E230021
  ruit icoon
Laatste revisie: 02-07-2024

E230021 - Voorstellen voor verordeningen betreffende de digitale euro



Deze voorstellen stellen een kader vast voor een mogelijke nieuwe digitale vorm van de euro, die de Europese Centrale Bank in de toekomst kan invoeren naast contant geld.


Stand van zaken

Behandelfase Eerste Kamer: behandeling in Eerste Kamer afgerond.

nationaal

Op 18 juni 2024 nam de commissie de beantwoording van de Europese Commissie van 14 juni 2024 voor kennisgeving aan.

Europees

Op 25 juni 2024 bracht de Europese Centrale Bank het eerste voortgangsrapportPDF-document over de digitale euro uit.


Kerngegevens

volledige titel

Voorstel voor een Verordening van het Europees Parlement en de Raad betreffende de vaststelling van de digitale euro

document Europese Commissie

COM(2023)369PDF-document, d.d. 28 juni 2023

rechtsgrondslag

Artikel 133 VWEU

commissie Eerste Kamer

beleidsterreinen


Behandeling Eerste Kamer

Op 18 juni 2024 nam de commissie de beantwoording van de Europese Commissie van 14 juni 2024 voor kennisgeving aan.

Op 14 juni 2024 stuurde de Europese Commissie een antwoord (EK, D) op de brief met vragen van 23 februari 2024.

Op 23 april 2024 besloot de commissie het antwoord van de minister van Financiën voor kennisgeving aan te nemen.

Op 2 april 2024 besloot de commissie de antwoordbrief aan te houden en opnieuw te agenderen voor de volgende vergadering.

Op 29 maart 2024 stuurde de minister van Financiën een antwoord op de brief met vragen van 22 februari 2024. Op 29 maart 2024 werd het verslag van een schriftelijk overleg (EK, B) vastgesteld.

Op 23 februari 2024 is de brief met vragen in het kader van de politieke dialoog verstuurd aan de Europese Commissie (EK, C).

Op 22 februari 2024 is de brief met vragen verstuurd aan de minister met Financiën.

Op 13 februari 2024 werd inbreng voor schriftelijk overleg met de regering geleverd door de fracties BBB (Kroon), ChristenUnie (Holterhues), PvdD (Visseren-Hamakers) en JA21 (Baumgarten). Inbreng voor schriftelijk overleg met de Europese Commissie in het kader van politiek dialoog werd geleverd door de PvdD-fractie (Visseren-Hamakers).

Op 30 januari 2024 besloot de commissie inbreng te leveren op 13 februari voor schriftelijk overleg met de regering en/of de Europese Commissie.

Op 23 januari 2024 verzorgden het ministerie van Financiën en De Nederlandsche Bank een technische briefing.

Op 12 september 2023 besloot de commissie het ministerie van Financiën te verzoeken een technische briefing te houden. Tevens besloot de commissie om na deze briefing in schriftelijk overleg te treden met de regering of de Europese Commissie.

Op 4 juli 2023 besloot de commissie voorstellen COM(2023)368 en COM(2023)369 opnieuw te agenderen wanneer het BNC-fiche de Kamer is toegezonden.


Behandeling Tweede Kamer

Tijdens het commissiedebat op 3 april 2024 over de Eurogroep en Ecofinraad werd ook de digitale euro besproken (21.501-07, 2049).

In het schriftelijk overleg over o.a. de geannoteerde agenda van de Eurogroep en informele Ecofinraad van 23 en 24 februari 2024 werd een vraag over de digitale euro gesteld (21.501-07, 2008).

De commissie Financiën stelde naar aanleiding van de geannoteerde agenda van de Eurogroep en Ecofinraad van 15 en 16 januari 2024 een vraag over de digitale euro (21.501-07, 1999).

Op 26 oktober 2023 diende het lid Van Dijck tijdens het Tweeminutendebat Eurogroep en Ecofinraad 16 en 17 oktober 2023 een motie in over het niet instemmen met de invoering van de digitale euro (21.501-07, 1983). Deze motie werd verworpen.

Op 12 september 2023 beantwoordde de minister van Financiën vragen van de commissie Financiën over het BNC-fiche (22.112, 3768). Dit schriftelijk overleg werd betrokken bij het commissiedebat Macro-economische ontwikkelingen in Europees perspectief dat plaatsvond op 13 september 2023 (21.501-07, 1974).

Op 23 juni 2023 heeft de commissie van Financiën de minister van Financiën per brief verzocht om geen onomkeerbare stappen te zetten in de onderhandelingen over het wetgevend voorstel voor de digitale euro in Brussel, totdat het commissiedebat Macro-economische ontwikkelingen in Europees perspectief heeft plaatsgevonden en de commissie overleg met de minister heeft kunnen voeren.

In de Tweede Kamer zijn rapporteurs aangesteld die op 23 juni 2023 eindverslag hebben uitgebracht (27.863, 139PDF-document).


Standpunt Nederlandse regering

Op 18 augustus 2023 ontving de Kamer het BNC-fiche over de voorstellen voor de verordeningen betreffende de Digitale Euro. Het kabinet verwelkomt de voorstellen van de Commissie voor een regelgevend kader dat de basis vormt voor de vormgeving, uitgifte en distributie van een digitale euro.

