Behandelfase Eerste Kamer: behandeling in Eerste Kamer afgerond.

nationaal

Op 5 juni 2018 heeft de commissie Financiën een mondeling overleg gevoerd met de staatssecretaris van Financiën over nationale en Europese fiscale onderwerpen, waaronder de EMU. Van dit mondeling overleg is een woordelijk verslag en een videoverslag beschikbaar.

Europees

De minister van Financiën stuurde op 5 juli 2021 een kwartaalrapportage over de stand van zaken lopende EU-wetgevingsonderhandelingen op het terrein van het ministerie van Financiën mee bij het verslag van de Eurogroep van 12 en 13 juli 2021 (bijlage bij 21.501-07, DC). Hierin staat dat de onderhandelingen voor het voorstel niet zijn gestart en waarschijnlijk ook niet zullen starten. Wel wordt er aangegeven dat er op 30 november 2020 een politiek akkoord bereikt over een wijzigingsovereenkomst voor het ESM-verdrag die op 27 januari 2021 door alle lidstaten is ondertekend. Het streven is om de ratificatie in 2021 af te ronden, zodat de gemeenschappelijke achtervang in 2022 actief kan zijn.

volledige titel

Voorstel voor een verordening van de Raad tot instelling van het Europees Monetair Fonds

document Europese Commissie

COM(2017)827, d.d. 6 december 2017

rechtsgrondslag

artikel 352 VWEU

commissies Eerste Kamer

beleidsterrein

verwante dossiers

Op 5 juni 2018 heeft de commissie Financiën een mondeling overleg gevoerd met de staatssecretaris van Financiën over nationale en Europese fiscale onderwerpen, waaronder de EMU. Van dit mondeling overleg is een woordelijk verslag en een videoverslag beschikbaar.

Op 24 april 2018 voerden de commissies Financiën, EUZA en EZK/LNV een mondeling overleg (videoverslag / schriftelijk verslag CXXV, G) met de minister van Financiën en Economische Zaken en Klimaat over het Europees Semester, de toekomst van de EMU, de bankenunie, het MFK en de Europese fiscale agenda.

Op 18 april 2018 stuurde de minister van Financiën en van Economische Zaken en Klimaat een antwoord op de brief van 30 maart 2018 ter voorbereiding op het mondeling overleg op 24 april 2018 over het Europees Semester 2018, toekomst EMU, bankenunie, MFK en de Europese fiscale agenda (CXXV, E).

Op 6 april 2018 stuurde de Minister van Financiën een antwoord (34.856, A) op de brief van 31 januari 2018 waarvoor het lid Van Apeldoorn inbreng heeft geleverd. Het verslag van een schriftelijk overleg (34.856, A) is betrokken bij het mondeling overleg met de minister van Financiën en de minister van Economische Zaken en Klimaat op 24 april 2018 (CXXV, G).

Op 30 maart 2018 stuurde de commissie een brief aan de bewindspersonen van Financiën en de minister van Economische Zaken en Klimaat ter voorbereiding op een mondeling overleg op 24 april 2018.

Op 13 februari 2018 vond een deskundigenbijeenkomst plaats over de toekomst van de Economische en Monetaire Unie (34.844, C).

Op 23 januari 2018 leverde het lid van Apeldoorn (SP) inbreng voor schriftelijk overleg met de regering voor het voorstel tot instelling van het Europees Monetair Fonds en de commissiemededeling inzake een Europese minister voor economische zaken en financiën (zie E180002). De brief is op 31 januari 2018 verstuurd.

Op 19 december 2017 besloten de commissies inbreng voor schriftelijk overleg te leveren met de regering onder voorbehoud van ontvangst van het BNC-fiche.

Op 13 februari 2018 vond er een stemming plaats inzake het parlementair behandelvoorbehoud bij het voorstel en werd er besloten om dit te beëindigen (zie ook 34.856, 4).

