Behandelfase Eerste Kamer: behandeling in Eerste Kamer afgerond.

Nationaal

De commissie Financiën heeft het groenboek betrokken bij het mondeling overleg met de minister van Financiën op 14 februari 2012. 

Europees

Het Europees Parlement heeft op woensdag 15 februari 2012 een resolutie ten aanzien van de haalbaarheid van het invoeren van staatsobligaties aangenomen.

document Europese Commissie

COM(2011)818, d.d. 23 november 2011

commissie Eerste Kamer

beleidsterrein

verwante dossiers

Naar aanleiding van de brief van de minister van Financiën d.d. 15 december 2011 aan de Voorzitter van de Tweede Kamer inzake het groenboek Eurobonds besloot de commissie Financiën op 20 december 2011 dit onderwerpte betrekken bij het mondeling overleg van 14 februari 2011.

De gezamenlijke reactie op het groenboek zoals aangeboden op 8 februari 2012 werd geagendeerd voor een algemeen overleg dat plaatsvond op 16 februari 2012.

Op 15 december 2011 stuurde de minister van Financiën een aanvullende reactie op het verzoek van de Tweede Kamer om de conceptkabinetsreactie voor 21 december 2011 aan deze Kamer te sturen teneinde deze nog voor januari 2012 te bespreken. De minister liet weten dat er aan de reactie richting de Europese Commissie wordt gewerkt. Daarbij wordt tevens bekeken of met een of meerdere gelijkgezinde lidstaten, een gezamenlijke reactie richting de Commissie kan worden gestuurd op het onderhavige groenboek. Welke principes leidend zullen zijn bij deze reactie zijn verwerkt in de brief.

Tijdens de procedurevergadering van de commissie Financiën op 7 december 2011 werd kennisgenomen van de brief van de minister van Financiën van 6 december 2011 waarin hij een eerste reactie geeft op het groenboek. De minister werd verzocht de Kamer zo snel mogelijk de conceptkabinetsreactie aan de Europese Commissie op het groenboek toe te sturen.

De minister van Financiën heeft op 8 februari 2012 de definitieve reactie op het onderhavige groenboek aan de Tweede kamer gestuurd. Zoals reeds aangegeven gaat het om een gezamenlijke reactie met de regeringen van Finland, Oostenrijk en Duitsland en laat de Nederlandse regering weten van mening te zijn dat Eurobonds alleen mogelijk zijn als sluitstuk van de Europese Monetaire Unie. Cruciale randvoorwaarden dienen eerst tot in detail geregeld te zijn voordat tot de invoering van Eurobonds overgegaan zou kunnen worden, aldus de minister van Financiën.

Op 15 december 2011 stuurde de minister van Financiën een aanvullende reactie op het verzoek van de Tweede Kamer om de conceptkabinetsreactie voor 21 december 2011 aan deze Kamer te sturen teneinde deze nog voor januari 2012 te bespreken. De minister liet weten dat er aan de reactie richting de Europese Commissie wordt gewerkt. Daarbij wordt tevens bekeken of met een of meerdere gelijkgezinde lidstaten, een gezamenlijke reactie richting de Commissie kan worden gestuurd op het onderhavige groenboek. Welke principes leidend zullen zijn bij deze reactie zijn verwerkt in de brief.

Een eerste reactie op het groenboek gaf de minister van Financiën in een brief aan de Tweede Kamer van 6 december 2011. De conceptkabinetsreactie wordt voor 21 december 2011 verwacht teneinde door het Parlement besproken te worden alvorens de definitieve versie naar de Europese Commissie wordt gestuurd. De reactietermijn hiervoor is 8 januari 2012.

Met het groenboek over zogenaamde Stability Bonds gaat de Europese Commissie in op de potentiële voordelen en randvoorwaarden rond de invoering van Eurobonds. Volgens de Commissies zijn de potentiële voordelen van Eurobonds vooral gelegen in een grotere stabiliteit van de Eurozone. Het groenboek gaat nader in op een drie varianten voor de invoering van Eurobonds. Een eerste - en meest verstrekkende - variant strekt tot volledige substitutie van nationale obligaties door Eurobonds met een joint-and-several garantie, waarbij alle eurolanden volledig aansprakelijk zijn voor alle uitgegeven Eurobonds. Een tweede optie gaat uit van gedeeltelijke substitutie van nationale obligaties met Eurobonds met een joint-and-several garantie. In dit geval wordt slechts tot een bepaald plafond gemeenschappelijke schuld uitgegeven. Als derde optie noemt de Commissie de gedeeltelijke substitutie van nationale obligaties met Eurobonds met alleen een several garantie. In dit scenario staan de deelnemende landen slechts garant voor hun eigen aandeel in de uitgifte van gezamenlijk uitgegeven Eurobonds, waarbij de garantie afhankelijk is van de mate waarin lidstaten zelf gebruik maken van de uitgifte van Eurobonds.

Het groenboek gaat tevens in op een aantal cruciale elementen die minimaal gerealiseerd zouden moeten worden voor de introductie van Eurobonds. Volgens de Europese Commissie is dit vooral het beteugelen van moral hazard , die evenredig toeneemt met de ambitie en verstrekkendheid van de verschillende Eurobondvarianten. Daartoe zouden nadere afspraken nodig zijn om de huidige governance-afspraken te versterken. De Commissie noemt hierbij drie elementen: verscherpte begrotingsafspraken en grotere mogelijkheden om in te grijpen op de concept nationale begrotingen van de deelnemende landen, de mogelijkheid tot het inbouwen van extra negatieve prikkels zodat bijvoorbeeld landen die zich niet aan de budgettaire afspraken houden een extra opslag moeten betalen om gebruik te kunnen blijven maken van de gezamenlijke schulduitgifte en ten slotte toetredingscriteria waaraan landen moeten voldoen voordat zij kunnen deelnemen aan gezamenlijke schulduitgifte. 

 Tijdens de Raad voor Economische en Financiële Zaken (ECOFIN) van 30 november 2011 werd het tweede pakket maatregelen ter versterking van de economische governance gepresenteerd door de Europese Commissie.

In de databank EUR-Lex wordt de laatste stand van zaken in de Europese behandeling van het voorstel weergegeven.

Het Europees Parlement (EP) heeft op dinsdag 14 februari 2012 gesproken over het groenboek inzake de Eurobonds. Daags erna werd een resolutie aangenomen over de haalbaarheid van het invoeren van staatsobligaties (Eurobonds). In het betreffende persbericht wordt vermeld dat het EP in de resolutie het onderhavige groenboek verwelkomt wordt, maar er wordt ook opgemerkt dat verdere maatregelen op sommige punten nodig zijn. Dit zijn onder meer specifieke manieren om potentieel moreel risico te beperken, het aantrekkelijker maken van het systeem voor zowel landen met de hoogste kredietwaardigheid als landen met hoge schulden, het concurrentievermogen versterken en de invoering van afdwingbare schuldverminderingsystemen.

Tijdens een workshop op 10 januari 2012 georganiseerd door de Fractie Alliantie van Liberalen en Democraten voor Europa (ALDE) heeft de Eurocommissaris voor Economische en Monetaire Zaken een toespraak gegeven met de titel 'Eurobonds: Growth and Stability for the Euro Area'.

In de databank OEIL van het Europees Parlement wordt de laatste stand van zaken in de behandeling van het voorstel weergegeven.

In de databank IPEX wordt de behandeling van het voorstel in de diverse (kandidaat) lidstaatparlementen weergegeven.