E120032
  klaver icoon
Laatste revisie: 19-03-2014

E120032 - Europese Commissiemededeling: Een routekaart naar een bankenunie



In de onderhavige mededeling beschrijft de Europese Commissie de context van het versterkte bankentoezicht en beschrijft zij verdere voorstellen die in haar ogen noodzakelijk zijn voor de vervolmaking van de bankenunie.


Stand van zaken

Behandelfase Eerste Kamer: behandeling in Eerste Kamer afgerond.

nationaal

Naar aanleiding van een brief van de minister van Financiën over de toekomst van de Nederlandse bankensector besloot de commissie Financiën op 24 september 2013 tot het houden van een mondeling overleg met de minister van Financiën over de toekomst van de financiële sector alsmede de Bankenunie. Op 25 maart 2014 zal een mondeling overleg plaatsvinden over de Europese Bankenunie. 

Europees

Tijdens de Raad Economische en Financiële Zaken (ECOFIN) op 14-15 oktober 2013 hebben de betreffende ministers van gedachten gewisseld over de voortgang met de bankenunie. Tijdens de Raad werd gesproken over de wijze waarop banken worden geherkapitaliseerd bij eventuele kapitaaltekorten na de doorlichting van bankbalansen en over de vormgeving van het Europees resolutiemechanisme.   


Kerngegevens

document Europese Commissie

COM(2012)510PDF-document, d.d. 12 september 2012

commissie Eerste Kamer

beleidsterrein

verwante dossiers


Behandeling Eerste Kamer

Naar aanleiding van een brief van de minister van Financiën over de toekomst van de Nederlandse bankensector besloot de commissie Financiën op 24 september 2013 tot het houden van een mondeling overleg met de minister van Financiën over de toekomst van de financiële sector alsmede de Bankenunie. Op 25 maart 2014 zal een mondeling overleg plaatsvinden over de Europese Bankenunie.

De commissie besloot op 13 november 2012 de brief van de minister van Financiën d.d. 8 november 2012 voor kennisgeving aan te nemen en de antwoorden te betrekken bij het geplande mondeling overleg met de minister van Financiën op 27 november 2012. 

De minister van Financiën heeft op 8 november 2012 gereageerd op de vragen van de commissie Financiën van 12 oktober 2012. In reactie op vragen over de betrokkenheid van het Europees Parlement en de nationale parlementen laat de minister weten dat gezien de rol van het Europees Parlement als medewetgever ten aanzien van de wijziging van de Europese Bankenautoriteitverordening (ECB) en het feit dat deze in samenhang met de Europese Centrale Bankverordening wordt bekeken, het in de rede ligt dat de Raad zoveel mogelijk rekening zal houden met de opvattingen van het Europees Parlement, ook ten aanzien van de ECB verordening. Ook in Nederland overlegt de regering regelmatig al dan niet schriftelijk met de Kamers over de Nederlandse inzet op dit dossier. Deze brief zal worden besproken tijdens de commissievergadering op 13 november 2012

De commissie voor Financiën heeft op 12 oktober 2012 een brief gestuurd aan de minister van Financiën. De leden van de commissie verzoeken hierin de regering de in de brief gestelde vragen en gemaakte opmerkingen te betrekken bij de bespreking van de voorgestelde bankenunie tijdens de Europese Raad van 18 en 19 oktober 2012.  

Tijdens de commissievergadering op 9 oktober 2012 werd vastgesteld dat inbreng wordt geleverd door de fracties van PvdA, CDA, PVV, SP, D66 en CU. 

De commissie voor Financiën heeft op 25 september 2012 de Commissiemededeling besproken en besloten dat er op  9 oktober 2012 inbreng geleverd kan worden voor schriftelijk overleg met de Europese instellingen en/of regering. 


Behandeling Tweede Kamer

De minister van Financiën stuurde op 1 november 2012 een brief aan de Tweede Kamer waarin het verloop wordt toegelicht van de Europese besluitvorming over het Europees toezichtmechanisme voor banken en de wijze waarop de Tweede Kamer hierbij wordt betrokken. Deze stond op de agenda van een algemeen overleg op 7 november 2012.

