misbruik van het recht op gezinshereniging te kunnen opvangen en de grote instroom van migrantengroepen beter te kunnen reguleren.

De Commissie wil met onderhavig groenboek onderzoeken of en in hoeverre de huidige richtlijn inzake gezinshereniging moet worden herzien. Zij vindt het om die reden noodzakelijk om een publiek debat te organiseren en roept belanghebbenden op om de vragen in het groenboek te beantwoorden. In het bijzonder vraagt de Commissie ook aan de lidstaten die in het verleden problemen van misbruik van het recht op gezinshereniging hebben gerapporteerd om deze te specificeren en te kwalificeren, zodat op EU-niveau een gerichtere aanpak mogelijk is. Of er een nieuwe beleidslijn volgt en welke instrumenten de Commissie daarvoor wil hanteren is afhankelijk van de uitkomst van het onderzoek. Ten behoeve van de voorbereiding van het publiek debat vraagt de Commissie de belanghebbenden hun antwoorden op de 14 vragen uiterlijk 1 maart 2012 te versturen.

Informele JBZ-Raad 26 en 27 januari 2012

Tijdens de informele bijeenkomst van JBZ-ministers is er gesproken over het Groenboek gezinshereniging dat op 15 november 2011 is gepresenteerd.

De minister voor Immigratie en Asiel (I&A) hield een korte presentatie waarin hij het Nederlandse standpunt uiteenzette. Volgens de minister kunnen criteria voor gezinshereniging, zoals taaleisen en leeftijdsgrens, het integratiepotentieel sterk verhogen. Tijdens de presentatie verwees hij naar de ambtelijke bijeenkomst die Nederland in december over het groenboek gezinshereniging had georganiseerd. Uit deze bijeenkomst kwam onder andere naar voren dat lidstaten verschillende soorten migrantenpopulaties kennen en daardoor tegen verschillende uitdagingen aanlopen. De EU zou volgens de minister voor I&A lidstaten moeten faciliteren bij het aanpakken van deze problemen door een verzameling van toelatingscriteria te introduceren, een zogenaamde 'toolbox'. Lidstaten kunnen daaruit criteria selecteren die het beste aansluiten bij de nationale omstandigheden.

Na de presentatie van de minister werd gesproken over de mogelijke herziening van de richtlijn gezinshereniging. De discussie concentreerde zich voornamelijk op de ervaringen van lidstaten met de richtlijn, integratiemaatregelen en mogelijkheden om op te treden tegen misbruik.

Meerdere lidstaten gaven aan problemen te ondervinden bij gezinshereniging en de nationale ruimte te willen vergroten om extra maatregelen in te voeren, teneinde misbruik te voorkomen en integratie te bevorderen. Over de wijze waarop de nationale ruimte dient te worden vergroot, liepen de meningen uiteen. Enkele lidstaten gaven aan voorstander te zijn van herziening van de richtlijn. Andere stelden zich terughoudend op over een mogelijke wijziging, vooral uit angst voor een mogelijk versoepelde richtlijn als resultaat van het openbreken van de richtlijn.

In de databank EUR-Lex wordt de laatste stand van zaken in de Europese behandeling van het voorstel weergegeven.

Het Europees Economisch en Sociaal Comité heeft tijdens zijn zitting op 23 en 24 mei 2012 advies uitgebracht over het Groenboek Gezinshereniging dat met 131 stemmen vóór en 5 tegen, bij 8 onthoudingen, werd goedgekeurd.

In de databank IPEX wordt de behandeling van het voorstel in de diverse (kandidaat) lidstaatparlementen weergegeven.

Op 22 februari 2012 heeft de Commissie Meijers een reactie op het groenboek naar de Europese Commissie gestuurd. Op 25 januari 2012 heeft de Commissie Meijers een brief gestuurd aan de Tweede Kamercommissie voor Immigratie en Asiel ter voorbereiding op het rondetafelgesprek dat op 9 februari 2012 plaatsvindt over het groenboek gezinshereniging. De Eerste Kamer heeft een kopie van deze brief ontvangen.

Op 17 november 2011 heeft het European Policy Centre een vergelijkende studie gepubliceerd over de voorwaarden van gezinshereniging. De studie focust op negen lidstaten, die werden uitgekozen om de verschillende evenwichten en trends zoveel mogelijk te weerspiegelen: België, Frankrijk, Duitsland, Nederland, Polen, Portugal, Slovenië, Spanje en Zweden.

De Migration Policy Group heeft in november 2011 drie briefings gepubliceerd over het groenboek gezinshereniging. De briefings gaan over de volgende onderwerpen:

• - 

  Confronting stereo-types, understanding family life;
• - 

  Right to family reunion - the dynamics between EU law and national policy change plus Annexes 1 and 2;
• - 

  Impact of new family reunion tests and requirements on the integration process.