Wel heeft het kabinet verschillende aandachtspunten. Zo vindt het kabinet het belangrijk dat lidstaten zelf ook de vrijheid hebben om aanvullende uitzonderingen op de acceptatieplicht te kunnen introduceren. Ook heeft het kabinet nog veel vragen over de kostenverdeling en zal daar kritisch op zijn in de onderhandelingen.

Daarnaast zal het zich inzetten voor behoud van strenge privacywaarborgen, en heeft daarbij ook aandacht voor de risico's op witwassen, terrorismefinanciering en fraude die met anonieme betalingen gepaard gaan. Tot slot steunt het kabinet het voorstel van de Commissie om de ECB bevoegdheid te geven om grenzen te stellen aan het gebruik van de digitale euro als spaarproduct, maar kijkt wel kritisch naar de afbakening van deze bevoegdheid.


Samenvatting voorstel Europese Commissie

De Europese Commissie heeft op 28 juni 2023 twee EU-verordeningsvoorstellen gepubliceerd die een kader vaststellen voor een mogelijke nieuwe digitale vorm van de euro (ter aanvulling van de particuliere mogelijkheden) die de Europese Centrale Bank in de toekomst naast contant geld kan uitgeven. Door de toenemende digitalisering van de economie is het volgens de Europese Commissie noodzakelijk dat er een publieke vorm van de digitaal geld komt die is uitgegeven door de centrale bank: de digitale euro. Deze betaalmethode zou een aanvulling zijn op het publieke contante geld, private girale geld en andere private betaalopties, en waarborgt de rol van publiek geld en het toekomstige gebruik en behoud van de euro.

Het voorstel voor een Verordening Digitale Euro stelt het rechtskader vast voor de uitgifte van een digitale euro door de Europese Centrale Bank en nationale centrale banken. Volgens de Commissie moet de digitale euro de status van ‘wettig betaalmiddel’ krijgen, zodat er op veel plekken mee betaald mee kan worden. Wat privacy betreft schrijft het voorstel voor dat de digitale euro geen ‘programmeerbaar geld’ mag zijn. Dat betekent dat de overheid of ECB niet kunnen bepalen waar consumenten de digitale euro aan besteden. Het voorstel voor de Verordening Dienstverlening Digitale Euro is een aanvulling op de voorgestelde Verordening Digitale Euro en legt regels vast voor betalingsdienstaanbieders in EU-lidstaten die de euro niet als munt hebben. Het doel is om fragmentatie binnen de interne markt te voorkomen en concurrentie tussen betaaldienstverleners in de EU te bevorderen.


Behandeling Raad

De digitale euro stond op de agenda van de Eurogroep en Ecofinraad van 11 en 12 april 2024 (21.501-07, 2031). De Europese Centrale Bank (ECB) gaf een update over haar voorbereidingen voor een digitale euro, waarbij de nadruk lag op het toegankelijk houden van publiek geld in een digitale economie, strategische autonomie, en de voordelen van een pan-Europees betaalproduct. De technische uitwerking en privacybescherming werden ook besproken. Daarnaast benadrukte de ECB het belang van interoperabiliteit met andere betaalsystemen, zowel private als publieke, om innovatie en grensoverschrijdend gebruik te stimuleren.

Tijdens de Eurogroep en Ecofinraad van 7 en 8 december 2023 vond een gedachtewisseling plaats aan de hand van een voortgangsrapport van het Spaanse voorzitterschap over de stand van zaken in de Raadsonderhandelingen over de digitale euro (21.501-07, GD).

In de databank EUR-Lex wordt de laatste stand van zaken in de Europese behandeling van het voorstel weergegeven.


Behandeling Europees Parlement

COM(2023)369

De commissie voor Economische en monetaire zaken (ECON) van het Europees Parlement behandelt het voorstel. De commissie Burgerlijke vrijheden, justitie en binnenlandse zaken (LIBE) is aangesteld als adviescommissie.

COM(2023)368

De commissie voor Economische en monetaire zaken (ECON) van het Europees Parlement behandelt het voorstel. De commissies ITRE, IMCO, JURI en LIBE zijn aangesteld als adviescommissies.

In de databank OEIL van het Europees Parlement wordt de laatste stand van zaken in de behandeling van het voorstel COM(2023)369 weergegeven.

In de databank OEIL van het Europees Parlement wordt de laatste stand van zaken in de behandeling van het voorstel COM(2023)368 weergegeven.


Standpunten andere lidstaten (IPEX)

In de databank IPEX wordt de behandeling van het voorstel COM(2023)369 in de diverse (kandidaat) lidstaatparlementen weergegeven.

In de databank IPEX wordt de behandeling van het voorstel COM(2023)368 in de diverse (kandidaat) lidstaatparlementen weergegeven.


Reacties Derden

In een blogpost van 13 juni 2024 noemt de functionaris voor gegevensbescherming van de Europese Centrale Bank enkele waarborgen voor het kader voor een digitale euro.


Achtergrondartikelen

Op 25 juni 2024 bracht de Europese Centrale Bank het eerste voortgangsrapportPDF-document over de digitale euro uit.


Alle bronnen