De Tweede Kamer heeft een parlementair behandelvoorbehoud geplaatst bij het voorstel. Op 31 januari 2018 was hier een algemeen overleg over met de minister van Financiën.

Op 19 januari 2018 ontving de Kamer een brief van de regering met daarin de standpunten over de verordening tot instelling van het Europees Monetair Fonds. De Commissie baseert de bevoegdheid van de verordening op Artikel 352 VWEU, dat gebruikt kan worden als geen specifieke rechtsgrondslag bestaat en optreden plaatsvindt binnen het kader van het beleid van de unie. De regering beschrijft in de brief de voorwaarden voor het gebruik van Artikel 352 VWEU en deelt de analyse van de commissie dat het bewaken van de financiële stabiliteit een belangrijk onderdeel is van zowel de Economische en Monetaire Unie en bijdraagt aan een goed functioneren van de interne markt, dat binnen het kader van het beleid van de Unie valt. Een andere voorwaarde voor gebruik van Artikel 352 VWEU is dat de bepalingen die via dat artikel vastgesteld worden nodig zijn om een doelstelling uit het verdrag te verwezenlijken. De regering vind het niet duidelijk waarom het oprichten van een Europees Monetair Fonds (EMF) op deze wijze nodig is, omdat het Europees Stabiliteitsmechanisme (ESM) een organisatie is die reeds bestaat. De genoemde doelstelling van het voorstel voor het bewaken van de financiële stabiliteit wordt immers mede door het ESM al verwezenlijkt. Daarbij is de regering van mening dat de voorgestelde vormgeving van het EMF sterk lijkt op die van de Europese Investeringsbank (EIB). De regering vind het echter in het voorstel niet duidelijk waarom de statuten van het EMF niet direct in het VWEU zijn opgenomen wat voor de EIB wel zo is en zal daarom nadere duiding vragen over deze punten. De regering beoordeelt de subsidiariteit van het voorstel als positief. In het verleden is vanwege de financiële verwevenheid tussen lidstaten gekozen voor het opzetten van een bankenunie, waarbij het gemeenschappelijk afwikkelingsmechanisme een essentieel onderdeel is. De regering acht het daarom redelijk om een financiële achtervang voor dit mechanisme op het niveau van de bankenunie te realiseren. Ten aanzien van de proportionaliteit heeft de regering een deels positief, deels negatief oordeel. De regering deelt de stelling van de Commissie dat met de verordening de beleidsvoorwaarden voor programmasteun aan lidstaten niet verder gaan dan de huidige praktijk binnen het ESM. Wel is de regering van mening dat de Commissie niet voldoende aantoont waarom de verplaatsing naar het EU-raamwerk en vormgeving van het EMF in het voorstel noodzakelijk is om risico's voor financiële stabiliteit van de eurozone en haar lidstaten te verminderen. De regering vind het aanpassen van de besluitvorming over de toekenning van stabiliteitsprogramma’s en uitkeringen ook ingrijpender dan noodzakelijk. Wat betreft de voorwaarden voor de steun aan de Single Resolution Board maakt de Commissie volgens de regering onvoldoende duidelijk waarom slechts beperkte voorwaarden aan het verlenen van steun kunnen worden gesteld en vraagt zich af of de daarbij voorgestelde omvang noodzakelijk is voor het bereiken van de gestelde doelen.

Notitie Economische en Monetaire Unie

Op 20 juni 2018 publiceerde de Europese Commissie ter voorbereiding op de Europese Raad en de Europese Top van 28 en 29 juni 2018 een notitie met een overzicht van wat reeds is bereikt, welke voorstellen nog op tafel liggen en waarvoor nog belangrijke beslissingen genomen moeten worden in het kader van de Economische en Monetaire Unie.