De plenaire vergadering van de Tweede Kamer heeft op 10 oktober 2012 gesproken over de komende Europese Raad van 18-19 oktober 2012. Hierbij werden ook vragen gesteld over het toezicht op de bankenunie. De premier liet onder andere weten dat het heel verstandig zou zijn het Nederlandse bankenstelsel beter in te bedden in een groter Europees bankenstelsel. Het is volgens hem goed als er een ontkoppeling komt van landen en banken want juist die koppeling is mede oorzaak geweest van de problemen.

Op 10 oktober 2012 vond er een procedurevergadering plaats van de commissie Financiën waarin besloten werd dat de minister van Financiën zal worden verzocht de Tweede Kamer uiterlijk 1 november 2012 te ïnformeren over de vraag hoe de besluitvorming in Brussel over het Europeestoezichtsmechanisme verder zal verlopen en op welke manier de Tweede Kamer hier bijbetrokken wordt. De reactie plus de kabinetsappreciatie worden geagendeerd voor een algemeen overleg Eurogroep/Ecofin Raad dat is gepland op 8 november 2012

De commissie voor Financiën heeft tijdens de procedurevergadering op 26 september 2012 besloten dat zij dit voorstel wil agenderen voor een gepland algeen overleg met de minister van Financiën op 4 oktober 2012 . Daarnaast wordt de minister verzocht om voor de Algemene Financiële Beschouwingen (uiterlijk 1 oktober 2012) een kabinetsreactie te geven op het voorstel voor een toezichtsmechanisme voor banken.


Standpunt Nederlandse regering


Samenvatting voorstel Europese Commissie

In de onderhavige mededeling beschrijft de Europese Commissie de context van het versterkte bankentoezicht en beschrijft zij verdere voorstellen die in haar ogen noodzakelijk zijn voor de vervolmaking van de bankenunie. De mededeling vergezelt twee wetgevende voorstellen die deel uitmaken van het eerste pakket maatregelen om tot een bankenunie te komen. Het gaat daarbij om de instelling van een gemeenschappelijk toezichtsmechanisme door het verlenen van specifieke taken aan de ECB met betrekking tot beleid in verband met het prudentiële toezicht op kredietinstellingen (zie E120034) en om de aanpassing van de verordening tot oprichting van de Europese Bankenautoriteit (EBA, zie E120033).


Behandeling Raad

Tijdens de Raad Economische en Financiële Zaken (ECOFIN) op 14-15 oktober 2013 hebben de betreffende ministers van gedachten gewisseld over de voortgang met de bankenunie. Tijdens de Raad werd gesproken over de wijze waarop banken worden geherkapitaliseerd bij eventuele kapitaaltekorten na de doorlichting van bankbalansen en over de vormgeving van het Europees resolutiemechanisme.     

De Raad Economische en Financiële Zaken (ECOFIN) van 12 december 2012 heeft een standpunt over het Europees Bankentoezicht vastgesteld. Hierdoor kan het Voorzitterschap gaan onderhandelen met het Europees Parlement om voor de jaarwisseling de wetgeving aan te nemen.

Zoals nu voorzien zal de Europese Centrale Bank (ECB) in de loop van 2013 het toezicht op Europees gesteunde banken op zich nemen. De andere banken volgen dan volgens het compromisvoorstel van het voorzitterschap op 1 januari 2014. De belangrijkste Nederlandse onderhandelingsinzet is dat de overgang naar het toezicht op alle banken pas kan als het ECB toezicht hier klaar voor is. Andere punten waar nog discussie over is, zijn de drempelwaardes waarboven banken onder direct ECBtoezicht vallen en de stemverhoudingen binnen de supervisory board van de ECB en binnen de European Banking Authority (EBA).

De Raad Economische en Financiële Zaken (ECOFIN) van 3-4 december 2012 heeft een beleidsdebat gehouden over de voorliggende conceptverordeningen voor een Europees toezichtmechanisme voor banken. Er werd afgesproken dat er een extra ECOFIN georganiseerd wort voor de EUropese raad van december 2012 zodat er een akkoord bereikt kan worden dat onderhandelingen met het Europees Parlement mogelijk maakt. Het doel is de teksten voor het einde van het jaar goedgekeurd te krijgen.

