Behandelfase Eerste Kamer: behandeling in Eerste Kamer afgerond.

nationaal

De commissie Financiën heeft dit groenboek besproken tijdens de vergadering op 27 maart 2012 en voor kennisgeving aangenomen. Zij wacht eventuele wetgevende initiatieven af.

Europees

Tijdens de Raad Economische en Financiële Zaken van 14-15 september 2012 werden de resultaten van de consulatie toegelicht. 

document Europese Commissie

COM(2012)102, d.d. 19 maart 2012

commissie Eerste Kamer

beleidsterrein

verwante dossiers

De commissie Financiën heeft dit groenboek besproken tijdens de vergadering op 27 maart 2012 en voor kennisgeving aangenomen. Zij wacht eventuele wetgevende initiatieven af.

Voorafgaand aan de extra Raad Economische en Financiële Zaken (ECOFIN) op 2 mei 2012 en de ECOFIN op 14-15 mei 2012 is er op 11 mei 2012 een schriftelijk overleg gevoerd waarbij de leden van de CDA-fractie de minister hebben gevraagd of deze de oneerlijke concurrentie tussen schaduwbanken en banken die zich wel aan de regels houden als prioritair punt bestempelt en op welke wijze derivatenposities zich  nu verhouden tot schaduwbankieren.

De minister van Financiën liet weten dat schaduwbankieren een breed begrip  is dat een scala aan activiteiten en entiteiten omvat. Er kunnen hier entiteiten onder vallen die proberen onder de regelgeving voor banken uit te komen en zo oneerlijke concurrentie voor banken kunnen vormen. Het dossier schaduwbankieren is een belangrijk dossier en de minister steunt het punt dat hierbij goed moet worden gekeken naar oneerlijke concurrentie door toezichtsarbitrage.

Bij sommige activiteiten die onder de brede definitie van 'schaduwbankieren' vallen worden ook derivaten gebruikt als instrument voor risicomanagement. Het aangaan van derivatenposities als zodanig wordt echter niet geclassificeerd als schaduwbankieren laat de minister weten.

Ook de Tweede Kamercommissie Financiën heeft het groenboek schaduwbankieren als prioritair dossier geselecteerd.

Op 24 april 2012 stuurde de minister van Financiën een kabinetsreactie naar de Kamer. De reactie op hoofdlijnen: de door de Europese Commissie (EC) ondernomen inspanningen om licht te werpen op dit complexe en vaak intransparante deel van de financiële markten worden zeer gewaardeerd.

Het Nederlandse kabinet herkent zich ook in de door de EC beschreven voor- en nadelen van schaduwbankactiviteiten. De opvatting dat dit groenboek moet bijdragen aan een grotere veerkracht van het financiële stelsel van de Unie en dat alle financiële activiteiten moeten bijdragen aan economische groei wordt gedeeld. Het kabinet is daarom van mening dat het doel van de uiteindelijk op grond van dit groenboek te nemen maatregelen moet zijn om de voordelen van schaduwbankieren te behouden (zoals het beschikbaar maken voor het bedrijfsleven van andere financieringsbronnen dan alleen bancaire), maar potentiële nadelen voor de financiële stabiliteit aan te pakken. 

De Commissie tracht met onderhavig groenboek de mogelijke risico's van het groeiende gebied van niet-bancaire kredietactiviteit (door de Commissie aangeduid als  'schaduwbankieren') onder handen te nemen. Zij hoopt hiermee bij te dragen aan stabielere en meer verantwoordelijke financiële markten. Bij mogelijke schaduwbankentiteiten kan onder meer worden gedacht aan securistatievehikels, geldmarktfondsen met depositoachtige kenmerken en beleggingsinstellingen die krediet verstrekken of 'geleveraged' zijn. De omvang van het mondiale schaduwbanksysteem bedroeg in 2010 naar schatting reeds 25-30% van het totale financiële stelsel.

De schaduwbankentiteiten en activiteiten brengen volgens de Commissie een aantal risico's met zich mee. Zo kunnen depositoachtige fondsstructuren tot "runs" leiden en kan er een hoge, verborgen leverage worden opgebouwd. Een ander risico wordt gevormd door het omzeilen van regels en reguleringsarbitrage en het ontstaan van wanordelijke faillissementen binnen het banksysteem. De Raad voor Financiële Stabiliteit (FSB) heeft aangegeven dat zolang die activiteiten en entiteiten aan een minder streng reguleringsniveau zijn onderworpen dan de rest van de financiële sector, versterkte bankregulering een substantieel deel van de bankactiviteiten buiten de grenzen van het traditionele bankieren en binnen het domein van het schaduwbankieren zou brengen. De Commissie vraagt of belanghebbenden het met de vaststelling van deze risico's eens zijn en of er andere kanalen moeten worden bekeken waarlangs schaduwbankactiviteiten nieuwe risico's creëren. Ook vraagt de Commissie of belanghebbenden ermee akkoord gaan dat schaduwbankentiteiten en -activiteiten strikter moeten worden gemonitord en gereguleerd.

In het onderhavige groenboek zet de Commissie uiteen hoe de bestaande EU-maatregelen functioneren en stelt zij zich ten doel een passende aanpak voor te dragen die omvattend toezicht op het schaduwbanksysteem kan bevorderen. Zij richt zich daarbij op vijf hoofdgebieden: bankieren, vermogensbeheer, effectenuitlening en repo-overeenkomsten, securisatie en andere schaduwbankactiviteiten. De Commissie vraagt of belanghebbenden het eens zijn met de analyse van deze vijf hoofdterreinen en welke wijzigingen in het EU-reguleringskader dienen te worden doorgevoerd. Ten behoeve van de voorbereiding van het publiek debat vraagt de Commissie de belanghebbenden hun antwoorden uiterlijk 1 juni 2012 te versturen. Op 27 april 2012 vindt in Brussel een conferentie over schaduwbankieren plaats.

De Europese Commissie heeft tijdens de informele Ecofin Raad op 14-15 september 2012 de resultaten van de consultatie toegelicht. In het algemeen hebben de reacties op het groenboek 3 issues onderstreept:

• 1) 

  de noodzaak van een sterk reguleringsraamwerk,
• 2) 

  schaduwbanken bieden ook de noodzakelijke financiële intermediatie in tijden van slechter functioneren van bancaire kanalen,
• 3) 

  mogelijkheden van het ontwijken van toezicht moeten verminderd worden. 

In de databank EUR-Lex wordt de laatste stand van zaken in de Europese behandeling van het voorstel weergegeven.

In de databank OEIL van het Europees Parlement wordt de laatste stand van zaken in de behandeling van het voorstel weergegeven.

In de databank IPEX wordt de behandeling van het voorstel in de diverse (kandidaat) lidstaatparlementen weergegeven.