Samenvatting

In oktober 2012 werd het Europees Stabiliteitsmechanisme (ESM) opgericht om steun te verlenen aan lidstaten die te maken krijgen met ernstige financieringsproblemen. De Europese Commissie stelt voor het huidige intergouvernementele ESM om te vormen tot Europees Monetair Fonds (EMF) en dit als zodanig te integreren in het rechtskader van de EU. Ook zou de doelstelling van het fonds verbreed moeten worden naar de gemeenschappelijke afwikkelingsraad (Single Resolution Board) en de gemeenschappelijke achtervang voor het gemeenschappelijk resolutiefonds (Single Resolution Fund). Het voorstel zou volgens de Commissie bijdragen aan de institutionele verankering van het noodfonds, de transparantie en de efficiëntie van de inzet van publieke middelen in de EU en de democratische verantwoording.

De minister van Financiën stuurde op 5 juli 2021 een kwartaalrapportage over de stand van zaken lopende EU-wetgevingsonderhandelingen op het terrein van het ministerie van Financiën mee bij het verslag van de Eurogroep van 12 en 13 juli 2021 (bijlage bij 21.501-07, DC). Hierin staat dat de onderhandelingen voor het voorstel niet zijn gestart en waarschijnlijk ook niet zullen starten. Wel wordt er aangegeven dat er op 30 november 2020 een politiek akkoord bereikt over een wijzigingsovereenkomst voor het ESM-verdrag die op 27 januari 2021 door alle lidstaten is ondertekend. Het streven is om de ratificatie in 2021 af te ronden, zodat de gemeenschappelijke achtervang in 2022 actief kan zijn.

De minister van Financiën stuurde op 12 oktober 2020 een kwartaalrapportage over de stand van zaken lopende EU-wetgevingsonderhandelingen op het terrein van het ministerie van Financiën mee bij het verslag van de Eurogroep van 5 en 6 oktober 2020. Daarin staat dat de onderhandelingen nog niet zijn gestart en waarschijnlijk ook niet zullen starten. Wel heeft de Europese Raad in december 2018 besloten om het bestaande intergouvernementele ESM-Verdrag aan te passen. Eén lidstaat heeft aangegeven nog geen parlementaire goedkeuring te hebben voor het tekenen van de formele wijzigingsbijeenkomst van het ESM-Verdrag. Er is derhalve nog geen tekendatum vastgesteld (bijlage bij 21.501-07, CH).

De minister van Financiën stuurde op 15 april 2020 een kwartaalrapportage over de stand van zaken lopende EU-wetgevingsonderhandelingen op het terrein van het ministerie van Financiën mee bij het verslag van de Eurogroep van 7 en 9 april 2020. Daarin staat dat de onderhandelingen nog niet zijn gestart. In december 2018 heeft de Europese Raad besloten om het bestaande intergouvernementele ESM-Verdrag aan te passen (bijlage bij 21.501-07, BN).

De minister van Financiën stuurde op 27 januari 2020 een kwartaalrapportage over de stand van zaken lopende EU-wetgevingsonderhandelingen op het terrein van het ministerie van Financiën mee bij het verslag van de bijeenkomst van de Eurogroep en Ecofinraad op 20 en 21 januari 2020. Daarin staat dat de onderhandelingen nog niet zijn gestart. In december 2018 heeft de Europese Raad besloten om het bestaande intergouvernementele ESM-Verdrag aan te passen (bijlage bij 21.501-07, BC).

De minister van Financiën stuurde op 14 oktober 2019 een kwartaalrapportage over de stand van zaken lopende EU-wetgevingsonderhandelingen op het terrein van het ministerie van Financiën mee bij het verslag van de bijeenkomst van de Eurogroep en Ecofinraad op 9 en 10 oktober 2019. Daarin staat dat de onderhandelingen met betrekking tot dit voorstel nog niet zijn begonnen en waarschijnlijk ook gaan starten. " In december 2018 heeft de Europese Raad besloten om het bestaande intergouvernementele ESM-Verdrag aan te passen" (tussenpagina 21.501-07, AW).

De Eurogroep besprak op 1 en 2 oktober 2018 de toekomst van de Economische Monetaire Unie.

