Behandelfase Eerste Kamer: gepubliceerd in Europees publicatieblad.

nationaal

De commissie VWS besloot op 31 januari 2012 de bespreking van de procedure aan te houden in afwachting van de brief van de minister van VWS over het EU besluit grensoverschrijdende bedreigingen. Op 5 maart 2012 is deze brief ontvangen. Op 13 maart 2012 heeft de commissie VWS de brief over het EU besluit grensoverschrijdende bedreigingen voor kennisgeving aangenomen.

Europees

Het voorstel is op 7 oktober 2013 aangenomen tijdens de Raad voor Justitie en Binnenlandse Zaken. Het Besluit werd op 5 november 2013 gepubliceerd in Pb EU L293.

document Europese Commissie

COM(2011)866, d.d. 8 december 2011

rechtsgrondslag

Artikel 6, artikel 168 (1) en artikel 9 van het Verdrag betreffende de Werking van de EU

commissie Eerste Kamer

beleidsterrein

Besluit nr. 1082/2013/EU werd op 22 oktober 2013 ondertekend door de Raad en het Europees Parlement en op 5 november 2013 gepubliceerd in Pb EU L293.

Op 13 maart 2012 heeft de commissie VWS de brief over het EU besluit grensoverschrijdende bedreigingen voor kennisgeving aangenomen.

De commissie VWS besloot op 31 januari 2012 de bespreking van de procedure aan te houden in afwachting van de brief van de minister van VWS over het EU besluit grensoverschrijdende bedreigingen.

De commissie VWS heeft op 20 december 2011 besloten het BNC-fiche af te wachten en het voorstel eind januari 2012 opnieuw voor procedure te agenderen.

De commissie voor Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) heeft de herziening van het besluit betreffende overdraagbare ziekten in combinatie met een initiatief betreffende preventie en beheersing van andere ernstige grensoverschrijdende bedreigingen van de gezondheid op EU-niveau als prioritair dossier geselecteerd uit het Werkprogramma van de Europese Commissie van 2011.

De minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) heeft op 25 januari 2012 een brief aan de Tweede Kamer gestuurd over het voorstel voor een besluit grensoverschrijdende bedreigingen. De minister geeft aan dat het ongebruikelijk is om BNC-fiches op te stellen over Besluiten van de Commissie. De Kamers zullen uiterlijk 20 februari 2012 geïnformeerd worden per brief.

De Tweede Kamercommissie voor VWS heeft dit voorstel eveneens als prioritair dossier geselecteerd. Uit de besluitenlijst van de procedurevergadering van 21 december 2011 blijkt dat de commissie VWS het voorstel samen met het nog te ontvangen BNC-fiche zal betrekken bij het eerstvolgende algemeen overleg EU-Gezondheidsraad. De eerstvolgende vergadering van EU-gezondheidsministers vindt naar verwachting plaats op 17 februari 2012.

Nederland verwelkomt in de brief van de minister van VWS van 5 maart 2012 het besluit Grensoverschrijdende bedreigingen voor de gezondheid van de Europese Commissie. Nederland onderschrijft het uitgangspunt om te komen tot een meer integrale borging van de belangen van de volksgezondheid bij grensoverschrijdende bedreigingen, ongeacht de aard daarvan. Het besluit draagt ook effectief bij aan de implementatie van de Internationale Gezondheidsregeling (IHR) van de Wereld Gezondheidsorganisatie (WHO) in de lidstaten van Europa.

Het voorgestelde besluit beschrijft de coördinerende taken van de Unie bij grensoverschrijdende gezondheidsbedreigingen. De maatregelen van de Unie mogen echter geen betrekking hebben op de bestrijding van de bedreiging binnen elke lidstaat. Nederland onderschrijft dit uitgangspunt.

Op dit moment plaatst Nederland nog wel vragen en kritische kanttekeningen bij verschillende onderdelen van het voorstel voor een besluit. Het gaat hierbij onder meer om de volgende punten:

• - 

  de rol van het Europees Centrum voor ziektepreventie en -bestrijding (EDCD) bij andere dan infectieziekteproblematiek;
• - 

  risicoafwegingen worden door het ECDC (infectiebedreigingen) of door een ad hoc comité (andere bedreigingen) gemaakt. Het huidige voorstel tot besluit maakt onvoldoende duidelijk wat hierin de rol van de nationale experts van de betrokken landen is;
• - 

  Het voorstel verwijst meerdere malen naar coördinatie door de Commissie. Nederland ontvangt graag verduidelijking van de Commissie wat onder deze coördinatie wordt verstaan. Uitgangspunt voor Nederland is dat volksgezondheid een nationale verantwoordelijkheid is, ook in tijden van crisisbeheersing en blijft en dat het optreden van de EU aanvullend hieraan is.