De Raad Economische en Financiële Zaken (ECOFIN) van 12-13 november 2012 heeft gesproken over de stand van zaken met betrekking tot de voorstellen waarover momenteel op Europees ambtelijk niveau wordt onderhandeld in een ad hoc werkgroep van de Raad. Men hoopt een akkoord te bereiken tijdens de Raad van 4 december 2012.

De Europese Raad van 18-19 oktober 2012 heeft de Europese mede-wetgevers (Raad en Europees Parlement) uitgenodigd om de wetsvoorstellen van de Commissie om een Europees toezichtmechanisme voor banken (Single Supervisory Mechanism ) in te richten, met prioriteit te behandelen met als doel per 1 januari 2013 overeenstemming te bereiken over het juridische raamwerk voor dit mechanisme. 

De minister van Financiën laat in de geannoteerde agenda voor de Raad ECOFIN van 9 oktober 2012 weten dat de follow-up van de Informele ECOFIN besproken wordt ten aanzien van dit agendapunt. De komende maanden zal de Raad deze voorstellen met prioriteit behandelen. 

In een verslag schriftelijk overleg dat de Tweede Kamer voerde met de minister en staatssecretaris over de Raad Algemene Zaken op 24 september 2012 valt te lezen dat er tijdens de informele Raad Economische en Financiën (ECOFIN) van 14-15 september 2012 voor het eerst in algemene termen is gesproken over het voorstel van de Europese Commissie om specifieke taken op gebied van bankentoezicht op te dragen aan de Europese Centrale Bank (ECB).

De Nederlandse regering heeft tijdens deze Raad aangegeven dat het Commissievoorstel een goede basis voor verdere discussies vormt, maar dat Nederland wel betwijfelt of het voorgestelde tijdpad realistisch is. Deze twijfels werden door verschillende lidstaten gedeeld. De regering heeft benadrukt dat de focus moet liggen op goede kwaliteit van het toezicht. 

Ook werd duidelijk gemaakt dat een akkoord over het juridische kader van toezicht niet automatisch betekent dat aan alle voorwaarden voor directe bankensteun vanuit het Europees Stabiliteitsmechanisme (ESM) is voldaan aldus het verslag van de Raad. Onder meer moet het toezicht hiertoe ook in de praktijk effectief zijn. Niet-eurolanden benadrukten het belang van evenwichtige verhoudingen tussen nationale toezichthouders uit niet-eurolanden en de ECB als toezichthouder voor de eurolanden wanneer deze zouden samenwerken in een 'home-host' relatie.

In de databank EUR-Lex wordt de laatste stand van zaken in de Europese behandeling van het voorstel weergegeven.


Behandeling Europees Parlement

De parlementaire commissie voor Economie boog zich op 26 september 2012 over de plannen van de Europese Commissie voor een gemeenschappelijk bankentoezicht. De plannen konden niet op een warme ontvangst rekenen alhoewel de leden van de commissie erkenden dat er grote behoefte aan is. Op 10 oktober 2012 staat een openbare hoorzitting gepland en op 22 oktober 2012 verwacht men tijdens de commissievergadering de opgestelde rapporten te kunnen bespreken.

Op 13 september 2012 heeft het Europees Parlement een resolutie aangenomen waar het EP onder andere stelt dat de toekomstige regels van hoge kwaliteit moeten zijn en de democratische verantwoording daarin goeg geregeld moet zijn. Maar de zorg bestaat dat de richting die de lidstaten van de Europese Unie nu opgaan een verkeerd signaal afgeeft en de huidige tekortkomingen ongemoeid laat. 

  • Resolutie van het Europees Parlement van 13 september 2012: In de richting van een bankenunie standpunt EP Europees Parlement - P7_TA-PROV(2012)0353
    13 september 2012
    www.europarl.europa.eu/...

Standpunten andere lidstaten (IPEX)

In de databank IPEX wordt de behandeling van het voorstel in de diverse (kandidaat) lidstaatparlementen weergegeven.


Reacties Derden

The European Scrutiny Committee van het Britse House of Commons heeft op 17 oktober 2012 haar bevindingen over de voorstellen voor een Bankenunie en de economische en monetaire unie besproken en gepubliceerd.


Alle bronnen