Op 7 en 8 september 2018 vond er een bijeenkomst plaats van de Eurogroep en de informele Ecofinraad. De Eurogroep heeft van gedachten gewisseld over de EMU in navolging op de verklaring die op 29 juni 2018 is opgesteld. In de Eurotop van december 2018 wordt weer gesproken over de toekomst van de EMU. De komende tijd bespreekt de Eurogroep over deelonderwerpen.

Op 29 juni 2018 heeft de Eurotop consensus bereikt onder de lidstaten om het ESM de gemeenschappelijke achtervang van het single resolution fund te maken en tegelijkertijd het ESM te versterken.

Op 29 juni 2018 is tijdens de Eurotop een verklaring opgesteld over de toekomst van de Economische en Monetaire Unie (EMU).

Op 21 en 22 juni 2018 heeft de eurogroep heeft in inclusieve samenstelling als voorbereiding op de Europese Raad van 28 en 29 juni gesproken over de verdieping van EMU. De discussie vond plaats in het licht van de Frans-Duitse verklaring van Meseberg van 19 juni jl.

Tijdens de Eurogroep van 24 mei 2018 is er gesproken over de verdieping van de Economische en Monetaire Unie ter voorbereiding van de Eurotop van 28-29 juni. De regeringsleiders zullen dan verder spreken over de toekomst van het ESM en de bankenunie.

Tijdens de informele Ecofinraad van 27 en 28 april 2018 (21.501-07, G) wisselden de ministers ter opvolging van de Eurotop van 23 maart 2018 van gedachten wisselen over de verdieping van de Economische Monetaire Unie (EMU).

Op 23 maart 2018 bespraken de regeringsleiders van eurozone lidstaten ter opvolging van de Eurotop van december 2017 de verdieping van de Economische en Monetaire Unie (EMU).

De Eurogroep van 12 maart 2018 (21.501-07, C) trof voorbereidingen voor de Eurotop van 23 maart waarin gesproken wordt over de verdieping van de EMU.

De Eurogroep besprak op 19 februari 2018 (21.501-07, B) de toekomst van de bankenunie en de transformatie van het Europees Stabiliteitsmechanisme (ESM) in een Europees Monetair Fonds (EMF).

Op 23 januari 2018 vond er tijdens de Ecofinraad een gedachtenwisseling plaats over de nieuwe voorstellen inzake de verdieping van de Economische en Monetaire Unie die op 6 december 2017 zijn gepubliceerd (E180002 t/m E180006).

Tijdens de Eurotop van 15 december 2017 vond er een discussie plaats tussen de regeringsleiders van de EU 27 over de toekomst van de Economische en Monetaire Unie.

In de databank EUR-Lex wordt de laatste stand van zaken in de Europese behandeling van het voorstel weergegeven.

In maart 2019 publiceerde het Europees Parlement ook een briefing over het voorstel.

Op 14 maart 2019 stelde het Europees Parlement een wetgevingsresolutie vast over de instelling van het Europees Monetair Fonds.

Op 23 maart 2018 publiceerde het Europees Parlement een studie over het voorstel.

In de databank OEIL van het Europees Parlement wordt de laatste stand van zaken in de behandeling van het voorstel weergegeven.

Op 15 februari 2018 nam het Tsjechisch Huis van Afgevaardigden een resolutie aan inzake het nieuwe EMU-pakket (E180002 t/m E180006).

Op 13 februari 2018 is de Italiaanse Kamer van Afgevaardigden een politiek dialoog (827) gestart met de Europese Commissie over het nieuwe EMU-pakket (E180002 t/m E180006).

Op 24 januari 2018 heeft de Italiaanse Senaat een resolutie aangenomen en een studie gepubliceerd over het nieuwe EMU-pakket (E180002 t/m E180006).

De deadline voor het indienen van een subsidiariteitsbezwaar voor het voorstel is 2 februari 2018.

In de databank IPEX wordt de behandeling van het voorstel in de diverse (kandidaat) lidstaatparlementen weergegeven.