De minister geeft aan dat de behandeling van dit voorstel voor een besluit in de Raad en het Europese Parlement binnenkort start. Het Deens voorzitterschap heeft aangegeven het voorstel dit voorjaar in behandeling te nemen. De minister verwacht echter, gezien de complexiteit van dit voorstel, nog geen akkoord in de Raad van juni 2012.

Dit voorstel voor een besluit bevat maatregelen om ernstige grensoverschrijdende bedreigingen van de gezondheid aan te pakken. Recente grensoverschrijdende crises, zoals de H1N1-pandemie (Mexicaanse griep) in 2009, de vulkanische aswolk in 2010 en de uitbraak van E.coli (EHEC) in 2011, vormen voor de Commissie aanleiding om de middelen voor de voorbereiding en aanpak van dergelijke crises aan te scherpen.

Het besluit herziet Besluit 2119/98, waarmee een netwerk ter preventie en beheersing van overdraagbare ziekten is opgericht, en breidt het bestaande coördinatiemechanisme voor overdraagbare ziekten uit tot alle soorten grensoverschrijdende bedreigingen van de gezondheid, tengevolge van biologische, chemische of milieufactoren.

De Commissie stelt onder meer het volgende voor:

• - 

  Het bestaande netwerk voor epidemiologische surveillance van overdraagbare ziekten, waarin de Europese Commissie, het Europees Centrum voor ziektepreventie en -bestrijding (ECDC) en de nationale autoriteiten participeren, wordt uitgebreid tot andere ernstige grensoverschrijdende bedreigingen van de gezondheid. Indien een dergelijke bedreiging zich voordoet, kunnen ad hoc monitornetwerken worden opgericht voor de uitwisseling van informatie en het beoordelen van het risico;
• - 

  de versterking van de rol van het in 2011 opgerichte Gezondheidsbeveiligingscomité;
• - 

  de verbetering van de paraatheid van lidstaten voor de bestrijding van crisissituaties en de (vrijwillige) gezamenlijke aanschaf van vaccins;
• - 

  het voorzien in de mogelijkheid om te erkennen dat sprake is van een Europese "noodsituatie in de volksgezondheid", teneinde geneesmiddelen sneller beschikbaar te stellen;
• - 

  het verbeteren van de communicatie in crisissituaties om te voorkomen dat er conflicterende of onjuiste informatie wordt verspreid;
• - 

  en het overeenkomen van Europese, grensoverschrijdende noodmaatregelen wanneer een crisis leidt tot grootschalige sterfte en nationale maatregelen niet kunnen verhinderen dat de ziekte zich verder verspreidt.

Het voorstel is op 7 oktober 2013 aangenomen tijdens de Raad voor Justitie en Binnenlandse Zaken.

Op 15 mei 2013 heeft het Comité van Permanente Vertegenwoordigers van de Lidstaten (COREPER) ingestemd met een compromis dat bereikt is met het Europees Parlement over het EU besluit grensoverschrijdende bedreigingen van de gezondheid. Tijdens de Gezondheidsraad van 21 juni 2013 bleek dat het Europees Parlement naar verwachting in september 2013 plenair zal instemmen met het compromis waarna de Raad naar verwachting spoedig zal volgen.

Uit de voorlopige Raadsagenda's van het Deens voorzitterschap blijkt het voorstel voor een besluit ernstige grensoverschrijdende bedreigingen van de gezondheid is geagendeerd voor de Raad van 21 en 22 juni 2012. Het Deens voorzitterschap verwacht tijdens die Raad een algemene oriëntatie te kunnen bereiken.

In de databank EUR-Lex wordt de laatste stand van zaken in de Europese behandeling van het voorstel weergegeven.

Op 3 juli 2013 heeft het Europees Parlement een wetgevingsresolutie over het voorstel aangenomen met daarin zijn standpunt in eerste lezing.

In de databank OEIL van het Europees Parlement wordt de laatste stand van zaken in de behandeling van het voorstel weergegeven.

Op 14 februari 2012 heeft de commissie voor Europese Zaken van de Poolse senaat een brief gestuurd aan de Europese Commissie in het kader van de politieke dialoog met een advies over het voorstel voor een besluit over ernstieg bedreigingen van de gezondheid.

In de databank IPEX wordt de behandeling van het voorstel in de diverse (kandidaat) lidstaatparlementen weergegeven.